#\chapter{Transcripts of Folktales} #\section{A Deer, a Crow and a Fox (\textit{xazm, xxo o ok})} #Told by Mr.\ Nazr Shakir Brahui of Haji Yar Muhammad, Garhi Yasin, Dist.\ Shikarpur, Sindh. Recorded on 22 November, 2022. 0'11 asi xazm-as as, asi xaaxo-as as asi SHok-as as. 0'17 daa har musiTT-ingaa-k asi.elo-ton iilumii kar-er. 0'21 daa-k sob-aan SHaam-iskaan asi.elo-ton avaar ass-ura. 0'26 SHaam ki mass-aka daa-fk asi paalez-ase-aan kuuTaGH o galav kiSHk-aara hes-ura. 0'32 xaaxo-naa kaarem daa ass-aka ki o iilum-te itlaa tiss-aka. 0'37 ki filaan jaaga-GHaa daa giRaa ar-e. 0'40 asi de xazm-anaa vaar mas. xazm-e paar-er, aeno naa vaar e. 0'46 paar-e Tiik e. o drik.tis hin-aa. 0'49 paalezbaan baaz tank mass-usus daaf-taa duu-aan. o amar kar-e. 0'55 asi kamk-as taf-e. ki ant-as mar-e hal-e =ta. 0'59 paalez-e kan-aa caTT.kar-er. 1'02 xazm hin-aa aeRe, hin-ing-ton nat-teTii =ta kamk halk. 1'07 daa handaaRe ghaT mas. eRe SHok o xaaxo baaz intizaar kar-er. 1'12 magar iilum-naa Das ma-tav. 1'15 SHok raahii kar-e xaaxo-e ki hin iilum-e hur ant vael-as halk-une =ta, ki daaxas hure kar-e. 1'22 xaaxo baal-as xalk eRe hin-aa hur-aa ki iilum-e kamk halk-une. 1'28 o ten-aa sunT-aTii vas kar-e. 1'30 magar xazm-e xalaas kann-ing ka-ttav. 1'34 xaaxo majbuur mas baal kar-e. 1'38 hin-aa SHok-e paar-e ki iilum-e kamk halk-une baSH.ma ki xalaas ke-n =ta. 1'43 SHok paar-e juaan guRaa kaa-na. 1'46 handaaRe ust-Tii soc kar-e ki sob ki mas paalezbaan xazm-e taR-ik. 1'53 pen af haDDaa-te =ta ii kun-oT. 1'55 handaaRe o xaaxo-e paar-e daasaa SHaam e sob-aton kaa-na xalaas ke-na =ta. 2'01 xaaxo paar-e sob-aton paalezbaan iilum-e hal-ek. 2'05 daa paar-e ki daasaa kane-aan ma-fak. 2'09 xaaxo vas.kar-e =ta magar SHok hin-tav. 2'13 aaxir xaaxo paar-e =ta iilumii o sangattii saxt-o giRaa-s e. 2'18 iilum-k iilum-tekin saxtii o sorii bardaaSHt ke-ra. 2'21 iilum-k iilum-kin jaan et-ira. 2'23 ten-e takliif ke-ra. 2'26 maga iilum-naa xiaal-e ill-epasa. #\section{A Shepherd's Drama (\textit{ohn-n rg})} #Told by Rafl Zeb Hrn (poet). Recorded by Manzoor Ahmed (poet) in July 2022, in District Suuraab, Kalat Division. 0'04 as asi SHohaan-as. 0'05 SHohaan poriyaa kar-eka. 0'07 asi de naa meLH-te xuaaf-eka. asi de e-naa meLH-te xuaaf-eka. 0'09 daaRe tuu-anaa aanaa-s tiss-ura =ta. 0'12 aana e, haSHt.aana e, ruppaii e baaz fark ar-e. 0'15 aanaa-s tiss-ura =ta. 0'17 daa peSH.tamm-aa daakaan hur-iv. har jaaga hin-aa nusxaan kar-e naf raseng-tav =ta. 0'22 aanaa-T ant-as mann-ing ke-k. na saang na xalk na baraamii na jaaga. 0'28 asi de-as ne-aan baar-o yaar-as bas xan-aa SHohaan-e. sir =ta lagg-aa SHohaan-to. 0'30 xan-aa SHohaan-as e juaan-o de-v =ta ten-to. 0'34 paar-e khuriyaa bar-esa kan-to kan-aa meLH-taa xuaaf-ing-kin? 0'36 paar-e hao bar-eva naa meLH-taa xuaaf-ing-kin. 0'38 SHohaan harrif-e aT et-isa kane. paar-e ruppaii-as et-iva ne. 0'41 paar-e ruppaii-as tuu-anaa et-isa kane? paar-e hao. 0'43 khuriyaa hur-aa ki, allaa mehrbaan e. daaRe aana-GHaa saa kan-aa bass-une. 0'46 eRe kan-e ruppaii-s et-ira. 0'49 guRaa daakaan peSH.tamm-aa. hin-aa eR-ton e-naa khurr-e xuaaf-e avliiko tuu-akin. 0'53 baaz xuaSH as. od-e har giRaa mill-aaka. 0'56 iraTTamiiko tuu-akin xuaaf-e. od-e har giRaa mill-aaka. 0'49 musiTTamiiko tuu xuaaf-e. od-e har giRaa mill-aa. 1'02 caarmiiko tuu-aa macci kadar =te kam mas. 1'05 pancmiikoR-aa macci pen kam mas. 1'08 SHaSHmiikoR-aa caTT iraGH mille-tavaka =ta. 1'11 haftamiikoR-aa langaR-lotii as. hicRaa mille-tavaka =ta. 1'14 caTT kadar =ta izzat =ta baaz kam mas. 1'17 guRaa soc-aa. haraa jaaga-GHaa baaz mass-us hamo jaaga-GHaa naa kadar kiimat baaz kam mar-ek 1'22 bas maalik-e paar-e. ii ne-to baaz mass-uT kan-aa kadar kam mas(conditional?) 1'25 mehrabaanii kar-ak. kan-aa haft ruppaii-e et-e. 1'29 haft ruppaii-e ten-aa halk. duu-aa ten-aa tix-ik =taa guaazii ke-k. 1'31 e duu-aa tix-ik =taa guaazii ke-k. daa duu-aa tix-ik =taa guaazii ke-k. 1'34 haft haft kar-issaa bann-ing-aTii e ten-aa xalk-aa. 1'38 handun pen yaar-as bas xan-aa =ta. 1'40 paa-e ii ne caa-va. nii filaanii-naa khuriyaa us. 1'43 pilaan jaaga-GHaan bann-ing-aTii us. naa jeb-aTii haft ruppaii ar-e. 1'47 daa tavaar kar-e. nii amar kan-e caais-us? 1'49 paa-e nii haft ruppaii-e kan-e et. ii ne raag-as niSHaan et-iva. 1'54 harrif-e nii haft-e amar caais-us ki daa-naa jeb-aTii ar-e? 1'56 paar-e nii kan-e haft-e et. ne raag-as niSHaan.et-iva. 2'04 daa amak kar-e. harf-e daakaan raahii mas. haft-e tis ed-e. 2'10 e paar-e daa xal-as e. daa xal-aan jupp-a. 2'13 daa xal-aan jupp-aa ki ambal-naa Das af. 2'20 daa hur-aa ki daasaa amar ke-v. kan-aa haft hin-aa. 2'22 handun haRseng-aa padaa xal-aan jupp-aa. ambal sal-ok e. paa-e zuu kar kan-aa haft-e ete. 2'25 kan-e ant raag-as niSHaan.tiss-us. haft ruppaii-e kan-aa =ham dar-es. 2'29 e paa-e ii ne raag niSHaan.et-iva. paa-e na kan-aa haft-e kan-e et. 2'32 paa-e na na sal-a ne raag niSHaan.et-iva. saang o baraam xalk.o.dar ke-va. 2'36 paa-e na kan-aa haft-e kan-e et. 2'38 paa-e kaa-n ne daasaa de-v jaaga-s sar.ke-va. ne baraam et-iva. jaa o jaagaii ke-va. ne xalk.o.dar ke-va. 2'44 paa-e sahii e. daakaan peSH.tamm-aa xal-issaa pirGH-isaa. 2'48 raahii mass-ak mon-aa Tukkur-as ii-to =ta. daa avaar e. 2'52 bass-ur, xuaaja-e paa-s. asi janozaan-as e. ten-aa vaxt-e ter.ke-k. na ari e =ta. na ambal e na siaal e. 3'01 TaRak salaam.alekum. janozaan-aa tavaar kar-e. 3'04 daa havaal-e et ki kan-e hal-esa hal-pesa? 3'12 paa-e ii ne-aan baar-o bandaGH-as xuaa-va. xudaa et-e. pen ant xuaa-va. 3'16 paa-e sahii. daa haff-e nikaa-e =ta xuaan-aa. SHohaan-e janozaan-e baraam tis. 3'23 SHohaan janozaan peSH.tamm-aar. madaan madaan, Tukkur-as mon-aa bass-ur. 3'27 tavaar kar-e janozaan daaRe hicRaa af. ii langaRii-aan kask-unuT. 3'31 nii xalk-vaal-ose us. baSH-a kaa-na pentiin Tukkur-as. 3'34 kaa-n baadSHaa-se-naa xalk-aa. baadSHaa-se-naa raii-aa mar-en. 3'36 nii giRaa-s kun-esa. ii giRaa-s kun-eva. vaxt nan-aa ter.mar-ekak. 3'41 bass-ur xuaaja-e paa-s, sar.mass-ur diir-ase-aa. diir-as e vah-ok-o. 3'46 SHohaan-e tavaar kar-e. nii dar handaa diir-aan kan-ki hat-a kun-enak. 3'57 daakaan hin-aa SHohaan diir-aa ki duuSHa-s e. 4'00 puGHuTT-as-e tud.tamm-ik baa =te xaT e. 4'06 xan-aa =taa narr-aa bas. daa harrif-e hala diir ha-ttaves. 4'10 paar-e diir-aa hin-aaT duuSHa-s e puGHuTT-as e. 4'15 paar-e daa caaxuu-e harf. eRe sar.mass-us daa raan-aan ten-aa taR xass-a duuSHa-GHaa. 4'22 duuSHa-GHaa xass-aas. caaxuu-e raan-aa ten-aa xoSHk-a padaa duraax mar-ek. 4'34 raahii mas hin-aa eRe. xuRk mas iiaan =taa. 4'37 xalk raan-anaa ten-aa Tukkar-as xass-aa. duuSHa halk harf-e hin-aa ten-aa cuurii-tekin. 4'44 caaxuu-e xoSHk-aa raan-aa. raan =ta juaan mas. 4'46 diir-aan harf-e dar-e hin-aa. sar.mas maaii-e. 4'48 maaii ki handaakaan peSH.tamm-aa Tukkur-as raahii mas. 4'52 raahii mas. de-as ki hur-aa iraa bandaGH o bann-ing o rand-aT. 5'00 nar-ingaa duuSHa de-k ten-aa maaii-naa sand-aae. maada =ta tavaar ke-k ii-aa =te. 5'10 haR.de sahdaar malax o puGHuT hat-esa daad-e amar hes-unus? 5'14 paa-e raast raast e. duroGH ne-to ma-fak. saaf-ingaa hiit daad e. 5'22 taan.ki nii hamoR-ton niikii-s ka-ttanus eskaan kan-aa iilum us.(conditional?) 5'33 daa allaa-GHaan duaa xuaais mas bandaGH-as. peSH.tamm-aa padii handaa ambal-naa rand-aT khuriyaa-naa. 5'39 nar-ingaa puGHuT hin-aa ten-aa maada-e sar.mas. 5'43 TasTastaara e =ta paar-e(harrif-e) ant mas. paar-e kan-e allaa baccif-e. 5'48 don duuSHa kan-aa rand-aT tamm-aa kun-ing-kin kan-aa sar.mas kane. 5'51 zar-ase-Tii kung-asas kane. 5'52 pen-as ten-aa raan-naa suu-te xalk. xass-aa ii-aa =ta. 5'55 o suu-ato gaT.mas ii narr-aaT ii-aan =ta(conditional?) 5'56 paa-e eskaan nii kan-aa iilum us taan.kin handaaR-ton niikii-s ka-ttanus.(conditional?) 6'02 paa-e hao. paa-e hao. ekaa xal-issaa bass-ur. 6'05 duuSHa bas sar.mas handaa ambal-e. 6'10 maaii e =ta. tavaar kar-e ii-aa =taa. ii num-ton sangat mar-eva. 6'16 daa biibii =ta paar-er ganok us. nan ne amar ke-na. 6'20 paar-e na ii num-ton sangat mar-eva. 6'22 daa iraT ust-aT xuaa-pasa =ta. e zor-aan zor bar-ek ki sangat ka-bo kane. 6'30 xuaaja sar.mas =taa puGHuT ooae ii num-ton sangat mar-eva. 6'36 paar-er nan ne asul hic xuaa-pana. paa-e na na na ii num-to sangat mar-eva. 6'42 khuriyaa o biibii bevassii-aan daaf-te harf-er. 6'45 handun ka-ppasa daaf-taa lix-te xal-er. 6'48 bass-ur bass-ur baadSHaa-se-naa xuRk-aa sar.mass-ur. 6'54 handaa tavaar kar-e ii-aa =ta kan-aa cunk-o kaarem-as e. 6'59 daa asi laalyaakuut-as e. handaad-e dar baxxaal-e et-e. 7'03 baxxaal-e paar nan-e kun-ing-kin et biin-aan kah-ena. 7'08 daa harf-e laalyaakuut-e hin-aa baxxaal-aa dann-ing-kin. hin-aa sar.mas baxxaal-e. 7'22 baxxaal hur-aa xaana =ta xaraab. kan-aa na puuraa baadSHaaii-Tii don-o laalyaakuut af. 7'27 daad-e ama tis kane. 7'28 harrif-e daa-naa kiimat? 7'30 paa-e daa-naa kiimat aff kan-to. 7'33 ae bangula-e xan-issa. o piihun-aa bangula num-aa mar-e. 7'35 haft-de haft-nan kan-aa dukkaan-tiaan Dohi-bo ant-as ki dann-ing ke-re. daa-naa hisaab-aTii da-bo. paar-e sahii e. 7'43 bangula-e hin-aa ten-aa duuii kar-er. duuSHa o puGHuT maaii khuriyaa. 7'48 handun-o baD xal-era Doh-ira eRe de-ra. 7'51 dar-er eRe sar.mass-ur. vaavaa bangula mill-aa =taa. 7'56 baadSHaa ki bing. pen puuskun-o kissa-s ki baadSHaa-se-naa maar daaRe bass-une. 8'03 duuSHa daad-e rumaaGH-aa. ne-aan daaRe harrif-er nii baadSHaa-se-naa maar ke-s ten-e. 8'08 paa ii cakkar-aa bass-unuT. elo hiit-aak nan-aa o. ne rumaaGH-isaa ke-na. 8'33 baxxaal hur-aa kan-aa bangula-e dar-er. kan-aa dukkaan-e caTT hork kar-er. 8'36 handaa laalyaakuut-e de-v baadSHaa-GHaa. 8'39 dar-e baadSHaa-e tis =ta. baadSHaa hur-aa aRe xaana =ta xaraab. 8'43 daa laalyaakuut-kin ten-aa mucc-aa baadSHaaii-e et-iv daa-naa kiimatt-e puuraa kann-ing ka-ppara. 8'48 halk baxxaal-e laT tis. kuTT-aa. muriif-e. harrif-e daad-e de tiss-une ne. 8'55 baxaal paa-e ae bangula vaalaaR-aan halk-unuT =ta. 8'58 baadSHaa hakkal tis da-bo hal-bo bangula vaalaa-e. 8'59 bass-ur hall-ing-kin =ta. 9'02 handaa ambal tavaar kar-e haraa ki paar-esus raag-as niSHaan.te-va ne. 9'06 ki SHohaan bar-or hall-ing-kin =naa paa =taa o baadSHaa-s e. ii ham baadSHaa-se uT. 9'11 num kan-e amar dann-ing ke-re. ii ten-aT bar-eva baadSHaa-GHaa. 9'16 daa-k bass-ur baadSHaa-e paar-er. baadSHaa paa-ik saii e bar-e. 9'22 macci mas hin-aa eRe. duuSHa o puGHuT kul tud o. 9'27 hin-aa eRe salaam tis ki daa kan-aa gaaT-aak o. majlis mas kacaarii mas. 9'33 baadSHaa tavaar kar-e ii-aa =ta. daa havaal-e et daa laalyaakuut-e nii araakaan hes-us? 9'39 raag-vaalaa ambal niaam tamm-aa. paar-e baadSHaa nan daa-naa me-k un naaib-aak un. 9'47 daa-naa uraa-k koTii-k daa laalyaakuut-aatiaan phur o. 9'53 daa ant laalyaakuut-as e ki nii paan-ing us. 9'56 tavaar kar-e ki saii e daa-naa daaxa bangula mar-or. ii daa-naa baadSHaaii-e manni-para. 10'02 harrif-e nii ama daa-naa baadSHaaii-e manni-pesa? 10'04 paar-e daa-naa baadSHaaii-e ii don manni-para. aga daa baadSHaa-se-naa maar e. daa-naa asi raastokiis ar-e. 10'13 aga daa kan-kin tuu-ase-naa niaam-aTii handun-o laalyaakuut-as hes. 10'19 kan-aa masiR o-naa nikaa-Tii e. aga ha-ttav o-naa zaaiifa-e ii nikaa ke-va. 10'27 daa-k muunjaa mass-ur. puGHuT paar-e o kan-aa kaarem e. 10'34 harrif-e amar naa kaarem e. paar-e baSH-a kaa-n. 10'37 daakaan peSH.tamm-aar xal-issaa pirGH-isaa. raag-vaalaa ambal =ham tud e ii-to =taa. 10'43 hin-aar dariaab-naa maas-aa. daa iraTT-e tuGH halk. giDD-ira o tamm-ira baSH.mar-era tuul-ira. 10'52 handaaRe puGHuT giDD-aa tamm-aa daryaab-aTii. 11'06 handaaRe xalk Tarraar-as. kiihii puGHuTT-aak muc mass-ur. 11'08 daa amar-o puuskun-o puGHuTT-as bass-une. 11'11 bass-ur harrif-er nii amaro-ase us. paar-e ii musaafir-ase uT. 11'14 kan-e laalyaakuut-naa daana-s zaruurat e. 11'18 harrif-er asi daana-s. paa-e hao. 11'20 asiTT-as harf-e xass-aa gUURii-taa gUURii maedaan-aa xass-aa. 11'23 peSH.tamm-aar haRtomaa-k ten-aa baDD-e xalk-ur. 11'30 pAAzda de-aan pad bass-ur sar.mass-ur. 11'33 oho SHohaan-naa zaaiifa killa e. axir pagga SHaam-anaa nikaa e =ta baadSHaa-to. 11'40 hes daa xiisun o laalyaakuut-aate. kulav kar-e baadSHaa-kin. daaRe bar. 11'45 baadSHaa bas. daa harrif-e aT laalyaakuut zaruurat e ne. 11'47 nii baSH.mass-unus kan-aa biibii-e killa ke-sa. 11'49 asiT iraT musiT caar, biist harf panjaa harf. 11'53 nii ant soc-aanus. naa haLH hin baadSHaaii-aan langaR. 11'57 baadSHaa hur-aa ba ki daa ant kissa-s e. 12'00 tavaar kar-e. nii laalyaakuut-aate hes-us. ten-aa zubaan-aa saliis-us. 12'04 daasaa kan-aa masiR-naa nikaa e ne-to. paa-e saii e masiR-e =naa hal-eva. 12'09 puGHuT paar-e SHohaan xuaaja. num him-bo ii handaaRe jahii uT. laalyaakuut-aataa samaa-e ke-va. 12'18 peSH.tamm-aar daakaan SHaam-anaa dol surna-GHaak mass-ur(laggaar). 12'22 baadSHaa-naa masiR-to duuSHa-s lagg-ok e. 12'28 masiR-aa har nan-anaa duuSHa bar-ek mill-ing-kin. 12'33 baadSHaa-naa masiR-naa SHaam-anaa nikaa mas. 12'36 daa duuSHa ama kar-e hin-aa vaGHdii ten-e duuSHa-s kar-e. kaTT-e xalk. 12'45 asi kunD-aa Dakkii-s tix-aa. asi kunD-aan kattaar-as. 12'51 must-anaa zamaana-Tii Dakkii kattaar bhall-o hiit ass-ur. 12'57 bas jind =ta ten-e duuSHa-s kar-e kaTT-anaa keraGH-aan xaac-aa. 13'01 SHaam tamm-aa daa bas. biibii-e paar-e et-e havaal-e. 13'08 e kunD-aan Dakkii-e tix-aanus. daa kunD-aan kattaar e. 13'11 biibii niaam-aTii zaGHm-e tix-aa. 13'13 paar-e daa zaGHm-e niaam-aa kane-aa ne bar-oii af nan nema-iskaan. 13'18 nan nema-GHaan pad kane-aa bann-ing ke-sa. 13'22 kask-us hin-aanus. bacc-aas kane-aa bar-es. 13'30 daa soc-as xalk. maalav handaa duuSHa paar-esus =ta baaz sambaal-aT xaac-is. 13'41 bas daaRe hur-ik daang coT ke-va ten-e kattaar lagg-ik. 13'45 e phaaluu-aa ke-va ten-e zaGHm lagg-ik. 13'47 maaii-e dikka et-iv Dakkii lagg-ik =ta. 13'50 naagumaan-aa de-as sexaa-s catt-aan SHef bas kiRkii-aan. 13'56 sexaa SHef mas. sexaa-to handaa duuSHa peSH.tamm-aa xalk lix-e elo duuSHa-naa. 14'04 aZHdihaar-naa lix-e xalk. tamm-aa eRe cuTT-as tamm-aa biibii-naa peSHaanii-aa. 14'11 biibii siTT-aa samaa kar-e. harrif-e ant mas. 14'13 paar-e hicc-as af. peSHaanii-e =ta pah.kar-e. 14'16 (duuSHa)tavaar kar-e =ta o SHohaan baSHa. daa aZHdihaar-e xan-issa. daa ne kung-aka. 14'25 daa biibii-ton mehr kar-eka. biibii-naa yaar handaa as. 14'28 daasaa ne-ton handaa nekii-e kar-eT. 14'32 aZHdihaar-e xalk-uT. daasaa kan-aa naa xudaa.haafiz. 14'36 ii hamod uT haraaR-kin ten-aa raan-anaa suu-e xalk-us xass-aas. 14'40 ii hamo ass-uT. hamo raan-anaa nekii-kin ne-ton bass-uT daaR-iskaan. 14'45 o aeno ne-to handaa niikii-e kar-eT. 14'47 naa saa-e baccif-eT. naa xudaa.haafiz. 14'49 paa-e sal-a sal-a. paa-e bas allaa aabaad ke ne. 14'52 xudaa.haafiz kar-e hin-aa. 14'55 sob tamm-aa baadSHaa(SHohaan) o biibii tIR o tuul-ok o. 15'00 harrif-er ama daaR-aan bacc-aas. daa aZHdihaar-as as. 15'04 paar-e amar bacc-aaT. ii baadSHaa-se-naa cunaa-se uT. 15'06 dun kar-eT kiRkii-aan aZHdihaar-e xan-aaT xalk-uT kaaTum-e =ta. 15'12 oho daa to diler-as e. baadSHaa SHaar-anaa bhall-aa tix-aa =ta. 15'22 mana de mas vaziir ten-aa masiR-e tis =ta. 15'26 mana de pen mas vakiil ten-aa masiR-e tis =ta. 15'28 okaan pad, vaziir o vakiil-aan cunk-aa kaazii as. o ten-aa masiR-e tis =ta. 15'35 panc SHaSH zaaiifa hes bas daaRe. 15'38 daaRe ki bas tavaar kar-e hamo ambal-e. 15'46 daasaa amar ki mar-e kan-aa xalk-aan peSH.tam. 15'50 xam-par ne. daa tavaar kar-e amar peSH.tamm-iv. 15'54 daa paar-e musi de caar de bas ama ki mar-e kan-aa xalk-aan peSH.tam. 16'03 SHaSHmiiko de daa ten-aa raag-e xatam kar-e. 16'07 puGHuT bas paar-e kan-e mokal et ii kaa-va. 16'10 kan-e ne-to handaa niikii-e kar-oii as. 16'12 nii duuSHa-e xalk-us ten-aa raan-anaa suu-e tiss-us. 16'14 duuSHa kan-e kun-tav. naa raan-anaa suu-e kung. 16'16 kan-aa zaaiifa-ton kaol as. ii ten-aa kaol-e puurav kar-eT. 16'22 laalyaakuut hes-uT tiss-uT ne. zaaiifa =naa bacc-aa. 16'26 xiisun-te tiss-uT ne daa paar-e kan-aa iilum us. 16'40 handaa raag niSHaan.tir-ok-aa biist de tuu-as jagRa-aan pad paar-e ii aeno kaa-va. 16'48 daa hin-aa. SHohaan xaac-ok as. bas samaa kar-e. 16'52 aRe xalk =ta. zaaiifa-GHaak araad o? 16'56 baadSHaa-naa masiR bangula araad e? 16'58 ii handaaRe paTT-ase-aa tamm-aanuT. 16'59 naasii kan-aa rahii-aa kan-aa tamm-ok o. 17'02 harf-e naasii-e, laTT-e haft ruppaii-e ten-aa. 17'05 puuhaaR kar-e. kuukaar kar-e. hic milli-tav =ta. 17'58 hamod e SHohaan harf-e laTT-e ten-aa SHaer xal-issaa bas uraa-GHaa ten-aa. #\section{Lice of the Goatherd (\textit{khuriy-n bok})} #Told by Dr.\ Sosan Brahui of Kardgap, Mastung. Recorded by himself in Quetta on 18 October, 2022. \\ #\textbf{1. Head louse and clothes louse} 0'00 kacaarii ba-bo tuul-bo 0'06 ki, aeno ii num-kin iraa boD-anaa yaa boD-aataa ant ki paa-s =taa, daa boD-aataa nakil-as ke-v. 0'18 must-anaa giirii-naa-k boD-aataa daa nakil e dun kar-era paar-era 0'25 caacaa caacaa caacaa as asi khuriyo-s 0'30 khuriyaa-naa hanken o uraa Dhall-ase-naa bhanj-aa bhall-o aalum o SHaar-ase-Tii as. 0'40 ehun to khuriyaa-k khurr-e xuaaf-ing-kin dar-er, araaRe hameRe jhal-ase-Tii kumb-o diir-as xan-aar. 0'47 khurr-e diir ting-ing-kin de-r de-ra ill-era o jind =taa, ten-aT hamokaan taR.ke-ra be.SHol-ira. 0'58 magar daa khuriyaa Devaal-aa as. 1'02 o-naa vaak-aTii taR.kann-ing ma-tavaka. tuu tuu taR.ka-ttavaka. 1'07 hamun pucc-aak =ta =ham DaDHarii taf-era guRaa sill-ing-kin tiss-aka =taa. 1'15 handaakaan daa ambal-naa kaaTum-naa puTT-aak o pucc-aak boD kar-era. 1'23 daa khuriyaa-naa khurr-aTii asi baaz piSHil o phaDDaaii-o heT-as as. 1'31 daa heT khuriyaa-naa xan-aan andar caRa narr-aaka. 1'37 khuriyaa amar.ki ceT kar-eka xan-aaka =ta tud.tamm-aaka =ta. 1'42 bhera tir-isa tir-isa vallaa hes-aka khurr-aTii xalk-aka =ta. 1'48 daa narr-ing o tud.tamm-ing-aTii khuriyaa xed =am kar-eka. 1'54 asi de, de baasun as. 1'58 khuriyaa vaa heT-e tud.tamm-aa. 2'02 xed-aan chaRuu mas. pucc-aak =ta cuR-aar. 2'06 o-naa kaaTum-naa GHull-o boD-as e, o pucc-aataa Dala-o boD-as e. takasur.tamm-aa. 2'15 o sur-isa sur-isa bass-ur ambal-naa hikkii-naa khaDD-aTii asiT elo-e xan-aar. 2'24 haal-ahvaal o harrif-ing-aan guD asiT elo-naa hand o hanken-aan saii.o.samaaii mass-ur. 2'33 kaaTum-naa boD xan-aa ki, pucc-aataa boD piihun piihun bhaTT-aan baar jharakk-ik. 2'40 handun-o juaan-o Dek-as et-ik ki, xan-aTii sur-ik. 2'46 ust-aTii ten-aa paar-e. 2'48 xudaa xal-e khuriyaa bandaGH-e kaaTum-e =ta uraaii =ta caRa xaren-o tel xal-ek 2'57 tel-k nan-e huSH-aar huSH-aar maon maon kuTink haRs-aar. 3'04 ekaan uraaii =ta caRa kaaTum-e =ta paTT-ik. 3'07 har-vaar ii narr-iva o xafmaas o xuSH-teTii Dakk-iva ten-e. 3'10 handaakaan elo boD-aak, halling-ira o kasfing-ira. 3'16 hao.ki ii pucc-aateTii mass-uTa na xaren-aa tel-k mass-ura na ki maaii-naa paTT-ing o hall-ing o kasf-ing-naa xuliis mass-aka. 3'27 balki ust.phoRaaii o phoRaa mass-uTa. au piihun ham mass-uTa. 3'36 pucc-aataa boD, kaaTum-naa boD-e juaan-Dhear, sabbar o saokaa xan-aa. 3'42 o oRe ust-aTii paar-e. 3'45 caa-va ki, daa-naa duu dabba-Tii e. juaan xal-ek, kun-ek dun bhall-o GHull-as joR.mass-une. 3'55 aeRe pucc-aateTii ii uT ki khuriyaa haraaRe sexaa-se-Tii tuus, caRa niifa-e ten-aa paTT-ik, puuraa Tabbar-e kan-aa kasf-e tix-aa. 4'07 ekaan uraaii =ta haraatam puc sill-ik, caRa kuTT-ik kuTT-ik vagr-e nan-aa kaSHSH-aane. 4'16 hamo xudaa e ki kan-e puc THapp-anaa dhakk-aan bacchif-ik. 4'20 hao.ki ii mana de kaaTum-aTii mass-uTa, xalk-uTa kung-uTa 4'27 haa juaan-o sabbar-o guTkuu-as joR.mass-uTa. 4'32 handun o kaaTum-naa boD-aan harrif-e, amar iilum, amar e kaaTum-naa kuuRii o dunyaa? 4'39 oRe naa zind amar tadeng-ik? 4'42 kaaTum-naa boD ten-aa mon-e mal-esaa, cahraa cahraa-o vaR-ase-aT paar-e. 4'49 iilum, ant paa-v =ne? 4'52 khuriyaa-naa kaaTum bhall-o lad o jhangal-as e. 4'56 haraang ki ust =naa kaSHSH-e cirreng. dhaRdang xaLH. ben kun. 5'07 har mana de-aan guD ki ar-e, godii ten-aa, xulkun-aa duu-te-aT carp =am ke-k. 5'18 raGH paaik maling-ira zind juaan lae-aT tadeng-ik. 5'24 daasaa nii binif pucc-aataa zind amar e? 5'29 pucc-aataa boD-e dun.ki vaar-as duu bas. paar-e iilum! 5'34 pucc-aataa aastuunk-aatiaan paacab-aatiskaan baaz bhall-o taalaan-o vaadaanii-as e. 5'44 daakaan khuriyaa-naa jon e ekaan pucc-aak o. 5'49 haraang ust =naa kaSHSH-e pherii ka. 5'52 elo daa ki, har mana de-aan guD godii pucc-aate sill-ik. 5'56 ten-aa xulkun-aa duu-teaT juaan xoSHk-ik, muuSHk-ik, sill-ik, safaa ke-k. badan handun piihun piihun purvaaLH-aan baar mar-ek. 6'09 handaakaan badan safaa o subak o sORaa mar-ek. 6'16 agar ust =naa kaSHSH-ik bar badal ke-n. 6'19 nii mana de pucc-aateTii ma, pucc-aataa zind-e hur. 6'23 ii mana de kaaTum-aa kaa-va, kaaTum-naa zind-e hur-iva. 6'27 mana de-aan guD padii bar-ena. har asiT ten-aa De-aa kaa-ik. 6'34 salaa.balaa kaaTum-naa boD hikkii-aan pucc-aateTii hin-aa. 6'39 o pucc-aataa boD kaaTum-naa puTT-aateTii peh-aa. 6'44 hamo braahuii-naa paan-ing-aan baar ki, SHok-e hajal hal-ek guRaa SHaar-aa mon ke-k. 6'51 piihun-aa boD amar ki kaaTum-naa puTT-aateTii bas. 6'56 (khuriyaa heT-anaa tud.tamm-ing-aan dam.dareng-aasus. 7'02 khurr-e maalav haRs-aa hes. 7'05 geR-aTii xalk o ten-aT uraa-Tii bas.) 7'09 uraaii =ta halk kaaTum-e =ta xaren-o tel xalk. 7'13 tel-k piihun-aa boD-e huSH-aar. 7'15 daang narr-aa eng narr-aa. neT nukk-anaa baj-aan godii halk. talaf-aa tix-aa =ta. 7'21 hur-aa ki, daa pucc-aataa boD-as e. kaaTum-aa amar bass-une? 7'28 talaf-aan harf-e hor-haDD-ase-aa tix-aa. elo hor-haDD-aT Tiistef-e, khasif-e, biT-e =ta. 7'38 nan tadeng-aa. sob-ato khuriyaa daa pucc-aate kaSHSH-aa pen ben-aa. 7'42 khurr-e hakkal-aa hin-aa. 7'45 uraaii =ta pucc-aate harf-e dar-e jhal-aa. 7'49 lohii-ase-Tii diir baasif-e. pucc-aate lohii-Tii biT-e. 7'53 daasaa maon-aa boD-e ki ar-e dii-k huSH-aar. 8'00 pucc-aateTii pheR-ok ass-aka. 8'02 eng-aan dii-k narr-ing =am ka-ttavaka. 8'05 ki godii pucc-aate lohii-aan kaSHSH-aa. bhall-o thaapal-o xal-ase-aa tix-aa. harf-e gulThapp-e. 8'14 pucc-aate Thapp-ing-aTii tamm-aa. 8'17 daasaa boD habakka mas ki, daa ant mann-ing-aTii e? 8'21 handaaR-ton gulThap piDD-aate baraabar tamm-aa. 8'27 to, maon-aa boD =ham Tiistaara kar-e. tarx-aa kap mas. #\textbf{2. Chain of mishaps} 8'35 magar daa boD ditar-aan pur ass. pucc-aak ditarii mass-ur. 8'39 godii pucc-aateaa diir SHuluunc-isaa of-te safaa kar-e. magar diir xiisun xiisun ditarii mas. 8'50 saanda ditarii vah-esaa kar-e. 8'54 daa jhall-aan haR-de DHaggii-as bass-aka diir ting-aaka. 9'00 hamotam =am bas ki diir ting-e. 9'04 xan-aa ki diir xiisun xiisun vah-ing-aTii as. 9'09 jhall-aan harrif-e ki, xaer mar-e, aeno dii-k =naa xiisun vah-ing-aTii o. 9'15 diir paar-e. 9'18 "kaaTum-naa boD-as. pucc-aataa baahoT mas. 9'22 pucc-aate hes-ak jhal-aa. godii tix-aa =taa xal-aa. 9'28 Thapp-aa =taa gulThapp-aT. boD tarx-aa trap trapp-aT. 9'32 jhal mas ditarii. jii DHaggii SHakarii." 9'37 DHaggii ust muunjaa mar-esa, asi bhall-o ufaResk-as xalk. 9'44 handaaR-to o-naa marGH-aak tamm-aar. 9'48 o ust husonii-aan diir ting-ing ka-ttav. 9'51 malaas marGH-aatiaan binaa haRseng-aa uraa-naa kasar-e halk hin-aa. 9'59 kasarii haR-de guan-naa draxt-ase-naa keraGH-aan tadeng-aaka. 10'04 aeno =am mon-tikka puuSH-isaa draxt-naa keraGH-aan tadeng-aTii as. 10'10 guan o-naa bhalla puuSHa-GHaan xaf harf-e. 10'14 hur-aa, xan-aa ki, hao belii, aeno DHaggii-naa marGH-aak affas. 10'20 guan-naa draxt DHaggii-aan harrif-e, 10'24 belii, hala aeno marGH-aak =naa aff-as? 10'27 DHaggii paar-e, 10'29 "kaaTum-naa boD-as. pucc-aataa baahoT mas... 10'45 DHaggii-naa marGH-aak. tamm-aar o larGH-aak." 10'53 (guan-naa koTikk-aate braahuii-Tii kaTaark paa-ra.) 10'59 guan daasaa puuskun mon-milii kann-ing-kin, ki, 11'04 o-naa GHuTT xarrun-aa guan-k, xiisun, piihun haRseng-isa, kaTaark o bemilii joR.mass-ur. 11'14 o-Raa haR-de xaaxo-k, baDDo-k o guancukk-aak bass-ura tuus-ura. 11'19 xulkun-aa guan-te yaa of-taa sil-te xalk-ura, kung-ura. 11'24 o ten-aa ten-aa vaR-anaa ciiciRii o tavaar o SHuukaar xalk-ura. 11'32 aeno moh-aT xaaxo bas, xan-aa ki guan-tiaan kaRo-as aff. 11'37 GHuT kaTaark joR.mass-uno. (kun-ing-kin kukkuR-aataa buuTii-k o) 11'43 oRe baho o baaxaT mas. 11'47 guan-naa draxt-aan harrif-e, ki et havaal daa amar dun mas? 11'52 guan-naa draxt paar-e, 11'54 "kaaTum-naa boD-as. pucc-aataa baahoT mas... 12'14 xarrun-aa guan las. xiisun kaTaark mas." 12'19 xaaxo kaRaaxt-aa, hoGH-aa, handaaxas hoGH-aa ki xan-k =ti siTT-aar. 12'27 draxt-naa haraa THaal-aa ki tuus-as (tuus-usus), ton-ing ka-ttav ten-e. 12'32 zaraas handun luRonj, bhuungz halk, aaxir tamm-aa draxt-naa keraGH-aan sarapp-aa ten-e tuus. 12'42 uraa-naa saamboR-o heT-as haR-de bass-aka. 12'50 xaaxo oR-kin jaaga-ase-aan cecaar-as, jaaga-ase-aan guan o kaTaark-as, sunT-aTii ten-aa xalk-aka, beT-eka, heT kung-aka ser kar-eka. 13'01 xaaxo-naa thorav-aate harf-eka. haRseng-aaka hin-aaka. 13'07 aeno bas xan-aa ki, xaaxo draxt-naa maas-aa tuul-ok SHah-ik. 13'13 heT xaaxo-aan harrif-e, hala xaer e? 13'17 draxt-naa THaal-aatiaa tuul-ok-aa xaaxo, aeno o-naa maas-aa tuus-unus, SHah-esa. 13'27 xaaxo hakkal kar-e, 13'29 "kaaTum-naa boD-as. pucc-aataa bahoT mas... 13'48 xaaxo-naa siTT-aar xan-k de-k mass-ur o-naa nan-k." 13'54 paaLH tir-ok-aa heT-anaa phiDD-aTii roRo tamm-aa. 14'00 o-naa maae, ki ar-e, baaris o piraais. 14'05 o gaRattii-aan tag.ton-ing ka-ttav. 14'10 sar.halk siidaa uraa-GHaa bas. 14'13 haR-de amar ki uraa-GHaa bass-aka, to uraa godii od-e bhiiR-eka. 14'17 o cunk-o baalTiin-as paaLH tiss-aka. 14'20 aeno amar ki heT uraa-GHaa bas, godii baalTiin-e harf-e. bas heT-anaa natt-e harf-e natt-aTii xalk. 14'29 o-naa xad-tiaa duu biT-e. 14'32 ki daa-naa xa-k mucc-aa maae to xal-aan baar DaD DaD xork ar-er. 14'40 o-naa kaaTum ghoto-as kung. o heT-aan harrif-e, hala daa ant mass-une ne? 14'47 heT paar-e, 14'48 "kaaTum-naa boD-as pucc-aataa bahoT mas... 15'13 heT-anaa maae baaris o padaae Taak piraais." 15'20 nii.paa, daa maaii heT-anaa paaLH-taa e rah-e kung-aka, 15'27 tuk o pociink-aT mon o duu-te ten-aa carp kar-eka, 15'31 o-naa mon o duu-k piihun piihun purvaaLH-aan baar zebaa ass-ur. 15'38 o ten-aa handaa zebaa-T ten-aa ariGH-naa ust-aa raaj kar-eka. 15'45 handaakaan ariGH o-Raa ghorii as. 15'49 heT aeno paaLH ti-tav. 15'51 maaii-naa mon-naa jarakkaa-e de.xudaa, sil =ta sirikk-aa. 15'58 ariGH =ta bas. uraaii-naa mon-naa daa vaR-e xan-aa. 16'02 baa =ta xaf-tiskaan hin-aa. 16'05 uraaii-aan ten-aa harrif-e, aeno nii antae dun us? 16'10 maaii paar-e, 16'11 "kaaTum-naa boD-as pucc-aataa bahoT mas... 16'39 godii-naa nae mon jarakkaa ekaT o-naa sil sirikk-aa." 16'46 ambal ki godii-naa daa hiit-e bing. o-naa ust cikkiis kung. 16'52 o-naa milii daa hiit-anaa dhakk-e sagg-ing ka-ttav. 16'57 o ten-aa ceT-aan hin-aa, ganok mas. 17'01 ambal daasaa ten-aa.mon, hiit o halma ke-k. 17'06 daa ten-aa DHe-anaa bhall-o vaapaar-as as. 17'09 o haT o dukkaan-taa bhall-o maalik-as as. 17'13 bandaGH-aatiton hameSHa, saanda o nekii kar-eka. 17'18 har asiT o-naa, daasaa ki daa o-naa ganokii-naa bing-aka. 17'23 of-taa ust ki.are baaz pazaa kung-aka. oR-kin nek.duaa kar-era. #\textbf{3. Healing} 17'30 daa hiit haraatam SHaar-anaa buzurg-aatiaa sar.mas. 17'35 o salaa.balaa ambal-e handaa miir-e xuaaif-er. 17'41 oR-aan harrif-er, ki daa ant mas? 17'44 o paar-e, 17'45 "kaaTum-naa boD-as pucc-aataa bahoT mas... 18'19 miir mas ganok tenaa.mon pacok." 18'37 daaRe daa buzurg-aak daa ridresa-naa GHuT-kin duaa kar-er. 18'42 miir-e duaa-as raGHaam-aar ki, num cirr-aT daa duaa-e asiT elo-e raGHaam-bo. 18'49 o asiT elo-kin duaa ka-bo. 18'54 guDDiiko amar ki valdaaii bahaal mas. 18'57 num asiT asiTT-aa padii.duu bahaal mar-ere. 19'04 miir duaa-e raTTa xal-isa, hala-halma-aT uraa-GHaa bas. ten-aa uraaii-e paar-e. 19'11 uraaii =ta heT-e paar-e, heT xaaxo-e, xaaxo guan-naa draxt-e, draxt ki.are DHaggii-e, DHaggii jhal-e. 19'28 jhal maon-aa boD-akin duaa kar-e. 19'33 daasaa hiit sar.mas eRe. 19'36 to maon o piihun tomkaa boD-aak zinda mass-ur. 19'43 jhal-anaa diir-anaa dita-ttaa xiisunii ki ass-aka haraa, o hin-aa. 19'50 diir safaa mas. 19'53 DHaggii safaa-ingaa diir-e ki xan-aa. o-naa marGH-aak padii bass-ur. 19'59 jhal od-e o-naa marGH-aataa mubaarakbaadii tis. 20'04 DHaggii jhal-anaa diir-aan ting-aa, padii bas draxt-aa. 20'09 draxt od-e marGH-aatiton xan-aa o xuaSH mas. 20'13 o-naa GHuT xiisun-aa kaTaark-aak, xarrun-o guan joR.mass-ur. 20'21 DHaggii od-e o-naa xarrun-aa guan-taa mubaarakbaadii tis. 20'29 xaaxo ki daa hiit-e bing, o xanii mas. 20'32 padii baal kar-e draxt-anaa hamo THaal-aa tuus, haraakaan ki tamm-aasas. 20'40 draxt od-e mubaarakbaadii tis. 20'43 xaaxo ten-aa sunT-aT mana guan, o cecaar heT-akin biT-e. 20'53 daasaa amar mas ki daaRe, draxt ki haraatam mubaarakbaadii tis xaaxo-e. 21'02 to heT =am hamoRe as. xaaxo ten-aa sunT-aT mana guan o cecaar heT-akin biT-e. 21'11 daasaa ant mas ki heT-anaa maae padaa xulkun mas. 21'16 o paaLH-aan phurr-o maae-as xalk. 21'22 xaaxo od-e mubaarakbaadii tis 21'40 od-e handaa vaR-anaa mubaarakbaadii tis. 21'43 heT bisaTT uraa-GHaa hin-aa godii xan-aa =ta gall-aan baal kar-e. 21'50 o-naa mon-naa jarak padii bas. 21'54 sirikk-oka sil =ta padii SHuuk-SHuuk baraabar mas. 21'57 heT od-e mubaarakbaadii tis. 22'02 o ten-aa daa cunk-aa baalTiin-e harf-e, heT-e bhiiR-e. 22'09 miir uraaii-naa ten-aa SHuuk o SHatk-aa mon-e xan-aa, o habas-aan cuur mas. o-naa ganokii hin-aa. 22'17 must-aan baar ten-aa uraaii-e jii.o.jaan kar-e. od-e jii.o.jaan-aTii tamm-aa. 22'23 to uraaii =ta od-e mubaarakbaadii tis. ki o-naa ganokii mur mas. 22'30 daasaa ant mas ki.are daa GHuT =taa gal.o.galbaal mass-ur. 22'37 to daa kissa daa vaR bas ten-aa esarii-aa sar.mas. #\section{A Poor Man's Luck (\textit{arb-n baxt})} #Told by Dnr Khn. Recorded by Al Ahmed. Panjp, District Mastung. December 2022. Raxnic. \\ #\textbf{1. Bet with a merchant} 0'03 asi GHariib-as ass-ak. paaT kar-eka. 0'08 ten-aa vaxt-e gidref-eka paaT-anaa zii-aa. 0'10 andaaxas guzraan =ta mass-aka. 0'11 haR.de-anaa paaT kar-eka. bahaa kar-eka. 0'13 bas hame de-anaa =ta guzraan mass-aka. pen hicRaa all-av ii-to =ta. 0'18 asi masiR-as as =ta. zaaiifa =ta as. jind =ta as. musi bandaGH ass-ur. 0'36 o-taa xalk-aTii asi seT-as as. asi bhall-o baxxaal-as as. 0'43 seT hur-aa ki amar ke-v. 0'45 daa GHariib-naa masiR-e amar pul-ev. 0'48 o musulmaan-as e. ii baxxaal-ase uT. 0'50 axxas dunyaa paa-v =ta. dunyaa-aT kan-e ti-fak =ta. 0'54 camm-as ke-v daaR-to. andaa masiR-e pul-ev. 1'01 soc xalk xalk. asi de-as handaa GHariib-e paa-e. 1'06 bar SHaRt-as ke-n. 1'09 paa-e SHaRt ant-as e. 1'12 baxxaal-naa bhall-o ambaar-as ass-aka. 1'14 maxluuk-aan GHalla halk-aka siizan-aa o cilla-GHaa baxaa kar-eka. 1'23 GHariib-e paar-e daa ambaar-e xan-issa. daa GHalla-GHaan phur e. 1'30 SHaRt daad e. pagga sob-anaa paaT ka bar. ii GHalla-aate kaSHSH-iva. 1'36 ii maalav GHalla-aate cuTTif-eT ambaar-naa ne-aan ser-as suu bandaGH-naa hal-eva.(conditional) 1'43 nii maalav paaT kar-es bass-us daa ambaar-e GHalla-GHaan phur ne et-iva.(conditional) 1'53 baxxaal hur-aa ii paa-v =ta bandaGH-naa suu o araakaan bandaGH-naa suu hat-o. 1'57 padaa bevas mar-ek masiR-e kan-e et-ik. camm e na. 2'07 GHariib asiika paar-e ka-ppara SHaRt. 2'10 macci soc xalk yarA, ii haR.de paaT xal-ing-ki jangal-aa bar-eva. 2'15 paaT-te bahaa ke-va. nemroc-aa uraa-GHaa kaa-va. 2'20 pagga sob-anaa kaa-v vaxtii paaT xal-ev bar-ev. 2'23 bar.ki daa baxxaal-e khaTT-iv. daa ambaar-e khaTT-iv. GHalla-aan phur e. kan-aa zindagii juaan mar-ek.(conditional) 2'33 baxxaal-e paar-e sahii e mar-e SHaRt. 2'41 GHariib hin-aa ten-aa uraa-GHaa. 2'44 eRe uraa-e ten-aa paar-e. moTo ii aeno SHaRt-as kar-enuT. 2'49 khaTT-aan to ESH ke-na zindagii nan-aa juaan mar-ek.(conditional future) 2'53 aga aaxa. khaTTif-en to bajjeng-ina.(conditional future) 2'59 nii don ka sob-anaa maahaalav kan-e baSH.ka aga samaa.ka-ttavaT.(conditional future) 3'04 macci tahaarma mar-e. ii kaa-v jangal-aa. 3'06 numaaz-ton paaT ke-v. balki maahaalav bar-ev vaxtii. 3'10 daaxa ambaar e. baxxaal araaRe sob-anaa GHalla-aate kaSHSH-ing ke-k. balki khaTT-iv =ta. 3'16 SHaam-aa xaac-aa. kaaTum-e harf-ik tix-ik harf-ik tix-ik araatam tungaan kaa-v. tuGH baf-ak =ta. 3'24 paacaalav(near to sahuur time) tamm-aa baSH.mas hin-aa. 3'27 hin-aa paaT kar-e. 3'30 baxxaal amar kar-e. handaa SHaam-aa ambaar-e mal-aa. 3'38 SHaar-vaalaa-te paRo kar-e har.kas ten-kin GHalla de-k de muftii. 3'42 SHaar e, SHaar SHoling-aar ambaar-e nan-naa nan-aTii safaa kar-er. 3'53 deTikk tis GHariib harf-e paaT =te bass-ak.(conditional) 3'56 baxxaal paa-e ii ne khaTT-aaT. 3'59 harrif-e amar khaTT-aas. 4'00 paar-e ii GHall-aate cuTTef-eT. 4'02 GHariib paar-e amar cuTTef-es. 4'03 paar-e kaa-n ambaar-aa. 4'05 bass-ur daaRe buu ambaar-aTii hicRaa af. 4'07 baxxaal paar-e ii khaTT-aaT ne. 4'10 daasaa ser-as suu-anaa kan-e et-e SHaam-anaa. 4'15 daasaa GHariib bajjeng-aa. ser-as suu bandaGH-naa araakaan hat-ev? 4'20 soc xalk. baxxaal-e paa-e dun.ki, kaa-n ii nii baadSHaa-GHaa. ant-as ki baadSHaa paa-e. #\textbf{2. Further troubles} 4'31 peSH.tamm-aar haRtomaa-k. bass-ur mulk-as-e andun kuuTaGH e vall e. 4'45 hucc-as tamm-aane kuuTaGH-aTii vall-aate kiSHik-ik gaanD.kann-ing e. 4'51 GHariib paa-ik nan ehun kaa-na mustii. daa hucc-e kaSHSH-in paalez-aan. na paalez-naa maalik e na hucc-anaa maalik e. 4'58 kaSHSH-in de-n =ta nusxaan kann-ing e. 5'05 de-n =ta macci monii, navaa hucc-anaa maalik bar-e yaa paalez-naa. 5'12 bass-ak hucc-e kaSHSH-aa. huc rum kar-e tamm-aa pinn-aa. 5'20 bas hucc-anaa maalik rasef-e. 5'23 harrif-e num amar-o ure kan-aa hucc-e pirGH-aare. 5'28 baxxaal GHariib-aa duu-e kar-e hamo kar-ene =ta. ii ka-ttanuT =ta. 5'32 daad-e paar-e SHaabaa kan-aa hucc-e et. nii antae pirGH-aanus =ta. 5'35 GHariib paar-e ii xan-aaT huc paalez-aTii tamm-aane. musalmaan-ase-naa paalez-e nusxaan tin-ing e. 5'41 ii hin-aaT ki kaSHSH-iv =ta huc rum kar-e tamm-aa pinn-aa. 5'45 paa-e ii ten-aa hucc-e hal-eva ne-aan. 5'48 paar-e asi muddaii-s kan-to must-anaa ar-e. baxxaal e. elo nii us. 5'51 kaa-n baadSHaa-GHaa. baadSHaa ant-as ki faesila ke. 5'54 peSH.tamm-aar bass-ur kasar-aT GHariib soc xal-ek yaa xudaa amar ke-v. 6'03 baadSHaa iraa nuxsaan-aan asiTT-e maaf kar-o elo-e zaror hal-ik kane-aan. 6'09 ant-as et-oT =ta? kan-e hicRaa af. baaxo-s aff kun-ing-kin. 6'14 soc xalk kasar-aT kaa-n pilaan jaaga karod-as ar-e. 6'18 hamokaan of-te gidaaref-iv. 6'19 ii karod-aan biT-iv ten-e balki jaan cuTT-e.(conditional) 6'22 bass-ur handaa jaaga xuRk tamm-aa. 6'25 baxxaal e hucc-anaa maalik-e paar-e num him-bo ii curro-s ke-va. eskaan ki him-bo. 6'30 e hin-aar. daa haRseng-aa. 6'33 eng-aa karod-naa baj-aan bas ki biT-iv ten-e karod-aan. 6'36 bas karod keb mas. saa dost-o giRaa-s e. 6'40 karod-aan hin-oT xul-oT padd-aan biT-paroT ten-e. 6'43 xan-te tar ke-v kaa-v guRaa tamm-iva. xan-te tar kar-e bas. 6'47 daa iraa iilum mulk-ase-aan bass-usur kaarem-kin. 6'52 asiT =taa kaarem-Tii as. elo =taa karod-naa sexaa-Tii xaac-aasus. 6'55 daa bas bas xan-k =ta tar o karod-naa zii-aan diriib tamm-aa hame-naa zii-aa. 7'01 e kask. iilum =ta bass-ak nii amar-ose us kan-aa iilum-e kasif-es. 7'11 SHaabaa kan-aa xon-e et. 7'13 aRe xalk =ta daasaa amak ke-v. 7'17 daa paar-e iraa muddaii kan-to must-aan ar-e. 7'20 musiTTamiiko nii us. kaa-n baadSHaa-GHaa. baadSHaa ant-as ki faesila ke. 7'24 peSH.tamm-aar bass-ur xal-issaa xal-issaa baadSHaa-naa SHaar-aTii. 7'28 daasaa baadSHaa-GHaa kaa-ra(hin-aar) 7'30 maxluuk paa-ik baadSHaa-naa daasaa vaxt af diivaan-naa. 7'32 daasaa xaac-aane bega-naa Tem mar-ek. majlis lagg-ik. 7'39 bas tuus-ur. daa-k tuus-ur. 7'43 GHariib soc xall-ing e. kaa-v handaa kaazii-e hur-iv. lelaav meR o minnatt-as ke-v navaa kan-ki giRaa-s ke. 7'52 navaa baadSHaa faesila-e kaazii-e et-o. 7'56 kaazii balki vaR-as ke. 8'00 o hin-aa soc kar-issaa kar-issaa hin-aa kaazii-naa darvaaza-GHaa. 8'03 darvaaza-e Takkef-e. kaazii diccaa araang hin-aasus. 8'05 uraa =ta handaaRe as. tamm-ok as. 8'08 uraa =ta leT kar-e cunaa =ta tamm-aa. 8'12 ciR-aar ii-aa =te. haRseng-aa bass-ak. 8'14 kaazii araatam bas uraa-GHaa. 8'17 uraa =te paar-e don asiTT-as bas. Takkef-e. ii xuliis-uT. cunaa tamm-aa. 8'23 kaazii hur-aa daa amar-os e kan-aa uraa-GHaa bass-une. 8'25 paTT-isaa paTT-isaa eRe xan-aa =ta. 8'27 paa-e de bass-une kan-aa uraa-GHaa. 8'30 musiTT-ingaa sangatt-aak paar-er =ta. 8'32 daa hamong cirreng-aane guRaa 8'34 daad-e harrif-e paa-e ii bass-unuT. 8'36 paa-ik antaki. ne ant kaarem kan-aa uraa-GHaa bar-esa. 8'39 paar-e kan-to musi muddaii must-anaa ar-e. 8'42 caarmiiko nii us. kaa-n baadSHaa-GHaa. baadSHaa ant-as ki faesila kar-e. 8'48 kaazii paar-e baadSHaa-naa vaxt bar-e. 8'50 xaer daaRe eRe kar-er. baadSHaa-naa kacaarii-naa Tem bas. #\textbf{3. At the king's court} 8'54 baadSHaa bas kacaarii lagg-aa. 8'56 kacaarii lagg-aa bass-o kul. 9'04 baadSHaa harrif-e et-bo ten-aa havaal-e. haa xaer-aT?(bassunure). 9'07 daa kul mon-e haRs-aar handaa GHariib-aa. 9'10 paar-er baadSHaa daad-e havaal ka. 9'15 baadSHaa paa-e et havaal. 9'19 daa paar-e ii GHariib-as ass-uT. 9'21 kan-e hicRaa aff-ak. 9'23 ii haR.de-anaa paaT ke-va. hamo paaT-te bahaa ke-va. ozde-aa nan-aa guzraan mar-ek. elode duvaara paaT ke-va. 9'33 asi masiR-as e zaaiifa e kan-aa nan musiT un. paaT-taa zii-aa nan-aa guzraan mar-ek. 9'37 pen hicRaa af kane. kan-aa kaarem handaa ass-aka. 9'42 daa baxxaal-as e bhall-o seT-as e. duu-e muriif-e. 9'46 daad-e bhall-o ambaar-as ass-aka GHalla-aan phur as. 9'50 asi de-as kan-e paa-e. bar GHariib SHaRt-as ke-n. 9'54 ii harrif-eT SHaRt ant-as e. paa-e SHaRt daad e. 10'07 pagga sob-anaa ii daa GHalla-aate kaSHSH-eva. nii paaT ka bar. 10'12 aga nii vaxtii bass-us daa ambaar-e ne et-iva. 10'19 aga ii maahaalav GHalla-aate cuTTif-eT. ne-aan ser-as suu bandaGH-naa xuaa-va. 10'24 ii macci soc xalk-uT ii haR.de kaa-va paaT ke-va bar-eva. pagga sob-anaa vaxtii kaa-va. 10'37 aga GHalla-aate khaTT-aaT kan-aa zindagii aasraat mar-ek. 10'41 handaa soc-e xalk-uT. SHaRt-e hao kar-eT. 10'53 ii paacaalav-aa hin-aaT paaT kar-eT bass-uT deTikk-aa. 10'59 baxxaal paa-ik ii ne khaTT-aaT. 11'03 GHalla-GHaate cuTTef-eT. 11'10 baxxaal kan-e paa-e SHaabaas ser-as suu daasaa bandaGH-naa kan-e et-e. 11'13 ii soc xalk-uT ki amar ke-v. paar-eT =ta kaa-n baadSHaa-GHaa faesila-e ke-k. 11'27 peSH.tamm-aan ii o baxxaal bass-un. 11'30 mulk-as e handun kuuTaGH o vall e. hucc-as tamm-aane bas gaanD.ke-k biT-ik. 11'38 yarA daa musulmaan-ase-naa mulk e. kas xaning-pak. huc nuksaan kann-ing e. 11'45 nan ehun kaa-na daa hucc-e zar-as monii de-n. navaa maalik =ta bar-e. xan-e =ta nuksaan-aan bacc-i. 11'54 ii bass-uT hucc-e vall-aan kaSHSH-aaT. huc rum kar-e tamm-aa pin-aa. 12'02 daa hucc-anaa maalik bas. kan-e paa-ik SHaabaa kan-aa hucc-anaa taavaan-e et. 12'18 ii paar-eT =ta kaa-n baadSHaa-GHaa. 12'28 hak adal-naa baadSHaa-s mar-e juaan e. aga beGHaeratt-o baadSHaa-s mar-e juaan e. 12'32 okaan bass-un soc kar-eT. 12'36 baadSHaa asi nuksaan ill-o. elo-e zaruur hal-o. ant-as et-oT =ta. kan-to hicRaa af. 12'42 ust-aa kan-aa bas kasar-aT karod-as ar-e. 12'51 ii karod-aan biT-iva ten-e kah-eva balki jaan kan-aa cuTT-e. 13'15 bass-uT xan-te tar kar-eT hamo karod-aan tamm-aaT. diriib kar-eT bandaGH-ase-naa zii-aa. 13'25 daa ambal bas ki kan-aa iilum karod-naa maas-aa xaac-ok as. kasif-es =ta. 13'33 kan-aa iilum-naa xon-e et-e. paar-eT =ta kaa-n baadSHaa-GHaa. ant fesila ki ke. 13'45 hak adal-naa baadSHaa-s mar-e juaan e. aga beGHaeratt-o baadSHaa-s mar-e juaan e. 13'50 ekaan pand xal-issaa bass-un naa SHaar-aa. daaRe bass-un maxluuk paa-ik daasaa baadSHaa-naa kacaarii-naa Tem aff-ak. 14'06 ii soc kar-eT baadSHaa padaa faesila-e biT-o kaazii-aa. 14'17 kaa-va kaazii-e lelaav ke-v. navaa giRaa-s ke ii-ki kan-aa. 14'23 harrif-isaa hin-aaT kaazii-naa darvaaza-GHaa. Tak-Tak kar-eT. ciR-aar kane-aa. 14'30 haRseng-aaT padaa bass-uT daaRe. de-as kaazii bas. 14'40 paar-e kan-aa uraa-GHaa bass-unus. kan-aa uraa tamm-ok ass-aka. xuliif-enus =ta kan-aa cunaa tamm-aane. 14'50 daasaa ii ten-aa cunaa-e hal-eva ne-aan. 14'53 guRaa ii paar-eT musi muddaii must-anaa ar-e. caarmiiko nii us kaa-nbo baadSHaa-GHaa. 15'01 hak adal-naa baadSHaa-s mar-e juaan e. aga beGHaeratt-o baadSHaa-s mar-e juaan e. 15'05 kan-aa xuaaja havaal-aak daad o. 15'09 baadSHaa elo-tiaan harrif-e. har caar paar-er. 15'14 baadSHaa havaal andaad e. hic duroGH taR-tane. 15'17 ant paar-ene hiit-aak =ta kul raast o. nan-aa kull-anaa kaarem handaad e. #\textbf{4. The king's judgment} 15'29 baadSHaa xuaaif-e jallaad-e. jallaad bas zaGHm suudo. 15'35 xuaaif-e SHaaima-s xuaaif-e kattaar-as. 15'47 baxxaal-e paar-e SHaabaas harf kattaar-e GHariib-aan ser-as suu-anaa taR. 15'51 ser-aan vadd taR-es lix-e =naa xal-oT. 15'54 aga ser-aan kam taR-es ham lix-e naa xal-oT. 15'56 jallaad-e =ham paar-e hur =ta aga ser-aan vadd yaa kam taR-e lix-e =ta xal-es. 16'05 baxxaal hur-aa aRe kuraan xalk =ta. kan-aa masxat pen giRaa-s as. 16'11 aga ser-as suu taR-iv. ser-as suu kan-e ant tir-o. 16'17 elo ii kacc-e ti-ppara aga vad.o.kam taR-eT to jallaad lix-e kan-aa xal-ek. kan-e hic naf mille-pak. 16'29 baxxaal paar-e baadSHaa-e kan-aa maaf e ii-aa =ta. 16'40 baadSHaa harrif-e nii ten-aa =te baSHx-aas. paa-e hao. 16'44 ed-e paar-e naa hucc-e dudef-ene pirGH-aane. paa-e hao. 16'48 baadSHaa paar-e =ta kan-aa mahaarii eRe taf-ok e. dar =ta sob-anaa SHaam-iskaan dudef dudef hatat =ta. 16'57 aga pinn-aa naa hucc-anaa evaz mass-une. 16'59 aga pinni-tane SHaam-aa hamo jaaga-GHaa taf =ta. 17'02 e hur-aa aRe kuraan xalk =ta. daa maahaarii-e ii de.durust dudef-iv ii ust-tarx mar-eva. daa tamm-e tamm-ip pinn-e yaa pinn-ip 17'12 paar-e baadSHaa. daa mahaarii-e ii de.durust dudef-iv jind kan-aa ust-tarx mar-eva. 17'16 baadSHaa harrif-e guRaa o amar ust-tarx ma-tav. 17'24 paar-e baadSHaa kan-aa huc maaf e ii-aa =ta. 17'38 baadSHaa mon haRs-aa eRaa ki naa iilum-aa karod-aan tamm-aa. iilum =naa kask. paa-e hao. 17'41 paar-e =ta nii kan-aa maaRii-naa zii-aa lagg-a. 17'44 GHariib-e ii xaacif-iva nii biT ten-e o-naa zii-aa bas o kah-ek. 17'49 daa paar-e ii daa maaRii-naa zii-aan biT-iv ten-e ii kah-eva. 17'53 baadSHaa paar-e o ama karod-aan biT-e ten-e kas-tav nii kah-esa? 18'05 daa =ham paar-e kan-aa iilum-naa xon maaf e ii-aa =ta. 18'15 baadSHaa kaazii-e paa-e daasaa naa cunaa-naa xon saliis-une. paa-e hao. 18'20 paar-e =ta daa GHariib-e nii dar. daa vaxt-iskaan ne cunaa ma-tane daad-e ten-ton tor. 18'29 cunaa mas ne okaan pad daad-e yala kar. 18'33 kaazii hur-aa halk-uT xon-e. daa kane-aa caTTii mar-ek. 18'41 kaazii =ham paar-e baadSHaa kan-aa =ham baSHx e ii-aa =ta. 18'45 baadSHaa paar-e kacaarii bing-ure kul ten-aa taavaan-te baSHx-aar. 18'51 mazzuur-aate paar-e him-bo kAAR-aan cank-as et-bo =ta. 18'53 hes-ur cank-as tiss-ur =ta. o-naa GHariibii =ham hin-aa. xuaSH o gal kar-issaa uraa-GHaa bas. #\section{Prince Ll Malk's Adventure (\textit{ll malk})} #Told by Basham Lehri of Khuaaja Biraahiim, Mastung. Recorded in Khuja Birhm by Mr.\ Manzoor Leh on October, 2022. \\ #\textbf{1. Wandering prince} 0'00 as asi baadSHaa-s. baadSHaa xudaa e. xudaa-naa rasuul e. haajii SHakarii-aa. 0'10 o-naa SHaSH maar ass-ura. cunk bhallun mar-isa mar-isa. cunk-aa baaz dost ass-ak =te. 0'18 harrif-eka ii-aan =ti, paar-e, abaa, daasaa baraam et-iv num-e. 0'22 cunk-aa paar-eka panc iilum o yAra, SHaSH iilum un. 0'26 haraa baadSHaa-naa ki xan-aas SHaSH masiR mass-o. guRaa kul hamoRe saalum mar-ena. 0'33 ilaahiim baxSH-e paesa tiss-o kan-e tiss-o, daa laSHkar-e him-bo paTT-abo baadSHaaii-te 0'38 paTT-aar paTT-aar panc xan-aar. SHaSHmiiko-e xan-tavas. 0'44 bas harrif-e ii-aan =ti, paar-e laal.maluuk panc xan-aan SHaSHmiiko-e xan-tavan. 0'50 paar-e abbaa, yAra, hamo-taa saang-e kar-ak. ii him-para. 0'55 juaan baabaa, daa dar-e meR kar-e o-taa har panc-naa saang-e kar-e. 1'00 baadSHaa to ikraar kar-e ki ii khaaj ka-ppara, ki daa ki daa cunk-aa haraatam baraam kar-e ii kull-anaa =taa khaaj-e ke-va, asi de-aa. 1'09 yAra, daa-taa handun nillaaii nikaa-e SHaaGH-in. paar-e Thiik e. 1'14 baadSHaa-taa hiit o jang af. daa kar-er baraam bass-ur. daa SHikaara kar-eka. carreng-aaka oRe, eRe. 1'23 asi vaxt-as hin-aa tiira-kamaan-e xalk. asi buuc-ase-naa maas-aa tamm-aa. 1'28 hin-aa chikk-aa kaSHSH-aa =te. asi bholuu-as peSH.tamm-aa paar-e ii ne-to bar-eva. 1'42 paar-e baabaa, nii maadao-siT(-se)(?) us, bholuu-ase us. kan-e sangat saatii ar-e. 1'47 baadSHaa-se-naa maar uT ne de-v araang. 1'50 paar-e kan-e kasif. ii ne-to bar-eva. 1'53 mattaah tis tis bevas mas. daa suaar mas hullii-aa. e =am suaar mas. 2'02 daa hur-aa padaa kaa-v, sangatt-aak max-ira ii-aa kan-aa, ki daasaa daa baadSHaa-naa maar bholuu-as hat-ing e. 2'09 daasaa kasif-iv =ta xuun =ta tamm-ik lix-aTTii kan-aa. 2'14 yAra bar.ki daasaa, maxx-ing-aan kaa-v. harf-iv de-v =ta kaa-v tenaa.mon. 2'20 daa xal-isa mulk-bar mulk, vatan-bar vatan, asi baadSHaaii-ase-aa hin-aa. 2'26 hin-aa hameRe pinD-ika kun-ek. daad taf-e kohTii-ase-Tii. 2'34 daa-naa baava-lumma hoGH-aar hoGH-aar xan-tiaan khor mass-ur. 2'40 (ne paesa mann-aa od-e mann-aa ed-e mann-aa) 2'43 yAra carreng-bo. daa zinda ziaan.hin-aa. paTT-abo asi jaaga-s navaa xan-ire =ta. 2'46 dhuunD-e =ta xan-ire. yaa jind-e =ta xan-ire. 2'50 paesa-vaalaa-k harf-er paesa yAra ill-e raahii ma-bo. 2'54 daa hin-aar paTT-aar paTT-aar, belii asiTT-as xan-aa =ti. 3'00 daa hullii-aa suaar e belii. bae-anaa ghanDa-as mon-aan e =ta. jaan-aa =ta puc aff-ak. 3'06 daa bas caarii =ta mas, belii, khappii-gal-ase o, andaa khappii-teTii bas bae =ti SHef kar-e. 3'10 hullii-e taf-e. peh-aa khappii-Tii. 3'13 hin-aa galii-aa saliis, paar-e adaa, 3'16 nii filaanaa us, laal.maluuk us. 3'18 paar-e hao. 3'19 paar-e daa amar kar-es. 3'21 paar-e bas amar ki mas kar-eT. 3'25 paar-e yAra, daa bholuu, daa baadSHaaii, daa amar mar-era. 3'29 naa baava lumma ne-kin hoGH-aar hoGH-aar xan-tiaan khor mass-ur. 3'33 dunyaa-e paesa mann-aano. ilaakaa =ti paTT-ing o ne-ki. 3'36 nii baSH.mass-us daa bholuu-e tor-enus. ne araa langaRii xalk-une. 3'42 nan paesa halk-unun bass-unun yaar paTT-ing-kin yAra lakk-aataa lakk-aate halk-unun naa paTT-ing-kin bass-unun. 3'48 daasaa ii xan-aaT ne. daasaa belii kan-to anjaam-as kar-ak. bar-esa civa. 3'54 kan-aa to zor-as af ii-to =naa. aalum-naa havaal-e tiss-uT ne. 3'59 paar-e abaa pagga aahaa, elode ii bar-eva guRaa. 4'02 haraatam raseng-iv guRaa. daa taariix-aa inSHaalaa raseng-iva. 4'05 daa ill-aa hin-aa padaa, mistaaii halk, yAra filaan hand-aa xan-aaT =ta. daa de-aa bar-ek. 4'11 baraam kar-ene. hannun saTTii paar-e. 4'15 daa hes-u vaa, phanDar taR-er, maal taR-er, khaaj-aak SHuruu.mass-ur. 4'19 xuaSHSHii mas ki xaning-aa baraam kar-e aeno bar-ek. #\textbf{2. Return to the capital} 4'24 daa muunjaa mas ten-aa ust-aTii, bholuu-e paar-e, kan-e xan-aar daasaa ant salaa e naa. 4'32 daasaa amak ke-v ne. paar-e ii bar-eva ne-to. 4'36 paa-e ne-aa tamm-a daasaa. 4'39 bevas mas baava lumma-naa. hin-aa hullii-e sanj kar-e. 4'43 daa kohTii-Tii ass-ak. eng-aan ki bas subhaan allaah daa balf-aan baar lagging-aTii e. 4'51 paar-e daa amar kar-es. paar-e ii parii-taa baadSHaa-naa masiR uT. 4'57 ii daa sill-e kaSHSH-aanuT bholuuii-aa. 5'00 halk daaRe ten-aa cikk-aa kaSHSH-aa =ta. 5'02 paar-e daaRe puur-eva =ta. kan-aa sill-anaa badii-e ka-ppes. ii bar-eva ne-to. 5'09 daa ari xan-aa =ta, daa-naa suuratt-e. 5'11 iraa jaaga-GHaa mas. baadSHaa-se-naa cunaa as. 5'15 yAra don-o giRaa-s duu tamm-aa. don-o giRaa kas-ato aff-ak. 5'20 daa paar-e amar zebaa us. e vaxt-aan Dhakk-aanus ten-e. 5'23 paar-e kan-aa zebaaii-e ant xan-isa. amo buuc-anaa keraGH-aan naa tiir kamaan tamm-aa. 5'28 amoRe nii modii.maeram kar-osus tavaar kar-osus kan-aa pucc-aak amoRe saliis-ur. 5'34 daa to GHariibii-o puc o. ii acaanak xan-aaT ne. ii naa zii-aa aaSHik mass-uT. 5'40 paar-e juaan, xal-issaa xal-issa daa ari, ame taariik-aa raseng-aa. 5'45 muccii e. maxaluuk e. haahaa e. salaam.vaalek. vaalekum.salaam. 5'51 ba ne hat-e xudaa araang hin-aanus. paar-e baraam kar-enuT. 6'02 parii-e laggif-er haftmiiko mahl-aTii hameRe. zaalkaa-k muc mass-o hunn-ing-ki =ta. 6'10 har.kas ki xan-ik =ta haeraan(a) mar-ek. baadSHaa-se-naa masiR e. parii-taa vallaa. 6'16 daa ten-aa ust-aTii gaR kar-e. ne paar-e. ed paar-e. ghanT-as tuus iraT tuus. 6'22 ten-aa ust-aTii gaR kar-e paar-e kaa-v andaa sill-e huSH-ev. 6'25 aga vallaaii.kaSHSH-aa =ta jaan-aTii ten-aa saagii kane-aa max-ira. 6'30 paar-e adaa num andaaRe sal-ire. kan-e kaarem ar-e. 6'36 hullii-as juaan-o mal-aa baadSHaa-naa gall-aan. 6'41 parii-to ruumaal-as ass-aka, daa ruumaal-e xoSH-aa(xoSHkaa) baava lumma-naa xan-tiaa. xanii mass-ur. 6'47 daa andaa gaR-e ust-aTii ten-aa kar-e kaa-v andaa-naa sill-e huSH-ev. 6'52 valdaa kar-e =ta, ki valdaa kul max-era ii-aa kan-aa. e paar-e =ta kan-aa sill-anaa badii-e ka-ppes. 6'59 gall-aan juaan-o nariaan-as mal-aa. tut.tamm-isaa tut.tamm-isaa hin-aa hame baadSHaaii-Tii. 7'04 hameRe kaSHSH-aa sill-e tis tiilii. 7'07 daad-e handaaRe samaa tamm-aa. daa jaan kaSH.kar-e baal kar-e. 7'11 kase-naa baa coT mas. kase-naa nat coT mas. kase-naa xan coT mas. daa hin-aa. 7'19 aekaan bas haRseng-aa. maxaluuk pareSHaan mas. daa amar-o bandaGH-as e ki baal kar-e hin-aa. 7'26 bas daaRe. hin-aa mehl-aa. paar-e hala kan-aa zaaiifa. 7'31 zaalkaar paar-e diccaa araa jaaga-naa yalaii-as as. daaRe bas. jhaTT-as tuus. 7'35 de-as khapp-as sael kar-er =ta. daa naahimgaan-naa baal kar-e hin-aa. 7'41 bas.iilume paa-v, maxaluuk-e, baava-lumma-e ten-aa paar-e bas num-aa hand daasaa handaa. 7'46 aval-naa num-aa hoGH-ing SHuruu mar-e yaa maf ii hin-aaT. 7'52 daa sal-ittav. suaar mas hullii-aa bisaTT hin-aa hamo jaaga-GHaa. jaaga-e sohav as. 7'57 tavaar kar-e. paar-e modii.maeram. paar-e jii laal.maluuk. 8'01 paar-e itti havaal. don-o kaarem-as mas kan-to. ii amar ke-v. ii to kah-eva. 8'07 paar-e kah-es aga bacc-es. o milli-pak asul daasaa. 8'12 daasaa asi ki ne-aan GHussa kar-e. elo baal-aT carreng-ik. 8'20 o kaarem-e nii ka-pparosus na. 8'22 nii dar-es o-naa badii-e kar-es. daasaa ant paa-v ne. 8'27 paar-e belii kan-e Das et-e. ii oR-aan be kah-eva. 8'29 ii kaa-v hamo ilaaka-GHaa hamoRe kah-ev juaan e. daaRe salii-para. 8'35 paa-e salii-pesa. paar-e aaxaa. 8'38 paar-e SHaSH tuu pand kar. filaan poTav-aa asi dev-as mill-ek ne. navaa hamo Das et-e ne. 8'43 o baaGH-as joR.kar-ene. handaa-naa sael-anaa xaatir-aan. daa baal-aT gidreng-ira. navaa o-naa nazar tamm-e. 8'48 guRaa hin-ing ke-s, kun-er ne nahaa-k. hal-er ne dev-aak. amak ki ke-sa hin hamengii-aa. 8'53 pen Das ii tin-ing ka-ppara ne. #\textbf{3. Travel to the giants} 8'56 daa taokal kar-e raahii mas. SHaSH tuu pand kar-e. hin-aa hameRe andaa niSHaanii-te xan-aa. 9'04 araR paTT-ase-aa kuuh xalk-une. baaGH tix-aane. axir seLH as baaGH baaris-asus(baarisusus). dev xaac-ok as. 9'17 daa kopa tis urullaa-e diir tis tis SHaSH tuu-aan pad baaGH phul kar-e. 9'23 dev samaa kar-e subhaan allaah kan-aa baaGH xarrun mass-une. 9'27 paar-e salaam.alek baabuu. paar-e vaalekum.salaam. 9'30 aga baabuu ka-ttavesa kung-uTa ne. ii =am langaR mass-usuT. 9'33 paar-e kun-bo kane. daa daRd-aatiaan cuTT-ev. 9'35 paar-e kun-ing =naa to mur mas. daasaa havaal-e et-e. 9'40 don-o nekii-as kar-es nii araangii kaa-sa. 9'44 paar-e belii, ii daa SHejanSHaa parii-naa rand-aT uT. 9'47 kane-aan hin-aa. daasaa ii hamo-naa rand-aT carreng-iva navaa nii Das-as et-is. 9'53 paar-e abaa nan daa baaGH-aate kar-enun. daa draxt-aate kar-enun. 9'56 daa phul kar-er vaxt-as. baal-aTii gidreng-ik nan xan-ina =ta. nan =ham hamo-naa xaatir-aan tamm-aanun. 10'02 nan to ehun xam-pana =ta o baal-aT gidreng-ik. 10'07 paar-e giRaa-naa giRaa-s. paar-e kane-aan bhallaa iilum tamm-aane SHaSH tuu-naa pand-aa. 10'13 daa kul andaa-naa xal-ok un. hamoR-aa hin navaa o Das-as te(ete) ne. 10'17 paar-e juaan adaa. taokal xudaa-naa. taf-e mux-e. ill-aa raahii mas. 10'21 pinD-isa, kun-isa, daakaan ekaan, handaa phaTT-aateaT hin-aa. 10'27 SHaSH tuu pand kar-e hin-aa hameRe sar.mas. 10'31 e =ham handon-o tuufaan-as e. baa-aan =ta lizv-aak vahera tamm-aane. baaGH baaris-une. 10'37 urullaa-e kuuh-e hur-aa daa dun samaa ka-ppak. 10'40 dev-anaa SHaSH tuu tuGH e. 10'43 daa tix-aa kopa-GHaa urullaa-e diir tir-issa, tir-issa tevaii baaGH-e diir tis. 10'57 baaGH xarrun mas. phul mas. dev samaa kar-e. subhaan.allaah kan-aa baaGH-e asiT diir tiss-une. 11'03 daa baaGH tevaii xarrun mas. daana kann-ing-aTii e. 11'08 daa =ham bas. paar-e salaam.vaalek baabuu. 11'11 dev paar-e. vaalekum.salaam. aga baabuu ka-tavesa yaar, nan =ham diccaa kehii vaxt-aataa langaR un. 11'18 paar-e kun-bo kan-e cuTT-ev. paar-e dun cuTT-ing ma-fak. daaxas-o nekii-as kar-e. 11'21 dev paar-e, paa nii daaxa antae hab kann-ing us. 11'24 paar-e ii SHejanSHaa parii-naa rand-aT uT. 11'28 kan-e Das tiss-o ne-aa ii daa baaGH-e diir tiss-uT. daa phul kar-e. 11'35 naa duu-aan Das-as mar-ek paa. ii kaa-v hamongii. kah-ev =ham juaan e. ii bacci-para don. 11'42 paar-e belii nan-aa vas calli-pak. vaa kane-aan bhallaa e. SHaSH tuu-naa pand-aa tamm-aane. 11'46 hameR-aa hin-ak. o nan-aa kull-anaa bhallaa e. 11'50 kar-e mokal ii-aan =ta. ill-aa raahii mas. SHaSH tuu axir pand mas. allaa-naa vaxt-aak gidreng-ira. 11'56 mattaa tir-issa tir-issa hin-aa hameRe. e bexuaaja-naa =ham baaGH baariss-une. 12'01 urullaa-k sal-ok o. kopa-GHaateTii =ta phuu tamm-aane. tamm-aa =ta diir tin-ing-aT. SHaSH tuu lagg-aa =te. 12'09 axir baaGH xarrun mas. allaa-naa omet-aan phul kar-e. 12'12 dev samaa kar-e xan-te paTT-aa. paar-e salaam.vaalek baabuu. paar-e vaalek. 12'18 aga baabuu ka-ttavesa yaar SHikaar mass-usa. nan =am kehii vaxt-aataa langaR xaac-aanun. 12'23 paar-e kun-bo kan-e cuTT-ev daa daRd-aatiaan. 12'26 dev paar-e ete havaal. daaxas-o nekii-as kar-es. ne ant mas don kann-ing us. 12'33 paar-e ii SHejanSHaa parii-naa aaSHik mass-unuT. yAra ii bass-uT ne-aa havaal-as hall-ing-ki. 12'39 paar-e xaana xaraab, daa draxt-aate nan tix-aanun. daa poTav-aatiaa tamm-aanun oR-kin. 12'45 o bar-ek Tolii-to andaa baaGH-anaa xaatir. baal-aT gidreng-ik nan xan-ena =ta. 12'50 nan =ham amo-naa xal-ok un. paar-e guRaa. paar-e pen Das kan-e ba-fak. 12'57 haraa draxt ki bhallun e hamoR-aa lagg-a. 13'01 daa lagg-aa draxt-aa. paar-e ant xan-aas. 13'03 paar-e mur, xaaya-aan baar piihun-iias, giRaa-s xaning-ik. 13'07 paar-e guRaa hin hamokaa sire-naa bij haLH hat-arak(hata). 13'11 daa hin-aa don-o mizzil xalk. sob-anaa hin-aa bega-to haRseng-aa. 13'17 paar-e bijj-aate hes-uT. paar-e rahii ma kaa-n. 13'21 hin-aa poTav-aa bhall-o talaa-s e. hame talaa-e niSHaan tis. 13'25 paar-e daa talaa diir-aan pur e. daaRe kuRda joR.ka. daa-te chaTT-a. 13'30 guRaa kan-e hafta hafta-GHaa havaal tir-isa hin. tiDDaa-te miR-a. hal-te miR-a. samaa-e =taa ke-s. 13'38 haraa vaxt-aa ki o-naa mosum bas ii paa-va ne. 13'42 daa chaTT-aa =taa daaxas bas havaal tis =ta. valdaa daaxas bas havaal tis =ta. 13'47 vaxt-aak xudaa-naa gidreng-isaa. handaaRe musi, caar tuu sizaa kaaT-aa. 13'51 sire-k tamm-aar phul kann-ing-aTii. 13'54 daa havaal tis =ta ki daa jummaa-GHaa tevaii phul peSH.tamm-ik. 14'00 paar-e handaa jummaa-GHaa o bar-era handaaRe taR kann-ing-kin. guRaa nii caa-s naa kaarem caa-e. 14'07 hal-es yaa hal-pes. nan-eaan zor e. paar-e bas cuTT-aanus. 14'13 paar-e bar-era sahii. 14'15 paar-e o-taa baava piira-iiaa talaa handaad e. daa jummaa-GHaa zaror bar-era. #\textbf{4. Fairies} 14'22 daa hin-aa jummaa-naa de Dhakk-aa ten-e sere-teTii. 14'26 ae ki ten-aa iiRakko-ton baal kar-e, avliiko dev-anaa hand-aa bas. 14'31 paar-e kan-e gand xall-ing e laal.maluuk-naa. juaan caa-re haRsing-bo. 14'35 o-fk paar-er, diccaa ganok us ant. parii ant mas ne. 14'39 o =am aadmiizaat as. dev-aak bandaGH-aate kun-era. o va amar bar-e. paar-e juaan. 14'46 parra xalk-o bass-o, niaamiiko-naa hand-aa saagii manaa kar-e, ki kan-e gand xall-ing e haRseng-bo. 14'51 paar-er daasaa asul haRseng-pana. naa milii xaraab mass-une. paar-e juaan. 14'57 bass-u guDDiiko-Raa, gohii kar-e, paar-e ii kaa-va. kan-e gand xall-ing e laal.maluuk-naa. 15'04 paar-er, nii baadSHaa-se-naa cunaa us. laal.maluuk diccaa araaRe kask. bandaGH-as as. nii daaskaan paTT-esa =ta. 15'12 nan ilaaka-tiaan baal-aT bann-ing un. parraa-k nan-aa baariss-ur. o pand-aT amar bar-ek. 15'22 paar-e juaan. daa hin-aa pucc-aate kaSHSH-aar. xalk-ur meT biT-er ten-e handaa talaa-Tii. 15'29 daa halk ten-aa sangat-naa pucc-aate ker-aan(keraGHaan) ten-aa xalk tuus. 15'38 daa guaazii kar-er kar-er. havaal tamm-aa =taa. e paa-ik kan-aa ari jang ke-k e paa-ik kan-aa ari jang ke-k ki kaan-bo. 15'44 peSH.tamm-aar, xan-aa subhaan allaah daa tuus-une. paar-er pucc-aate et-e. 15'50 paar-e pucc-aate ti-fara num-e. daang.ki naa iiRakko-k kul ten-aa puTT-aate ti-taano kane. 16'00 paar-er dun ka-ppa. paa-e dun ma-fak. araa muddatt-aan ill-aanure kane. 16'06 daaRe hu-bbo. kopaa-teTii kan-aa phuu tamm-aane urullaa cikk-ing-aan. 16'11 ama ill-eva handun kaa-va num-e. kasif-bo kane. 16'17 baadSHaa-naa masiR-e paar-er kun-ena =ta. 16'19 paar-e kun-bo =ta, pucc-aate ten-aa amar hall-ing ke-re hal-bo vale jaan-anaa =ta ziaanii-e ka-ppere. 16'27 Dang xal-pere =ta. 16'29 kas =taa saemaar-as mas, kas =taa kucakk-as mas. tamm-aar ii-aa =te GHurGHur kann-ing-aa. huf kann-ing-aa. 16'37 paar-e hicRaa joR.ma-fak. 16'39 bevas mass-o. dediigar mas. paar-er ki daasaa amar ke-n. 16'44 paar-e amar handaad e. ii num-e paar-eT kul num-aa puTT-aate ten-aa paTT-abo, vaTT-abo kan-e et-bo guRaa him-bo. 16'53 bevas mass-o, har.kas ten-aa-teaan cagg-as paTT-aa. haft ass-o yaa haSHt ass-o hes-o ciipuk kar-er tiss-ur =ta. 17'00 paar-er aeno xudaa taRsii.ke-s. nan-aa puTT-aate cikk-apes. nan-aa laSHkar jang ke-k ii-to nan-aa. 17'06 valdaa de tamm-aa yaa SHaam tamm-aa. haraaRe ki paa-s bar-ena ii-aa =ne. 17'12 paar-e him-bo. 17'14 daa hin-aa parra xalk-o baal kar-er. 17'19 daa hur-aa ki cikk-ev hur-iv =taa. maxaluuk paa-ik parii-naa siind-e cikk-aas to bar-era hur-iv bar-era yaa ba-fassa. 17'27 daa cikk-aa siind-e. ek hiiZHZHaara kar-er padii bass-ur. 17'31 paar-er antae dun kar-es. 17'33 paar-e aeno num-e vael tamm-aa piTT-ing ure. kan-e kehii saal-k ill-aano hin-aano kane. 17'40 pagga daa dev-anaa hand-aa bar-ere. parii-k paar-er hao. 17'49 daaf-te ill-aa. daa ten-aT reR kar-isa kar-isa aaxir bas sar.mas piir-ingaa dev-anaa hand-aa. 17'56 paar-e laal.maluuk et-e havaal-e. paar-e juaan kar-eT. 18'00 paar-e siind halk-us. paar-e siind halk-uT ii-aan =taa. 18'03 dev paar-e nan-e yAra mefal-as niSHaan.et-e. paar-e cuTT-aanus. SHaam tamm-e. 18'08 paar-e maedaan-e safaa kar. 18'10 dev kul nihaal-aate paTT-aa sattalii kar-e asi kunD-aa tix-aa. 18'16 SHaam tamm-aa. daa cikk-aa siind-e, kul =taa bass-o. 18'20 dev-anaa baa xaT mas. nan sexaa-e =taa xan-tavana. daa kull-e =taa hes. 18'27 nan.drust naac mas. SHaer mas. caap mas. saaf-anaa mokal tis =taa o-fk hin-aar. 18'34 dev-anaa ust-aTii bas ki daa to aadumzaat-as e. daad-e capla-as xal-ev daa tamm-ik miSH-aan baar dhangz hal-ek. 18'43 vaapaar-as kar-e ka-ttav daad-e xal-eva, daaR-aan siind-aate pul-eva. 18'49 paar-e laal.maluuk daa nekii-e nan-to kar-es. daasaa daa siind-aate nan-e et-e. 18'55 nan daa baaGH-aate xalk-un. daaxa saal sizaa kaaT-aan. o naa sangat o pen et-ira ne. 19'02 laal.maluuk paar-e nii ant-as et-isa kane. 19'04 dev paar-e, asi ciTT-as et-iva ne sad dev-anaa taaGHat o-Tii ar-e. asi laTT-as et-iva ne o-Tii =ham sad dev-anaa taaGHat ar-e. 19'13 haraaReke hukum tiss-us =taa kull-e caTT.ke-ra. 19'15 paar-e hao dar =taa daad o. 19'17 laal.maluuk harrif-e, ciTT-aak laTT-aak din-naa ure. paar-er naa un. 19'22 paar-e ill-anure dev-e. hal-bo =ta. 19'26 kaRuukaara kar-e ciT veRing-aa dev-aTii laT halk dev-e caTT.kar-e. 19'30 harf-e siind-aate. ciT o laTT-e paar-e yAra daasaa elo haRtomaa dev-aataa davaa =ham handaad e. 19'40 SHaSH tuu-naa pand-e xal-isa. haraaRe ki SHaam tamm-ik =ta parii-te xuaaif-ik mefil ke-k. 19'44 o saaf-anaa parii-k kaa-ra. daa vaa pand-aT kaa-ik. 19'47 daa SHaSH tuu-naa pand od-e samaa tamm-itav. hin-aa o niaamiiko-naa hand-aa. 19'56 eRe haal-havaalii mas. niaamiiko dev harrif-e, laal.maluuk amar kar-es. 20'00 paar-e maamaa siind-as hes-unuT ii-aan =taa. 20'03 daa maedaan-e saaf ka-bo. SHaam-aa daaRe naac mar-ek. SHaer mar-ek. 20'09 dev jhaTT-aTii kull-e kuurod kar-e asi kunD-aa tix-aa baaGH-e safaa kar-e. 20'15 SHaam tamm-aa. baaxo-as diccaa duu bas yaa ba-tav. daa cikk-aa siind-e hiiZHZHaara kar-er bass-ur. 20'21 parii-k paar-er laal.maluuk, daa-fk nan-aa sexaa-kin sikk-aara, daa-taa mon-aa nan-e nac et-isa. 20'25 paar-e har.kas-naa kismat. o GHariib-aak =ham xan-ir aeno-naa de e. 20'31 nan.drust majlis kar-er kar-er, sob tamm-aa, parii-k baal kar-er hin-aar. 20'35 dev-anaa ust-aTii tamm-aa siind-aate ii jhaTT-aTii pul-eva ii-aan =te. 20'39 daa araang de-k =ta. nan umar dun majlis ke-n. 20'42 dev paar-e laal.maluuk vaapaar-as ka-pesa. paar-e ke-va ant vaapaar-as. 20'46 paar-e nii kan-e siind-e et-e. 20'47 ii ne asi phull-as te-va gand kaSHSH-aa =ta andun-o sahdaar-as mar-esa kas ti-ppak ne. 20'54 asi Top-as te-va ne tix =ta kaaTum-aa kas xan-pak ne. 20'59 paar-e kan-e eti =taa. daad e dar =ta. 21'01 halk =taa. havaala kar-e ciTT-e laTT-e dev-e xalk-ur. duu-aan =ta siind-e kaSHSH-aa. 21'08 phull-e =ham harf-e. Top-e =ham harf-e. ill-aa raahii mas. daa-naa vaapaar handaa mas. 21'18 SHaSH tuu-aan pad hin-aa aaxir cunk-aa iilum-e =taa sar.mas. 21'32 dev xan-aa =ta xuaSH mas paar-e amar kar-es. laal.maluuk paar-e siind-as halk-uT. 21'35 bega ne-ki majlis ke-ra. daa draxt-aate paTT-a safaa kar-ak. daaRe naac mar-ek. 21'49 dev draxt-aate kiSHk-aa sattalii kar-e. 21'59 SHaam mas. daa siind-e cikk-aa. parii-k bass-ur. nan.drust majlis kar-er. sob tamm-aa baal kar-er. 22'05 dev-anaa ust-aTii bas daa araang de-k =taa kane-aan. daasaa jhaTT-aTii hal-eva =taa ii-aan =ta. 22'09 dev paar-e laal.maluuk vaapaar-as ke-va ii-to =naa. 22'19 daa siind-e kane. daa uDur.kaTolii-e te-va ne droaa et-i =ta daa SHaSH tuu-naa pand-e jhaTT-aTii xal-ek. 22'26 paar-e hao haLH daa siind-e. uDur.kaTolii-e halk asi kunD-aa tix-aa. 22'29 havaala kar-e ciTT-e laTT-e. halk-ur dev-anaa milii-te kaSHSH-aar. #\textbf{5. In search for Shejansha} 22'35 uDur.kaTolii-Tii kul maDDii-e tix-aa. droaa tis =ta ki kan-e kan-aa mehl-aa dar. 22'41 daad-e dar-e sar.kar-e mehl-aate. daa ari-naa hame vaxt-aan vataax jitaa as. 22'44 illum-k aoliaad khaTT-aar. bhallun mass-ur. 22'59 laal.maluuk bas ten-aa maaRii-Tii siind-aate Tang-aa. jind =ta xaac-aa. 23'11 cunaa-k hur-aar ki illa-naa maaRii-naa aeno baa mal-ok e. kaa-n hur-in =ta bass-une yaa ba-tane. 23'17 daa-k xan-aar ki laal.maluuk xaac-ok e. giRaa-s de-aan baar jharakk-ing e. 23'23 asi cunaa =taa halk cikk-aa siind-e. parii-k hiiZHZHaara kar-er bass-ur. 23'31 parii-k xan-aar ki laal.maluuk tung-aane. daa-k harf-er siind-e ten-aa hin-aar. 23'35 daa ki samaa kar-e, daa zehzaad cap-coT o. kas =taa curro kar-ene kas =taa pii. 23'47 tavaar kar-e iilum-te ten-aa. nume-aa bala tamm-e andaa cunaa khaTT-ing-to. kan-aa juggaa-e xalk-ure. 23'53 iilum-k paar-er. nan ne xan-tanun. paar-e cunaa ten-aa da-bo jaagaii ka-bo. ii valdaa hin-aaT. 23'59 iilum-k paar-er, ka-ppa dun. daasaa hin-pa. daaxa saal mas ne kalaii-ase-Tii bass-us. hin-pa. 24'16 daa sal-tav hin-aa hame saagii-aa jaaga-GHaa. tavaar kar-e paar-e modii.maeram. 24'23 paar-e jii laal.maluuk, paar-e bar ki kan-to don-o kissa-as mas. daa ten-aa siind-aate dar-er. 24'47 paar-e daasaa to hic daliil-aTii ba-fak. daasaa hin-aa ii-aan =naa. 24'55 antae.ke daa jummaa-GHaa o-naa baraam e. ae bAAhaR-aan baSH.ma-fak. 24'58 nii insaan-ase us. jin-aataa mulk-aa hin-ing ka-ppesa. 25'00 ii ant paa-v ne. 25'02 laal.maluuk paar-e ii bann-ing ke-va. kan-to handun-o giRaa-s ar-e ki tuu-taa pand-e jhaTT-aTii xal-ek. 25'22 modii.maeram o laal.maluuk haRtomaa-k tuus-ur, droaa tis =ta dar-e hameRe sar.kar-e =taa. 25'27 laT, ciT, Top o phul daa kul oR-to ass-ur hin-aar hameRe daR-aar. 25'33 daa-naa cokarii-e paar-e ki nii hin-ing us, haal-havaal kar =ta. kan-ki iraGH =ham hat-es. 25'44 cokarii hin-aa godii-e xan-aa. paar-e kan-kin meT ata. puZHZH-aate ten-aa meT xal-ev. 25'47 daa godii-e meT xalk. hure mas =ta, 25'54 laal.maluuk hur-aa daa hure kar-e. Top-e ben-aa hin-aa eRe meT-aate Dher.kar-e. 26'07 macciT bacc-aar. cokarii-e paar-e. daa zaraa kan-aa kaaTum-e ant ke-k. asi xuSH-as =ta xoSHk-aaT elo =ta bacc-aa. 26'10 tiss-o =ta SHat-anaa mahmez-as. paar-e =ta valdaa xaLH. 26'18 hes-o bhall-o Dhong-as meT-anaa. laal.maluuk Top-aTii e. kas xam-pak =ta. 26'22 hin-aa valdaa asi rahii-e =ta SHol-aa. 26'26 valdaa xalk-ur cokarii-e, 26'36 daa-naa daasaa ust-aa bas paar-e. cup ke-s SHejanSHaa parii, laal.maluuk bass-une. 26'39 daa o-naa kaarem-k o. paar-e amar. 26'47 paar-e dev-aate kull-e xalk. oR-to handun-o Top-as-e od-e kas xam-pak. 27'05 SHejanSHaa parii paar-e Top-as ki don-o ar-e ii-to =ta kas xam-pak =ta guRaa hin hata =ta. 27'23 Top-e kar-e bas daaRe tuus. kas xam-pak =ta. SHaam tamm-aa o-naa iiRakko-k kul hin-aar. 27'35 laal.maluuk nan.drust daaR-to mefil kar-e. aaxir baraam-naa de bas. 27'47 kul dev-aak iraGH kun-ing-kin bass-ur. laal.maluuk o SHejanSHaa parii zii-aan hur-aara =taa. 27'55 laal.maluuk-e bad.bas laTT-e hakkal tis laT hin-aa kull-e dev-aate xal. 28'05 parii-e taRs bas paar-e ki laal.maluuk dun ka-ppa. paap-e harf-pa. kan-aa are ae yak.xan-aa e. 28'08 xan =ta asiT e. paar-e guRaa. 28'13 paar-e razaaii us. kaarem-iiaa hamod e. elo kull-e antae xal-esa. 28'21 laTT-e paar-e lagg-a xan-aTii =ta. laT lagg-aa xan-aTii =ta. xan =ta siTT-aa. baadSHaa paar-e. 28'24 ii khor mass-uT kane-aan asiT iraT musiT e =ta. 28'28 parii paar-e =ta mubaarak mar-e ne. 28'33 laal.maluuk paar-e daasaa kaa-n kan-aa vatan-aa. daa paar-e naa vatan-aa amar kaa-n. 28'39 laal.maluuk paar-e kan-to uDur.kaTolii-as ar-e jhaTT-aTii kaa-na. 28'47 suaar mass-ur haRtomaa-k =taa. drohii tis =ta hes =taa laal.maluuk-naa mehl-aa. 28'49 daro xan-aan =taa haRtomaa-k =taa xuaSH ass-ur #\section{A Shepherd's Dream (\textit{})} #Told by Mr. Ali Murad of Gharibabad, Nushki (Raxshanic). Recorded by Mr. Rahim Zam and Mr. Qasim Baloch in Gharibabad in December 2021. \\ #\textbf{1. Shepherd sees a dream} 0'02 as asi SHohaan-as, Takkarii. 0'06 daa SHohaan xuaaf-eka asi khurr-as zobaii. 0'12 asi de-as xaac-aa. tuGH-as xan-aa. 0'16 tuGH-aTii xan-aa ki tuube iraa Tukkur mas. 0'20 asi Tukkur =ta xuaastdaar-naa daa zaan-aa bas elo =te e zaan-aa. 0'26 tuGH-e xan-aa samaa kar-e. Tak.xalk. 0'29 yAran(yAra) tuGH-as e gicen-o. xuaastdaar-e paa-va. 0'33 xuaastdaar kan-ton vaapaar kar-e. zoba o-naa mar-e. tuGH kan-aa mar-e. agi ka-ttav bas o-naa e. 0'43 ten-aa ust-Tii faesila kar-e. to sob-anaa xuaastdaar bas maal-aa. 0'49 paar-e xuaastdaar isto xan-aanuT tuGH-as. 0'53 tuGH-Tii tuube iraa khap mass-une. asi khap =ta daa zaan-aa ne SHef mass-une. elo khap =ta e zaan-aa ne SHef mass-une. 1'01 agi daa tuGH-e kan-to vaapaar ke-sa. kan-aa xuuRda-GHaak, zoba naa mar-e o tuGH kan-aa mar-e. 1'09 baadSHaa Takk.xalk. tuGH-e. decaa amar-o tuGH-as mar-e SHohaan-naa. kan-aa xuuRda-GHaak kan-kin zabr o. o SHohaan-naa mar-e tuGH. 1'20 paar-e. baccuu tuGH-e ne tiss-uT. tuGH naa mar-e. xuaaf khure ten-aa puurav kar. xerii-e ten-aa lix-aa tix. 1'27 nii caa-s naa tuGH caa-e. ii caa-v kan-aa xuuRda-GHaak caa-r. paa-e saii e xuaastdaar. 1'33 xuaaf-e xuaaf-e ten-aa Tem-e puurav kar-e. khur =ta puurav mas. 1'38 paar-e xuaastdaar daasaa allaah madat ne-to. o kan-to allaah madat. har.kas caa-e kaarem =ta caa-e. 1'44 yaar baSH.mas..... ten-aa xerii-e chanD-aa harf-e. bas kaSH.kar-e. allaah.tuaar. 1'51 peSH.tamm-aa. daakaan hin-isa hin-isa pen baadSHaaii-o SHaar-ase-Tii sar.mas. 1'58 ill-e daade ki. 2'00 aeno baadSHaa-naa masiR o vaziir-naa maar ten-ton salaaii ass-ur SHaam-anaa. 2'05 baadSHaa-naa asi mahaarii-as as ki nan-aTii saal-naa pand-e xalk-aka. 2'11 biibii paar-esas vaziir-naa maar-e ki SHaam-anaa joR.ke-s. mahaarii-e maaRii-naa maas-aa xaacif-is. 2'19 ii ekaan raahii.kar-oT xiisun, piihun, ten-aa kasar-kin saamaan, paesa. daaf-te hal-es. 2'26 mahaarii-naa xaRtiir-Tii biT-is. ii daRing-oT. suaar mar-es. ii suaar mar-eva. guRaa kaSH.ke-na. kaa-na. 2'34 asi nan-Tii saal-anaa pand-e xal-ek. pen mulk-ase-aa peSH.tamm-ina. 2'38 baadSHaa baadSHaa-ton e. vaziir vaziir-ton e. ii nii kaa-na. paa-e saii e. 2'45 ill-e od-e. khuriyaa rasef-e maaRii-naa maas-aa SHaam-anaa sar.mas. 2'49 dun kar-e(xan-aa) subaan.allaah mahaarii-as ajab-o joR.kar-ok e. xaac-ok e. 2'53 varnaa-as andaaRe xaac-aane. mahaarii-naa zaan-aa sara(kaaTum)-e tix-aane. tung-aane. 2'59 khuriyaa andaaRe saliis. 3'01 daon(dun) kar-e bangula(maaRii)-naa zii-aan ganD-aak bann-ing o. 3'05 xiisun, piihun, caandii ant-as ki baadSHaa-naa masiR muc kar-esas. raahii.kar-e. luRonj kar-e. 3'11 daa ganD-aate hal-issaa daang-aan eng-aan mahaarii-naa xaRtiir-Tii SHaaGH-aa. pur kar-e. 3'18 de.ase-aa godii bangula(maaRii)-aan mo.SHef(mon.SHef) kar-e. daRing-aa. 3'22 daa khuriyaa vaziir-naa maar-anaa sara dun mahaarii-naa zaan-aa tix-ok as. madaan-aa harf-e. kaaTum-e =ta SHef tix-aa. 3'31 biibii sar.mas. 3'33 xass-aa ten-e mon-naa koc(saddle)-aa. biibii-e suaar kar-e padd-anaa koc-aa. bas cikk-aa yaar. 3'38 vaziir-naa maar maar-ton rahing-aa. 3'42 bas peSH.tamm-aar xal-issaa pirGH-isa. 4'07 daakaan mon-aa kissa mazza kar-o. 4'11 xal-issa peSH.tamm-aar sob-anaa kasar-aT bass-ura. 4'14 biibii tavaar kar-e ki daa baava jaan-naa hullii-taa jaaga e. 4'19 daa hiit ka-ppak. SHohaan suaar e mon-naa koc-aa yaar. 4'23 cikk-aar cikk-aar bass-ur. bhall-o jangal o kaaSHum-as xan-aar. 4'27 paar-e daa baava-naa gorum-naa jaaga e. 4'29 biibii asi asi hiit ke-k. daa SHohaan hiit ka-ppak. 4'33 bass-ur bhall-o maedaan-ase-aa peSH.tamm-aar. xan-aa maedaan-e. 4'38 biibii tavaar kar-e. daa baava-naa khur-anaa jaaga e. 4'40 xalk cokaraa SHiidaar-as handaaRe. 4'43 SHiidaar-e xalk. 4'44 daasaa biibii caa-is ki vaziir-naa maar af. daa SHohaan-as e. kaSHSH-aa kan-e vatan-aan. 4'50 bas cikk-aar. hin-aa daasaa biibii-aan hiit. #\textbf{2. Test of the king} 4'54 hin-aar sob-anaa pen baadSHaaii-ase-Tii peSH.tamm-aar. 4'58 baadSHaa e. vaziir e. vakiil e. gaaT-aak o. maxluuk e. 5'02 daa-k bass-ur. baadSHaa-naa SHaar-naa baGHal-aa ten-ki xalk-ur buungii-as. 5'07 biibii xar(naaraaz) e daaR-aan. bas bevas e kaSHSH-aa =ta. 5'13 bas hamode kaa-ik. cirreng-ik o pherii ke-k. bar-ek. bas biibii handaaRe tuul-ok e. 5'21 ill-e daad-e. asi de vaziir o vakiil bass-ur handaang cakkar-aa buungRii-aa. 5'29 xan-aar ambal-e. xan-aar maaii-e. 5'31 subaan.allaah ajab-o SHaezaadii-o niaaRii-as e. daa kacaT-to. 5'42 daa-k haRseng-aar. eRe hin-aar. baadSHaa-GHaa. 5'46 daa-naa jind hin-aa baadSHaa-GHaa. paar-e salaam.alek, vaalek.salaam. 5'50 paar-e xuaaja der-ase us. araakaan bass-unus. ant-as ke-sa. 5'54 daa paar-e ii filaan baadSHaa-naa maar uT. 5'56 ii ten-aa cunaa-te harf-enuT. cakkar-aa peSH.tamm-aanuT. 5'59 bing-unuT naa baadSHaaii-naa. 6'01 bass-unuT num-aa sael-aa. cakkar-aa. num-aa baadSHaaii-aa. num-aa amar-o vaR-as e. caagiRd-as e. 6'09 paar-e saii e. oRe naa buungii-as e. xuaaif-e. baadSHaa tis =ta asi juaan-o koTii-as ki baadSHaa-se-naa maar e. 6'22 raheng-e nan-to mana de. hes =taa handaa koTii-Tii. 6'28 biibii mon mal-pak. hiit ka-ppak. 6'32 mana de gidreng-aa. 6'33 biibii paar-e SHohaan-naa maar hakk-aate kan-aa haff-es(harf-es) hes-us kane. 6'37 naa nassiib-aTii ass-uT. hat-a mullaa-s. daasaa nikaa-e SHaa. 6'42 nikaa ke-v ii-to =naa. daasaa der-e hal-ev. 6'44 kan-aa kismat ne-to. padii kaa-v daasaa bacce-paroT. 6'50 SHohaan hes mullaa-s. niaaRii-e kar-e baraam. 6'54 vaziir vakiil baadSHaa-ton SHaRt tix-aar. 6'59 paar-er baadSHaa xuaaja. daa asul baadSHaa-as aff. daa SHohaan-as e. 7'04 baadSHaa paar-e num amar caa-re daa SHohaan-as e. 7'09 paar-er. nan-aa SHaRt ar-e. 7'12 nii aeno baTing =ta. iraGH ka =ta. 7'17 suu o birinj kar. saag kar. DoDii kar. SHuRdii kar. xaasun tix. xassii tix. 7'24 SHohaana-as mas to las saTT.et-o. 7'27 baadSHaa-as mas ten-aa vaR-aa kun-o. 7'30 kun-ing-aa caa-ing mar-ek. baadSHaa paar-e saii e. 7'38 baadSHaa paar-e =ta. aeno bar-es naa iraGH-e kan-to. 7'43 daa SHohaan e yaar. gaanDav-as SHef gaanDav-as buRza. citto e. 7'47 biibii paar-e =ta SHohaan-naa maar daa ne aazmUUda kann-ing o. huSHaar mar-e. 7'53 vaziir vakiil naa zii-aa SHaRt xalk-uno. agi daakaan hin-aas. 8'03 biibii vaziir-naa maar-kin juaan-o puc o cavaT harf-esus. 8'05 hamo pucc-aatiaan beref-e =ta. cavaTT-aate beref-e =ta. 8'10 mocaRii-as duu-Tii =ta tis. 8'13 paar-e =ta daakaan madaan madaan zebaa zebaa kaa-s. 8'18 rum kar-esaa him-pes SHohaan-aan baar. 8'21 eRe hin-aas. salaam et-is. 8'23 kacaarii e. maxluuk-aak o SHaRt-aak o. sael ke-ra hur-ira ne. SHohaanii-kin baadSHaaii-kin. 8'29 kacaarii-Tii tuus-us asi asi hiit ke-s baaz ka-ppes. 8'34 taam(iraGH)-naa vaxt bas iraGH-aate hat-or. baadSHaaii-aa xoraak-aak o. 8'39 macci eR-aan kun-es macci oR-aan kun-es. macci macci kun-es mana baaxo kun-es bas ke-s. 8'44 SHohaan-naa maar, dab.et-os garbust-e. dab.et-os xaasun-e. mon-e naa maon kar-o. 8'51 paa-e(paar-e) saii e godii. 8'54 daakaan peSH.tamm-aa, hin-aa eRe madaan madaan sar.mas. 8'58 salaam.alek. vaalek.salaam. 9'02 hin-aa tuus. kacaarii e. majlis e. 9'06 kul hiit ke-ra. max-era. SHugul ke-ra. o hure hure-aa asi asi hiit ke-k. 9'12 de-as iraGH-naa tayaarii mas. 9'16 hes-ur iraGH-aate. birinj-aate hes-ur. SHuRdii-te hes-ur. xaasun-te hes-ur. garbust hes-ur. 9'24 juaan-ingaa juaan-ingaa taam-tiaan asi asi baaxo kung. mana mana baaxo kung bas kar-e. 9'30 paar-e baadSHaa xuaaja daasaa kan-e ill-e. ii kaa-va ten-aa uraa-GHaa. baadSHaa paar-e ijaazatt-e ne hin. 9'36 haRseng-aa xuaaja bas daaRe. #\textbf{3. Lamb in the hall} 9'39 baadSHaa vaziir o vakiil-e paar-e. ki paa-tavaT num-e baadSHaa-s e. 9'44 bann-ing-e =ta hin-ing-e =ta xan-aare. tuul-ing-e =ta kun-ing-e =ta xan-aare. 9'49 paar-er, na xuaaja vallaagir ki. 9'53 daa SHohaan-as e. daade monii =ham nan hur-esaa kar-on. 9'57 paar-e daasaa amar hur-ere =ta. 10'00 paar-er daa-naa SHohaanii handaaRe caa-ing o. 10'02 nii asi de xuaaif =ta. daavat kar =te. 10'07 xuuRda-e joR.ke-r, SHoSHing, phul kunguruu. 10'12 o bas majlis-aTii tuus. 10'14 daa xuuRda-e darvaaza-GHaan cokarii yala kke-k (yala kek). 10'17 okaan bar-ek ne-aa. daakaan kane-aa. ekaa eRaa hiSHta kar-issaa kar-issaa sar.mar-ek oR-aa. 10'23 od-e ki sar.mas. aga SHohaan mas to handun xuuRda-e hal-o. xumb-Tii kar-o. buk hal-o. 10'30 aga baadSHaa-as mas o xuRda-naa GHaraz-e ka-ppak. 10'34 baadSHaa paa-e saii e. 10'35 hin-aar sipaaii-k paar-er bar-es. daavat e. 10'42 biibii valdaa paar-e. aazmUUda ke-ra ne. SHohaan-naa maar huSHaar mar-es. 10'47 daavatt-as mas hamon kun-es. 10'50 joR.kar-or xuuRda-as phul o laaRo kar-or. 10'54 nii hame SHohaan us mir xuaaf-ok-aa. 10'57 xuuRda-e xan-os. xumb-Tii kar-os buk hal-os. duaa et-os ten-e. 11'02 guRaa mon =naa maon mar-o. cuTT-os. ii =ham naa ma-faroT. 11'07 xuuRda-e hes-ur. kacaarii-Tii bas. ne-aa sar.mas to lix-Tii =ta hal-es xass-is =ta darvaaza-GHaa. 11'16 paa-s daa baadSHaa-naa vataax e yaa geD-as e. xuuRda yala e daaRe. curro ke liD ke pucc-aate xaraab ke. 11'24 tabb-e ten-aa band ke-s. baaxo-as kung-us kun-taves bas ke-s kaSHSH-es ten-e. 11'28 paar-e cuTT-aanus godii. 11'32 xuaaif-er =ta. bas tuus. kacaarii lagg-aane. maxluuk tuul-ok e. 11'39 bas cokarii hes hamokaan xuuRda-e mal-aa gidref-e tahTii. 11'44 xuuRda bas okaan vaziir-aa ekaa vakiil-aa. 11'46 e hiSH kar-e =ta o hiSH kar-e =ta. 11'48 bas sar.mas xuaaja(SHohaan)-e. 11'50 duu-e biT-e. halk xuuRda-naa lix-Tii. xass-aa biT-e =ta darvaaza-GHaa. 11'54 paar-e daa baadSHaaii-o jaaga-s e yaa geD-as e. 11'59 liDD-as ke curro ke. 12'00 daaRe nan-aa pucc-aate xaraab ke-k. 12'02 zabr-o baadSHaa-s e. zabr-o vaR-as e. 12'06 baadSHaa xan kar-e. aRe xalk =te. 12'10 vaziir o vakiil kan-aa baamus-e taR-er. 12'12 daa xuuRda-e xass-aa. 12'14 xaer tabb-e ten-aa caTT band kar-e. 12'20 iraGH hes-ur. baaxo-as iraT kung bas kar-e. 12'22 paar-e baadSHaa xuaaja kan-e mokal-e. #\textbf{4. The royal garden} 12'24 baadSHaa paar-e allaah madat =naa. 12'28 baadSHaa ciR-aa vaziir o vakiil-aa. num-e xal-e. 12'32 ii paar-eT baadSHaa-s e. num zor-aT kan-e kohjaa ke-re. 12'36 o xuuRda-e xass-aa. geD-naa paar-e. dono hiit kar-e. 12'40 paar-er na xuaaja pen hic ma-fak. 12'43 daasaa pen aazmUUda ke-na =te. 12'45 baadSHaa-s e to baaGH-e sambaal-ik. 12'48 agi SHohaan-ase to baaGH-e sambaal-ing ka-ppak. 12'51 baadSHaa-naa as asi baaGH-as bhall-o. 12'53 baaGH-aate bass-ura parii-k. 12'56 har.kas baaGH-aa Toho mass-aka. parii-k xalk-ura =ta kask-aka 13'01 bass-ura sob-anaa ki kask-une. 13'03 baadSHaa-s e to naa baaGH-e sambaal-ik. kas-pak. zinda mar-o. 13'08 agi SHohaan-as e to kah-ik. 13'13 e vaxt-naa poriyaa ruppaii iraT as de-anaa. 13'18 baadSHaa daad-e panjaa ruppaii paar-e. 13'23 baadSHaa paar-e. daaRe bass-unus. 13'25 nii =ham baadSHaa-se-naa cunaa us. baaGH-e kan-aa sambaal-ing ke-sa ii ne nan-naa panjaa ruppaii et-iva. 13'32 paar-e saii e baadSHaa xuaaja. 13'35 baaGH-aa cakkar xal-eva. e uraa e kan-aa. daa baaGH e avaar o. sambaal-iva. 13'41 vaziir vakiil taaRaas-ur maaii-e. maaii-e xan-aasur punDuu =taa huSHing-aaka. 13'46 ki daad-e asi vaR-ase-(trick)-aT gum ke-n. daa maaii-e nan maalikkii ke-n. 13'51 maaii ant baadSHaa-naa cunaa e. 13'55 hin-aa eRe bega-naa muunjaa muunjaa e. 13'59 biibii harrif-e =ta bar SHiiro xaer e hala muunjaa us. 14'04 paar-e daa baadSHaa kan-e ill-epak. 14'06 daa baaGH-aa kas gaaT tis sambaal-aa to sob-anaa o kah-ik. 14'12 kan-e aeno paar-ene. baaGH-e sambaal-a. 14'16 nan-naa panjaa ruppaii et-iva ne. panjaa-e halk-uT. daa to kah-iva. 14'21 paar-e kas-pesa. o kaarem kan-aa e. 14'25 daakaan hin-ak. baadSHaa-e paar. ii baaGH-aa sal-iva. sambaal-iva kan-e silaa-as et. 14'32 o-k koTii-as mal-or. o-Tii zaGHm mar-or. handun-o zaGHm mar-or. cirr-aa tix-ok o. 14'38 handon zaGHm mar-or ziraab et-or. of-tiaa duu biT-pes. 14'43 hur-is asi zangii-o zaGHm-as ar-e handaa-teTii. 14'47 handaa zangii-aa zaGHm-e harf-is. 14'49 kaa-s talaap-naa maas-aa xal-es khaDD-as. 14'53 handaa khaD-Tii jhap ke-s. o parii o. bar-era baaGH-aa. 14'57 o-k baaGH-aa bar-era cirreng-ira pherii xal-era. o-k bandaGH xan-aar. bandaGH-e xal-era. 15'02 xan-tavar(xantavas) SHef mar-era daa talaap-Tii be.SHol-ira. 15'06 handaa vaxt-aa ki SHef mass-ur. nii bismillaah ke-s xal-es zaGHm-e guRaa ant-as mas yaa ma-tav. 15'11 yaa kah-isa yaa bacc-isa. sarsohb mar-esa. 15'14 paar-e juaan. 15'16 haRseng-aa bas. paar-e baadSHaa xuaaja ii baaGH-e sambaal-iva. 15'20 kan-e silaa-s et. giRaa-s et. duu-Tii kan-aa mar-e. 15'25 paar-e sahii e. vaziir vakiil-e paar-e da-bo hamo silaa-ii-aa koTii mal-bo. 15'30 koTii-e mal-aar zaGHm-aak cirr-aa tix-ok o ziraab et-ira. 15'37 o hur-aa hamo zangii-aa-e xan-aa hamod-e harf-e. 15'40 vaziir vakiil maxx-aar. paar-er =ta ki juaan-os harf. daa zangii-aa-Raan ant-as mar-ek. 15'47 paar-e ki mas haal-as kane-Tii to handaa zangii-Tii mar-o. puuskun-aa kan-kin ten-aT calling-pak. 15'53 ii caa-v kan-aa zangii-aa zaGHm. 15'56 harf-e zaGHm-e hin-aa talaap-e. 16'00 talaap-naa raii-aa xalk ten-kin bhall-o kaDD-as. 16'03 handaaRe jhap kar-e. SHaam tamm-aa. 16'06 SHaam hin-aa nan mas. handaaRe parii-taa hiiZHa mas SHef mass-ur. 16'10 daang pherii-as xalk-ur. ong pherii-as xalk-ur. 16'12 handaaRe hiiZHa =taa mas. talaap-aa SHef mann-ing-aa kar-er. 16'15 bismillaah kar-e xalk dakk-e ten-aa. 16'19 parii-se-naa natt-e kiSHk-aa goD-aan pun-aan. 16'23 daa puc daa nat avaar tamm-aar talaap-Tii. parii-k hin-aar. hin ki hin-ok-aa =taa. 16'28 bismillaah kar-e handaa pucc-e harf-e parii-naa. 16'37 hin-aa eRe biibii-e tis. 16'40 biibii xan-aa pucc-aate. subaan.allaah parii-naa puc o. 16'43 biibii ten-kin joRa-as kar-e ii-aan =taa pucc-anaa. 16'47 gud-as kar-e ii-ki ten-aa. 16'49 pucc-as e handun-o daa puc hic vadii ma-fak. 16'56 daa baaGH-aa daasaa gaaT et-ik. daad-e nan-naa panjaa et-ira. 17'58 daa-naa pin-e panjaaii tix-aar. e paa-ik panjaaii. daa paa-ik panjaaii. 17'03 aval-aa baaGH-aa parii-k bass-ura. baaGH-e chanD-aara. kung-ura. GHusul kar-era. hin-aara. 17'08 daasaa baaGH-aa hiiLH-as =ham ba-fak. #\textbf{5. Visit to a giant} 17'25 asi de balla-as bas biibii-aa. 17'30 balla xan-aa biibii-naa pucc-aate. 17'33 miSH mar-e baadSHaa-naa xan-teTii. 17'35 daa puc daa baadSHaaii-Tii aff. 17'41 daa panjaaii-naa zaaiifa o don-o puc. 17'44 bas amarii kar-e. handaa majilis-Tii gud-aan =te diixadar-os kaaT.kar-e. duzz-aa. 17'48 balla kaSH.kar-e. 17'51 dar-e aeRe baadSHaa-naa biibii-e paar-e. num puc ben-ire? 17'56 daa pucc-e hur ki panjaaii-naa zaaiifa ben-aane =ta. 18'00 don-o puc ben-bo. 18'07 biibii baadSHaa-e paar-e daa pucc-e hat-esa kan-kin juaan e. 18'12 hat-pesa kasar-as naa kasar-as kan-aa. 18'17 baadSHaa paar-e daa pucc-e araakaan xan-aas nii. 18'19 der-aan hes-us. 18'21 paar-e. filaanii hin-aane panjaaii-naa uraa-GHaa. 18'24 daa panjaaii-naa pucc-aak o gud e. 18'27 daad-e panjaaii-naa zaaiifa-naa gud-aan kaaT.kar-ene hes-une. 18'37 yakdam panjaaii-e xuaaif-e baadSHaa. 18'40 bas majilis mas. kacaarii mas. 18'44 baadSHaa paar-e. panjaaii kan-e biibii-k tank kar-eno. 18'47 haraa pucc-aate naa zaalbuul ben-ik. handaa pucc-e hat-a. 18'53 pucc-e hat-pesa lix-e naa xal-eva. na.to kan-aa zaalkaar kaa-ik. 19'58 paar-e abae daa bhalla(-aa?) baadSHaaii naa mar-e. nii baadSHaa mar-es. 19'02 nii daa baadSHaaii-Tii daa pucc-e xam-pesa. 19'08 daa puc ant balaa-s e. daaR-aan juaan-o hat-eva. daa to sust-os e. 19'13 daaRe yaar reR tis. haRseng-aa SHiiro. mon =ta taf-ene. 19'19 hin-aa eRe xan-aa =ta zaaiifa =ta paar-e bar et-e havaal panjaaii hala buDeng-aanus. 19'25 paar-e don-o kissa-as mas. 19'29 daa parii-naa puc e. daad-e nii kar-es. 19'33 ede balla bas daa pucc-e dar-ene. eRe baadSHaa xan-aa =te. 19'35 paar-e pucc-e hat-a. hat-pesa lix-e naa xal-eva. kan-aa xaahot kaa-ik. 19'40 daasaa to ii kask-uT. 19'41 daa parii-naa puc e ii araakaan xan-oT. 19'44 paar-e daasaa naa guDDiiko de-k o. ne-kin pen ant bacc-aane. 19'48 taokal e ruGHaam-iva ne asi kasar-as guRaa. 19'53 hat-es yaa kaaTum-naa kaa-e. 19'55 paa-e saii e. rumaaGH(ruGHaam) kane. 20'01 daakaan hin-os. 20'02 baadSHaa-aan gicen-o nariaan suaarii-o gobar-o hullii-as hal-es. 20'08 daakaan hin-os hin-os xan-os asi jangal-as bhall-o. 20'15 jangal ne ill-eparoe monii hin-ing-kin. 20'17 xan-aas =ta paa-s. subaan.allaah daa amar-o zebaa-o amar-o gicen-o jangal-as e. 20'24 hao.ki daa nan-aa raii-aa mar-osus. daa-naa sael savaat-e kar-ena. 20'27 daaR-kin xaeraat.mass-una. 20'29 guRaa jangal ne kasar et-o. 20'32 hin-os hin-os monii xan-os ditar-naa jo-as. 20'37 ditar-naa jo ne kasar ti-faro. 20'40 xan-aas =ta paa-s subaan.allaah daa amar-o juaan-o madraasii-naa jo-as e. 20'45 hao.ki daa nan-aa raii-aa mar-osus. daa-naa xizmatt-e kar-ena. 20'48 guRaa kasar et-oe. 20'50 oR-aan ki jupp-aas monii maedaan-as bar-o. 20'54 maedaan-aa asi bhall-o khappii-as e. 20'57 khappii-naa tahTii asi dev-as e. 21'01 de baasis juaan to dev kaSHSH-o kuus-e ten-aa ten-e joka.et-o hamo demon-aa. 21'09 dev ten-aa haTTosajjaa-kin handun ke-k. 21'12 guRaa o-Raa handun paaSH.ke-s ten-e ki o xam-p ne. 21'17 handun paaSH.kann-ing-ton paa-s assalaam.alekum diin-anaa baava. 21'21 diin-anaa baava kar-os =ta guRaa bacc-os oR-aan. 21'24 aga diin-anaa pin-e hal-taves. vaxtii xan-aa ne to ked-ik ne. 21'29 paar-e saii e. 21'33 sob-anaa hin-aa baadSHaa-GHaa. 21'35 paar-e xuaaja daa pucc-aak pen baadSHaaii-ase-Tii o. 21'39 daa naa baadSHaaii-Tii hicRaa ma-tane. 21'44 nii kan-e juaan-o nariaan-as et. 21'47 ii kaa-v eRe. puc hat-ev. bar-ev ne-ki. daasaa amar ke-v ne. 21'56 baadSHaa paar-e. SHaabaas kan-aa juaan-ingaa gobar-aa hullii-e hat-abo. et-bo =ta. 22'04 hes-ur hullii-e raxeb kar-er salef-er. 22'07 suaar kar-er =ta nariaan-aa. cikk-aa bas bas jangal-as-e. 22'12 jangal handun buj.kar-e ten-e. hic kasar aff. 22'15 paar-e, ajab-o juaan-o draxt o. ajab-o juaan-o jangal-as e. 22'18 hao.ki daa nan-aa raii-aa mar-osus. 22'20 daaR-kin xizmat kar-ena. 22'22 daaR-kin xaerat.mass-una. 22'24 jangal siim mas. kasar maling-aa. 22'27 hemon-aan handun-o jo-as e bhall-o ditar-naa vah-ek. 22'31 bas raii-aate. paar-e subaan.allaah zebaa-GHaa madraasii-naa jo amar vah-eng-aTii e. 22'36 hao.ki daa nan-aa raii-aa mar-osus. daa-naa xizmatt-e kar-ena daa jo-anaa. 22'43 jo naam-aan kasar mas. pol mas. daa hemon mas. 22'46 hemon-Tii daRing-aa. maedaan-as e. 22'49 maedaan-aTii hullii-naa ten-aa gulmex-e xalk sogav kar-e. 22'52 hullii-e taf-e. ill-aa raahii mas. 22'55 hin-aa o hin-aa maedaan-naa naam-e sar.mas. 22'49 bhall-o khappii-as xan-aa. 23'01 hin-aa hin-aa khappii-naa paanaad-aT jap.kar-isa hur-aa hao dev daaRe joka e. kuus =ta kaSHSH-ok e. 23'11 paar-e salaam.alekum diin-anaa baava. 23'14 paar-e vaalekum.salaam diin-anaa maar. 23'17 diin-anaa pin-e hal-tavesa dantaan-teTii kan-aa piriiSH-naa xaasaa ba-tavesa. 23'26 paar-e to daasaa parii-k bar-era. 23'30 kan-aa masiR bar-ek. kan-aa zaaiifa bar-ek. elo parii-k bar-era. 23'34 ne to kun-era. 23'36 daasaa ne chuf ke-va. siila-as ke-va. daa paRc-anaa keraGH-aan biT-iva. 23'41 o bar-era. paa-ra aadamii bo aadamii bo. 23'44 ii hiit ka-ppara. of-te kasam et-iva band.ke-va guRaa ne bandaGH-as ke-va. 23'48 ehun kun-era ne kan-aa mon-aa. ii aTT-e jhall-oT. 23'52 paar-e saii e baava. dev-e kar-e diin-naa baava. 23'57 dev chuf kar-e paRc-anaa keraGH-aan biT-e =ta. 24'00 bas e vaxt-aa parii-k SHef mass-ur. 24'03 e paa-e aadamii bo. o paa-e aadamii-naa gand e. e paa-e bandaGH-naa gand e. 24'08 dev paar-e aaxa ii xan-tanuT =te. 24'10 parii-k paar-er. hazrat silemaan-naa callav-naa mor-anaa kasam-e nane-aa paaSH.kar =ta. badii-e =ta ka-ppana. 24'15 kasam tis =taa hazrat silemaan-naa callav-naa mor-naa. 24'18 chuf kar-e =ta. panjaaii jik.mas. 24'23 daa handaa parii-naa natt-e xalk-une haraa dev-anaa zaaiifa e. asi natt-aaT e. 24'28 parii-k paar-er ki bas diin-aTii paaseng-aan. 24'30 kasam kar-en hazrat silemaan-naa callav-naa mor-anaa. 24'34 na.to handun kar-ena ne piriiSH-naa daanaa-GHaan eRtir xuuRt mass-usa. 24'38 panjaaii paar-e nii kan-aa diin-anaa lumma us. 24'40 masiR tavaar kar-e. diin-naa iilum us. 24'42 dev paar-e xabaRdaar. iilum ka-ppes =ta. ne baraam et-iva =ta. parii paa-e saii e. 24'49 dol o damaam-aak lagg-aar. dev ten-aa masiR-e baraam tiss-ur panjaaii-e. 24'57 daasaa panjaaii parii-e baraam kanne(karene) 25'01 mana de raheng-aa. paar-e baava daasaa ii kaa-va. 25'06 paar-e kaa-sa allaah sangat e ii-to =naa. harf biibii-e ten-aa him-bo. 25'13 panjaaii paar-e kan-e asi kaarem-as ar-e. masxatt-as ar-e. 25'16 ii asi majbuurii-ase-aT daaRe bass-unuT. 25'20 harrif-er ant majuurii-as e. 25'23 paar-e ae baadSHaa-naa baaGH-aa bass-uT. dun kan-e pen zaaiifa-as ar-e. 25'26 kan-e baaGH-aa gaaT tirf-e. ii xalk-uT taata-naa natt-e kiSHk-aaT. 25'33 natt-anaa puc tamm-aa. pucc-aan ten-aa biibii-kin puc kar-eT. 25'37 hamo pucc-e baadSHaa xan-aane. zaaiifa =ta xan-aane. maxluuk =ta xan-aane. 25'40 paa-ik pucc-e hat-a. hat-pesa ne kasf-ina. 25'45 ii to eRe kask-uTa. hur-aaT daaRe bar-ev kah-ev yaa bacc-iv. 25'49 daasaa kan-e handaa puc bakaar e. 25'52 dev paar-e nii ten-aa biibii-e harf-ak. 25'54 ill-e hin ten-aa jaaga-GHaa. 25'57 jummaa-naa nan-kin baadSHaa-e paa-s baaGH-anaa caman-e rofa ke-s. saaf ke-s. paRc biT-is. 26'03 asi puc ant ki daasaa parii-k barii-taa barii-te biT-era ne-kin. 26'09 panjaaii cikk-aa bas. harf-e biibii-e ten-aa suaar mas nariaan-aa. 26'14 bas daa biibii-naa raii-aa salaam.alek vaalekum.salaam. 26'18 daasaa biibii-k iraT mass-ur. e baadSHaa-naa masiR zebaa e. daa parii okaan eng. cimikk-ira de-aan baar. 26'26 hin-aa sob-anaa baadSHaa-GHaa. 26'31 paar-e bass-us panjaaii. 26'32 paa-e haa bass-uT. 26'34 harrif-e pucc-aak. 26'36 paar-e kustezan baadSHaa-se us. puc paTT-esa. 26'39 dar baaGH-anaa caman-e rofa karif. saaf karif. paRc biTif. SHaam-anaa pucc-aak bar-era. 26'45 ne haR kaSHSH-aane pucc-akin kustezan. tis baadSHaa-e dabb-as. 26'57 baadSHaa hakkal tis jhaTT-aT saaf karf-e caman-e. 27'00 paRc biT-e. taDDaa biT-e. 27'03 paar-e SHaam-anaa kas ba-fere baaGH-anaa pallav-aa kah-ore. 27'07 paar-e nan-e toba e. pucc-aak bar-er. biibii salii-pak. 27'13 jummaa-naa SHaam as. parii-k hes-ur loD-aataa loD puc biT-er. 27'16 daa asi rang-as as. e hazaar rang-anaa puc hes-ur. 27'20 sob-anaa panjaaii hin-aa hur-aa pucc-aate handun e valaait gambiil e. 27'24 hin-aa baadSHaa-e paar-e. dar hat-a daasaa kaaTum-aa ten-aa puc SHaa. 27'29 hin-aar hes-ur Doh-aar bass-ur. biibii-k ben-aar. vaziir o vakiil-naa zaaiifa o masin-k ben-aar. 27'34 baadSHaa-naa masiR hur-aa daasaa panjaaii cimikk-aa #\textbf{6. Bringing a camel and horses} 27'40 daa vaziir o vakiil hic moRi-ppasa. paar-er baadSHaa xuaaja daa kustezan SHohaan-as e. 27'49 baadSHaa paar-e =taa. num-aa zaaiifa-e haning-ir daa pucc-aate hes. 27'53 daa kul kaarem-te kar-e. daa amar baadSHaa-s af. 27'57 asul baadSHaa-s e. paar-er aaxaa baadSHaa-s af. 28'01 pilaan jo-aa asi garrii-o Daacii-as e od-e hes guRaa baadSHaa-s e. aga od-e hat-tav guRaa SHohaan-as e. 28'10 garrii-aa Daacii dev-as ass-aka. har.kas-e xan-aaka kung-aka =ta. 28'14 daaf-taa punDuu huSHing-ik daasaa e maaii-e xan-aar battir. 28'20 daad-e e vaR-as ke-n daa-naa zaaiifa-GHaate hur amar zebaa o parii o. 28'28 xuaaif-e =ta baadSHaa. paar-e bar panjaaii. bas. majlis mas. 28'34 paar-e =ta pilaan jaaga-GHaa garrii-o Daacii-as e hamod-e hat-a. 28'39 paar-e garrii-aa Daacii-naa hat-ing-aTii ant-as e. 28'45 hat-eva =ta baadSHaa xuaaja. pagga yaa palme hat-eva =ta bar-eva. 28'52 ill-aa hin-aa eRe(uraaGHaa) mon =ta taf-ene. garrii-aa Daacii-naa soc-aateTii e. 28'59 xan-aar =ta biibii-k harrif-er. haa panjaaii hala antaki muunjaa us aeno. 29'03 paar-e daa kustezan kan-e ille-pak. 29'06 paa-ik garrii-aa Daacii-e hat-a. 29'08 garrii-aa Daacii-e kan-aa baava xan-aane. 29'11 parii paar-e o garrii-aa Daacii kan-aa iiR e. 29'17 ii ne ciTTii-as likk-iva et-iva. o diir-aa bar-ek diir kun-ek. oRe jaaga e =ta. 29'22 ciTTii-e hamoRe taalaan kar. 29'24 o diir kun-ing-kin hin-o. valdaa leT-ing-kin hin-o. 29'26 ciTTii-e xan-aa o-naa xan-taan xaRiink-aak bar-or. 29'29 bas nii bismillaah kar natt-e biT ii-aa =ta. o siddaa bar-ek baadSHaa-naa SHaar-aa. hat-esa =ta. 29'37 ciTTii-e likk-aa tis =ta parii. 29'39 bas cikk-aa hin-aa garrii-aa Daacii-naa diir-aa. 29'42 leT-ok-aa jaaga-GHaa daad-e hel-aa. 29'46 Daacii bas diir kung. hin-aa leT-ing-kin xan-aa ciTTii-e. 29'49 bas huSH.mas. xan-taan =ta xaRiink-aak bass-ur. 29'52 daa bismillaah kar-e xass-aa ten-e zii-aa =te bas cikk-aa garrii-aa Daacii-e. 29'57 bas baadSHaa-naa SHaar-aa. e paa-ik panjaaii garrii-aa Daacii-e hes. o paar-e. 30'02 baadSHaa rum tis. paar-e haRsit-a haRsit-a SHaar-e caTT.ke-k. 30'09 bismillaah kar-e xass-aa ten-e. paar-e hin padii saadaar. 30'13 parii-as as haRseng-aa. bas padii ten-aa jaaga-GHaa. 30'17 vaziir o vakiil-e paar-e. aRe num-aa zan-e haning-ir ii paa-tavaT ki baadSHaa-s e. 30'23 num antae ille-pere =ta. 30'24 paar-er aaxaa nan-e pen SHaRt ar-e daaR-to. 30'27 harrif-e ant SHaRt. 30'28 paar-er hisp.cil.kurraii-e hat-e. guRaa baadSHaa-s e. hat-tav SHohaan-as e. 30'39 baadSHaa xuaaif-e panjaaii-e. 30'50 paar-e hisp.cil.kurraii-e xuaa-va ii-aan ne. 30'54 hisp.cil.kurraii hullii-as as cil kurra rand-aT =ta ass-ur. misaal =ta hullii-naa as vale parii-as as. 31'06 paar-e o ant-as e kan-kin. o bar-ek. padaa saTT-e =ta sagg-is. 31'10 baadSHaa paar-e hat-oii e =ta ne. 31'13 hin-aa bega-naa padii. mon =ta taf-ene. 31'17 garrii-aa Daacii bas daasaa daa hisp.cil.kurraii amar bar-oe. 31'22 ill-e daad-e biibii-k xan-aar =ta. 31'24 harrif-er antae panjaaii mon =naa taf-ene muunjaa us. 31'28 daa kustizan kan-e ille-pak. paar-e ki hisp.cil.kurraii-e hat-a. 31'32 hisp.cil.kurraii-kin araang kaa-v. 31'37 parii paar-e o kan-aa iiR-as e. o parii o. misil =ta hullii-naa e. 31'47 ii ne ciTTii-as et-iva dar. hisp.cil.kurraii diir kun-ing-kin bar-ek. valdaa leT-ik. 31'51 o ciTTii-e xan-aa. aavaan-ik xan-tiaan =ta diir bar-ek. nii bismillaah kar xassi(?) ten-e. 31'56 o kurra-GHaaton sar.mar-ek. baadSHaa-naa SHaar-aa. 32'00 halk ciTTii-e dar-e eRe. 32'04 taalaan kar-e leT-aa jaaga-GHaa =te. 32'06 cil kurraii bas kurra-GHaaton diir kung. 32'09 xan-aa ciTTii-e. aavaan-aa xan-taan =ti dii-k bass-ur. 32'12 bismillaah kar-e xass-aa ten-e. bas cikk-aa =te SHaar-kin baadSHaa-naa. 32'17 handun-o danz-as e luuR-as e mujj-as e bann-ing e. 32'21 e paa-ik hisp.cil.kurraii-e hat-ek. e paa-ik panjaaii bar-ek. 32'26 baadSHaa rum tis paar-e SHaabaas haRsi-bo =te SHaar-e caTT.ke-k. 32'32 daa paar-e haRsi-para =te. daa ant-as baadSHaa joR.kar-ene kane. caRa paa-ik daa giRaa-e hat-a. 32'36 dar-e =ta mana gaam monii. 32'38 baadSHaa kuraan-e jholii hes. 32'40 haRs-aa hisp.cil.kurraii-e yala kar-e. 32'43 haRseng-aa bas. #\textbf{7. Last bet} 32'45 vaziir o vakiil-e paar-e. num-aa zan-e haning-ir ant-as paa-re o ke-k. 32'49 daa giRaa-te ii baadSHaa-se uT kann-ing ka-ppara. 32'53 anga num paa-re daaR-to SHaRt ar-e daa SHohaan-as e. daa baadSHaa-s af. 32'59 harrif-e ama. 33'01 paar-er daasaa asi hiit-as bacc-aane. 33'04 daa suaal-e puuraa kar-e nan amannaa ke-na =ta. daad-e ka-ttav bas SHohaan-as e. 33'10 harrif-e ant suaal-as e. 33'16 paar-er aga baadSHaa-se-naa maar e e dunyaa-naa hiit-aate hat-ek. 33'20 aga SHohaan-ase-naa maar e e dunyaa-naa hiit-aate hat-ing ka-ppak. 33'27 xuaaif-e panjaaii-e. 34'02 paar-e haa baadSHaa xuaaja xaer e baTing-aanus kane. 34'06 baadSHaa paar-e e dunyaa-naa hiit-aate hat-a. 34'09 paar-e e dunyaa-naa hiit-aate hat-ing-aTii ant-as e. 34'12 hat-eva =taa de manaTT-aTii sar.ke-va ne. baava-naa =ne havaal-e et-iva ne. 34'20 haRseng-aa. ust-aTii paar-e. 34'24 daa garrii hisp.cil.kurraii daa dunyaa-Tii ass-o. e dunyaa-GHaa amar hin-oT. 34'32 bas uraa-GHaa mon =ta taf-ene. xan-aar =ta biibii-k. 34'37 harrif-er haa panjaaii xaer e hala mon =naa taf-ene. 34'41 paar-e bas xaer aff aeno. daa baadSHaa kan-aa sill-anaa gumii-Tii halk-une. 34'47 az de puc xuaa-ik. az de garrii-naa Daacii-e xuaa-ik. az de cil.kurraii-e xuaa-ik. 34'52 daasaa paar-ene e dunyaa-naa hiit-aate hat-a. 34'56 e dunyaa-naa hiit-aate amar ii hat-ing ke-va. 34'59 daa kan-e ille-pak. 35'02 parii paar-e =ta cuTT-aanus. o aasaan-o kaarem-as e. 35'06 handun po.mar naa baxt cammakk-aane. 35'09 harrif-e amar. 35'10 parii paar-e hin baadSHaa-e paa. 35'12 hafta-as paaT karrif-i. 35'15 handun paaT karrif-i maSH-taa kac joR.ke. 35'20 hame zii-aate SHaaGH-ir ne-kin trappaR-as baaliSHt-as 35'25 daaf-te mucc-aa gaalzeT(gaasleT) caTT.et-ir. 35'28 guRaa nii hame zii-aa lagg-a. o daad-e xaaxar et-e. 35'31 xaaxar lagg-aa moLH mas. moLH-aTii ii ne harf-iva. 35'37 hat-eva Dhakk-iva ne mana de. padaa kaa-sa hiit ke-sa ii-to =taa. 35'40 ki hin-aaT xan-aaT balla-e naa baava-e naa piira-e naa DaaDaa-e naa. 35'44 kull-e =taa haal ahvaal et-isa. 35'49 cikk-aa bas baadSHaa-e paar-e. 35'52 baadSHaa xuaaja e dunyaa-naa hiit-aate hat-ing saxt e. 35'56 e dunyaa-GHaa hannun hin-ing ma-fak. 35'59 e dunyaa-GHaa guRaa ii xaaxar-aT hin-oT. 36'02 daa SHaRt-e puurav kar paaT muc.kar hat-a maSH-taa kacc-aa paaT muc.kar. 36'09 daaf-taa zii-aa kan-kin trappaR-as SHaa. daaf-te gaalzeT caTT.et. 36'13 daad-e xaaxar et. guRaa xaaxar-aT de lagg-aa. 36'16 ii kaa-va e dunyaa-GHaa guRaa xaaxar kask ii bar-eva. 36'20 be xaaxar-aan e dunyaa-GHaa hin-ing ma-fak. 36'24 baadSHaa paar-e daa ant-as e kan-kin. 36'27 hakkal tis bandaGH-aate. muzzuur-te gaaDii-te hes-ur. 36'32 paaT karf-e karf-e maSH-anaa xaasaa suaara-suaara haSHt mazzil-naa xaasaa joR.kar-e. 36'40 dar-er hameRe panjaaii-kin bop-as SHaaGH-aar. baRzii tix-aa. 36'46 gaalzeT caTT.tiss-ur muc paaT-te. 36'49 paar-er bar daasaa hin-ak. daa lagg-aa. 36'55 daasaa vaziir o vakiil handun-o xuSHSHii-aan ki panjaaii huSHing-ik. 37'00 daor ke-na. nan hal-ena maaii =te. iraT o. asiT vaziir-naa asi vakiil-naa. 37'06 hes-ur panjaaii-e. paaT-k tayaar mass-ur. gaalzeT-aak caTing-aar. bop SHaaing-aa 37'12 panjaaii hin-aa zii-aa xaac-aa. 37'14 paar-e xaaxar et-bo. 37'17 xaaxar tiss-ur. xaaxar harf-e ten-e moLH mas. 37'24 parii raseng-aa harf-e moLH-aan dar-e =ta. uraa-Tii Dakk-aa =ta. 37'28 sogav kar-e =ta. buSHut.kar-e =ta. 37'31 daa xaaxar lagg-aa o lagg-aa o lagg-aa hafta-s iraT cikk-aa. 37'37 daasaa vaziir o vakiil kaa-ra zaalkaar-ton majlis ke-ra. 37'42 harrif-ira panjaaii-naa ant haal ahvaal-aak o. maxx-ira Taak(Taako) et-ira. 37'47 biibii-k paa-ra panjaaii-naa ant haal ahvaal mar-o. od-e huSH-aa baadSHaa. cuTTif-e =ta. 37'54 vaa kaa-ra bar-era majlis ke-ra. Takaa et-ira. 37'56 aRe cup ke-s daasaa lagg-aane. zaalkaar duu-ii mar-ek. 38'04 hafta iraa hafta gidreng-aa. asi de vaziir o vakiil hin-aar. 38'09 dun kar-e(hur-aar) aRe panjaaii bann-ing e. 38'13 pucc-aak =ta jaLHii moLHii xaazgii xaazgii. 38'18 xan-aar =ta aRe daa kustizan huSHing-tane. daa bann-ing-Tii e. 38'24 bas panjaaii uraa-Tii sar.mas. 38'26 vaziir vakiil hin-aar bisaTT baadSHaa-e paar-er daa panjaaii bass-une. 38'32 baadSHaa raaii kar-e sipaaii-e ki panjaaii-e paa SHaabaa bar havaal et. 38'37 sipaaii sar.mas paar-e baadSHaa xuaa-ik ne. 38'39 panjaaii paar-e cax maza-tiiz ki nii us. 38'41 hin gaDDii ke ne baadSHaa beGHaerat. 38'44 joR.ke-n ten-e. xaaxar-Tii mass-unuT. moLH-aTii xaazg.kar-enuT. 38'48 pucc-as ke-v bar-eva. ant baadSHaa-GHaa DaGHaar khuTT-aane. 38'52 kireng tis. dabb-as tis sipaaii-e. sipaaii hin-aa padii. 38'58 hes-ur biibii-k puc berif-er =ta. joR.kar-er =ta. 39'01 gandii xalk-ur siingaar kar-er panjaaii-e. 39'05 daasaa panjaaii peSH.tamm-aa. madaan madaan bas sar.mas. 39'12 baadSHaa havaal kar-e =ta. 39'14 xaer e havaal nan-ton baadSHaa xuaaja. hin-aanuT. 39'17 xaaxar-as cunk-o as. ten-aa maxluuk-aan giRaa-s xan-aan. giRaa-s xan-ing ka-ttavan. 39'23 naa-tiaa aval hin-aaT. baava-e naa xan-aaT. lumma-e naa xan-aaT. piira-e naa xan-aaT. 39'29 vaziir-naa baava-e lumma-e DaaDaa maxluuk. 39'33 hannun num-ki zahiir kar-eso(karesur). 39'36 paar-er baadSHaa-e salaam ke-s. 39'38 vaziir vakiil-aate paa-s zaruur nane-aa bar-ere. 39'42 nane-aa paaSH.ke-re. nan num-kin zahiirii un. 39'46 antae nane-aa ba-fere. 39'48 harrif-e amar kaa-n. 39'49 paar-e ii amar hin-aaT. 39'51 paaT muc.ka-bo. suaar ma-bo zii-aa. ii tiilii et-iva =ta num kaa-re. 39'56 xaaxar sust kar-e padaa bar-ere. 40'01 vaziir o vakiil paar-er aRe kaa-n daa hin-aa xaaxar-aa. 40'06 baadSHaa hukum tis paaT kann-ing-naa maxluuk lagg-aa paaT muc.kann-ing-aTii. 40'09 daaRe tuu-taa tuu kar-e kar-e paaT-e handun kar-e. jaziira kar-e. 40'12 panjaaii-naa anga kam ass-ur. ten-kin baaz kar-e. antae.ki baazii-e kaa-na. 40'17 zii zii-aT masiR maar vaziir vakiil kul =taa hin-aa zii-aa lagg-aar. 40'24 daasaa panjaaii paRo kar-e maxluuk-aT. 40'26 SHaabaas gaalzeT caTT.et-abo. 40'28 gaalzeT caTT.tiss-ur tiss-ur xaaxar halk. 40'31 daa-k huSHing-aar hin-aar cuTT-aar his mass-ur. 40'35 daasaa panjaaii bas baadSHaaii-aa taxt-aa tuus. 40'39 daa baadSHaaii-naa baadSHaa mas. 40'41 handaaRe ten-aa biibii-te hes. majlis-Tii o. 40'45 hiit-aak zuu marra(marera) vaxt-aak hure ke-ra. 40'49 panjaaii-naa zaalbuul-aak bejaan mass-ur. 40'52 haRtokaa-k =ta xaer-aT mass-ur. 40'56 daa xan-aa maar-as. e xan-aa maar-as. 40'59 panjaaii baadSHaa e. 42,02 biibii-k od tuul-ok o palang-aa. 41'05 asi maar bas daa zaan-aa lagg-aa. asi maar bas e zaan-aa lagg-aa. 41'10 ust-aa =ti bas tuGH. 41'12 yAra tuGH hannaad e daa jaaga-GHaa sar.kar-e kane. 41'16 tuube-naa Tukkur daa maa-k o. 41'22 handaaRe biSHxinda kar-e. 41'26 biibii-k hur-aar. harrif-er panjaaii antaki biSHxinda kann-ing us. 41'29 ant-as e ki nane-aa maxx-aas. 41'32 paar-e nume-aa max-para. 41'35 paar-er aaxaa zaruur kar hiit-e ten-aa. 41'37 guRaa panjaaii ten-aa kissa-e mucc-aa kar-e. 41'39 dun tuGH-as xan-aaT. 41'42 tuube iraa Tukkur mas xuaastdaar-naa zaan-tiaa. 41'45 xuaastdaar-aan tuGH-e halk-uT. 41'46 aeno daa maar daa zaan-aa lagg-aa. daa maar daa zaan-aa lagg-aa. tuGH ust-aa kan-aa bas. 41'52 biSHxinda kar-eT o xaatir-aan. 41'54 panjaaii ten-aa maa-tito baadSHaaii-to xuSH as. 41'56 ii ill-aaT bass-uT. 41'57 iimaan-naa Tukkur-as hes-uT. #\section{Fairy Saozan's Horse (\textit{})} #Told by Rafiik Zeb Haaruunii (poet). Recorded by Inaayat SaaGHar (poet) on March 2020, in Suuraab District, Balochistan. This text is based on the transcript published in Weekly Talaar (28 April 2020 to 17 May 2020). \\ #\textbf{1. Father king's dream}\medskip 1 as asi baadSHaa-s. baadSHaa xudaa e. xudaa-naa rasuul e. 2 daa baadSHaa jhirr, bhunDDii, kirrii, kaaSHum, xolum, zurrat, makkahii, piriiSH, paSHSH-as DaGHaar-naa baadSHaa as. 3 daa baadSHaa-naa iraa zaaiifa ass-ur. 4 asiT ruuii-aa zaaiifa, elo beruu-aa zaaiifa as. 5 ruuii-aa zaaiifa-GHaan iraa maar ass-ur. 6 beruu-aa zaaiifa-GHaan asi maar-as as. 7 baadSHaa amar kar-e. ruuii-aa maa-tekin es asi mullaa-s. daaf-te xuaanif-e. 8 beruu-aa maar-kin halk caar panc kaRo heT meLH-anaa. 9 daa ruuii-aa maa-k hin-aara masiit-aTii mullaa-ton xuaan-aara. 10 beruu-aa maar handaakaan bass-aka. masiit-naa baj-aan konD-as(koD) as. handaa konD-aan xaf tor-eka. 11 mullaa ef-te sabax yaat.tiss-aka. 12 daa handaakaan ten-aa sabaxx-e yaat.kar-eka. 13 valdaa hin-aaka heT meLH-te dar-eka xuaaf-eka. 14 caar panc kaRo kamk joR.kar-esus. hin-aaka cuk SHikaar kar-eka. 15 SHaam-aa o o lumma =ta kavaab kar-era kung-ura. 16 asi de mullaa baadSHaa-GHaa kulav kar-e. 17 bar ki maa-k =naa daasaa kuraan-e xat.kar-eno. 18 beruu-aa maar bing. ii =ham kaa-v hur-iv iilum-k amar xuaan-ira. 19 daa ruuii-aa maa-k nema-gaRo xuaan-aar. bas ba-tav =ta. 20 beruu-aa maar bismillaa kar-e tix-aa kuraan paak-e kuTT-aTii. 21 haafiz-aatiaan baar diir-aan baar xuaan-aa. 22 baadSHaa-e bad.bas. mullaa-e paar-e. naa coSH.filaanii mar-e. 23 daa SHuum de.drust khur buzgal-ton hin-aaka. 24 daad-e kuraan paak diir-aan baar yaat bas. 25 ef-te nii xuaanif-tanus. mullaa paar-e. daad-e ed-e. 26 paar-e SHaabaas dar valdaa xuaanif =taa. 27 mullaa hes padaa xuaanif-e =taa. 28 kudrat e xudaa-naa. asi de baadSHaa xaac-aa. 29 tuGH-aTTii xan-aa saozaan parii-naa hullii-aa suaar uT. 30 mucc-aa mulk-e asi de-Tii cakkar xal-eva. 31 sob-anaa maa-te paar-e num kan-kin daa hullii-e hat-abo. 32 aaxaa to ii biimaar mar-eva. 33 aga hullii-e hat-ere guRaa ii bacc-eva. 34 maa-k paar-er. baava naa hukum mar-e. 35 kaSHSH-aar galappaan-aan iraa tez-o hullii. 36 kasar-kin ten-aa hiila-vasiila toSHa harf-er. 37 xuRjiin-aate ten-aa xiisun piihun-aan pur kar-er. raxt tiss-ur hin-aar. 38 beruu-aa maar bing iilum-k hin-aar. 39 bas lumma-e ten-aa paar-e. 40 lumma ii kaa-va iilum-taa rand-aT. 41 diir.caa-s xizmatt-as ke-va ii-kin =taa. aasuuda-o iilum o. 42 lumma =ta paar-e o hullii =taa nii padd-aT kaa-sa. 43 paar-e. e ki kan-aa na-kk hullii-tiaan kam aff-as. 44 bas kasar-aa sar.mas iilum =te. 45 iilum-k paar-er. lumma baava-e paar-es. paar-e hao. #\textbf{2. Three brothers' journey}\medskip 46 kasar-aa iilum-k halk-ur ii-kin =ta hullii-s daa =ham suaar mas hullii-aa. 47 mizzil xal-esaa des.pardes kar-esaa bass-ur asi pen baadSHaaii-ase-Tii SHaam tamm-aa =taa. 48 kazaa-diigar-ton paRaav kar-er biT-er. 49 xiisun piihun-te SHef tix-aar. 50 xan-aa =taa baadSHaa-naa kaasid. paar-e num-ton xiisun piihun ar-e. SHahzaada-o bandaGH ure. 51 num-aa giRaa-s samaa ar-e yaa af. 52 daaRe naahaar-as e. SHaam-anaa har musiTT-e num-aa caTT.ke-k. 53 beruu-aa iilum paar-e. kan-e paar-es kan-aa iilum-te paa-pes. 54 paar-e nii hin ten-aa xiaal-e kar. 55 SHaam-anaa kar-er kung-ur. 56 beruu-aa iilum caarii mas. bhall-o khappii-s as. hin-aa lagg-aa khappii-naa zii-aa. 57 de-as balaa-s bas. xan-taa =ta giroSHk bandaGH-naa xan-te hal-ek. 58 bas bas handaa khappii-Tii. 59 putreng-naa vaxt-aa daa kaSHSH-aa zaGHm-e caGHal tis xalk lix-e =te. 60 zaGHm-anaa baj-aT xalk xiisun-naa marGH-aate. 61 DhuunD-e =ta girr-aa mur biT-e. 62 sob-anaa baSH.mass-ur hin-aar. 63 baadSHaa ten-aa kaasid-e paar-e. 64 haR.de sob-anaa caa-aan must paar-esa. aeno filaanii jaaga-GHaa balaa tabaahii kar-ene. 65 aeno caa nihaarii kar-eT nii daaskaan kan-e paa-pesa. 66 paar-e. xuaaja daro filaanii jaaga-GHaa musi bandaGH bass-ur. caa-va balaa isto of-te kung-une. 67 paar-e xarr-a. hur =taa. 68 daa zuu zuu bas xan-aa DhuunD-e =ta. 69 halma kar-e hin-aa baadSHaa-e paar-e. 70 xuaaja isto daa SHer-aak balaa-e kasif-eno. DhuunD =ta tamm-aane. 71 baadSHaa paar-e haraang hin-aar. hin rand-aT =taa. 72 daa kaSHSH-aa baadSHaaii-o hullii-as. hin-aa asi jhaTT-aton sar.mas =taa. 73 paar-e baadSHaa xuaa-ik num-e. 74 beruu-aa iilum paar-e. num handaaRe ma-bo. ii kaa-va. 75 baadSHaa-s e. mann-ing ke-k kaarem-as tamm-aa =te. xuaa-is nan-e. 76 kaasid-e paar-e. kan-e dar. valdaa hat-a sar.kar kane. 77 paar-e xan-tiaT. daa dare. 78 baadSHaa harrif-e. daa isto-naa balaa-e nii xalk-us. 79 paar-e jii hao baadSHaa salaamat. 80 baadSHaa paar-e kaSHSH-a niSHaanii-e =ta. 81 daa kaSHSH-aa xiisun-naa =te marGH ass-ur. 82 baadSHaa paar-e. ii xudaa-naa leka handaa paar-esuT. 83 har.kas daa balaa-e xalk kan-aa SHaar-aan. ii ten-aa masiR-e od-e et-oT. 84 daasaa daa balaa-e nii xalk-us kasif-es. kan-aa masiR naa e. 85 paar-e naa masiR kan-aa e. 86 daasaa ii kaa-va filaanii mulk-aa padii bar-eva. 87 ten-aa bandaGH-e de-va. 88 kaasid hes valdaa sar.kar-e =ta iilum-tiaa. 89 iilum harrif-er. ant paar-e baadSHaa. 90 paar-e baadSHaa-s beGHaeratt-o as. 91 paar-eka kan-aa isto duzzii-s mass-une. 92 nan-ton xiisun piihun jaaga hal-pasa. o-naa-te de duzzii kar-o. 93 hin-aaT ten-e caDDaah-aaT. 94 hin-aar monii safar kar-er kar-er SHaam tamm-aa =taa. bass-ur pen baadSHaaii-ase-aa. 95 daa baadSHaa-naa kaasid xan-aa =taa. paar-e. 96 num-ton xiisun piihun ar-e. SHahzaada-o bandaGH ure. num-e giRaa-s samaa ar-e yaa af. 97 daaRe haft Tagg o. aeno SHaam-aa num-aa daa xiisun piihun-te caTT.ke-ra. 98 beruu-aa iilum paar-e kan-e paar-es. kan-aa iilum-te paa-pes. 99 paar-e nii hin ten-aa xiaal-e kar. SHaam-anaa kar-er kung-ur. xaac-aar. 100 beruu-aa iilum caarii mas. decaa o nan-aa bing-uno yaa bin-tano. bar-er yaa ba-fas. 101 lagg-aa bhall-o diivaal-ase-aa. 102 hao belii xaaxar-as lagg-ik kah-ik. 103 ust-aTii paar-e iilum-k mass-ur handaa mar-or. 104 kaa-v ii-aa =taa. daaRe iilum-k yaka mar-or. 105 valdaa paar-e hic balaa xal-tane iilum-te. 106 gaanDav xalk. halma kar-esaa go kar-esa hin-aa sar.mas Tagg-aatiaa. 107 Tagg-aak paar-er. amar-ose us. 108 paar-e aga niaaRii ure kane-aa hamokaan sumkaarii ka-bo. 109 aga nariina ure kan-e havaal ka-bo. 110 asiTT-as =taa hakkal kar-e paar-e. 111 o asiTT-as e nan haft un. araang kaa-ik nane-aan. paa-bo =ta bar-e. 112 hakkal kar-er ii-aa =ta bar handaangii. 113 hin-aa mon-aa =te baSH.mass-ur. biaabaxaer mas. haalii-havaalii mass-ur. 114 paar-e ii filaanii mulk-anaa bhall-aa daaRel uT. 115 baadSHaa-se-naa musi maar o hullii-k =taa xiisun piihun-aan saraa-ok o. 116 filaanii mulk-aan bar-era. 117 ii hamekaan rand-aT =taa tamm-aanuT. 118 geg ba-fak kan-e o musiT o ii asiTT-ase uT. 119 daasaa daa SHaar-aTii num-aa bing-unuT. ki daaRe haft daaRel o. 120 lagg-aaT bhall-o diivaal-ase-aa num-aa xaaxar-e xan-aaT. hao belii iilum-k mass-ur handaa mar-or. 121 bass-uT num-aa salaam-aa. pen havaal af xaer e. 122 adaa num ten-aa havaal-e kan-e et-bo. 123 nan daa SHaar-anaa duzz-aak un. bhall-aa daaRel-aak un. 124 har SHaam-aTii asi duzzii-s ke-na. 125 majaal e kas-as kane-aa kiT.ke. 126 nan ass-una haft. daasaa haSHtamiiko nan-aa nii us. 127 kaa-na duzzii-muzzii-s ke-na. nan-ton avaar nema us. 128 guRaa diir o caa-s kar-er yaa ka-ttavas. 129 paar-er juaan taaRe =taa xalk-us hamoRe ass-ur. dun maf SHikaar muRdaar mar-e. paar-e num xalaas ure. 130 harf-er ten-e. duzz-aataa duu-Tii ant-as bar-e. kas-aton laTT-as kas-ato zaGHm-as. ant-as ki xan-aar harf-er. 131 daa paar-e daakaan kaa-na o khappii-naa tahTii o. 132 ii andarii kaa-va num ekaan asiT asiTT-aa lagg-ibo zii-aa. ii daakaan hal-eva num-e. 133 guRaa har haSHt nan-aa kaa-na julav ke-na. xal-ena =taa. 134 daa =ham saada ass-ur hao kar-er. 135 daa andarii khappii-naa tahTii putreng-aa. xan-aa iilum-k xaac-aano. 136 daa diivaal lagg-isaa lix-e =taa xal-issaa kar-e. 137 bas haftamiiko-naa vaar paar-e. bar ki SHaSH-anaa lix-e xalk-uT. nii ant ke-sa. 138 daa macci zoraavar-o buRz-o baalaadii-o bandaGH-as as. 139 xass-aa natt-e ten-aa. daa xalk natt-aan pirGH-aa =te. 140 e tamm-aa daa dar-e xalk lix-e =ta. 141 hin-aa kull-anaa =taa raastiiko ciickor-te =taa guDD-aa. 142 ditar-mitatt-aatiaa =taa miSH SHaaGH-aa. 143 sob-anaa baSH.mas iilum-te paar-e. 144 baSH.ma-bo baava raahii kar-ene num-e saozaan parii-naa hullii-kin. num daaskaan xaac-aanure. 145 iilum-te baSH.kar-e. nihaarii tis =taa. suaar mass-ur hullii-tiaa ten-aa hin-aar. 146 ill-e daaf-te baadSHaa sob-anaa kaasid-e ten-aa paar-e. 147 haR.de tuGH-aan samaa ka-ttaoTa paar-esa xuaaja isto filaanii jaaga-GHaa daaRel-aak duzzii-as xalk-uno. 148 aeno de =ham juaan buRzaa mas. nii kan-e daaskaan aahvaal ti-fesa. 149 kaasid paar-e. baadSHaa salaamat daro kazaa-diigar-ton filaanii jaaga-GHaan musi bandaGH bass-ur. 150 of-ton xiisun piihun handaaxas as. oxa naa baava-ton all-av. 151 baadSHaa paar-e suaar mar kan-aa hullii-aa hin hur =taa. 152 daa bas daaRe hur-aa har haft-anaa =taa lix xal-ok e. 153 halma kar-e baadSHaa-e paar-e. xuaaja ae lix-ti =taa xalk-uno. 154 baadSHaa paar-e SHaabaas hin hatat =taa.(hata taa/ at taa). 155 kaasid hullii-e raxt tis. hin-aa asi.dam-aTTii sar.mas. 156 paar-e adaa num-e baadSHaa xuaa-ik. 157 daaf-tiaan asiTT-as paar-e nan-e amar ke-k baadSHaa. 158 beruu-aa iilum paar-e. xuaaja baadSHaa ure. baadSHaa xuaa-ik num-e. baadSHaa-e baadSHaa-ton kaarem tamm-ik. 159 kaasid-e paar-e kan-e dar. valdaa iilum-tiaa sar.kar kane. 160 kaasid dar-e =ta. baadSHaa harrif-e. isto-naa duzz-aate num xalk-unure. 161 beruu-aa maar paar-e baadSHaa salaamat ii xalk-uT =taa. 162 baadSHaa paar-e kaSHSH-a niSHaanii-e =taa. 163 daa kaSHSH-aa har haft-anaa ciickor-te mon-aa =te tix-aa. 164 paar-e hisaab kar daad o niSHaanii-k. 165 baadSHaa hisaab kar-e. asiT iraT musiT caar panc SHaSH haft paar-e. 166 hame vaxt-aa daa duzz-aak kan-aa baadSHaaii-Tii tamm-aano. 167 ii ten-ton paar-enuT. har.kas daa duzz-aate xalk. hamod-e ii ten-aa masiR-e et-iva. 168 har.kas daa duzz-aate xalk. kan-aa masiR hamo-naa e. 169 daasaa daa duzz-aate nii xalk-us. kan-aa masiR naa e. 170 paar-e bandaGH to kan-e mill-aa. 171 daasaa ii kaa-va filaanii jaaga-GHaa. valdaa bass-uT ten-aa bandaGH-naa maalik mar-oT. 172 baadSHaa kaasid-e paar-e. dar sar.kar =ta iilum-tiaa =te. 173 kaasid hes iilum-taa rahii-aa ill-aa =te. 174 iilum-k harrif-er. paar-e daa =ham beGHaeratt-o baadSHaa-s as. 175 daa baadSHaa =ham kan-e paar-e isto kan-aa mulk-aTii duzzii-s mass-une. 176 peSHan-naa bar-ok-aa-k num mass-unure. kan-aa duzzii-e num kar-enure. 177 nan-ton xiisun handaaxas ar-e daaxas o-naa baava-ton maf. 178 nan amar ke-na xiisun-te. caDDaah-aaT ten-e. #\textbf{3. Desolate road}\medskip 179 bass-ur bass-ur kasar-aT kasa-k iraT mass-ur. asiT hin-aaka raastiiko duu-aa. elo hin-aaka cappiiko duu-aa. 180 asiT hin-aaka sunn-o jaaga-se-aa. elo hin-aaka aabaad-o jaaga-se-aa. 181 daasaa baadSHaa-naa maa-k beruu-aa iilum-e paar-e. 182 nii hin sunn-aa kasar-aT. nan kaa-na aabaad-aa kasar-aT. 183 beruu-aa iilum paar-e aabaad-aa kasar-aT ii kaa-va. num sunn-aa kasar-aT him-bo. num-ton xiisun piihun baaz ar-e. kan-to hicRaa af. 184 iilum tiss-ur =ta cank-as xiisun-naa. beruu-aa iilum paar-e. guRaa num daaxas ke-re. 185 daa buuc-anaa keraGH-aan ten-aa ten-aa callav-aate khaD ke-na. 186 valdaa num-aa callav zang kar-e. ii num-aa padd.o.rand-e xal-eva. 187 aga kan-aa callav zang kar-e num kan-aa padd.o.rand-e xal-ere. 188 ill-e daad-e haLH hin daa haRtomaa iilum-k bass-ur bass-ur aabaadii-e sar.mass-ur. 189 muccii e. xalkat e. har kunD-aa har.kas SHaRt-aTii aaxta e. 190 daa-k bevas-aatiaan baar hur-era. asiTT-as tavaar kar-e =taa. 191 ba-bo SHaRt-aa. hur-ere ant-as. 192 daa paar-er nan =ham SHaRtii un. SHaRt xal-ena. 193 daa SHaRT xalk-ur. kull-e xiisun piihun-te baa.tiss-ur cuTTef-er. 194 nat-taa =taa cavaTT-aate =ham kaSHSH-aar. 195 daasaa asiT =taa Daangii-vaalaa-se-ton sal-ok as. muTT-as daankuu-naa tiss-aka =te. 196 elo =taa dhobii-ton sal-ok as. o iraGH tiss-aka =te. handaaRe dhobii-naa mazzuurii-e kar-eka. 197 ill-e daad-e haLH hin beruu-aa iilum-aan. 198 beruu-aa iilum bas kasar-aT xan-aa asi gaDD-as. gaD daa buuc-aan dirk-ik. e buuc-aan dirk-ik. 199 daa hullii-e rand-aT =ta yala kar-e. 200 hin-aa hin-aa gaD bhall-o GHaar-ase-Tii putreng-aa. 201 daa hin-aa hullii-e salif-e. hin-aa GHaar-anaa tahTii putreng-aa. 202 piir-o ballii-s e. ballii paar-e. 203 naa de-k khuTT-ir. nii saozaan parii-naa mulk-aTii amar bass-unus. 204 daa dev-aataa mulk e. 205 daaRe aadamzaat-naa hicco Dass.o.niSHaan-as af. 206 paar-e balla ii to bass-uT. kan-aa hullii peSHan paTT-aa sal-ok e. 207 kaSHSH-aa xiisun-naa muTT-as balla-e tis. 208 balla paar-e. kan-aa cunaa daa baava piira-naa =naa jaaga e. balla =ham balla-s as. 209 hin-aa hullii-e =ta hes GHaar-aTii. 210 SHaam-anaa iraGH kar-e tis =ta. 211 harrif-e balla et havaal daa din-naa mulk e. din-naa SHaar e. 212 balla paar-e. saozaan parii-naa SHaar mulk handaad e. 213 daa paar-e balla ii saozaan parii-naa hullii-kin bass-unuT. 214 balla paar-e aaxaa. xan-te =naa kaSHSH-or. hiit ka-ppes. 215 paar-e. balla kaaTum-e hes-unuT. kaaTum kaa-ik yaa bar-ek. 216 et ahvaal. saozaan parii-naa xalk-anaa hand.sand-e. 217 balla paar-e. saozaan parii haft de haft nan majlis ke-k. 218 haft de haft nan xaac-ik. tuGH kaSHSH-ik. 219 haft de haft nan =ta puurav mass-ur. tuGH-aan baSH.mar-ek. 220 aeno naa vaxt buRz-aa as. yaa naa de-tiaan as. aeno nii bass-us. saozaan parii-naa xaac-ing-naa vaxt e. 221 paar-e balla kan-e et Dass-e. saozaan parii-aa amar kaa-v. 222 balla paar-e hame roSHan ciraaGH-aak =te xan-issa. hamo saozaan parii-naa darga e. 223 dar ae filaanii jaaga-GHaa asi istpust-as e. 224 dar iraa baD juaan-o ruut-a bar. 225 daa gaDD-e hilaal kar taR. jaGHar piff-e =ta ne-kin bis-iv. 226 saozaan parii-naa darga-GHaa iraa nahaar o xudaa amaan et-e. nahaar suu-anaa yaar e. 227 gaDD-e iraa kap kar. asi kapp-e daa nahaar-aa xass-a. elo kapp-e elo nahaar-aa xass-a. 228 o tamm-ira suu-titon nii xaLH nahaar-aataa niaam-aan peSHan mar. 229 macci monii hin-aas iraa bhall-o xaR taf-ok o. xaR xarrusii-naa yaar e. 230 asi baDD-e xass-a asi xaR-aa elo baDD-e xass-a elo xaR-aa. o tamm-ira xarrusii-titon. 231 nii niaam-aan =taa xaLH hin. 232 daakaan hin-aas hullii-aa siddaa him-pes. 233 daakaan hin-aas saozaan parii tungaan e. gud =ta mon-aa =ta SHaaGH-ok e. gudd-e mon-aan =ta harf-is drohii et-is. 234 hullii, drohii e ne. saozaan parii-naa. xudaa-naa rasuul-naa. guRaa hullii ne-ton bar-ek. 235 beruu-aa maar-anaa pin laal baadSHaa as. 236 o hin-aa balla-naa istpust-aan juaan-o iraa baD xalk. 237 gaDD-e cikk-aa taR-e. iraa kap kar-e. 238 harf-e suu-te istpust-aate hin-aa saozaan parii-naa darga-e sar.mas. 239 handun-o nahaar-o bas allaa amaan et-e. bas nahaar =taa niaam-aan xalk. nahaa-k GHabarraara xalk-ur. 240 daa himmat kar-e xass-aa asi kapp-as suu-anaa asi nahaar-aa elo kapp-e elo nahaar-aa. daa tamm-aar suu-titon. daa niaam-aan =taa xalk hin-aa. 241 macci monii bas xaR-k sal-ok o. handun-o xaR ass-ur miSH mar-er nahaa-k. 242 daa xaR-k bass-ur laal baadSHaa-naa xall-ing-kin. 243 daa xass-a istpust-naa asi baDD-e asi xaR-aa. elo baDD-e xass-aa elo xaR-aa. hin-aa niaam-aan =taa xalk hepaar mas. 244 saozaan parii xaac-aane. gud =ta mon-aa =te SHaaGH-ok e. 245 harr-aa gud-e =ta. safaa de-aan baar jarakk-ik. 246 daa kaSHSH-aa ten-aa rabbaR-naa sarand-e tix-aa. harf-e xiisun-naa sarand-e. 247 ten-aa ruumaal-e kaSHSH-aa harf-e reSHmii-aa ruumaal-e. 248 ten-aa mon-hurok-e tix-aa. harf-e hiiraa-naa mon-hurok-e. 249 parii-naa callav-e kaSHSH-aa. ten-aa callav-e tix-aa. 250 ust vaar ti-tav =ta bukk-as =ham halk ii-aan =te. 251 hin-aa saozaan parii-naa gud-e harf-e hullii-naa mon-aa xoSHk-aa. tis drohii paar-e. 252 ne saozaan parii-naa, xudaa o xudaa-naa rasuul-naa. suaar mas hullii-aa. 253 zii-anaa vaag-e cikk-aa hullii baal kar-e. tis drohii hullii-e paar-e. 254 haraaRe kan-aa iilum-k-taa callav-aak o kan-e hamoRe SHef kar. #\textbf{4. Return journey}\medskip 255 sob-anaa deTik-ton hullii darappaara kar-e hamo buuc-anaa maas-aa. 256 daa kaSHSH-aa callav-aate. yaar-aataa callav-aak zang kar-eno. 257 SHer-anaa callav-e xan-is caandii-aan baar giroSHk et-ik. 258 iilum-taa padd.o.rand-e xall-ing-kin hin-aa hamo aabaad-aa kasar-aT. hin-aa eRe sar.mas. 259 har.kas xan-aaka =te paar-eka saozaan parii-naa hullii-e ehun-o bandaGH-as hat-ing-aTii e. 260 nii bing-us. o bing. e bing. kul SHaar-e samaa tamm-aa. 261 saozaan parii-naa hullii-e xaeraatii-o bandaGH-as hat-ing-aTii e. 262 xan-aa =ta hamo iilum, dhobii-ton kaarem kar-eka. dhobii-e paar-e. 263 ii kaa-va saozaan parii-naa hullii-e sael ke-va. 264 paar-e iraGH ti-fara ne. paar-e iraGH ti-fesa ti-fa. ii kaa-va. 265 daa hin-aa eRe durust.kar-e =te. harrif-e pen sangat ar-e ne. 266 paar-e kan-aa asi iilum-as e. Daangii-vaalaa-ton e. taap-as daankuu-naa et-ik =te. 267 harrif-e araaRek e. kan-e dar hamongii. paar-e daa jaaga-GHaaT e. 268 dar-e iilum-te joRjaaR kar-e. puc cavaT kar-e. 269 hin-aa dhobii-e paar-e ii daa bandaGH-aate de-va. 270 dhobii paar-e kan-aa sad kaldaar vaamdaar o. 271 kaSHSH-aa dhobii-e tis o-naa vaam-te. 272 elo iilum-e paar-e. naa? paar-e Daangii-vaalaa kan-aa asi taap-as vaamdaar e. 273 paar-e xarr-a taap-e haLH. hin-aa rob-aT taap-e halk. 274 bass-ur bass-ur sar.mass-ur hame jaaga-e. haraaRe duzz-aate daaRel-aate xalk-usus. 275 hin-aa baadSHaa-e paar-e. ii bass-unuT ten-aa bandaGH-kin. 276 baadSHaa paar-e kan-kin hamo vaxt-aa dar-osus =ta. 277 hin-aa mullaa-e paar-e. bhall-aa iilum caRa e. bhallaa-naa hak e saang-baraam yaa cunkaa-naa hak e. 278 mullaa paar-e hao bhallaa-naa hak e. 279 paar-e ka-bo duu-te buRz-aa. kan-aa bhall-aa iilum-naa nikaa e. 280 mullaa xuaan-aa nikaa-e. mana de mass-ur. paar-e baadSHaa salaamat nan-e daasaa mokal e. 281 baadSHaa paar-e hame vaxt-aa dar-osus =te. 282 galobaal-aT harf-er xiisun puccii-aa e. 283 mizzil xal-issaa bass-ur sar.mass-ur hame jaaga-e haraaRe nahaar xalk-usus. 284 hin-aa hame baadSHaa-e paar-e. ii ten-aa bandaGH-kin bass-unuT. 285 baadSHaa paar-e hame vaxt-aa dar-osus =te. 286 mullaa-e paar-e bhall-aa iilum baraamii mar-e. niaamiiko caRa e. 287 cunkaa-naa hak e baraam kann-ing yaa bhallaa-naa. 288 mullaa paar-e daa to kitaabii-o hiit-as e. bhall-aa iilum-naa hak e. 289 handun niaamiiko iilum-naa nikaa-e =ham xuaanif-e. baraam mas. daaR-aan bhall-aa iilum-naa. 290 mana de juaan gidreng-aa. paar-e baadSHaa salaamat nan-e daasaa mokal e. 291 paar-e hame vaxt-aa hin-osus. 292 beruu-aa iilum harf-e baraam tis =taa. 293 kasar-aT bass-ura. iilum-taa ust-aTii duro tamm-aa. 294 paar-er nan baava-naa ruuii-aa maa-k ass-un. baava nan-e mon.tis. 295 daasaa daa beruu-aa iilum hin-aa saozaan parii-naa hullii-e hes. 296 pin-naa xuaaja daasaa hamo mas. ten-ton salaa.kar-er. 297 daakaan kaa-na filaanii jaaga-GHaa khor-o duun-as e. 298 hamo duun-anaa vaTT-aa biT-ina. 299 od-e paa-na diir kaSHSH-ina duun-aan. 300 o ten-e caRah-kin SHef ke-k. 301 nan dikka et-ina biT-ina =te. 302 mizzil xal-issaa bass-ur hamo khor-ingaa duun-aa biT-er. 303 SHaam tamm-aa =taa. paar-er iilum diir kaSHSH-ina. 304 hin-aar diir-akin. zaaiifa-GHaak =taa paar-er. 305 ka-ppabo. num-e hes baraam tis. 306 paar-er o saozaan parii-naa hullii-e de-k. pin-anaa xuaaja mar-ek. 307 iilum-e paar-er. iilum ill-epes caRah-e ill-epes. 308 daa ten-e monii kar-e. e dikka tiss-ur =te. siddaa tamm-aa duun-aTii. 309 kudrat e handun malaaik-aak halk-ur =te duun-anaa vaTT-aa tix-aar =te. 310 ill-e daade haLH hin iilum =taa. 311 iilum-k harf-er zaaiifa-GHaate. saozaan parii-naa hullii-e. bhaaf-aak =taa ton-ing ma-fassa. 312 xuSHSHii-aan GHaamboGHiimb e =taa. dar-er hullii-e baava-e tiss-ur. 313 baava galaan mas. daasaa hullii-aa suaar mass-aka. sob-aton tamaam mulk-e sael-savaad kar-eka. SHaam-aton bass-aka. 314 xuaSHSHii-k =te be kac ass-ur. saozaan parii-naa hullii e maga xaeruu-naa biiSH e. 315 beruu-aa maar-anaa lumma bas. hin-aa ruuii-aa maar-tiaan harrif-e, kan-aa maar. 316 paar-er nan xan-ti =ta =ham xan-tanun. 317 baava-e hic dunyaa-naa GHam af. 318 ill-e daad-e haLH beruu-aa maar-aa. o handaa khor-ingaa duun-aTii e. 319 asi saodaagir-as e. asi SHaar-aan maal de-k elo SHaar-aa. 320 bas kasar-aa handaa duun-aa biT-e. 321 hes lok-aate ten-aa. od-e o maar-e =te. 322 biT-er caRah-e duun-aTii. 323 daasaa maar baava cikk-ira cikk-ira caRah ba-fak. 324 paar-e parii-se us. dev-ase us. ant-as ki ar-es. xaas xudaa-naa razaa nan-e ill-e. 325 nan diir kaSHSH-in. nan =ham baaz malaas un. 326 nan-aa lok-aak =ham malaas o. 327 daa duun-aan tavaar kar-e. nae ii parii-se uT. nae ii dev-ase uT. ii aadumzaat-ase uT. 328 pen giRaa zaadaar zor-aak o ant ar-e hala cikk-abo kane. 329 saodaagir maar-e hakkal kar-e. paar-e hala zuu kar xarrun-aa lok-e hat-a. ciTT-aTii taf. 330 maar baava hes-ur lok-e cikk-aar xuaaja-e. 331 haalii-havaali mass-ur. paar-e dun kan-aa baava baadSHaa-s e. 332 iraa baraam kar-ene. kan-aa lumma beruu-aa zaaiifa as. 333 elo zaaiifa ruuii-aa as. 334 kan-aa o kan-aa lumma-naa xiaal-e ka-ttavaka. elo zaaiifa-naa xiaal-e kar-eka. 335 o-naa iraa maar ass-ur. hes e-tekin mullaa-s xuaanif-e =taa. 336 kan-kin halk caar panc heT-anaa. ii khur xuaaf-eTa. 337 baava SHaam-anaa xaac-aa tuGH-aTTii xan-aa. saozaan parii-naa hullii-aa muc mulk-e cakkar xal-eva. 338 maar =te hes xiisun piihun-aan hullii =taa sanj.o.silaa kar-e. 339 ii rand-aT =taa bass-uT. kasar-aa bhall-aa dev-e xalk-uT. 340 dun kasar-aa haft duz xalk-uT hin-aaT. 341 saozaan parii-naa hullii-kin xaR =taa o nahaar =taa niaam-aan hin-aaT. 342 saozaan parii xaac-ok as. dun dun hin-aaT. hullii-e =te hes-uT bass-uT. 343 kasar-aa hin-aaT iilum =taa padd.o.rand-e xalk-uT. 344 dun dun baraam tiss-uT =taa. 345 valdaa bass-un handaa kasar-aa biT-en. duun-aan diir kaSHSH-aan. 346 kan-e paar-er iilum hala zuu kar caRah-e cikk-a. 347 ii ten-e monii kar-eT. o kan-e dikka tiss-ur. 348 ii tamm-aaT duun-aTii. allaa-naa kudrat e. kan-e asiTT-as handun halk SHef kar-e. 349 saodaagir-e paar-e ten-aa havaal-e et. 350 paar-e ii saodaagir-ase uT. daa SHaar-aan e SHaar-aa maal de-va. 351 handaa khor-ingaa duun-aa har-vaar paRaav ke-va. 352 aeno bass-un duun-aTii caRah-e biT-en. 353 ii o maar cikk-ina caRah ba-fak. 354 ne hakkal kar-en. nii valdii tiss-us. 355 ne cikk-aan kaSHSH-aan pen havaal af xaer e. 356 joR.o.baR mas. tiss-ur =te ant-as kun-oii-o as. kung ser.kar-e. xudaa.haafiz kar-e. #\textbf{5. In king's capital}\medskip 357 beruu-aa maar handun andarii andarii bas uraa-Tii peh-aa. 358 lumma =te xan-aa =te. hoGH-aa. cuuk durot guR-anaa caa-s kar-e tis =te. 359 lumma-e paar-e. lumma hur-is baava bar-oe kan-aa harrif-o. hur-is kan-aa paa-pes =te. 360 bar-o gud pallav kar-o ne. nat-teTii =naa hal-o kan-aa paa-pes. 361 ill-e daad-e. ruuii-aa maa-teaan baava xuSH e. beruu-aa maar-anaa lumma hin-aa harrif-e hala kan-aa maar. 362 daa baaz rob-aT paar-er nan xan-te =ta =ham xan-tanun. haraa paaraGH-aa hin-aane. 363 hur xudaa-naa de =te. ekaan saozaan parii-naa aeno haft de puurav mass-ur. 364 baSH.mas tuGH-aan. daang eng hur-aa aRe gud af. 365 kaaTum maSH-ok sarand kan-aa af. 366 aadenk-aTii hur-aa ten-e. aRii daa bukk-as kane-aan halk-une. rand kar-ene kane. 367 hin-aa hur-aa ki hullii kan-aa af. 368 handun-o tez-o ciihaanT-as xalk mucc-aa dunyaa-naa dev-aak asi dam-aTTii muc mass-ur. 369 saozaan parii paar-e. paa-bo kan-e der-as daa hullii-e dar-ene. 370 kaan-bo o-naa padd.o.rand-e xal-en. 371 har.kas =taa ten-kin kasar-naa toSHa harf-e. 372 kas =taa dah man paaT-anaa. kas =taa suu birinj. 373 ant-as ki xudaa daa dunyaa-Tii joR.kar-ene mucc-aa toSHa-GHaate harf-er. 374 SHaam-anaa peSH.tamm-aar. sob-anaa gorbaam-aatiton handaa baadSHaaii-e sar.mass-ur. 375 saozaan parii kulav raahii.kar-e hamo baadSHaa-GHaa. 376 haraa maar =naa kan-aa hullii-e hes-une. hamo maar-e ten-aa kane-aa raahii kar. 377 yaa to asi laGHatt-as xalk-uT tamaam baadSHaaii naa hiss.buss mar-o. 378 baadSHaa maar-te paar-e aRe poGHii nii hin-aas hullii-e hes-us. paar-e hao. 379 baava paar-e xarr-a hin ae baava-ton ten-aa hiit kar. 380 juaan riiSH-e tel xalk. sarand kar-e. barot-aate taab tis. 381 Top-e asi kunD-aa tix-aa. hin-aa eRe saozaan parii harrif-e. 382 nii kan-aa hullii-e hes-unus. paar-e jii godii. 383 paar-e amar amar. paar-e dun hin-aaT hes-uT =te. 384 daakaan xalk =te laGHatt-as buuz =te asi xuSHSH-aa coT mas. 385 paar-e xarr-a hin. hame iilum-e ten-aa raahii.kar. haraasiT daa kan-aa hullii-e hes-une. 386 daasaa daa bilal hiit ke-k. 387 ciio ciio kar-issaa padii bas. 388 hin-aa iilum-e ten-aa paar-e. daasaa nii hin kan-aa baa coT mas. 389 daa paar-e mark xan-e ne. 390 paar-e nii hin asiikaa baa =naa coT mar-ek yaa aaxaa. 391 daa hin-aa juaan ten-e tel.o.carp kar-e. 392 bas saozaan parii paar-e. nii kan-aa hullii-e amar hes-us. 393 paar-e dun bass-uT. hullii-e =naa xan-aaT harf-eT =te. 394 parii xalk =te asi capla-s ust =te baa-Tii bas. dannaan-k =te kul SHoling-aar. 395 paar-e SHaabaas hin hamo iilum-e ten-aa hat-a. 396 daa hin-aa eRe. baava-e paar-e. baava nan-eaa dun bala tamm-aa. 397 iilum hin-aa saozaan parii-naa hullii-e hes. nan-e baraam tis. 398 nan dun dun paesa-GHaate khuTTif-en. iilum nan-e aazaat karif-e dun dun. 399 baava-naa =ham baa baaris. bas uraa-Tii beruu-aa maar-anaa lumma-e paar-e. 400 hala maar. maar araad e. daa paar-e kan-e ant samaa e. 401 dar-er maar-e kaaTum-e =te go-aar. daasaa kan-e araakaan xabar mas. 402 baava handun-o xaRiink SHol-ik. gud pallav ke-k. maar haraad e maar haraad e. 403 aaxir aoliaad-e ust-aTii =te taRs bas. maar =ham peSHan bas. 404 baava-e paar-e xul-pa. ii ar-eT. 405 dev bas baadSHaa-e paar-e haraa maar =naa hullii-e hes-une hamo maar-e ten-aa raahii.kar. 406 na to asi laGHatt-as xalk-uT puuraa baadSHaaii =naa caTT.mar-o. 407 beruu-aa maar paar-e. saozaan parii-e paa-s. macci sal-a handaaxas sar.mar-ev. ten-aT xabar tamm-ik ne. 408 dev hin-aa saozaan parii-e paar-e. maar-as xan-aaT kan-e dost bas. navaa ne dost bar-o. 409 macci ruu =te chaaraa chaaraa as paar-e saozaan parii-e paa handaaxas sal-a ii sar.mar-ev. 410 beruu-aa maar juaan ten-e siingaar kar-e. 411 ant-as ki niSHaanii ass-ur daa kull-e harf-e. 412 bas saozaan parii-e xan-aa. kaSHSH-aa xiisun-naa sarand-e paar-e daa din-naa sarand e. 413 saozaan parii paar-e kan-aa e. 414 kaSHSH-aa daspaak-e paar-e daa din-naa daspaak e. parii paar-e kan-aa e. 415 paar-e o din-naa e paar-e naa e. 416 handun kaSHSH-aa aadenk-e parii-ton aadenk all-av. paar-e handaaRe khaTT-aas kane. 417 saozaan parii calakkaar-as xalk kul dev-aak muc mass-ur. 418 saozaan parii paar-e daa diler kan-aa laaix e. 419 ii daad-e ten-aa SHaonk-aT baraam ke-va. 420 daa kan-aa xaR-tiaan, nahaar-tiaan ten-aa jaan-e kane-iskaan hes sar.kar-e. 421 mullaa-e paar-e kan-aa handun nikaa-e xuaan-is kas-naa-e xuaan-tanus. 422 mullaa xuaan-aa nikaa-e. 423 daa ten-aa jaaga-GHaa xuaSH ass-ur. 424 nan of-te ill-aan num-aa majlis-aa bass-un. #\section{An Exiled King and his Son (\textit{bhran bd})}\label{bhaaranbaadSHah} #Told by Mr. Lakmir Khan of Dhak, Nushki, ChaaGHii Divison. His accent is Raxshaanic. Recorded in Dhak, Nushki by Mr. Ghamxwar Hayat, in July 2020. \\ #\textbf{1. King's dream and a faqir's visit}\medskip 0'02 ass-aka baadSHaa-s. baadSHaa xudaa e. xudaa-naa rasuul e. 0'05 zamaana-saazii-o baadSHaa-s as. 0'08 baadSHaa baaz raeSHaa-o baadSHaa as. 0'13 allaa.taalaa-e daa baadSHaa baaz dost ass-aka. insaaf-vaal-o baadSHaa-s as. 0'17 kudrat ilaahii-naa. ill-e oR-aan haLH daaR-aan. 0'24 vaxt-aak mar-sao. hin-sao(R.dialect) asi vaxt-o asi zamaana-se-aa allaa.taalaa-naa marzii handaa mas. 0'26 ki daa baadSHaa-aan imtiaan-as hal-oii e. 0'29 ki daa imtiaan-aan peSH.tamm-ik yaa na. 0'34 ill-e oR-aan haLH daaR-aan. baadSHaa SHaam-anaa xaac-aa daa-naa tuGH-aa bas. 0'39 paar-e ae baadSHaa salaamat. paar-e jii piira-maRd. 0'42 paar-e paa ki varnaaii-Tii azaabii xuaa-sa yaa piirii-Tii. 0'56 paar-e ae piira-maRd daa hiit-anaa valdii-e ii ne pagga et-oT. 1'00 ki ii ten-aa zaaiifa-GHaan salaa ke-v. guRaa daa-naa valdii-e ne et-iva. 1'03 ki varnaaii-Tii azaabii xuaa-va yaa piirii-Tii. 1'06 paar-e ne ixtiaar e. da(dar) soj kar ten-aa zaaiifa-GHaan. 1'15 ill-e oR-aan haLH daaR-aan ki daa pagga bas darbaar lagg-aa. 1'19 baadSHaa-s ass-aka zunD-aa. muccii daang-aan eng-aan baasis. 1'22 daa diivaan-Tii ten-aa aaxta ass-aka. 1'25 ki handaa isto-naa tuGH o-naa xiaal-aatiaan caTT peSH.tamm-aa. 1'28 asaat.pasaat mas. har.kas hin-aa. 1'34 xuaar-o GHariib-aak amiir-aak ten-aa kasar-aT. 1'35 daa SHaam-anaa bas uraa-GHae.(uraaGHaa) 1'37 zaaiifa daa-naa xizmatt-e kar-e. 1'41 o hame Tem bas. GHariib-aak biT-er ten-e. 1'43 o xaac-aa. hame Tem mas. piir-maRd rasef-e ten-e. 1'47 paar-e salaam.alek baadSHaa salaamat. paar-e valekum.salaam piir-maRd. 1'50 paar-e paa ki varnaaii-Tii azaabii xuaa-sa yaa piirii-Tii. 1'54 paar-e aeno-naa kan-e mokal et. pagga daa-naa valdii-e ne et-iva. 1'58 paar-e pagga ne-to guDDiiko de e. duaara ii naa tuGH-ae ba-faroT. 2'07 pagga sob-anaa baSH.mas. mon sill-aa numaaz kar-e. allaa-e ten-aa yaat kar-e. 2'11 okaan padaa hamo Tem mas. ill-aa hin-aa baadSHaaii-aa. 2'16 darbaar diivaan-aak lagg-aar. faesila-ak mass-ur. hisaab.kitaab-aak(affairs) mass-ur. 2'21 asaat.pasaat mass-ur. har.kas har.kas mas. daa padii bas uraa-GHae. 2'25 to iraGH kung-ur. xaac-ing-naa Tem-ae paar-e zaaiifa. paar-e haan. 2'29 paar-e ba ki daa iraa nan asi piir-o bandaGH-as tuGH-ae bar-ek. 2'32 paa-ik varnaaii-Tii azaabii xuaa-sa yaa piirii-Tii. 2'37 ii paar-eT taan.ki ten-aa zaaiifa-ton maSHvara ka-ttanuT daa-naa valdii-e ne ti-fara. 2'44 paar-e ae xaana.xaraab, aga daa bega-naa, naa tuGH-ae bas to od-e paa ki nan varnaaii-Tii azaabii xuaa-na. piirii-Tii azaabii xuaa-pana. 2'48 na nii kan-e kaSHSH-ing ke-sa piirii-Tii. na ii ne kaSHSH-ing ke-va. 2'51 paar-e handun. paar-e haan. 2'54 xaac-aar. piira-maRd rasef-e. 2'58 haa baadSHaa xuaaja varnaaii-Tii azaabii xuaa-sa yaa piirii-Tii. 2'59 paar-e varnaaii-Tii. 3'09 xan =te mal-aa. na piira-maRd-e na tuGH-e. na hisaab-e na kitaab-e. pareSHaan mas. 3'12 saaf tamm-aa. mon sill-aa. numaaz kar-e. hin-aa darbaar-aa. 3'16 darbaar lagg-aa. ganTa-s ka-ppas SHarajara mas. 3'17 okaan pad bas asi malang-as. 3'20 paar-e allaa paar-e jii allaa-naa pin-e. 3'22 paar-e soj ka-bo andaa malang-e. ant-as xuaa-ik. 3'25 paar-er malang-naa xaana.xaraab ruuppii-as xuaa-o pen ant-as xuaa-ik. 3'28 dar-er tiss-ur =ta ruuppii-as. 3'31 malang paar-e ii ruppii-vaal-aa malang-as aff-uT. 3'34 baadSHaa hakkal kar-e panc ruuppii et-bo =ta. paar-e panc-vaal-os aff-uT. 3'37 paar-e sad et-bo =ta paar-e sad-vaalaa-s aff-uT. 3'39 paar-e hazaar et-bo =ta paar-e hazaar-vaal-os aff-uT. 3'41 paar-e ant-as xuaa-sa. 3'49 paar-e bin-is juaanii-aT guRaa taokal-e allaa-naa. paa-va ne. 3'50 na.to ii ten-aa kasar-e harf-iva kaa-va. 3'53 allaa-naa pin-as as nan halk-un =ta. 3'55 paar-e na baabaa ne daasaa araaRe daa diivaan-aan ill-eva. 3'57 paar-e paa. 4'01 paar-e ae baadSHaa salaamat musi de-iskaan naa baadSHaaii-e xuaa-va. 4'07 paar-e haa vaziir haa vakiil haa kaazii haa mullaa ant paar-e daa baaravaT. 4'09 daa malang musi de kan-aa baadSHaaii-e xuaa-ik. 4'14 paar-e malang-naa punDuu. baadSHaaii?(how can he demond for kingdum) xuaaja nan ne paan-ing ka-ppana. 4'17 nii mulk-anaa haakim us et-is yaa ti-fes =ta. 4'19 nan malang-e daa giRaa-e tin-ing xuaa-pana. 4'23 paar-e ii ne paa-tavaT nii ten-aa muSHiir-aatiaan soj ke-sa. 4'26 o ti-fassa. ii hin-aaT xudaa haafiz. 4'29 paar-e ba musi de-iskaan baadSHaaii ne mubaarak mar-e. 4'32 malang-naa kaaTum-aa taaj-e tix-aa. 4'34 baadSHaa ill-aa hin-aa uraa-GHae. 4'36 malang hamo SHef ke-k buRz ke-k. 4'38 malang hamo kaarvaaii ke-k xalkat-naa zii-aa ba sael.kar =ta. 4'46 ill-e oR-aan haLH daaR-aan. daa musi de baadSHaa handun poh.mar ki asi jaan-as uraa-Tii gidref-e. 4'52 musiTTamiiko de-aa xal-sa pirGH-sa bas daaRe. salaam.alek. valekum.salaam. 4'56 malang paar-e =ta haa baadSHaa salaamat amar bass-unus. 4'59 paar-e xaana.xaraab kan-e musi tuu gidreng-aar. musi de ma-taor. 5'04 paar-e et =ta allaa-naa pin-aa asi hafta-se-kin. 5'06 hur-aa xaana.ti.xaraab daa ant cakkar-as e. 5'09 paar-e taokal-e allaa-naa tiss-unuT =ta. 5'11 daa hafta-e baadSHaa handun poh.mar asi jaan-as pen uraa-Tii gidref-e. 5'39 hafta puuraa mas baadSHaa-e xan-is dun taho kun-ek. 5'44 handun juluunT hal-ek daang-aan eng-aan. 5'46 halk-ur duu-Tii hes-ur =ta. adaalatt-aa salif-er =ta. 5'50 malang paar-e =ta haa baadSHaa salaamat ant-as xuaa-esa. 5'52 paar-e xaana.xaraab xudaa-e ten-aa hur baadSHaaii-e kan-aa et-e. 5'56 paar-e et =ta xudaa-naa pin-aa tuu-ase-iskaan. 6'00 baadSHaa hur-aa ki baadSHaaii hin-aa. 6'03 daasaa ii ten-e paanaad ke-v. vaR-k handun xaning-ira.(unfavorable situations) 6'06 hin-aa. zaaiifa soj kar-e =ta. antae daa-vaR us. 6'09 paar-e baadSHaaii kane-aan daasaa hin-aa. 6'11 malang ti-fak =ta. 6'12 paar-e baadSHaaii hin-aane allaa to ar-e. 6'15 ill-e oR-aan haLH daaR-aan daa tuu-aTii giRaa-s maon-o puT ass-ur baadSHaa-naa muc piihun mass-ur. 6'22 kamaaSH e daasaa bas darbaar-aa. 6'26 malang zunD-aane taxt-aa. puurtuk ke-k. 6'29 daang-aan eng-aan haakim-aak o. GHariib-aak o amii-k o. muc tuus-uno. 6'34 malang-naa baa-Tii hur-ira civa gapp-as ke-k. daa bas. 6'38 harrif-e haa baadSHaa salaamat amar bass-unus. 6'40 paar-e ten-aa baadSHaaii-ki. 6'41 paar-e naa xuaar-e baava-naa haning-ir. 6'43 baadSHaaii din-naa e ki nii bass-unus baadSHaaii xuaa-sa. 6'46 daa diivaan muc paa-e ki nii daa mulk-anaa baadSHaa mass-unus. 6'48 naa baadSHaaii ne-aa sar e. 6'51 paar-e dunyaa muc guaahidii et-ik ki ii daa mulk-anaa baadSHaa ass-uTa. 6'54 paar-e daasaa guaahidii et-ir kan-aa mon-aa ki nii mulk-anaa baadSHaa us. 6'58 paar-e nume-aan de paa-ik ki daa mulk-anaa baadSHaa e. 7'00 paar-er. xuaaja der paa-ik ki daa mulk-anaa baadSHaa e. duroGH taR-ik. 7'03 paar-e ha kustizan ki nii ass-us. 7'05 harf ten-e kan-aa baadSHaaii-aan. 7'07 paar-e da-bo hamo hullii-as-e =ta. asi rillii-as-e =ta uraa-GHaan kaSHSH-ere =ta. 7'11 daasaa kan-aa xan-anaa mon-aa raada ka-bo =ta kaa-e. 7'14 daa-naa amar-o baadSHaaii-as e bass-une kane-aan baadSHaaii xuaa-ik. #\textbf{2. Life in King Adil's kingdom}\medskip 7'19 ill-e oR-aan haLH daaR-aan daa baadSHaa salaamat xalk asi bhall-o aaRsinda-as. bas ten-aa hanken-ae. 7'27 paar-e zaaiifa paar-e haan. 7'29 paar-e ki daasaa allaa-naa razaa handun e. 7'31 ki kan-e ne natt.SHapaad kaaTum peSHan baadSHaaii-aan kaSHSH-aar. 7'35 zaaiifa paar-e taokal e allaa-naa kaa-na. 7'38 harf-e asi rillii-as. handaa hullii-e gaaT-vaalaa-k tiss-ur =ta. 7'44 zaaiifa-e o cunaa-s as =ta handaad-e suaar kar-e. 7'46 halk hullii-naa vaag-aate allaa.tuaar. 7'48 xal-isa pirGH-isa nan-as jah-as. de-as jah-as. 7'52 asi SHaar-o aabaadii-ase-aa bass-ur. 7'56 soj kar-er. SHuaan-ase-aan ki daa araa SHaar e. din-naa baadSHaaii e. 8'00 paar-e daa filaana SHaar e. filaan-naa baadSHaaii e. 8'03 paar-e daa-Tii kan-aa GHariibii ma-fak. 8'06 pinD-hinD-as kar-e. duu.tor-e baaxo-as halk xalk-aan. 8'09 nan-e handaaRe ter.kar-e. sob-anaa daa baadSHaaii-aan peSH.tamm-aa. 8'13 bas asi pen baadSHaaii-ase-aa. 8'16 SHuaan-as handaaRe meLH xuaaf-eka. 8'18 handaaR-aan soj kar-e. 8'22 SHuaan Das et daa araa baadSHaaii e. araa mulk e. 8'24 paar-e. daa aadil baadSHaa-naa baadSHaaii e. 8'26 paar-e ax xaana.ti.xaraab. 8'28 kan-aa GHariibii handaa aadil baadSHaa-naa baadSHaaii-Tii mar-ek. 8'31 soj kar-e. vaziir-naa =ta pin der e. 8'33 paar-e vaziir-naa =ta pin nimik hilaal e. 8'36 paar-e daa adal ke-k insaaf ke-k. kan-aa kaarem handaaRe mar-ek. 8'42 zaaiifa-e paar-e bevas ne handaaRe kirrii-naa maas-aa tuulif-iva. 8'44 daasaa ii kaa-va baadSHaa-GHae. 8'46 ne-kin hal-eva kuDDikk-as. 8'48 mon-e ten-aa vaa(never) paaSH.ka-ppes. 8'50 daakaan kasarii-k bar-era kaa-ra. 8'51 mon-aa kan-aa taafuu-as koSHk-pes. 8'54 mon-e ten-aa paaSH.kar-es. nii =ham hin-aas. cunaa =ham kaa-ik nan-aa duu-aan. kan-aa =ham bex.peSH.tamm-ik. 9'00 paar-e nii xalaas us. kan-e pant ti-fa. 9'02 nii hin ten-aa kaarem-e kar. 9'10 aadil baadSHaa-naa diivaan-aa bas. 9'12 baadSHaa mon-aa =ti baSH.mas. 9'14 paar-e ba baabaa salaamat ne allaa hat-e. 9'17 paar-e ii ki ar-e baadSHaa-s aff-uT. 9'19 paar-e naa Dek, rasmo rivaaj, hisaab kitaab muc baadSHaaii-naa e. 9'23 nii amar baadSHaa-s aff-es. 9'25 paar-e daa piir daa kasam. ii GHariib-ase uT. 9'28 paar-e GHariib-ase us. et ten-aa aavaal-e. 9'29 GHariib amar bass-unus. 9'31 paar-e ii bing-unuT nii aadil baadSHaa us. 9'34 naa vaziir-naa pin ki ar-e nimik hilaal e. 9'37 ii handaa samj-aanuT ki kan-aa GHariibii handaa mulk-aTii mar-ek. 9'41 num-aa minnatvaarii nii kan-e asi jugg-as et ki ii ten-aa vaxt-e ter.ke-v. 9'47 tis =ta gaaT-vaalaa-as. paar-e dar filaana kappii-e ete =ta. 9'53 o harf-e handaad-e bas daaRe. daad-e safaa kar-e. kharr-aa =ta. 9'56 od-e raada kar-e. eng hin-aa. 9'58 uraaii-e ten-aa maar-e hes. 10'02 nan-e handaaRe kar-e. pinD.o.hinD-as kar-e andaa SHaar-teTii. 10'06 harf-e ten-aa ciTT-e hin-aa handaa jangal-aT. 10'08 paaT kar-e. hes andaa SHaar-vaalaa-tiaa baxaa kar-e. 10'11 andun pinii mas ki har.kas paar-eka =ta kan-ki paaT hata. 10'17 andaaRe daasaa xalkat =ham xuSH e ki nan-e baaz iimaandaar-o GHariib-as duu.tamm-aane. paaT hat-ek. 10'26 de-aan paaT kar-eka. nankaan nan-muc ten-aa maar-e xuaanif-eka. #\textbf{3. Bharan Badshah visits a market}\medskip 10'35 maar daasaa varnaa e. xan-ik baava-naa daa xuaarii-te. caTT armaan ke-k. 10'42 joka ke-k ten-e asi bhall-o ufallaa-as xal-ek. 10'46 bas ust =ta tarx-ingaa bar-ek. 10.50 maar-anaa pin bhaaraan baadSHaa ass-aka. 10'54 paar-e bhaaraan taanki daa dunyaa ar-e. ii pinD-iva. 11'01 ii kaaTum-aa paaT saodaa ke-va. 11'03 ne xudaa-naa xudaa-naa rasuul-naa drohii e nii daa uraa-GHaan peSHan peSH.tamm-is. 11'08 ii naa kaTTiaa-e xuaa-para. taaki kan-aa zindagaanii e. 11'11 o nii daa uraa-GHaan peSH.tam-pes. 11'14 peSH.tamm-aas kan-aa hakk-aak ne-aa baSHx aff-us. 11'16 paar-e hao abbaa ii peSH.tam-para. 11'18 xaer baava hin-aa. aeno jummaa-naa de e. 11'22 paar-e lummaa. paar-e jii kan-aa maLH paa. 11'24 paar-e hullii-e kan-aa sanj.o.silaa ka. 11'27 paar-e abbaa araang kaa-sa. 11'28 paar-e baazaar-aa kaa-va. cakkar-as xal-eva. 11'31 paar-e baava =naa sahii mas kan-e to(?) musiT te-k. ne-aan naaraaz mar-ek. 11'35 naa minnatvaarii nii him-paa. kan-e xaeraat kar ten-kin. 11'38 paar-e lumma at(hata) kan-aa hullii-e. 11'41 o kan-aa hamo baadSHaaii-aa caRii-e. 11'44 caRii-e es duu-Tii =ta tis. daa hullii-aa suaar mas. 11'48 siddaa baazaar-kin hin-aa. 11'56 bas handaaRe asi sodaagir-as e. 12'00 harrif-e piira-maRd anguur-naa ser aTT-aaT e. 12'03 paar-e asi vaR ruuppii-aaT e. elo duAAzda-aana-GHaaT e. 12'07 hur-aa buRzaa hur-aa SHef. paar-e giRaa asiT e. 12'09 asiT ruupii-aaT e. asiT duAAzda aana-GHaaT e. handaaRe kaaTum tam-tav ant-ase-kin. 12'14 paar-e abbaa raast paa-v yaa droGH.taR-iv. 12'16 paar-e raast paa. 12'17 paar-e andaa ki asi ruupii-aa baxaa ke-va =ta. 12'19 daaR-aan caar-aana bacc-ik. ten-aa cunaa-te callef-iva. 12'21 e duAAzda-aana-naa duAAzda-aana baadSHaa-naa e. 12'26 paar-e nii baadSHaa-naa hakk-e kun-esa. biT-e =ta caRii-as. ditar cur.mas. 12'33 o baadSHaa-naa handaa paRo as ki zor nizor-e xall-ing ka-ppak. 12'36 nizor zor-e xall-ing ka-ppak o-naa faesila-e ii ten-aT ke-va. 12'39 aadil kan-aa pin e ii faesila ke-va ten-aT. 12'42 daa daRdaan kar-e ki xal-eva =ta. vallaa hur-aa ki baadSHaa dono hukum-as kar-ene. 12'47 kireT-e kireT-naa zii-aa xalk. bas ill-aa hin-aa baadSHaa-GHaa. 12'50 baadSHaa baSH.mas mon-aa =ta. xan-aa ki saodaagir-naa peSHaanii kappe.bann-ing-aTii e. 12'55 harrif-e haa saodaagir xaer e. 12'57 paar-e baadSHaa xaer kung-une kaaTum-e kan-aa. nan GHariib-aate de af. 12'59 badmaaSH-as mulk-aTii tor-enus 13'01 hullii-aa suaar e. caRii duu-Tii e =ta. giRaa =ham hal-pak. bas maxluuk-e xal-ek. 13'12 baadSHaa bandaGH raahii.kar-e. baTing-aa xuaaif-e =ta. 13'32 bass-ur daaRe daa varnaa baazaar-aTii carreng-ik. 13'37 harrif-e =ta. haa varnaa nii der-ase us. nan-aa ilaaka-Tii bass-unus. daa maxluuk-e xal-esa. 13'48 paar-e kan-aa hall-ing-kin bass-unure to kan-e da-bo baadSHaa-naa mon-aa. 13'54 num ant-ase-ki kane-aan harrif-ere. 13'59 harf-er dar-er =ta siddaa baadSHaa-naa darbaar-aa. 14'01 daa varnaa bas salaam tis. raastiiko nema-GHaa zunD-aa. caa mas cilim mas. 14'08 baadSHaa havaal kar-e =ta. ae varnaa naa pin der e. 14'12 paar-e kan-aa pin bhaaraan baadSHaa e. 14'18 paar-e naa baava-naa pin de mas. 14'20 paar-e kan-aa baavaa hamod e ki kaaTum-aa paaT saodaa ke-k. 14'26 paar-e. baava GHariib o maar bhaaraan baadSHaa. 14'30 daa araa kitaab-aTii e ki nii ten-aa pin-e baadSHaa tix-aanus. 14'34 paar-e xuaaja baadSHaa-tekin daa pin-k joR.ma-tano. 14'37 GHariib-naa cunaa-e =ham hak ar-e. 14'39 paar-e baa-aT hiit ka 14'41 paar-e soj kar kane. 14'45 paar-e nii daa paa ki kan-aa saodaagir-e ant-ase-naa zii-aa xalk-us. 14'48 baaraan paar-e saodaagir-naa jind-e soj ka. 14'51 saodaagir paar-e naa xaana.xaraab mar-e ant soj ke-ra kane. anguur-aataa zii-aa xalk-us kane. 14'56 saodaagir paar-e. daa handaa soj kar-e kan-e ki anguur-naa ser aTT-aaT e. 14.59 ii paar-eT asiT duAAzda-aana elo ruppii-aaT e. 15'04 paar-e ki ruppii-aan caar-aana kun-esa. daa baadSHaa-naa hak e. 15'19 andaaR-ton biT-e kane-aa caRii-e. 15'22 baadSHaa harrif-e haa vaziir haa vakiil ant paar-e. 15'25 paar-er xuaaja naa hakk-akin xalk-une =ta. 15'28 baadSHaa paar-e asi ruupii-as daa varnaa-naa inaam e. 15'34 baaraan baadSHaa bas uraaGH-ae. 15'43 baava =ta bas ten-aa Tem-aa. bhall-o uff-as xalk. zunD-aa iraGH tiss-ur =ta. 15'49 paar-e kan-aa maar at kitaab-aate ten-aa. 15'52 daa lagg-aa cunaa-naa xuaanif-ing-aTii. 15'55 xuaanif-e xuaanif-e paar-e abbaa bas. 15'59 paar-e ba ki hamo baadSHaaii-aan kan-to giRaa-s are. 16'01 paar-e ant-as e kan-aa maar. 16'03 baaraan paar-e daa ant-as e. 16'04 baava paar-e o kan-aa maar xaeraat.mar-ev. 16'06 daad-e hame vaxt-aa tiss-usa daa kaaTum-naa kan-aa puTT-aak dun piihun ma-taora. 16'12 handaa asi ruupii-aan asi muRdaarii-as halk. nema xaRc-aa kar-e. 16'18 daasaa paaT ke-k. maar-e nek.duaa ke-k. #\textbf{4. Bharan Badshah visits the market again}\medskip 16'21 maar cakk-aa baazaar-aan. elo jummaa puuraa mas. 16'23 paar-e lumma hullii-e sanj.o.silaa kar at. 16'28 hes lumma hullii-e tis =ta. daa hin-aa siidaa baazaar-kin. 16'33 hur-aa asi suaar-as bann-ing e hullii-aa. varnaa-s e. 16'42 handaa ki bann-ing-aTii as. ten-aa hullii-naa piDD-aa SHat-as xalk. 16'45 baaraan baadSHaa-naa xan tamm-aa oR-aa. 16'48 xuRk bas e salaam tis =ta. baaraan baadSHaa biT-e =ta caRii-as. 16'53 lagg-aa peSHaanii-aate. carx kar-e hullii-aan tamm-aa DaGHaar-aa. 16.57 suaar ciR-aa ki musulmaan-as all-avesa to kan-aa salaam-e vaalek ka-pparosus. 17'00 antae xalk-us kane. 17'02 paar-e baa-e ten-aa tor. 17'04 baadSHaa-as ar-e. daa baadSHaa-e GHaav et. 17'08 hiit ka-ppa. jind-e naa nur.ke-va. 17'10 daa hin-aa siidaa baadSHaa-GHaa. 17'12 baadSHaa dun kar-e. aRe xaana.ti.xaraab daa varnaa-e der xalk-une. 17'19 paar-e haa SHahzaada ne de xalk. 17'21 paar-e baadSHaa naa juaanii e. mulk-aTii zor-aak tor-enus. 17'23 har.kas kasar-aT kaa-e o GHunDa-aak xal-er =ta. 17'31 paar-e aaxir der e GHunDa. 17'33 paar-e dun-o varnaa-s ass-aka. caRii duu-Tii =ta as. 17'36 baadSHaa paar-e o naahakk kas-e xal-pak. da-bo at-bo =ta. 17'40 hin-aar hes-ur. baadSHaa soj kar-e. 17'43 haa varnaa ed e baxaa-naa zii-aa xalk-us. 17'45 daad-e antaki xalk-us. 17'46 baaraan paar-e jind-aan =ta harrif. 17'48 Thappii ciR-aa kun-e kaaTum-e naa kaafar-naa maar. 17'51 ii ne-aa salaam SHaaGH-aaT. nii laTT-aT xalk-us kane. anga soj ke-re kane. 17'58 paar-e baa-aT hiit ka. nii ten-aa hullii-naa piDD-aa SHat-as xalk-us yaa na. 18'02 paar-e daad-e hub-bo. hullii kan-aa e piDD-e =ta harr-iv. naa ant-as. 18'07 paar-e o gap af. nii daa SHat-e ki hullii-naa piDD-aa xalk-us, 18'10 o hullii biliif as. o-naa piDD-aTii kurra-as as. naa SHat-aan o-naa cappiiko xan siTT-aa. 18'12 kan-e hamo saahdaar-kin azaab bas. 18'15 paar-e kan-aa hullii-e de haalef-ene. ki o biliif mas. 18'19 baaraan paar-e ki nii ten-aa hullii-e taR. 18'22 aga naa hullii-naa kurra-naa cappiiko xan siTT-ok all-aoka. kan-aa lix naa hullii. 18'26 paar-e baraabar. taR-er hullii-e. 18'28 piDD-e =ta harr-aar. dun kar-er ki jaaii kurra-naa cappiiko xan luRonj e. 18'33 baadSHaa harrif-e. haa vaziir haa vakiil daasaa amar. 18'37 paar-er baadSHaa asi radii iraa radii musiTTamiiko radii-aa daa varnaa naa taxt-anaa xuaaja e. 18'42 bas nan daasaa pen ic baak.kann-ing ka-ppana. 18'45 baadSHaa harrif-e ki baaraan-naa davaa. 18'47 paar-er daa-naa davaa paaho e. 18'51 paar-e da-bo paaho et-bo =ta. aRtomaa xan-ti =ta kaSH-abo o piaala-as ditar-tiaan =ta at-bo. 18'55 ii kun-ev kan-aa ust puden mar-e. 18'57 daa daaxas po e. baadSHaa insaaf-e =ham ill-aa. 19'03 harf-er baaraan baadSHaa-e jallaad-aak dar-er. 19'07 daasaa de-ra =ta paaho tin-ing-kin. 19'09 Tukkur-as mulk-aan peSH.tamm-aar. baaraan baadSHaa-e dann-ing-aTiin o paaho-kin. 19'16 baaraan baadSHaa tavaar kar-e. ae nimik hilaal vaziir. 19'22 asi hiit-as ne-to ke-va aga kan-aa dAA-e bin-issa. 19'28 paar-e ne lumma ar-e af. vaziir paar-e ar-e. 19'32 paar-e ne baava ar-e af paar-e ar-e. 19'36 paar-e guRaa kan-aa asi suaal-as e bin =ta. 19'40 baaraan baadSHaa paar-e daa dunyaa-Tii icco radii ka-ttavaT. 19'42 panc vaxt ten-aa numaaz-e xuaan-aaT. 19'44 bad-ingaa nazar-aT kas-e hur-taoT. 19'47 biira asi juaanii-as kar. ki ae jugg-e xan-issa. 19'51 kan-e dar-ak hamoR-aa kan-aa lumma ten-aa hakk-aate baSHx-e. 19'54 ten-aa duu-e kan-aa baj-aa xal-ek. 19'57 okaan pad nii kan-e paaho et. 19'59 kan-aa ust puden mar-ek. 20'01 ki lumma-naa hakk-aak kan-aa zii-aa aff-as. 20'04 paar-e bhaaraan baadSHaa kan-e don-o vaxt af. 20'07 ki ii ne naa lumma-naa hand-aa de-v. o hak-baSHxii ne-ton ke. 20'11 paar-e bas kan-aa andaaxas e. daasaa dar kan-e paaho et. 20'16 Tukkur-as dar-e =ta. paar-e araad e naa lumma-naa uraa. 20'19 paa-e andaad e ki raii-aan =ta gidreng-aas. 20'21 paar-e asi jhaTT-ase-kin sal-ina. nii ten-aa lumma-ton hak-baSHxii kar. 20'28 galii-e xalk-ur teh-aan tavaar bas der us. 20'31 paar-e lumma bhaaraan baadSHaa uT. 20'33 paaho kaa-va bar ten-aa hakk-aate baSHx. 20'36 lumma =ta mon-e ten-aa maon kar-e. 20'38 kuraan-e kaaTum-aa tix-aa. 20'39 mocaRii-te baa-Tii halk. 20'42 kaaTum peSHan natSHapaad bas mon-aa =taa saliis. 20.45 paar-e ae vaziir. ii paRdadaar-o niaaRii-as ass-uTa. 20'49 bhaaraan baadSHaa lumma-baava-GHaan asiT e. daad-e paaho-ki de-sa. 20'54 baava =ta ki kaaTum-aa paaT saodaa ke-k o oRe cuTT-ek. ii daaRe jugg-aTii kask-uT. 20'58 guRaa nan-e amak(amar) kar-os. 21'00 paar-e kan-aa lumma baadSHaa-naa paan-ing e. 21'03 bhaaraan baadSHaa paar-e ae nimik hilaal vaziir. 21'09 paar-e nii kan-e kasif =ham naa musiTTamiiko de mon handun maon mar-oe. 21'13 naa =ham kaaTum-aa kuraan mar-oe. naa kaoSH-aak =ham baa-Tii mar-or. 21'17 kan-aa hand-aa GHariib-aa taDDaa-GHaa bar-os. 21'18 musiTTamiiko de-naa baadSHaa-naa pii saxt mar-ek. 21'25 vaziir paar-e naa hiit-e mann-eva. nii ant-as paa-s andun mar-e. baadSHaa-e amar ke-v. 21'29 bhaaraan paar-e hamo uraa-Tii barbarii-s e. od-e dar taR. 21'31 xarrun-o xan-o =ta da xan-ti =ta kaSH. 21'34 piaal-as ditar da et =ta. paa daa bhaaraan baadSHaa-naa xan-k o daa dita-k o. 21'39 paar-e saii. nimik hilaal jallaad-aate padii haRs-aa. 21'42 paar-e =ta dun ma-f jummaa-naa de laT duu-Tii bar-os. nan-e caTT.karf-os. 21'45 paar-e daasaa ii baazaar-ki(aa) ba-fara. 21'49 daa ill-aa hin-aa eRe zunD-aa. SHaam-anaa baava =ta bas. 21'52 iraGH kung-ur. paar-e at kan-aa maar kitaab-aate. 21'56 maar andun e baava-e manni-pak. vale baava-e paan-ing ka-ppak. 22'01 xuaanif-e =ta nan-nema-iskaan. okaan pad xaac-aar. #\textbf{5. King Adil's courtship}\medskip 22'09 ill-e oR-aan haLH daaR-aan aadil baadSHaa xaac-aa nankaan tuGH-aTii xan-aa. 22'13 ki almuuniiam asi biibii-as e od-e baraam kar-eT. 22'17 nan-naa guDDiiko paas-aa samaa kar-e. 22'19 rum kar-saa hin-aa vaziir-kin. vaziir-naa galii-e andun tez-aan xal-ek. 22'24 vaziir tavaar kar-e. der us ant laSHkar xalk ne. 22'27 paar-e dun paa-pa aadil baadSHaa uT. 22'29 mubaarakbaadii et-e kane. almuuniiam biibii-e baraam kar-eT. 22'38 paar-e mubaarak mar-e ne. 22'39 paar-e baadSHaaii-e sambaal-is. ii hin-aaT. 22'41 paar-e sob-anaa hin. nanikkaan xarmaa-k kun-era ne. 22'45 aadil baadSHaa paar-e. taokal e allaa-naa. o-naa xuSHSHii-aan asi.giRaa-s kan-aa xuRk-aa ba-fak. 22'50 daa nan-naa andaa paas-aa xalk hin-aa. almuuniiam-naa baadSHaaii-aa ten-e sar.kar-e. 22'58 hamoRe duun-as as. paar-e calleng almuuniiam-naa pin-aa. 23'04 ii aadil baadSHaa uT. mon sill-iva. numaaz ke-va. 23'09 duun lagg-aa calleng-aa. diir kaSH-aa. daa mon sill-aa. numaaz kar-e. 23'12 hin-aa SHaRtii-o dol-as ass. andaa dol-e xalk. 23'15 gaaT tir-ok-aa bas. dun kar-e ki aRe aadil baadSHaa e. 23'17 paar-e aadil baadSHaa ganok mass-unus. SHaRtii-aa dol-e antae xalk-us aamax. 23'22 paar-e bass-unuT masiR-naa SHaRt-aatekin. 23'30 gaaT paar-e padii hin. ii baadSHaa-e paa-va ki cunaa-s as dol-e xalk. 23'33 aadil paar-e ii Tal-pare. hin paa =te ii bass-unuT SHaRt-aatekin. 23'36 hin-aar baadSHaa-e paar-er. ba.ki aadil baadSHaa bass-une masiR-ki. 23'45 baadSHaa paar-e da-bo harf-bo at-bo =ta daangii. 23'54 baadSHaa harrif-e. haa aadil baadSHaa caa-va rad-as kar-es bass-us baadSHaaii-Tii. 23'59 dol-e SHaRtii-aa xalk-us. 24'01 aadil paar-e bas naa masiR-naa SHaRt-aatekin bass-unuT. 24'03 baadSHaa paar-e ka-ppa armaan ke-sa. 24'05 aadil paar-e daasaa maot ar-e. padii him-para. 24'08 baadSHaa valdaa harrif-e ki pakkaa e. 24'09 aadil paar-e pakkaa e. baadSHaa paar-e taR-bo ii-kin =ta xaR-as. 24'17 SHaam-anaa harf-er siddaa dar-er =ta masiR-naa koTii-aa. 24'21 haftaad.o.haft poSH-aTii masiR band as. 24'24 niaam-aTii =ta asi gaaT-as as. 24'27 aadil baadSHaa soj kar-e gaaT-vaalaa-e ki almuuniiam-naa SHaRt-aak ant o. 24'30 gaaT paar-e jind-ato =ta hiit ka. 24'32 harrif-e haa almuuniiam biibii naa SHaRt-aak ant o. 24'35 paar-e kan-aa SHaRt andaad e saaf-iskaan kan-e hiit-aa SHaa. 24'39 aadil paar-e nan nii hiit ke-na daa-naa ant-as niaam-aTii. 24'45 paar-e daad-e paa-pa. araatam SHaRt-aate khaTT-aas. bigil-aak lagg-era ki aadil SHaRt-aate khaTT-aane. 25'01 aadil paar-e guRaa juaan e xaac-e. o kul xaac-aar. 25'06 nan-nema-GHaa aadil baSH.mas. paar-e 25'09 almuuniiam biibii allaa caa-ik isto ne tuGH-aTii xan-aaT. ki ne baraam kar-enuT. 25'16 ka-ppa zaalim kan-to asi hiit-as kar-ak. 25'18 na kan-aa vaR-anaa varnaa bar-oe. na kan-aa vaR-anaa varnaa xan-os. 25'22 zamiin aasmaan hiit ke-k. almuuniiam biibii hiit ka-ppak. 25'27 vas kar-e. mon-e ten-aa mon kar-e. almuuniiam hiit ka-ttav. 25'31 guDsar-aa kireng tis =ta ki naa lumma-e maa-k haning-ir hiit kar. 25'36 gaaT-vaalaa hakkal kar-e ki kireng tir-oii af. ne =ham iiR ar-e. lumma ar-e. 25'42 aadil paar-e daa hiit ka-ppak. hal-pak kass-e o amar ke-v =ta. 25'47 gaaT paar-e. bas naa kaaTum hin-aa. SHaRt-e baa.tiss-us. 25'50 andaa vaxt-aa kukuR-aak paar-er kukkuRuu.kuu. 25'52 daa paar-e almuuniiam-naa lumma-naa dos. 25'57 dar-er aadil-e hes-ur paaho-naa ciT-aa. 26'00 daasaa de-ra =ta paaho tin-ing-kin. amo vaxt daa tavaar kar-e. 26'04 ki hao.ki bhaaraan baadSHaa nii daaRe mar-osus ii paaho hin-taoTa(hintaveTa) 26'09 hamotam almuuniiam biibii hakkal kar-e ki bhaaraan baadSHaa araaRek e. 26'13 aadil paar-e o daaRe aff ki ii paaho kaa-v. 26'15 paar-e ne muse de-naa mohlatt-e. nii bhaaraan baadSHaa-e at. 26'19 aadil handun gummut kar-e ki peSH.tamm-iv. 26'21 gaaT-vaalaa halk coGH-e =ta cikk-aa halk =ta DaGHaar-aTii. 26'28 paar-e asiika nii ten-aa jaaga-e durust.kar. valdaa hin bhaaraan baadSHaa-kin. 26'31 hes-ur ciTT-as taf-er =ta. kuuk kar-e abboe kask-uT. paar-er kas-pesa. 26'37 Tang-aar =ta andaa koTii-naa tiir-aa. 26'40 natt-aate keraGH-aan paaT-as tiss-ur. 26'43 paar-er daasaa lik ciTTii-as bhaaraan baadSHaa-kin. 26'46 daa likk-aa ciTTii-Tii. 26'49 ae nimik hilaal vaziir. muse de-aTii bhaaraan baadSHaa-e kan-aa xizmatt-aa sar.kar. 26'58 na.to ii bass-uT ne tel-aTii huSH-eva. 27'02 gaaT-vaalaa ciTTii-e harf-e dar-e aadil baadSHaa-naa baadSHaaii-aa. 27'09 hes nimik hilaal vaziir-e tis =ta. 27'11 vaziir harrif-e haa varnaa xaer e. 27'13 daa paar-e ant xaer ant SHar. daa ciTTii-e hes-unuT. 27'17 ciTTii-e xuaan-aa nimik hilaal vaziir maxx-aa. 27'31 gaaT-vaalaa harrif-e antae xuaaja kan-e xan-aas maxx-aas. 27'34 andaa xaatir-aa ki ii peSHan-naa pardesii-ase uT maxx-aas. 27'39 vaziir paar-e ii ne-aa max-taoT(-tavaT) 27'41 ii ten-aa daa aamax-aa baadSHaa-GHaa maxx-aaT. don-o ciTTii-as likk-aane. 27'45 gaaT paar-e daa-naa varandii. vaziir paar-e hin paa =ta ki allaa xaer ke-k. 27'50 musi de-aan pad nii ten-aT tel-aTii pakoRaa mar-esa. 27'53 vaziir paar-e kan-aa varandii daad e. 27'58 gaaT-vaalaa padii bas. daaRe aadil baadSHaa soj.kar-e =ta. 28'01 haa ant paar-e nimik hilaal vaziir. 28'06 paar-e nii kan-e soj.kann-ing ka-ppesa. 28'09 kan-e biira almuuniiam biibii soj.ke-k. 28'14 gaaT-vaalaa almuuniiam-e paar-e ki nimik hilaal vaziir paar-e. 28'23 ne mubaarak mar-e. nii musi de-aan pad ten-aT kaa-sa tel-aTii pakoRaa mar-esa. 28'26 kan-e de bar-ek daaRe paaho et-ik. 28'29 aadil =ham bing. paar-e ax xaana.ti.xaraab. antae dun likk-aaT =ta. 28'36 pen ciTTii-as likk-eva juaanii-aT ill-ebo kane. 28'38 paar-er =ta bas daasaa de-k naa khuTT-aar. 28'40 bas ciTTii hamod e. nan musi de-iskaan hur-ina o bar-ek yaa ba-fak. #\textbf{6. Bharan Badshah leaves Adil's kingdom}\medskip 28'45 ill-e oR-aan haLH daaR-aan. daa nimik hilaal vaziir aadil baadSHaa-naa nimik-e kung-osus. 28'49 o nimik haraamii-e ka-ttao(-tav). 28'52 harf-e mon-e ten-aa maon kar-e. mocaRii-te baa-Tii kar-e. kuraan-e kaaTum-aa tix-aa. 28'56 siddaa hin-aa hamo jugg-aa. xalk galii-e =taa. tavaar bas der us. 29'02 bhaaraan paar-e kan-aa lumma da mal =ta. o vaziir e. 29'05 baadSHaa-naa pii saxt mas o bas. 29'09 hes vaziir-e tahTii. paar-e pagga aadil baadSHaa paaho kaa-ik. 29'27 kan-e ten-kin xaeraat ka. andaad-e vaR-as ka kaSH jorum-aan. 29'33 bhaaraan paar-e ill-e =ta kaa-e paaho. o kan-e taR-ik o kan-aa xan-te kun-ek. 29'39 vaziir paar-e bas kuraan-e hes-unuT ne-aa. 29'42 bhaaraan paar-e ii kaa-va. 29'45 vale andaa-naa uraa-Tii asi tuufak-as e. asi hullii-as uraa-Tii taf-ok e o-te xuaa-va. 29'51 o aoliiko kan-aa SHaRt ne-ton andaad e. 29'53 kan-aa lumma baava-GHaa nazar-e biT amar piir-o bevaa-k mass-uno. 29'57 asi xiisun-naa juluunT-aTii kan-aa lumma-e tix-issa. 30'00 elo-Tii kan-aa baava-e ke-sa. 30'02 o asi gaaT-as kan-aa baava-naa baj-aa xal-esa. asiTT-as kan-aa lumma-naa. 30'06 nan.o.de daa-te lolii et-ir. guRaa ii ill-eva kaa-va. 30'28 vaziir paar-e kane-aan hicc-as him-pak. ii sal-ok uT. 30'33 nimik hilaal vaziir harf-er bhaaraan-naa lumma-baava-e. hes-ur =taa aadil baadSHaa-naa darbaar. 30'40 xiisun-naa joluunT-aateTii tix-aar =taa. bhaaraan-naa mon-aa loD-o tiss-ur =taa. 30'45 bhaaraan baadSHaa biT-e ten-e lumma-naa nat-tiaa. 30'48 paar-e lumma jaan ten-aa hakk-aate baSHx-is. 30'50 ii kaa-va aadil baadSHaa-naa SHaRt-aatekin 30.54 lumma paar-e ae bhaaraan baadSHaa taan.ki daa dunyaa ar-e. naa baj DaGHaar-aTii laggi-p. 30'59 o dunyaa naa etaaj.o.motaaj mar-e. 31'04 iraa miil-aan ne salaamii hal-er. naa mon-aa bar-er. 31'07 ins-as ar-e yaa jins-as ar-e kull-aak naa GHulaam mar-er. 31'12 handun baava nek.duaa kar-e =ta ki haraa kasar-aT kaa-sa hamo kasar gul.o.gulzaar mar-e. 31'17 kan-aa =ham hakk-aak kiyaamatt-iskaan ne-aa baSHx-o. hin kan-aa maar. #\textbf{7. Bharan's travel to Almuniam's kingdom}\medskip 31'21 harf-e bhaaraan baadSHaa almuuniiam-naa baadSHaaii-kin raada mas. 31'29 bhaaraan baadSHaa allaaii-aa de-e xalk-une sar.ma-fak. 31'34 allaaii-naa nan-e xalk-une sar.ma-fak. 31'39 asi andun-o jaaga-se-aa bas hullii-naa buuz lagg-aa. 31'42 padii kar-e =ta punDuu =ta lagg-aa. daang kar-e =ta nak =te lagg-aar. 31'47 gaTT-ase-Tii bas paaseng-aa. paar-e yaa allaa kan-e naa har hukum amannaa e. 31'51 SHaar-anaa maot kan-aa nassiib-aTii all-aoka. 31'53 caa-va kan-aa nassiib-aTii andaa maot likk-ok as 31'56 ki kan-e andaaRe xarmaa-k SHok-aak kun-er =ham kan-e naa dar-aa SHukr e. 32'01 daRing-aa hullii-aan. andaa maSH-aa ten-e joka tis. dam.dareng-aasus. tuufak =ham tud e =ta. 32.09 xan-k =ta ruGHuzzeng-aar. xaac-aa. 32'11 padii samaa kar-e paar-e phursilaa us duSHman-e antae taaR et-isa. 32'16 duSHman-e taaR ti-fa. haraatam-aa bas duu suriff-e yaa suriff-tav xaLH =ta. ehun phursilaa us. 32'26 asi de ehun kah-esa. bas samaaii tuus. 32'31 hure-aa diixas-o cuuaav-as xaaxar-naa eng-aan paaSH.kar-e. 32'39 kah-ek o lagg-ik. andaakaan asi tavaar-as bas. 32'42 paar-e ae allaa-naa sangat. nii amar-ose us. bar-ak ii cunaa-naa xaLH-aateTii uT. 32'47 bhaaraan baadSHaa hakkal kar-e, ki ins-ase us jins-ase us balaa-se us ant-as ki ar-es. 32'57 kan-aa kaaTum sadxa allaa-naa pin-akin. 33'00 allaa-naa pin-e halk-us. ii phursilaa uT. ii duu-hork bar-eva. 33'04 cavaT kan-aa natt-Tiin o ii natSHapaad bar-eva. 33'07 kaaTum-aa kan-aa Top-as e sardraa bar-eva allaa-naa pin-akin. 33'12 tuul-is ten-aa jaaga-GHae. ant-as ki ar-es. 33'14 kaaTum peSHan natSHapaad duu-hork bas daaRe. 33'20 subhaan.allaa daa jin-as e. vale ejizza-as e. 33'25 paar-e haan kan-aa lumma ar-es jin-as ejizza-naa Dek-aaT us. vael naa ant e. 33'33 paar-e kan-aa maar. SHara-Tii SHarm aff ii cunaa-naa xaLH-aTii uT. kan-e daaii af. 33'40 paar-e lumma nii ejizzaa-s mass-us ii nariina-as. amar naa daaii mann-ing ke-va. 33'45 paar-e SHara-Tii SHarm aff. xan-te ten-aa tar ka. daa dunyaa e dunyaa kan-aa maar us. 33'51 pen parx-as af daa-Tii. 33'56 bhaaraan baadSHaa cikk-aa o kaSH-aa cikk-aa o kaSH-aa aT muddatt-iskaan. 34'04 bhaaraan baadSHaa paar-e bismillaa mar-e ne axxas cunaa hes-us. 34'07 bismillaa paan-ing-ton daa band mas. 34'10 paar-e ant vaR-as kar-es. daaskaan nema ma-taosuT. antae bismillaa kar-es. ii cunaaR-aan band mass-uT. 34'17 paar-e lumma kan-aa duu-k saliis-ur band-aatiaan. 34'21 jin paar-e bas haraa-Tii xaer. elo-taa padd-anaa saal-aa xan-oT. 34'26 bhaaraan paar-e amar ki ne xudaa gumaar-ik. 34'29 bhaaraan paar-e daasaa kan-e mokal e ii hin-ing ke-va. 34'31 jin paar-e =ta hakk-e ten-aa paa. axxas mar-era daaxa cunaa-naa. 34'34 paar-e kan-aa hakk-aak ne-aa baSHx-o. paar-e nii baSHx-esa =ta. vale ii kas-anaa hakk-e kum-para. 34'53 kane-aan allaa-naa pin-aa dar-ak. 34'55 bhaaraan paar-e daasaa allaa-naa pin-aa ant-as ki nii et-isa ii de-va. 34'49 paar-e kan-aa daa cuurii-tiaan caar daana harf. 35'01 bedis allaa.taalaa-aan o ne-aan daa DaGHaar-aa kas-as xam-pak =taa. 35'21 daa harf-e caar-ingaa cuurii =te. bas duun-ase-aa sar.mas. dun kar-e ki daa almuuniiam-naa duun e. 35'38 xalk duun-e laGHatt-as. paar-e calleng ii bhaaraan baadSHaa uT. 35'42 saaf tamm-aane. ii mon sill-iva. numaaz ke-va. duun calleng-aa. diir kaSHSH-aa. 35'50 bhaaraan jinn-aate paar-e ki kan-aa kaaTum tamm-pak ki daa duun allaa-naa pin-aa calleng-pak balki asi biibii-ase-naa pin-aa calleng-ik. 35'58 num daRing-bo tahTii daa-Tii ant hisaab-as ar-e. 36'02 daa-k daRing-aar handun padii peSH.tamm-aar. paar-er 36'08 asi karr-as e. asi khor-as e daa-k biibii-naa pin-aa aaSHik o duun-e callef-ira. 36'20 paar-e daa duun-e band kar-oii e. cuurii-k paar-er ke-na =ta nii hukum et. 36'24 paar-e num jin ure o-k balaa o. jin-aak paar-e ki balaa-naa vas iraa jin-anaa kac mar-oe. nan caar un. 36'35 bhaaraan paar-e kan-aa mon-aa kaSH-bo(kaSHibo) =taa handaaRe Tang-bo(Tangibo) =taa. 36'38 halk-ur =taa jin-aak. asiT xaf-e =taa halk asiT baamus-e =taa halk cikk-aar =taa. 36'42 paar-e nan-e araang dann-ing ure. daasaa biibii-naa bag bar-ek diir kun-ing-kin. 36'51 kaSH-aar hes-ur =taa bunD-anaa zaraGH-aa Tang-aar =taa. 36'53 aeno baadSHaa-naa saodaagir bas. bag bas. cil huc o handun malaas o ki had af =taa. 37'03 saodaagir hakkal kar-e calleng almuuniiam-naa pin-aa. 37'06 daa baadSHaa-naa bag e. malaasii-aan kah-ing-aTiin e. 37'12 jinn-aate paar-e kan-e kasam e daa baadSHaa-naa jind-anaa saodaagir e. ill-ebo kan-e bagg-e diir et-iv. 37'22 duvaara hakkal kar-e. daa suriff-e ten-e halk-ur =ta jin-aak. na baamus ill-aar ii-ki =ta. na xaf ill-aar ii-ki =ta. 37'31 jur.o.bur kar-er dar-er hame bunD-anaa maas-aa taf-er =ta. 37'35 saodaagir hin-aa rum.kar-e baadSHaa-naa maas-aa ki bar.ki bag malaasii-aan kask. duun band mas. 37'43 baadSHaa-naa jind bas duun-aa. 37'46 hakkal tis calleng ii almuuniiam-naa baava uT. 37'49 balaa surf-e ten-e ki kasam e daa baadSHaa-naa jind e. ill-ebo kan-e diir et-iv. 37'57 duvaara halk-ur =ta jinn-aak nur.o.jur kar-er =ta. 38'00 paar-er biimaar e. yaa ki ar-e aeno kah-ing-naa =ta de e. 38'05 kaa-v masiR-e hat-ev. diidaar-e =ta ke. daa o-naa aaSHik e. 38'10 navaa o-naa tavaar-aa daa-naa jaan-aTii jaan bar-e. 38'21 baadSHaa hin-aa masiR-e ten-aa paar-e. duun band mas. 38'30 hes-ur masiR-e haftaad.o.haft poSH-aTiin e. 38'35 paar-e calleng ii almuuniiam-naa jind uT. 38'38 paar-e xaeraat mar-ev naa hanen-aa guTT-akin. 38'41 jin-aak musi laGHat xalk-ur =ta. na ii-ki =ta baamus saliis na xaf saliis. jurr.o.bur mas. 38'48 almuuniiam paar-e aaSHik kan-aa biimaar af. bhall-o Dukk-as e baj-aa =ta. 38'56 ant vael-as halk-une =ta. 38'59 hur-bo mur o xuRk ant xan-ire. jind =ta haftaad.o.haft poSH-aTiin e. 39'03 paar-e filaan jaaga-GHaa droGH-as e. sor-as e. varnaa-s xer-naa ziila-GHaa tamm-aane. 39'08 hin hame varnaa-e at. hin-aa xer-anaa ziila-GHaa bhaaraan baadSHaa e. 39'18 harrif-e ne-ton diir ar-e af. ii sobanaa.e bass-unuT malaas uT. 39'26 hes-ur =ta baadSHaa-GHaa. baadSHaa paar-e ki haa daa duun-e sar.et-isa yaa tel-aTii laar et-in ne. 39'37 bhaaraan paar-e ii sob-anaa vaxtii bass-unuT ii malaas uT. 39'40 kan-ton =ham calleng-taka. 39'42 paar-e kaarem-aak naa o. sar.et-isa =ta yaa tel-aTii laar et-iv ne. 40'25 bhaaraan paar-e ill-e kan-e guRaa iraa rakaat nafl-anaa xuaan-iv. daa dun araaRe mar-ek. 40'31 nafl xuaan-aa duaa kar-e. 40'36 ae duun calleng allaa o allaa-naa rasuul-naa pin-aT. 40'39 antae asi puutkii-o biibii-ase-naa pin-aa calleng-isa. 40'42 baadSHaa ciR-aa ki bas piixor ki nii us. o kan-aa masiR e. 40'44 bhaaraan paar-e kan-aa baa-aan peSH.tamm-aa. 40'48 jin-aak harf-er daa duun-e. araTT-aate handun diir kaSHSH-aar ki na saahdaar saliis na bandaGH-aak saliis-ur. 40'57 kul diir-anaa baj-aa andun drambokaaii xal-era. 41'01 baadSHaa dun kar-e. paar-e xudaa-e hur. kuraan-e hur. xuaar-o GHariib-aak kan-aa muc GHark mass-ur. 41'09 paar-e daa allaa-vaalaa duun e daasaa ii band kann-ing ka-ppara =ta. 41'12 paanaad ka-bo ten-e. baadSHaa paar-e xudaa-naa pin-aT band kar =ta. 41'15 bhaaraan paar-e ae duun band mar xudaa-naa pin-aT. 41'19 daa duun padii baaris band mas. 41'24 jin-aak dar-er kar o khor-e yala kar-e. 41'27 baadSHaa paar-e ae duun calleng almuuniiam-naa pin-aT. 41'32 duun ten-aa hisaab-aa TuRuk TuRuk macci macci calleng-aa. #\textbf{8. Bharan comes to Almuniam's country}\medskip 41'35 bhaaraan baadSHaa bas andaa baadSHaa-naa SHaar-aa. 41'37 SHaRtii-aa dol Tang-ok as. harf-e saTT-aa asi laTT-as. dol niaam-aan harring-aa kap mas. 42'00 bas gaaT-vaalaa ki haa SHaazaada amar bass-unus. paar-e masiR-naa SHaRt-aatekin bass-unuT. 42'04 paar-e SHaSH masiR o kane. xudaa-naa zaat-anaa kasam e. har SHaSH-ingaa-te ne et-iva. 42'10 vale naa vaR-anaa SHaazaada daa baadSHaaii-Tii daa gulzamiin-aa ba-tane. 42'15 nii kan-e baSHx-a. ii kaa-va baadSHaa-e paa-va ki dol-e ii harr-aanuT. kan-e paaho et. 42'24 bhaaraan paar-e nii baava ii maar. duu-e kan-aa baj-aa xaLH. 42'27 naa masin-k kan-aa iiR o lummaa-k(lumma-GHaa) o 42'30 paar-e hin allaa sarsob ke =ne. 42'32 dar-e =ta baadSHaa-GHaa. baadSHaa harrif-e haa varnaa amar bass-unus. 42'39 paar-e naa masiR-naa SHaRt-aatekin bass-unuT. 42'42 paar-e kan-e zaat-anaa kasam. hamo masiR-naa kacc-aa pen masiR-as ar-e. 42'46 ne bemaal beSHaRt nikaa et-iva. bas daa masiR-naa pin-e hal-pa. 42'52 paar-e ii handaa-naa pin-e hal-eva. 42'55 dunyaa-naa varnaa-k bass-ur o-taa kaaTum-k xalling-aar andaaR-kin. 42'59 yaa khaTT-iva =ta yaa caTT-ik kane. 43'05 ii andaad-e baraam ke-va, yaa at baraam et-i =ta kane. daa vaR-as e antae dun maxluuk-e kasf-ere. 43'10 baadSHaa paar-e o vaR ii kann-ing ka-ppara. 43'13 aga kann-ing ka-ppesa kan-e harf dar sar.ka hadd-aate. 43'16 taR-er ii-ki =ta xaR-as. harf-er dar-er =ta SHaam-anaa. 43'23 harrif-e almuuniiam biibii naa SHaRt-aak ant o. biibii drust.kar-e =ta. 43'28 paar-e bhaaraan baadSHaa kan-aa SHaRt andaad e kan-e saaf-iskaan hiit-aa SHaa. 43'37 paar-e ne hiit-aa SHaa-va. kan-aa o naa niaam-aTii gaaT ar-e yaa af. paar-e ar-e. 43'46 xaac-aar. de-as samaa.kar-e. xan-aa =ta aadil baadSHaa paar-e bhaaraan baadSHaa bass-us. 43'53 bhaaraan dun kar-e lagg-aa o-Tii. 43'55 aadil-naa kaaTum lagg-aa tirr-aTii. puuhaaR kar-e. bhaaraan harrif-e kaaTum naa lagg-aa. 43'59 aadil paar-e kaaTum-naa darmaan mar-ek. paaho-naa ma-fak. 44'02 aadil daasaa xuSH e ki bhaaraan baadSHaa daasaa kan-e kaSHSH-ik paaho-naa ciTT-aan. 44'07 bass-une SHaRt-aatekin. 44'10 bhaaraan paar-e almuuniiam biibii daa dunyaa e dunyaa nii kan-aa iiR o lumma us. 44'16 ii caa-va nii haftaad.o.haft poSH-aTiin us. 44'19 haftaad.o.haft poSH-aan nii biira haft poSH-e xass-a. 44'24 nii ten-aa nazar-e nuur-ingaa kane-aa biT. 44'26 nii ant balaa-se us o ii ant balaa-se uT. 44'32 o daa kan-aa nariinaii-aa kaol-e ne hal-para. 44'36 aga naa SHaonk ar-e kan-aa hall-ing-naa =ham kan-to gap kar-ak. 44'40 aga naa SHaonk af kan-e hall-ing-naa biira hiit kar. kan-aa kaol e ki ne hal-para. 44'47 bas daa varnaa =taa bala-GHaate dun harf-pa. 44'50 daaf-taa ranj-aa =te ten-aa saa-GHaa ka-ppa. 44'52 asi hiit-as kan-ton kar. 44'54 zamiin aasmaan hiit ke-k daa ka-ppak. 45'00 paar-e ka-ppa almuuniiam biibii handun ki baadSHaa ten-aa miTTuu-naa GHam-tiaan kask. 45'03 handun nii asi de-as kan-aa GHam-tiaan kah-os. 45'06 na kan-aa vaR-anaa varnaa bar-oe. na kan-aa vaR-anaa nii varnaa xan-os. 45'10 ka-ppa kan-to asi hiit-as kar. 45'12 hamo vaxt-aa hamo gaaT-vaalaa paar-e. bhaaraan baadSHaa ii ne-kin xaeraat mar-ev. 45'17 nii handaa kissa-e SHaa ki baadSHaa miTTuu-naa GHam-tiaan amar kask. #\textbf{9. Grape of the king's parrot}\medskip 45'37 bhaaraan paar-e. ass-aka asi baadSHaa-s. baadSHaa xudaa e xudaa-naa rasuul e. daa baadSHaa-to ass-aka asi miTTuu-as. 45'50 araatam baadSHaa diivaan-aa zunD-aaka. daa miTTuu o-naa maas-aa ass-aka. 45'54 araatam xaac-aaka daa miTTuu o-naa ust-aa ass-aka. 45.58 kudrat ilaahii-naa asi vaxt zamaana-se-aa handaa miTTuu-taa SHaar-aTii daa miTTuu-naa diin-naa iilum-naa baraam mas. 46'14 andaaf-taa SHaar-aan bas asi miTTuu-as. baadSHaa-naa maaRii-naa mon-aa asi bhall-o draxt-as as. hamo draxt-aa zunD-aa. 46'24 ten-aa bolii-e SHuruu.kar-e. kan-aa godii handaang bar-es ii ne-kin gaRii-as halk-unuT. handaa hisaab-aT tavaar kar-eka. 46'36 daa miTTuu xan-te buRz-aa kar-e subhaan.allaa kan-aa ilaaka-GHaan miTTuu-as bass-une. 46'42 kan-aa lumma-naa xaer.xuaa-tiaan e. kan-aa iiR-taa paRda-e ke. zaruur vael-as ar-e daa bass-une. 46'50 daa muunjaa mas. baadSHaa halk =ta bukk-as harrif-e SHahzaada antae muunjaa mass-us. 46'55 ii kah-eva ne-kin. miTTuu paar-e buRz-aa hur-ak. paar-e all ii xaeraat mar-ev. 47'00 handun zebaa nii us. handun-o zebaa-o pen miTTuu-as bass-une. 47'02 tavaar ka =ta bar-e kan-aa ust-aa zunD-e. 47'06 paar-e daa bhir e daa araaRe daaRe bar-e. 47'08 kan-e tavaar kann-ing e ki bar-ak naa ilaaka-GHaan kulav-as hes-unuT. 47'12 diccaa ant kan-aa lumma kask yaa baava kask ii muunjaa uT. 47'17 paar-e kan-e ill-esa ii kaa-v oR-aa. 47'19 paar-e aeii. nii zii-aT kaa-sa ii daa SHef-aT kas-par guRaa. 47'24 paar-e naa kah-ing-e ii sagg-epara. ii him-para guRaa. 47'28 baadSHaa bukk-as halk daad-e xass-aa. daa baal kar-e hin-aa hame-naa Taal-aa asi jaa zunD-aa. 47'33 harrif-e et havaal-aate. 47'34 paar-e naa diin-naa iilum-naa baraam e. begaa duzzii-hinnaam e. pagga paaSHii-hinnaam e. elozde jann e. 47'47 paar-e o kan-e kan-aa lumma-naa mark-aa ill-epak. diin-anaa iilum-naa baraam-aa ill-oe. 47'55 daa bas daaRe xalk maxx-ing-as. harrif-e baaz gal us kan-aa saah. 48'01 ba ki kan-aa diin-naa iilum-naa baraam e. 48'03 daa bass-une kan-aa rand-aT. 48'07 paar-e kan-e mokal et kaa-v ten-aa diin-naa iilum-naa baraam-aa musi de ke-va bar-eva. 48'15 musi de kan-kin musi saal mar-era. ii ne ill-ing kann-ing ka-ppara. da valdii et =ta. 48'24 paar-e aga valdii et-is =ta =ham kan-aa ust-aa armaan sal-ik. ti-fes =ta =ham kan-aa ust-aa armaan mar-ek. 48'30 aga nii daakaan kaa-sa. ekaan kan-kin ant Tekii hat-esa. 48'33 paar-e ant ki kan-aa haesii-aT at-eva ne-kin. 48'35 paar-e hin. halk daang-aan =ta bukk-as. halk eng-aan =ta bukk-as. miTTuu hin-aa hame miTTuu-to. 48'40 diin-naa iilum-naa baraam e kar-e kung. xuaSHSHii =ta xan-aa. 48'46 musiTTamiiko de-aa anguur-naa asi kaRo-as harf-e. 48'50 ten-aa sunT-aTii hes. hamo ten-aa Tem-aa bas baadSHaa-GHaa ten-aa jaaga-GHaa zunD-aa. 49'02 darbaar lagg-ok as. baadSHaa tuul-ok as. vaziir o vakiil kul miir o motabar-aak ass-ur. 49'12 miTTuu bas baadSHaa-naa guar-aa zunD-aa. kul jik.mass-ur ki miTTuu ant Tekii-as hes-une. 49'19 baadSHaa buk halk oR-aan. vaziir paar-e =ta mehr-e ill-e soj ka =ta ant Tekii-as hes ne-kin. 49'26 harrif-e ki kan-kin ant hes-us. paar-e anguur-naa asi kaRo-as hes-uT. 49'34 baadSHaa harrif-e daa-naa masxat ant e. 49'37 paar-e daa hame Tekii e. sad saala-naa piir-ingaa-e et =ta. xal-ek asi hiccaana-as cAARda saala-naa varnaa-s mar-e. 49'45 vaziir hur-aa baadSHaa cavakk e. kaa-va handaa anguur-e pul-ev ii kun-ev. 49'55 daa dikka tis e-naa baj-aa tamm-aa. e dikka tis daa-naa baj-aa tamm-aa. 49'59 bhall-o cikk.o.taaR-as baSH.mas. 50'05 e paa-e ii kun-ev =ta. daa paa-e ii kun-ev =ta. baadSHaa harrif-e ant mas num-e daa-naa faesila-e daanaa(miTTuu) ke-k. 50'13 daanaa paar-e daad-e na nii kun. na e kun-e. na vaziir kun-e na vakiil kun-e. 50'20 paar-e daa-naa tahTii iraa gaDDa o. daa-te DaGHaar-aTii khaD ka-bo. daa-te diir et-bo iraa saal. 50'24 musiTTamiiko saal daa bharam ke-k. muc SHaar-e et-bo. muc SHaar varnaa mar-ek. 50'31 kul xuSH mass-ur har.kas ten-aa jaaga-GHaa tuus. 50'33 daa-naa dii-te SHol-aar gaDDa-GHaate khaD kar-er. saal-aTii nihaal mass-ur. 50'40 musiTTamiiko saal-aTii bass-ur bharam-aTii. 50'43 baadSHaa avliiko gaaT-vaalaa-e paar-e. ki naa kunD-aa aga avliiko kaRo tamm-ik nii hes-us =ta kan-aa masiR naa e. 50'55 iraTTamiiko anguur-naa kaRo-e har.kas hes kan-aa baadSHaaii hamo-naa e. 51'08 gaaT-aak sal-ok o haRtomaa anguur-naa keraGH-aan. 51'16 avliiko gaaT-vaalaa duaa kann-ing e ki tamm-e ii masiR-e =ta baraam ke-va. 51'24 nan-naa guDDiiko paasa avliiko gaaT-vaalaa Tappaara-s bing. dun kar-e anguur-naa kaRo-as tamm-aane. 51'42 daa harf-e kaRo-e hin-aa. elo-e paar-e nii caa-s naa baadSHaaii caa-e ii hin-aaT kan-e allaa tis masiR-e. 51'54 daa hes sob-anaa anguur-naa kaRo-e darbaar-aa sar.kar-e. 51'58 baadSHaa paar-e ne masiR haftaad.o.haft vaar mubaarak mar-e. 52'02 paar-e kan-aa SHaRt daad e aval jaac-e =ta hal-eva. jaac-aTii peSH.tamm-aa. nikaa-e naa andaa nemroc-naa xuaan-oT. 52'10 paar-e daanaa hur-in =ta guRaa. 52'16 baadSHaa paar-e hamo kucakk-e co ka-bo at-bo. 52'22 hin-aa kucakk-e hes-ur. anguur-e kar-er iraGH-naa baaxo-ase-Tii tiss-ur =ta kucakk-e. 52'25 kucak kung xan-k =ta siTT-aar saah =ta peSH.tamm-aa. 52'36 baadSHaa harrif-e. haa vaziir daa kaarem-e de kar-e. 52'40 vaziir paar-e kaarem-e handaa daanaa kar-e ki guraa ne tuul-ok e. 52'45 baadSHaa xaar-aTii bas halk daanaa-naa kaaTum-e siisiipaT kar-e biT-e. paar-e nii zaarii-o anguur hes-us ki ii varnaa mar-ev. 52'55 kudrat ilaahii-naa daa as imtihaan-as baadSHaa daa imtihaan-aTii saliis. 52'59 andaa asi anguur-aTii duuSHa ten-aa zaar =te biT-esus. elo anguur-te hicRaa ka-tavesus. 53'16 baadSHaa paRo kar-e ki daa zahrii-o anguur o daa-taa keraGH-aan kas him-p. 53'20 aga kas paar-e kan-aa kukuR-as kask-une ii maal-ti =taa kasf-iva. 53'27 o har.kas-as bas ki kan-aa cunaa-s kask-une ii lumma-e =ta =ham hamoRe kasf-iva. 53'41 gaaT-vaalaa paar-e ki jii jii xaeraat mar-ev naa kissaa-tekin. 53'48 ill-e daaR-aan haLH eR-aan. baadSHaa-naa asi cilim harf-ok-as as. cilim harf-eka handaa diivaan-aTii tiss-aka. 53'58 handaa cilim harf-ok-naa zaaiifa ki ar-e baadSHaa-naa uraa-Tii kaarem kar-eka. 54'02 razaan =taa sill-aaka. ari baadSHaa-naa diivaan-aTii o zaaiifa baadSHaa-naa uraa-Tii cokarii as. 54'08 daa-fk varnaaii-Tii ten-ton hic raTT.o.kuTT ka-taora. 54'11 ari piir mas to daasaa zaaiifa-ton Tahi-ttavaka. antae.ka zaaiifa varnaa-s o ari piir as. 54'29 zaaiifa sur-aaka jaaga-s to daa ciR-aaka ki caa-va xan-aanus ten-ki gaada-as. hamoR-aa kaa-sa. 54'38 paar-e ka-ppa ari armaan kar-os handaa de-tekin. 54'42 xudaa-naa kaol e bedis ne-aan kan-aa hayaa-e pen kas xan-tane. 54'44 yakkaa kan-e dun paa-pa. 54'47 ari paar-e har Tem-aa kan-aa nazar ne-ton e. nii har Tem-aa ten-e xuaaref-isa kaa-sa. 54'54 ii kor uT ii to xam-para. allaa xan-ik ne nii pakkaa kaa-sa ten-aa yaar o gaada-tiaa. 55'00 hala.o.hala musiTTamiiko nan-aa zaaiifa caTT daRdii mas ii-aan =ta. 55'06 daa ki sur-aa. ari harrif-e araang kaa-sa. 55'08 daa paar-e gaada kan-aa sal-ok e kaa-v ust-e =ta puden ke-v. 55'10 ari ciihaanT kar-e allaa ill-aanus =ta. nii xaLH =ta kan-aa duu-aan ant-as mar-ek. 55'17 ari biT-e laTT-as ii-aan =ta. paar-e =ta haRseng kan-e xaeraat kar ten-aa hayaa-kin. haRseng. 55'26 zaaiifa paar-e. na baabaa dun-o varnaa-s sal-ok e daasaa ii araaRe padii mar-eva. 55'31 daa hur-aa ust-aTii paar-e allaa ne-aa paaSH e. daa SHuum-to daasaa haRii-aa kucak joR.mas. 55'36 yakkaa daa-naa hiit-aate araaRe kaSHSH-ing ke-va. 55'40 daa zind-aan kan-ki mark gicen e. 55'42 yakkaa ari handaa SHaGHaan e kan-e xal-ek. 55'45 kaa-v anguur-naa asi kaRo-as kun-ev. kah-ev. jaan kan-aa cuTT-e. 55'49 bas handaa anguur-naa keraGH-aa. xalk asi GHapp-as baa-Tii kar-e. 56'03 hiccaan-aa asi cAARda saalii-o masiR-as joR.mas. 56'12 daa-naa niiyat daasaa handun mas paar-e yaa allaa piir-ingaa-e kasif. ii handun varnaa sal-iv. 56'22 e uraa-Tii tavaar kar-eka. bar daasaa. mon-e ten-aa maon kar-es. 56'24 daaskaan puden ma-fesa. ii malaas uT. kan-e gulum-as diir et-e. ari uT naa. 56'29 hur-aa hicRaa af. daa paar-e zaaiifa paak.o.saaf as. 56'34 ii ten-aa mon-e mon kar-eT. naahakk oR-aa dobaa xalk-uT. 56'36 o-naa ust-e bissif-eT. caa-va hin-aa hamo anguur-aan kung kask. 56'40 sob-anaa hin-aaT baadSHaa-e paar-eT. baadSHaa kan-e ill-epak. 56'48 daliil-aT harf-ene laTT-e. kor e. handaa anguur-aa siidaa bann-ing e. godii xan-aa =ta 57'00 paar-e kuraan xalk =ta piir-ingaa bann-ing e. 57'03 ust-aTii paar-e. yAra bar-e oR-ton ant hisaab mar-ek. 57'08 daa bas handaaRe. anguu-taa xoSHaa-tiaa duu biT-ik o xuliis-aan padii ke-k. 57'19 kaRo-as de-k baa-Tii vaa handun padii ke-k =ta. 57'22 handun kar-e kar-e bas ked-aa ii-aan =ta GHapp-as. 57'28 xalk hiccaana-as. cAARda saal-naa varnaa-s mas. 57'30 talaap-naa hame rahii-aan paa-ik o lummaa. 57'33 daa paar-e baa-e ten-aa hoSH-aT kar. ii naa zaaiifa uT. 57'36 ari paar-e ii ne-ki xaeraat ma-fara. 57'39 zaaiifa paar-e nii kan-kin xaeraat ma-fa. 57'40 nii kan-e yakkaa paar-esa ki kaa-sa varnaa-ton. 57'42 daa paar-e allaa baa-e kan-aa coT ka-ppak ne-kin. 57'44 amar-o hayaadaar-o niaaRii-ase us. ganok don-o gap ka-ppa. 57'49 ari o zaaiifa nan-anaa andaa talaap-naa guraa mass-ur. 57'51 sob-anaa andaa talaap-aan be.SHol-aar. 57'55 baadSHaa-naa hadd-aa handaa cilim harf-ok hin-aa. baadSHaa mon-aa =ti baSH.mas. 57'59 e baadSHaa-naa uraa-GHaa hin-aa. biibii-k mon-aa =ta baSH.mass-ur. 58'04 e paar-e baadSHaa salaamat kan-e gunaagaar ka-ppa. ii naa cilim harf-ok uT. 58'08 baadSHaa paar-e cilim harf-ok jhakk-aaka hiit.kar-eka. nii SHahzaada o varnaa-se us. 58'15 paar-e xuaaja kissa-as ar-e. ii o kan-aa zaaiifa dun Tahin-tavana. 58'18 zaaiifa dun hin-aa anguur-aan GHapp-as xalk. handun ii =ham hin-aaT hameRe varnaa mass-uT. 58'30 handun zaaiifa =ta eRe ten-aa aahvaal-e tis. 58'32 daasaa baadSHaa-naa ust-aTii miTTuu bas. 58'36 giRaa-s ki maon-o puT ass-ura. o-k piihun mass-ur miTTuu-naa GHam-tiaan. 58'42 hin-aa gaaT-vaalaa anguur-e hes. kun-ek bar-ek cAARda saal-naa varnaa-aan baar e. 58'49 hin-aar baadSHaaii-Tii kul piir-ingaa nariina o niaaRii-te anguur tiss-ura. kul =taa cAARda saal-naa joR.mass-ura. 59'00 vaziir vakiil SHaar muc kung-ur kul =taa varnaa mass-ur. 59'05 baadSHaa kung varnaa ma-to. handun piir saliis. 59'08 anguur kaarem ka-ppak ki miTTuu-naa GHam-k ust-aate leT-aar. 59'13 ill-e oR-aan haLH daaR-aan bhaaraan paar-e ae gaaT-vaalaa musiTTamiiko de baadSHaa miTTuu-naa GHam-tiaan kask. #\textbf{10. Almuniam's bets}\medskip 59'21 paar-e ka-ppa almuuniiam biibii nii =ham musiTTamiiko de kan-aa GHam-tiaan kas-taos. ii bhaaraan baadSHaa aff-aT. 59'27 kan-ton hiit-as kar. vale almuuniiam hiit ka-ppak. 59'36 gaaT-vaalaa paar-e =ta varnaa daasaa saaf tamm-ik. 59'41 daa caabii-k o e hullii e galii mal-ok e kan-aa kunD-aan ne mokal e araang ki kaa-sa nii hin. 59'47 naa jaaga-GHaa ii paaho kaa-v vale naa paaho-e ii sagge-para. 59'51 daa paar-e narri-para. kan-e curro-naa mokal et. paar-e da ka. galii ne-kin mal-ok e. 59'57 daad-e curro kar-oii all-av. jinn-aate soj kar-e ki daa almuuniiam antae hiit ka-ppak. 60'01 daasaa amar mar-ek. daa-k paar-er nan hiit-aa SHaaGH-ina =te. 60'11 asiT paar-e ki uraa-naa =ta tiir-aTii ii putreng-iva nii hiit kar ii ne-ton hiit ke-va. 60'18 iraTTamiiko paar-e ii ciraaGH-naa =te tel-aateTii kaa-va nii kan-to gap kar ii ne-to hiit ke-va. 60'26 musiTTamiiko paar-e ii lix-anaa =ta haar-aTii putreng-iva nii hiit kar-ak ii ne-ton hiit ke-va. 60'33 caarmiiko paar-e ii kaTT-anaa =ta paaca-Tii putreng-iva ne-ton hiit ke-va. 60'46 bhaaraan paar-e him-bo kul num-aa ten-aa kaarem-te ka-bo. 60'51 paar-e almuuniiam biibii handun baadSHaa miTTuu-naa GHam-tiaan kask. 60'57 ka-ppa dun nii kan-aa GHam-tiaan kah-os hiit kar. 61'03 almuuniiam hiit ka-ppak 61'04 bhaaraan paar-e ii ganok uT ki ne-to hiit ke-va. 61'07 ii daa uraa-naa tiir-aton hiit ke-va. paar-e tiir. handun tiir paar-e jii. 61'13 almuuniiam xan-ti buRz-aa kar-e ki tiir amar hiit kar-e. 61'17 tiir-aan harrif-e ten-aa ahvaal-e et. naa zind amar ter.mar-ek daa SHuum-anaa uraa-Tii. 61'20 tiir paar-e kane-aan harrif-ing us. paar-e haan. 61'22 paa-ik xan-issa ki daa palang-aa xaac-ok e haftaad.o.haft poSH-aTii e. 61'27 e vaxt-aa ii nihaal-as ass-uTa. daa kan-aa sexaa-GHaa bass-aka kane-aa duu tix-aaka ii de-anaa musi fuTT bhallun mass-uTa. 61'34 almuuniiam paar-e purt ii civa bass-unuT naa sexaa-GHaa. 61'39 handaaR-ton bigil-aak lagg-aar tavaar bas ki bhaaraan baadSHaa asi SHaRt-as khaTT-aa. 61'44 aadil baadSHaa bing xass-aa ten-aa kaaTum-e. lagg-aa tiir-aTii Taak mas tamm-aa ditar cur.mas. 61'52 bhaaraan hakkal kar-e ki aadil-naa kaaTum pinn-aa. 61'55 aadil paar-e kaaTum-naa darmaan mar-ek. 62'57 paaho-naa ma-fak. dita-k cuTT-era ii-aan =ta. Tang-ok e paaho-naa ciTT-aa. 62'08 bhaaraan paar-e almuuniiam asi hiit-as kar-es. elo hiit-e ten-aa juaanii-aT kar-ak. 62'13 handun baadSHaa ten-aa miTTuu-naa GHam-tiaan kask nii kan-aa. hiit kar-ak. 62'19 almuuniiam hiit ka-ppak. 62'21 bhaaraan paar-e ii ganok uT ki ne-to hiit ke-va. ii daa battii-ton hiit ke-va. 62'26 tavaar kar-e ki battii valdii tis jii. 62'28 almuuniiam hur-aa xudaa xalk =ta daa kan-aa guraa tix-ok e hiit kann-ing e. 62'31 bhaaraan harrif-e ki ten-aa ahvaal-e et ki naa zind amar ter.mar-ek daa-naa guraa. 62'35 paar-e ki hame.ki daa-naa guraa tix-ok uT. asi vaxt-as =ham daa kan-aa SHiiSHa-e saaf ka-ttav. 62'43 almuuniiam paar-e hala der safaa kar-ene ne. duu-as padii kar-e xalk =ta SHiiSHa TaRangaara kar-e tamm-aa pinn-aa. 62'54 handun iraTTamiiko SHaRt-e =ham khaTT-aa. 62'59 handun musiTTamiiko SHaRt-anaa vaarii daa vas.kar-e =ta hiit ka-ttav. 63'01 bhaaraan paar-e ii ganok uT ki ne-to hiit ke-va. ii naa lix-anaa haar-ton hiit ke-va. 63'06 paar-e o haar. valdii tis jii. 63'08 almuuniiam ten-e handun xass-aa. 63'10 harrif-e nii ten-aa ahvaal-e et ki daa SHuum-anaa guTT-aa naa de-k amar ter.mar-era. 63'13 haar paar-e hame ki ii daa SHuum-anaa guTT-aaT uT vaxt-as man-anaa kerang-aaT uT. vaxt-as iraa man-anaa. vaxt-as phullaa-teTii uT. 63'25 handun almuuniiam hakkal tis araa vaxt-aa ii ne man-anaa kerang-aa kar-enuT. araa vaxt ii ne phullaa-taa niaam-aa kar-enuT. 63'30 cikk-aa xass-aa =ta. SHaRanga mas. varnaa harf-e ruumaal-aTii pheR-aa =ta. 63'39 dol-aak lagg-aar. mubaarakbaadii mas. 63'42 bhaaraan baadSHaa paar-e almuuniiam biibii ne vaxt et-iva. bas almuuniiam xaac-aa. 63'50 vas.kar-e e baSH.ma-tav. 63'53 aadil paar-e antae vaxt tiss-us =ta. vaxt ti-farosus =ta. o xaac-ik 63'59 bhaaraan paar-e hao xaac-ik. 64'00 harrif-e almuuniiam biibii xaac-aas. de hiit ke. 64'02 gaaT-vaalaa paar-e ki vaxt tiss-us =ta xaac-aa. 64'07 paar-e ka-ppa handun baadSHaa ten-aa miTTuu-naa GHam-tiaan kask. handun nii kan-aa GHam-aan kah-os. 64'11 ii masxaraa(?) kar-eT. nii guacnii xaac-aas. zamiin aasmaan hiit ke-k. almuuniiam ka-ppak. 64'16 bhaaraan paar-e ii ganok uT ki ne-to hiit ke-va. 64'20 o kaT nii ten-aa ahvaal-e et. daa SHuum-anaa uraa-Tii amar ter.mar-esa. 64'27 hame.ki daa kan-aa baj-aa xaac-aane. handun-o puf xal-ek. kan-aa ciilikk-aak saR-aano. 64'35 almuuniiam buRz-aa kar-e ten-e. paar-e ii civa puf xalk-unuT. 64'38 kaTT-anaa kerang-aan jinn-aak biT-er =ta. 64'40 paar-e biibii nii =ham vaxt et-isa. 64'43 paar-e sae.SHaam-aa ne vaxt et-iv. daa DaGHaar =ham kan-e ill-epak daa =ham daasaa hiit ke-k. 64'48 bhaaraan handun kul SHaRt-aate khaTT-aa. 64'50 sob-anaa bass-ur varnaa-k bhaaraan baadSHaa-e kopaa-tiaa harf-er carref-er. 64'55 bhaaraan hukum tis. axxas ki bandii o aajo ka-bo =taa. 65'00 andaa ki paaho-naa ciTT-aTii e daad-e tel-aTii laar et-bo. 65'05 aadil paar-e bhaaraan naa lumma baava-kin xaeraat mar-ev. dun paa-pa. 65'08 paar-e amar paar-esa ki bhaaraan-naa xan-te kaSH-abo at-bo kun-ev =taa. 65'11 aadil paar-e kan-e xaeraat kar paaho ti-fa kane. 65'18 hukum tis asi hullii-as ten-kin asiTT-as almuuniiam-kin asiTT-as aadil-kin. 65'24 bass-o har musiTT-ingaa-k =taa aadil-naa baadSHaaii-aa. 65'32 daaRe xaraas-aak guDDing-aar. daa-te ditar-naa jo-aan gidref-er. 65'36 bass-ur lumma baava xiisun-naa juluunT-aateTii loD-o kun-era. 65'40 lumma baava-naa mon-aa SHef tuus nek.duaaii halk. 65'46 sob-anaa xuaaif-e bhall-o mullaa-s. 65'55 paar-e almuuniiam biibii-e soj kar ki bhaaraan baadSHaa-e hal-ek yaa aadil baadSHaa-e. 66'00 mullaa harrif-e almuuniiam-aan ki paa ki bhaaraan baadSHaa-e hal-esa yaa aadil-e. 66'09 paar-e aadil baadSHaa kan-aa diin o dunyaa-naa iilum e. ii bhaaraan baadSHaa-e hal-eva. 66'16 musi vaar handaa harrif-e oR-aan handun musi vaar o =ham handaa valdii-e tis. 66'21 bhaaraan baadSHaa hakkal kar-e. almuuniiam biibii daa dunyaa e dunyaa kan-aa iiR us. 66'27 ii ne hal-para. aga ii ne hal-ev aadil-naa kaaTum-naa Thapp-aate de darmaan ke-k. taan.kin nii darmaan ka-ttanus =taa. 66'37 kan-aa nem-aan haftaad.o.haft vaar ne mubaarak mar-e aadil baadSHaa-e. 66'43 aadil baadSHaa-ton almuuniiam-naa nikaa-e xuaan-aar. 66'45 musiTTamiiko de aadil baadSHaa ten-aa masiR-naa nikaa-e bhaaraan baadSHaa-ton xuaan-aa. 66'50 caarmiiko de-aa baadSHaaii-naa taxt-e kaaTum-aa =ta tix-aa. 66'57 ten-aT vaziir mas. daro-iskaan xuaSH o gal ass-ur. #\chapter{Novels} #\section{Haebat Khn, \textit{Traveler} (\textit{musfir})} #The first short story written in Brahui. Written in 1950 and published in the monthly magazine \textit{Nawae Watan} in 1955. Reprinted in \textit{Mist} in 1976, by Brahui Academy, Quetta. 1. sardaar iidal.xaan-naa tuman mon.SHefii naaRii-naa kunD-aa bolaan-aT hin-aaka, ki biibii.naanii-naa piR-aa o de.diigar-ton tuman nan-e ter.kann-ing-kin biT-e. 2. SHaam tamm-aasus(sas). 3. niaaRii-k naantaam-aTii ass-ura ki, tuman-naa cunaa-k ki, biibii.naanii-naa kabr-naa ziyaarat-kin SHef jhal-aTii daReng-aasur. 4. halaSH-isa padaa bass-ur. 5. iidal.xaan-e paar-er. nan SHae.mured-e xan-aan. 6. biibii.naanii-naa kabr-naa baGHal-aa sal-ok ass-aka. 7. sardaar iidal xaan mana pen bandaGH-to hame kunD-aa sar.halk. 8. biibii.naanii-naa kabr-naa kaaTum-iski asi piihun riiSHii-o bandaGH-as sal-ok ass-aka.(ssu) 9. sardaar xuRk raseng-aa tavaar kar-e ae piir-maRd nii der us. 10. aeno naa mehmaan uT. 11. sardaar mon-aa hin-aa. 12. piir-maRd-e duraaxjoR kar-e. 13. valdaa piir-maRd hef-e tuman-naa pallav-aa raaii mas. 14. sardaar iidal.xaan-naa kacaarii har nan-aan baar lagg-ok ass-aka. 15. tuman-naa cunaa, niaaRii-k =ham tenaa bar-ok-aa mehmaan-naa xan-ing-kin muc mass-osur(ssasu). 16. sardaar tenaa braadrii-e salaa.xalk. 17. padaa mehmaan-aa mon kar-e. 18. ae piir-maRd nii der us. 19. havaal-e tenaa et piiringaa. 20. piir-maRd asi-vaar kacaarii-naa paaraGH-aa hur-aa. 21. padaa madaan-ase-aa paar-e. 22. sardaar sii saal-naa hiit-as e, ki ii marii-naa ilaaka-Tii ass-uTa. 23. kan-e marii-naa avliiko jang yaat aff-ak. 24. vale daa iraTTamiiko jang =taa, ki parangii-ton kar-e, kan-aa juaanii-aT ust-aa bar-ek. 25. ii subakk-o maar-as ass-uTa, ki, asi nan-as marii-taa aalum-ase-Tii mehmaan mass-uT. 26. daa aalum-naa piir, varnaa bhall-o xaaxar-ase-naa caar kunD-aa tuul-ok ass-ura. 27. sajjii ass-aka. 28. varnaa-k tenaa zaGHm-aate sanj.kann-ing-aTii ass-ura. 29. piir-ingaa-k ruGHdaaraa tuufak-aate pur kar-era. 30. aalum-naa cunaa niaaRii-k jitaa SHaer-caap xalk-ura. 31. hiit daa, ki har bandaGHzaat xuaSH ass-aka. 32. daa SHaatkaamii nan drust mas. 33. ii poh.ma-tavaT, ki gap ant ass-aka. 34. kan-aa guaraa nanikkaan-naa kacaarii-naa Dass allavaka. 35. aalum-aTii =ham nariinazaat xaning-tavaka. 36. zaraase-aan pad asi piir-zaal-as kan-kin iraGH o sii paaLH hes. 37. ii daa piir-zaal-aan harrif-eT. 38. num-aa nariina-GHaak araang hin-aano. 39. piir-ingaa zaal kan-aa xan-teTii hur-aa valdaa paar-e kan-aa maLH. 40. nan-aa marii-taa kohistaan-e avliiko vaar parangii zor-aT halk. 41. hame vaar =ham marii jang kar-e. antae.ki elo baloc-aak of-taa kumak ka-ttavas. 42. marii parangii-naa luTT.o.pull-e ust-aa da-ttane. 43. daaxa saal-aan pad aeno marii ten-e parangii-ton jang kann-ing-kin asi-vaar valdaa(naa) sambref-ene. 44. daa vaxt-aa kohistaan-naa har jhal o benT-aa marii muc mann-ing-aTii e. 45. tenaa baava-piira-naa DaGHaar-kin jang kann-ing-aTii e. 46. ii daa hiit-anaa bin-ing-ton iraGH-aate ill-aaT. 47. TunTii-e duu-Tii kar-eT baSH.mass-uT. 48. piir-zaal kane-aa xuuRt xuuRt hur-aa valdaa paar-e. 49. kan-aa cunaa ii caa-va nii baloc-ase us. 50. ne-Tii baava-piira-GHaataa GHaerat daa vaxt-iskaan ar-e. 51. vale juaan xaf-to daa jang-naa paesila handaaRe marii-taa kohistaan-aTii ma-fak. 52. marii asi-vaar must =am ten-e xallif-ene. 53. o xall-ing-aa daa xaatir-aan, ki elo baloc-aak of-te madat ti-tavas. 54. aeno =am marii yaktanyaa e. 55. marii-ton caRa kaaTum tin-ing paaida-as ka-pparoe. 56. kan-aa maar nii kan-aa hiit-e bin. 57. daakaan zuu peSH.tam-ak. 58. o kul mulk-anaa baloc-aate Dha ete, ki, marii tenaa DaGHaar-aa tenaa cunaa-k bhallun-naa ditar-e SHolif-ing-kin asi vaar valdaa baSH.mass-une. 59. baloc kaom-Tii GHaerat ar-e to har jaaga-GHaa parangii-ton jang ke. 60. kan-aa maLH daa jholii-e tor-enuT ne-aa. 61. nii daa kan-aa piir-zaal-naa kulav-e mulk-anaa kunD kunD-aa rasef. 62. SHer.zaal kan-aa kaaTum-e cunn-aa. kan-e ruxsat kar-e. 63. sardaar aeno sii saal mar-ek ii tenaa uraa-GHaa hin-tanuT. 64. ii daa mulk-anaa uraa uraa gidaan gidaan-aa hame SHer.zaal-naa kulav-e sar.kar-enuT. 65. ii siddaa mulk-anaa elo pallav-naa iiraanii baloc-aate =ham Dha kar-eT. 66. ii GHaazii jiiand-naa tuufak-naa tavaar-e =am bing-unuT. 67. od-e parangii-ton SHer-aan baar jang kann-ing-aa =am xan-aanuT. 68. ii jhalavaan-aTii SHahiid nuuraa-naa sangat =am mass-unuT. 69. o-naa jaan-naa Thapp-aate tenaa duu-teaT sill-aanuT. 70. sardaar parangii marii-te xalk. 71. jiiand kaez-aTii kask. 72. nuuraa-e SHahiid kar-e. 73. baloc-aataa xaan-e piSHing-aTii tor-e. 74. mulk-anaa caar kunD-e duruuSH-aa. 75. vali ii daaskaan zinda uT. 76. kan-e marii-taa SHer.zaal-naa kulav-e daaskaan rasef-oii e. 77. daa hiit-naa kann-ing-ton piir-maRd baSH.mas. 78. taaki xan xan-aaka piir-maRd tahaarma-Tii hin-aaka. #\section{Tj Raesn, \textit{Grains of Wheat} (\textit{xolum n kao})} #Published in \textit{Anjr n Phul} (the first published collection of Brahui short stories), 1982, pp.\ 86--88. 1. aRtomaa cunaa-k xuaSHSHii-aan dirk xal-isa hur-aar ki balla jaan kukuR-aataa kuDDii-naa baa-e mal-aa 2. o xiisun, piihun, sabbar-aa vilaayattii-aa kukuR-aataa Tolii-Tii, o-taa ust.pasand-aa mon(maon)-ingaa baango siina-e patan.kar-esa don baang tin-ing-aTii as, 3. dun.ki GHaebii-o duSHman-e daRakko tin-ing-aTii mar-e. 4. aRdosar alma kar-er. baango narr-ing-kin vaaj kar-e. 5. maga elaak-aa cunaa-k vaar-aton baango-e xumb-aTii alk-ur. 6. asiT =taa pucc-aataa jaaga-GHaa, asi xaazgii-o parGHal-aan baar saR-ok-o banyaan-as jaan-aa kar-esus. 7. iraGH-naa caarikk-as muTT-aTii GHurc-isa, 8. jaT.jaTT-aa iraGH-naa kunj-e muuSH-k aanbaar Dal-ing-aTii as. 9. o elo cunaa-naa duu muT ass-aka. 10. jaTT-as baango xumb-aTii =ta traapoRii xalk maga cunaa-k baango-e bevas kar-er. 11. o rum kar-er dupp-anaa kunD-aa. 12. araaRe ki, raiis kariim.xaan-naa baango kaaTum-naa taaj-e suriff-isa, 13. aabaad-o mulk-ase-naa serpiDD-aa sardaar-aan baar Telaap kar-eka. 14. raiis-naa baango-e xan-ing-ton cunaa-taa baa SHiiR mas. 15. iraGH conD-ok-aa cunaa, balla-naa baango-e raiis-naa baango-aa caGHal tis. 16. aval to baango-k asi.eloR-aa xan kaSHSH-aar. 17. lix-anaa parraGH-aate laRzef-er. 18. dun.ki haRtomaa baango-te sarcanD mar-e. 19. maga jang jang padaa xaer-anaa vasaahit-aan baar, baango-k madaan madaan xer.kann-ing-aTii ass-ur. 20. balla-naa baango aval lix-e luRef-e. valdaa raiis-naa baango xer-aa kiinkis kar-e. 21. naagumaan-aa asi cunaa-s muTT-e tenaa yala kar-e 22. o-naa dildast xed-aan xiit ass-aka. o xolum-naa musi kaRo dildast-aate licc-ok ass-ur. 23. cunaa duu-e canD-aa to har musi kaRo-k DaGHaar-aa tamm-aar. 24. asi-vaar-ton aRdosar-aa baango-k xolum-tiaa havaala mass-ur. 25. aRtomaa-k asi asi xolum-naa kaRo guTluu-aan gidref-esur. 26. ki musiTTamiiko xolum miSH-aTii avaar mas. 27. baango-k padgiir-tiaan baar asi-vaar-as diida-GHaate DaGHaar-aa carref-er. 28. o valdaa asi.eloR-aa SHakbiiR, jaTT-as neSH-teaT DaGHaar-e SHurr-aar. 29. o valdaa ki siTT-aar, asiT-naa neSH elo-naa sunT. 30. cunaa-taa-e dun.ki xudaa bing. amoRe caap-e SHaaGH-aar. 31. antae.ki o-taa mon-aa dunyaa-naa asi juaan-o guaazii-ase-naa nidaara ass-aka. 32. cunaa-k, xudaa caa-e, pen aT vaxt baango-te xolum-naa asi kaRo-aa jang tiss-ura. 33. ki asi de-as raiis kariim jaan tenaa maalum-naa memaanii-kin baango-e taR-e. 34. cunaa-k mana de-to muunjaa mass-ur. 35. maga valdaa asi pen guaazii-as paTT-aar. 36. asiT =taa jaaga-se-aan yalaii-o kucakk-as es. o saamb-ing-aTii tamm-aa =ta. 37. kucak =am iraa de-aTii el(hel) kar-e ii-ton =ta. 38. daasaa cunaa-k de drust daang eng sar.xalk-ura. 39. o araaRe =am pen kucakk-as xan-aara, iraGH-naa cunD-as kucakk-aataa niaam-aTii biT-era. 40. kucakk-aataa jang o-te baango-taa jang-aan ziaat juaan lagg-aa. 41. asi de Taak nemroc-aTii cunaa-k dupp-aa laaGHar-o tAAzii-as xan-aar. 42. dupp-aan zaraa-s cist, pinn-ok-o diivaal-ase-naa sexaa-Tii paxiir-as dam.kaSHSH-ing-kin leT-ok ass-aka. 43. asi cunaa-as dudeng-aT hin-aa. o iraGH-as pinD-aa bas. 44. saamb-ok-aa kucak =taa liTikk-e piirii tir-isa rand-aT =ta bas. 45. tAAzii paxiir-naa ra-aTii tuul-ok as. 46. cunaa-taa kucakk-e xan-aa to xaf =te SHik kar-e 47. o aRtomaa kucakk-aak GHurr-ing-aTii tamm-aar. 48. cunaa-k iraGH-e tAAzii-aa xass-aar ki kucakk-aak jang al-er. 49. maga kucakk-aatiaan must paxiir-naa jind iraGH-e jhapp-aa. 50. kucakk-aak paxiir-aa hunn-ing-aTii tammaar. 51. paxiir karaar-aa iraGH-e musi Tukkur kar-e. 52. asi Tukkur-as tenaa jol-aTii SHaaGH-aa. 53. o asi asi Tukkur aRtomaa kucakk-aataa mon-aa biT-e. 54. cunaa-taa baa xaT mas ki, o-taa musi iraGH-aa saamb-ok-aa kucak, asi iraGH-naa musiTTamiiko baSHx-aa =am liTikk-e suriff-ing-aTii as. 55. asi cunaa-s tenaa kucakk-e laGHatt-as xalk. o sangatt-e paar-e. 56. kaa-n pen kucakk-as saamb-in. daa kucak laGHor mass-une. #\section{Afzal Murd, \textit{The Price of Dreams} (\textit{tu-t bah})} #By Afzal Murd. \textit{Niman Banda} (2018), pp.129--131. Brhu Adab Society, Ispini Road Quetta. 1. zind-e po.mann-ing o zind-aan po.mann-ing iraa jitaa-o hiit o. 2. nan baaz vaxt daaf-te asi jaaga avaar tix-ina. 3. daa-naa savab baaz zuu mon-aa bar-ek. 4. nan ust-xuaaii-taa naapuuravii, tuGH-taa betaabiirii-o omet-aataa besob mann-ing-aan guD haeraan mar-ena. 5. der-aan savaal ke-n. 6. xudaa-GHaan, xudaa-naa maxluuk-aan, daa raaj-aan, tene-aan? 7. aslam tenaa daa-mon e-mon-naa zind-e hur-aaka o har bandaGH-e tene-aan juaan, aasraat o xuaSH xan-aaka. 8. laaluu tenaa mocii-naa saamaan-titon caok-aa tuus-aka SHaam-iskaan tenaa cunaa-tekin iraGH-as dar-eka. 9. maamaa hazuur jaan caar saozii-tiaan tenaa poreaa-e mon-aa hes-aka. 10. dobii raajaa tenaa asi istirii-ton muraad paarkoii-naa SHaer-te bin-issaa sigreT kaSHSH-esaa Taako xall-ing-aTii as. 11. asi kunj-ase-Tii hajjaam SHariif tenaa musi maar-ton asi kaencii o asi iras-ton nan-aa galii-Tii avliiko pakkaa uraa-s joR.kar-esus. 12. aslam tenaa em.e-naa Digrii-e lot-aan kaSHSH-aa o ten-ton ravaR-esaa paar-e. 13. aga naa xuaast-e tix-taoTa to aeno ii =ham daa caagiRd-aan caar paesa khaTT-ok-o xuaaja-s mass-uTa. 14. vaxt-anaa daa kuben-aa zamaana-Tii aslam-naa duu-Tii hicc-as all-av. 15. raajaa tenaa sangattii-naa hakk-e adaa.kar-issaa od-e salaa tis. 16. kan-aa dukkaan-naa guar-aa asi cole-naa reRii-as hat-a. 17. SHaam-iskaan sad do-sad-as kaTT-os hin-os. 18. aslam daaR-aa raazii mas vale o-naa lumma manni-tav. 19. kan-aa maar daaxa xuaan-aane ii od-e bhall-o baabuu-s joR.kann-ing xuaa-va cole saodaa kar-ok-as na. 20. asi de aslam ixbaar-aTii bar-ok-aa(announced) posT-aate xan-aa. 21. to zor zor tenaa Digrii-titon sekTiriieT-naa kunD-aa mon kar-e. 22. o musi jaaga-kin darxuaast tis. 23. bas daasaa od-e omet as ki o-naa nokarii mar-ek. 24. o daaxa juaan-o nambar halk-une. daaxa xuaarii kar-ene. 25. oR-ton o-naa lumma baava-naa duaa-k avaar o. 26. aslam handaa hiit-aate soc-isaa sekTiriieT-aa sar.mas. 27. daaRe eRe gohii kar-esaa o imdaad-e xan-aa, haraa od-e kanTiin-aTii caa-kin hes. 28. imdaad o-naa hiit-aate bin-ing-ton Taako-s xalk. paar-e 29. kan-aa yaar nii haraa dunyaa-Tii us. 30. daa hakk.o.insaaf o xuaarii-aT giRaa-s khaTT-ing-naa daor af. 31. daa biira zar o khaTTiaa-naa daor e. 32. paar-a ki, haraaR-ton maal.o.maDDii hamo-naa ust-baDDii. 33. aslam baasun-aa caae(caa)-naa gulum-e guTT-aan GHoRuucef-isaa imdaad-aan harrif-e. 34. guRaa ii ant ke-v. haraang kaa-v? nii kan-kin giRaa-s kar. 35. ii panc, da hazaar-as daakaan ekaan barebar ke-va ne-kin. 36. imdaad o-naa saadaii-aa Taako xal-issaa o-naa mon-aa posT-aataa ret.list-e tix-aa. 37. o-naa caae-naa paesa-GHaate tin-ing-kin baSH.mas. 38. aslam daa list-aTii biira daftarii-naa posT-akin musi lakk-anaa bast.o.band-naa iraada-aT peSH.tamm-aa. 39. vaxt aslam-e aazmaaiSHt-aTii SHaaGH-aa. 40. daasaa o sarkaarii nokarii-aan bedis pen hic soc-ing ka-taoka. 41. o handaa omet-aT daftarii-naa posT-e hall-ing xuaaiss-aka ki mon-aa tarakkii mar-ek. 42. musi lakk-anaa soc-isaa uraa-GHaa bas. 43. lumma tenaa xiisun-naa kaRa-GHaate tis. 44. baava tenaa baaiisaekal-e bahaa.kar-e. 45. jaaga jaaga-GHaan vaam hal-esaa o musi lakk-e puurav kar-e. 46. o imdaad-naa kumakk-aT paesa-GHaate hamo bandaGH-e tis. haraa nokarii-naa kaol kar-esus. 47. o aslam-e iraa de-aan guD bann-ing-naa paar-e. 48. aslam xuaSH xuaSH uraa-GHaa bas. 49. lumma baava SHukur kaSHSH-aar. 50. aslam daasaa asi asi saahatt-e hisaab kar-issaa as. 51. sob-aton aslam hamo caok-aan gidreng-isaa mocii, dobii o maamaa saozii-vaalaa-e takk-aTii hat-tav. 52. o SHariif hajjaam-naa dukkaan-aTii ten-e bhall-aa aadenk-naa mon-aa hur-issaa tenaa riiSH o barot-aate iris kar-issaa aeno-naa ixbaar-e harf-e. 53. ixbaar-naa bhall-aa surxii-e xuaan-ing-ton o-naa xan-taa mon-aa taarmaii-s taalaan mas. 54. kaaTum =ta cakkar-aTii tamm-aa. 55. o diivaal-aa joka kar-e. 56. asi vaar valdaa xabar-e xuaan-aa. 57. nokarii-naa pin-aa maxluuk-aan lakk-aa ruppaii-te ref-isaa hal-ok-aa imdaad, rozii.xaan tenaa sangatt-aaton avaar peSHan-naa mulk-aa narr-aar. 58. aslam-e dun lagg-aa ki SHariif hajjaam-naa dukkaan-naa aadenk Tukkur Tukkur mar-esa o-naa kaaTum-aa tamm-aa. #\section{Afzal Murd, \textit{Dry Bread} (\textit{brun ira})} #Written in May 2023. Unpublished. 1. daa zaalim, daa kaozagir, daa haraamxor cunk-o kaRda-s e. 2. handaa mana bandaGH, nan-ton duro kar-eno. 3. kull-e giRaa-tiaa kaoza kar-eno. 4. nan-e daaf-taa mon-aa sal-oii e. asul ille-pana =taa. 5. vaahid kuuca-Tii haRseng-isaa ten-ton hiit kann-ing-aTii as. 6. uraa-naa darga-aan tahTii nat tix-ing, duu-anaa lot-te xaaxarii-Tii tix-ing-aan pad havelii-Tii bas tuus. cavaTT-aate kaSHSH-aa. 7. mux-anaa xaLH-e kam kann-ing-kin macci leT-aa. 8. o-naa bann-ing-ton uraa-Tii asi cuppii-s vadii mass-aka. 9. o-naa lumma, baava, zaaiifa, cunaa-k o iraa iiR koTav o xaaxarii-Tii ten-e Dakk-aara cup kar-era tuus-ura. 10. o aga hiit kar-oii mass-aka =ham, to karaar karaar-aa kar-era. 11. vaahid-naa xad huR-ok-aa cunaa biingun mann-ing-ton haraatam hoGH-aaka to vaahid aasmaan-e kaaTum-aa harf-eka. o zaaiifa-GHaa ciR-esaa koTav-aTii hin-aaka. 12. oRe o cunaa-naa hoGH-ing-naa tavaar-e kam kann-ing-kin Tiivii-naa tukma-e xalk-aka. 13. kul cup tuul-ok vaahid-aa hur-aara ki o ant aahvaal bin-ik yaa ant-as hur-ik. 14. vaahid-naa lumma-baava o-naa daa turund-aa tabb-aan muunjaa ass-ur. 15. o-naa cunk-aa maar piira-ton GHaav kar-e ki baava daasaa nan-kin maeva o hanenii hat-pak. 16. piira of-te mehr-aT cup karif-eka o tenaa pinSHin-aan of-taa xuaaindaarii-te puurav kann-ing-naa kaol kar-eka. 17. ust-aTii paar-eka ki kan-aa =ham to daasaa davaa.daaruu-te hat-pak ii ant paa-v. 18. iin-k =ta tenaa aaxubat-kin muunjaa o vaeRaa ass-ur. 19. vaahid uraa-naa asiTT-aa khaTT-ok-aa as. 20. o =ham uraa-naa gurj o tenaa macciTT-aa khaTTiyaa-GHaa fareSHaan as. 21. o po.mann-ing-aTii all-av ki uraa-naa geSHtir mar-ok-aa xaRc-aataa baarem-e amar kam kann-ing ke. 22. Tiivii-aa mulk-aTii zar-anaa kambuutii-naa sarhaal gap mann-ing-aTii as. 23. vaahid IMF, world.benk, o elo jahaanii bunder-aataa paaraGH-aan vaam hall-ing, kubenii o xalkatt-aa pen sung lagg-ing-aa pareSHaan mass-aka. 24. elo paaraGH-aa hukuumat-naa vaziir o vakiil-aak daa barosa tin-ing-aTii ass-ur ki haalaat-aak juaan mar-era. 25. handaaR-ton asi pen aahvaal-as taalaan mas ki mirmirii-naa nirx-aTii geSHtirii kanning-aane. 26. vaahid Tiivii-naa aahvaal-e hur-issaa tenaa tanxaa-naa kaaGHad-e kaSHSH-aa hunn-ing-aTii tamm-aa. 27. o-naa kaaTum tamm-ing all-av ki xaRc-aate amar khaTTiyaa-naa ridd-aT kann-ing e. 28. handaaR-ton o-naa cunk-aa maar xuliis-aT koTav-aTii bas. 29. mirmirii o gaes-naa puuskun-aa zobda-GHaate o-naa mon-aa tix-aa o karaar-aa paar-e. 30. abbaa aeno kan-kin baazar-aan giRaa hat-es. 31. vaahid asi nazar-as maar-aa o asi nazar-as zobda-GHaatiaa SHaaGH-aa. 32. haraatam zobda-GHaate hur-aa to oR-aan xed-aak yala mass-ur. 33. dun.ki koTav-naa baamb oR-aa daasaa tamm-ik. 34. o turundii-aT peSH.tamm-ing as ki asi pen aahvaal-as taalaan mas. 35. zar.baaravii vaziir aahvaala.kaarii diivaan-aTii saaRii-aa haaliiyat-aate, jahaanii piRii-Tii nirx-aataa geSHtirii-naa sabab paar-ene. 36. o paan-ing as ki baaz zuu IMF-aan vaam mill-oe. 37. xalkat sagg ke. nan daasaa kubenii-aan peSH.tamm-ina. 38. vaahid Tiivii-e band kar-e o peSHan peSH.tamm-aa. 39. mana vaxt-aTii uraa-naa haaliiyat-aak badal mass-osur. 40. haraaRe vaxt-ase-Tii SHarhaalii o aasraatii as. daasaa fareSHaanii o muunjaaii o hiit hiit-aa jang-aak baSH.mann-ing-aTii ass-ur. 41. vaahid daftar-aTii =ham har vaxt hiit hiit-aa har asiT-ton jang kar-eka. 42. od-e tenaa iiR-taa(iin taa) vahii-naa gidreng-ing o cunaa-taa aaxubat-naa fikir fareSHaan kar-esaa as. 43. vale od-e hic kasar-as sujji-taoka. 44. hamo mirmirii o gaes-naa zobda-GHaate tin-ing-aan pad o-naa jeb hork mass-osus. 45. hork-aa jeb-aton uraa-GHaa bann-ing-aTii as ki kasar-aT jeb-aan asi mon-o palaasTik-as kaSHSH-aa. 46. o haR.de-aan baar oTal-aatiaan mar-esaa uraaGH-aa sar.mas. 47. kuuca-Tii peh-ing-ton xaar-aTii ten-ton hiit kar-esaa uraa-Tii putreng-aa. 48. cunk-aa maar =ta narr-esa bas o o-naa duu-aan mon-ingaa palaasTik-e halk. 49. o piira-naa paaraGH-aa hin-aa o xuaSH mar-esa piira-e paar-e. 50. piira daa hur =vaa abbaa kan-kin axxa baaz giRaa hes-une. 51. vaahid monii mar-esa cunaa-naa duu-aan palaasTik-e hall-ing-aTii tamm-aa. 52. handaaR-ton palaasTik harring-aa o baaruning-aa iraGH-aak palaasTik-aan peSH.tamm-aar Dher.mass-ur. #\section{Ghamxwr Hayt, \textit{Prisoners of Love} (\textit{mehr-an kaedk})} #Ghamxwr Hayt, \textit{Zind Zindnas E}). Otn Culture Akedim, Nok, Balochistan. 2020. 1. seLH-naa gorbaam-ase-ton goriic-naa yaxxii, daa kulav-ton saaRii as ki panrec-naa binaa mass-une. 2. handun har paaraGH-aa pan-aataa taalaanii =ham hatam-naa daakaan hamp-ing-naa niSHaanii as. 3. ii hamo benc-aa haR.de-naa vaR tuul-ok naa intzaar-aTii ass-uT. 4. naagumaan kan-e tenaa cehra-GHaa naa yax-ingaa naazurk-aa, duu-taa aesaas mas. 5. ii naa duu-tiaa tenaa duu-te tix-aaT. to nii tenaa zebaa-ingaa biSHxinda-ton kan-aa mon-aa sal-ok ass-us. 6. naa mehrbaan-aa biSHxinda taalaan-aa nod-aate drot hall-ing as. 7. ii paar-eT nii vaa aeno hure.kar-es. 8. nii asiika vaa biSHxinda-ton paar-es cupp. 9. guRaa ii pen hiit ka-ttavaT. 10. nii kan-aa duu-Tii halk-us. kan-e baSH.kar-es. 11. o nan baarun-aa phan-aatiaa carreng-isaa, asiT elo-aa hur-isaa, karaar karaar-aa hiit kann-ing ass-un. 12. phan-aataa tavaar-aT asi daRdii-o vale cupp-o saaz-as saaRii as. 13. nii paar-es. vaxt-as, dunyaa bandaGH-naa armaan-te handaa-vaR lattaaR-ik. 14. dun.ki nan daa baarun-aa phan-aate bedaRdii-Tii lattaaR-ing un. 15. ii paar-eT. jaaii bandaGH daa kaainaat-aT kull-aan bhallaa GHora-GHaa sahdaar e. 16. ii candii bandaGH-aate xan-aanuT, haraa-fk lavang.ruuting-naa daavaa kar-eno. 17. vale tenaa kaarem o xuaast-kin kull-e kasar-te hoSH-aan dar-eno. 18. nii paar-es, daaR-ton avaar avaar, tamm-ok-aa daa baarun-aa phan-aak, daa =ham kulav et-ira. 19. ki bandaGH araatam-iskaan zind-anaa draxt-naa laR-aT xull-ok e. to o-naa tenaa zeb-o xadar-as ar-e. 20. vaxt-as o zind-anaa draxt-aan kiSHk-aa, guRaa handun miSHtaa mar-ek, dun.ki daa phan-aak o. 21. ii naa hiit-aate mon.mustii dar-saa o ne-ton amannaa kar-saa paar-eT. 22. daa phan-aak daa =ham paa-ra ki har asi buRzii-kin SHefii-as ar-e. 23. nii paar-es vaxt-as dun =ham mar-ek ki, draxt-naa xarrun-aa phan-aak =ham laR-tiaan tamm-ira. 24. ii paar-eT hau, o hamo phan-aak o, haraaf-te vaxt-anaa trund-aa saxtii sorii-k tez-ingaa taho-taa droSHum-aT hal-era. 25. aga of-taa rota-GHaa sogav ass-ur to of-te taho biT-ing ka-ppak, na.to... 26. nan handaa hiit-aatiaT ass-un ki asivaar-ton taho trund mas. nan-e haRtomaa-te arf-e baal tis. 27. o nan buRz, cukk-aataa asi vallar-ase-ton avaar tamm-aan. haraa-fk har asi GHam-aan aajo jammar-teTii baal-aTii ass-ur. 28. tenaa vaR-aT haraang ki ust =taa xuaaiss-aka baal kar-era. haraaRe ust =taa kaSHSH-aaka tuus-ura. 29. nii daa cukk-aate xan-aas kan-e paar-es, hae.ki nan =ham bandaGH-naa jaaga cuk mar-osun juaan as. 30. kan-e naa daa hiit-ato amannaaii all-av, vale naa ustbaDDii-kin paar-eT, hae.ki. 31. nii tenaa peSHaanii-e kirinc kar-saa paar-es, handaa `hae.ki'-aan kan-e saxt bad bar-ek. 32. valdaa nan cuk-aaton avaar asi purbahaaro, purrang o purzabaad-o baaGH-ase-Tii daR-aan. 33. ii daa hiit-aa hirbiSHii ass-uT ki nan phanSHol-aan hatam-aTii amar raseng-aan. 34. daa baaGH-aT vaR.vaR-anaa phull-aak assur. phull-aataa zii-aa pir.kann-ing as. 35. pir-anaa har puRii-ton pirrik-aak cunko cunko Diivaa harf-esur naac kar-era. 36. puRii-ton ciraaGH-aataa naac vaa ant nidaara-s as. 37. vaR.vaR-anaa draxt-aak, naol.naol-anaa maeva-GHaak ass-ur. jo-k vah-aara. 38. cukk-aak pirrik-aak daang eng baal kar-isaa baaz zebaa-o bilsumii-o nidaara-s darSHaan kann-ing assur. 39. ust-e diir kar-ok-o saaz-as xaf-teTii diccaa araang-aan bass-aka. dun.ki nan-aa cang-anaa saaz e. 40. nii pirrik-ase-naa rand-aT rum kar-es. ii naa rand-aT. 41. pirrik parii-taa kacaarii-ase-Tii hin-aa. 42. parii-k ne xan-aar xumb-aT halk-ur. 43. drot o cuuk halk-ur. nii hiRz kar-es. 44. o-fk paar-er. nii to parii-ase us. araakaan daa nahaar-aaton avaar tamm-aanus. 45. nan daasaa ne, daa nahaar-aate asul ti-fana. 46. nii nan-ton nan-aa zebaa-GHaa dunyaa-Tii mar. 47. daaRe biira phull-aak o, hatam-k o, rang-aak o, bilsum o nod-aak o. 48. nan istaar-titon, cukk-aatiton, pirrik-aatiton guaazii ke-na. 49. SHaer paa-na. saaz xal-ena. caap xal-ena. 50. dunyaa-naa zeb-aataa GHuT zeb-aak handaaRe saaRii o. 51. GHuT rang-aak nan-ton o. num-ton ant-as ar-e. 52. num har kaarem-e niSHaan tin-ing-kin ke-re. 53. num-aa har kaar droGH-naa e. 54. num-aa biSHxinda-GHaak =ham daasaa jaaii aff-as. 55. num-aa mehr hiRs-anaa pucc-aatiaT peR-ok e. 56. num-aa dunyaa-naa vaR, daaRe hicco gaRattii-as af. 57. kas-e kas-anaa xuliis af. 58. daaRe mehr, num-aa dunyaa-naa Daol Do-as paaning-pak. 59. daaRe kas kas-aan bad.da-ppak. 60. daaRe har asiT becikaar, har asi GHam-aan aajo e. 61. ii tavaar kar-eT. daa to kan-aa mehr e. num-e ti-fara =ta. padii de-va =ta. 62. parii-k kan-aa hiit-aa maxx-isa paar-er. num bandaGH-aak, maga mehr-e caa-re. 63. nii parii-tiaan ten-e xalaas kann-ing-kin paar-es. 64. kan-e aeno ille-bo kaa-va, padii bar-eva. 65. o paar-er, nan ne asi SHaRt-aT ill-ina, nii nan-kin guTT-aT SHaer-as paa. 66. nan kul naa SHaer-aa saaz xal-ena. SHabbal o naac ke-na. 67. nii SHaer xall-ing-e binaa kar-es. 68. parii-k tenaa saaz-aate harf-er. naac-e binaa kar-er. 69. valdaa nii =ham naac-e harf-es. 70. handun-o mud joR.mas. 71. kan-e handun lagg-aaka ki kul phull-aak, draxt-aak, rang o bilsum-aak, nidaara-GHaak, jammar o nod-aak, tuube o istaa-k, ciraaGH o Diiva-GHaak num-to avaar naac kann-ing o. 72. balki GHuT kaainaat naac-aTi e. 73. daa naac-aT num-eaa jitaa-o besuddii-as beT.mas. 74. ki nii parii-titon avaar besamaaii-ase-Tii hin-aas. 75. ii xuliis-aT tamm-aaT nii kan-e giiraam dar-os. 76. nii parii-titon avaar dun SHabbal-aTii assus. kan-e daa gumaan harf-e ki nii =ham parii-ase us. 77. saaz-aatiaT ant habas-as taalaan mann-ing as. 78. ki handaaR-ton kas naa nat-taa tavaara-aan ii tenaa daa xiaal-aan hiij-aaT. 79. daang eng hur-aaT. nae nii us. nae hamo nidaara-GHaak o. 80. hamo mon-ingaa koTii as haraa-Tii ii hin-ok-aa sii saal-aan bandii ass-uT. 81. kan-aa na-kk, duu-k, zamziir-teTii saxt saxt taf-ok ass-ur. 82. handaaR-ton kan-e daa darak =ham lagg-aa. 83. ki nii =ham hepaar-naa koTii-Tii handaa-vaR zamziir-teTii taf-ok kaed us. #\section{Hasan Nsir, \textit{I and Me} (\textit{ o })} 1. ten-ton ten-aT gon ass-uT. o kan-aa rand-aT bar-isa kar-eka. 2. kan-e handun lagg-aaka ki o kan-aa muxbarii-e kann-ing e. 3. ii tenaa xiaal-aatiton duulixii ass-uT. 4. o-naa nat-taa kiSHikka kan-e tenaa paaraGH-aa cikk-aaka. 5. asi.vaar-ton ii tenaa xiaal-aatiaan peSHan mass-uTa. 6. kan-aa hoSH o paam o-naa kunD-aa hin-aaka. 7. ii tenaa gaam-te macci pen trund kar-eTa. 8. o-naa nat-taa trappa-naa tavaar =ham trund mas. 9. aaxir ii =ham rum kann-ing-e harf-eT. o =ham kan-ton kan-aa rand-aT rum kar-e. 10. daasaa ii asi penvaR-o(ajiib) xuliis-ase-naa guaacii mass-uT ki kan-e o sar.mar-o. kan-e nusxaan tir-o. 11. ii daa SHaar-anaa roSHnaaii-aan =ham peSH.tamm-aaT taaki kan-e taarmaii-Tii xam-p. 12. vale valdaa =ham o kan-aa rand-aT sexaa-aan baar lagg-ok as. 13. daasaa kan-e vahm harf-e ki daa ant mas kan-ton. daa antae kan-aa rand-e ill-epak. 14. ii nan-taa taarmaii-Tii ten-e Dhakk-aaTa o valdaa =ham kan-ton. 15. ii bandaGH-aataa muccii-Tii ten-e avdem.kann-ing-naa koSHista kar-eTa vale valdaa =ham o kan-ton avaar as. 16. o-naa xan-ing-naa kac handaaxa geSHtir as ki har paRda-Tii kan-e xan-aaka. 17. daasaa ii =ham ten-ton tenant salaa kar-eT ki aTTomaT ii daaR-aan narr-oT. aaxir daade havaal ke-v ki antae o kan-aa rand-e ill-epak. aaxir ant gunaa-as kar-enuT. 18. handaa talval-aT ki havaal ke-v yaa ka-ppar =te. dun maf o kan-aa lix-aTii tamm-oe. 19. baaz soc-ing-aan guD ii od-e ahvaal kar-eT ki nii antae har jaaga kan-ton gon us. 20. naa masxat ant e. maalav to ii murr-aan o-naa siaag-e xan-aasuT. 21. vale haraatam ii oR-ton mon.pa.mon mass-uT kan-aa apaax-aak parreng-aar. 22. ii habakka mass-uT o-naa xan-teTii hunn-ing-kin bhall-o ust-as bakaar e. 23. ii haraatam oR-aa xuuRt hur-aaT to o-naa baaz xuliif-ok-o droSHum-as as. 24. o-naa xan-ing-aan asi bhiim o xuliis-as bandaGH-aa taalaan mass-aka. 25. o-naa droSHum-e xan-ing-aan jaan siim.siim mass-aka. 26. o kan-aa xuRk-aa bas to xuliis-aan kan-aa dam band mas. 27. kan-aa tavaar tahTii Dub halk. kan-aa rang haRseng-aa. 28. dun.ki izraaiil mon.pa.mon ruu-anaa dann-ing-kin bar-e. 29. o asi.vaar-to kan-aa kopa-GHaa duu-e tix-aa. 30. o-naa duu handaaxas kuben as ki kan-aa nizor-aa kopa-GHaak o-naa duu-anaa baarem-e harf-ing ka-ttavasa. 31. ii asi.vaar-to tenaa tevaii-aa zor-e muc kar-isa o-naa duu-e tenaa kopa-GHaan asi kunD-aa xass-aaT. 32. o-naa mon-aa asi purmehr-o biSHxinda-as taalaan mas. 33. o daa cuppii-e pirGH-isa kan-e paar-e. xuaaja nii fareSHaan ma-fa. 34. kan-aa laRz-ok-aa joR-tiaan biira handaa tavaar peSHan mas. nii..nii..nii der us. 35. nii tenaa hoSH-e sambaal, ii naa sangat uT. 36. asi.vaar-to avliiko mill-ing-aa o-naa sangattii ganD-ing-naa vaR.o.Daol kan-e pen-vaR lagg-aa. 37. ii ten-ton tenant soc-aaT ki zaruur daa-naa mafaad-as mar-o. 38. vale kan-aa soc-ing-ton, kan-aa soc-ok-aa hiit-anaa varandii-e tis paar-e. 39. xuaaja kan-e ne-ton hicco mafaad-as aff. 40. ii biira ne aasraatii tin-ing-kin ne-ton tud uT. ii to cunakkii-aan ne-to sangat uT. 41. o-naa daa hiit-anaa bin-ing-ton ii baahotar saliis-uT ki yaa xudaa daa fariSHta-s e ki kan-aa ust-anaa hiit-e sarpand mas. 42. ii o-naa kunD-aa haeraanii-aT hur-isa od-e paar-eT xuaaja ne daa mana de-anaa e xan-ing uT kan-aa to dun-o hicco sangatt-as af. 43. o paar-e nii cunakk ass-us. iskuul-aan narr-aasa. maedaan-teTii gohii kar-esa. ii ne-ton tud ass-uT. 44. haraatam baava-naa ciR-ing-aan uraa-GHaan narr-aasa to ii ne-ton avaar ass-uT. 45. vaxt-as cAARda-naa tuube-e hunn-ing-kin xalk-aT mur peSH.tamm-aasa, ii ne-to avaar ass-uT. 46. vaxt-as hatam-naa phull-aataa zabaad-ton duulixii kar-esa. 47. kudrat-naa nadaara-GHaataa cass-e halk-usa. 48. vaxt-as sal-ok-aa diir-anaa tahTii nii tenaa sexaa-e xal xalk-usa to ii ne-ton tud ass-uT. 49. ae vaxt-as ki jahaan-naa xarmehrii-tiaan Dukiaa mass-usa to ii ne-ton avaar ass-uT. 50. ne haraatam sangattii o mehr.o.maabat-aT droGH-naa Tekii mill-aaka. 51. nii tahTii pinn-isa hin-aasa to naa vajuud-naa Tukkur-te muc kann-ing-aT ii ne-ton kumak kar-eTa. 52. haraatam zind ne dam.daref-e. haraatam ne sarpand mar-ok-o all-av. 53. haraatam naa jaoza-GHaataa kadr-e kas poh.ma-ttav. 54. haraatam nii raast-ato duulixii kar-es. 55. haraatam elof-taa baDD-e tenaa kopa-GHaa harf-ing-naa koSHist kar-es. 56. pen-taa daRd-e tenaa sarpand mass-us. 57. haraatam raaj-anaa gandaii o beceTii-tiaa Darrii xall-ing-e harf-es. to ne kul ill-aar. 58. ne naa sangatt-aak =ham ill-aar, haraa paar-era nan ne-ton ham.kopa un. 59. vale ii hamotam =ham ne-ton ass-uT naa daRd-aataa sebo. 60. daasaa kan-aa rang haRseng-aa. kan-aa peSHaanii-aan xed-aak yala mass-ur. 61. ii tenaa laRz-ok-aa joR-tito o-naa kunD-aa hur-aaT. yaar ii ne ti-ppara. 62. nii anta-kin kan-ton cappuReng-aanus. kan-e naa sangattii bakaar af. 63. antae kan-aa rand-e ill-ipesa. o kan-aa kunD-aa hur-aa Takk-as xalk. 64. amar mann-ing ke-k nii tenaa, kuben-aa vaxt-anaa sangatt-e giiraam.ke-s. 65. caa-va daasaa daa SHaar-vaalaa-tiaan baar ne =ham raast bin-ing-naa sagg af. 66. ii asi-vaar-to kaaTum-aT duu-te saxt kar-isa asi trund-o ciihaanT-as xalk-uT. 67. xudaa-e manna kan-aa rand-e ill-e. hin daakaa. kan-e ne-ton sangattii kar-oii af. 68. ii aah.o.piraad-ton oR-aa duu taf-eT. od-e zaarii kar-eT ki kan-aa rand-e ill-e. 69. vale o-naa varandii handaa as. o tenaa asiTT-aa hiit-aa sal-ok as. kan-to sangattii kar. 70. jaaga-naa jaaga-as kaarem et-iva ne. o-naa ahvaal kann-ing kan-aa lix-aT tamm-aa. 71. daasaa ii oR-ton aaxta.jaan ass-uT. 72. kan-e handun lagg-aaka kan-e daa-naa sangattii ganok ke-k. 73. ii har vaxt oR-aan narr-aaTa. vale o kan-aa rand-aT har jaaga, haraang ki kaa-v kan-ton tud ass. 74. ii oR-aan soj ke-va kane-aan ne ant-as mill-ik. 75. nii kan-e antae tevaii zind-aan biT-es. 76. kan-e tuuLH.o.baSH-aan siaal.o.siaaldaarii-aan biT-es. 77. antae kan-to dun ke-sa. o paar-eka ne kas poh.ma-fak. 78. daa dunyaa naa jaoza-GHaate sarpand ma-fak. 79. naa tabb-e poh.ma-fak. naa mehr-e poh.ma-fak. naa raast-e sagg-ipak. 80. daa-fk droGH-naa lives-aT tenaa hakkii droSHum-e DHakk-aano. 81. nii raast paar-es ne-kin de af. ne ii poh.mar-eva. tenaa ust-anaa diir-e kan-ton SHol-a. 82. ii ne sagg-iva. naa raast-e xan-tiaa tix-iva. 83. ii daa =ham caa-va ki dunyaa-e haraa nazar-aT nii xan-ing xuaa-sa. 84. haraa nazar-aT hur-isa =te vale dunyaa ne o nazar-aT hur-pak. 85. ne daaRe kas xuaa-pak. ii xuaa-va ne antae.ki ii naa sangat uT. valdaa =ham nii kane-aan narr-isa. 86. asi de ii oR-aan handaaxa daRdii mass-uT ki tenaa jaan-e oR-aan kaSHSH-ing-kin oR-aan narr-aaT 87. ki kaa-v tevaii SHaar-vaalaa-te tenaa siaal o kariib-aate tenaa sangatt-aate muc ke-va. 88. of-te paa-va ki kan-e daa ganok ke-k. kan-e daR-aan aajo ka-bo. 89. vale ii haraatam SHaar-anaa niaam-aa sar.mass-uT kuuk.paaRo kar-eT tavaar xalk-uT. 90. vale kan-aa tavaar asiT-naa =ham xaf-aa sar.ma-ttav. 91. handun lagg-aaka ki mucc-aa SHaar tungaan e. 92. daaxas ciihaanT-aan guD =ham SHaar-vaalaa-k samaa ka-tavas. 93. bevas mass-uT ii o-naa duu-e halk-uT. 94. ii o kan-aa tahTii Dhakk-ok-aa guaacinii duu.pa.duu halk-un padii tenaa bundar-aa bass-un. #\section{Hasan Nsir, \textit{Senseless} (\textit{bhotar})} 1. maSH-anaa daamaan-aT cakkul-aataa vah-ok-aa diir-taa niaam-aT kan-aa mehr-aton pand as. 2. ust vah-ok-aa mehr gal.o.baalii-naa vahera-T vah-aaka. 3. SHaadurii-aa jammar-aT maSH buuk as. 4. guan-naa draxt-aak xaSHang luDD-ing ass-ur. 5. puden-aa cirik draxt-naa SHamb-aataa niaam-aan baansurii-naa tavaar-e taalaan kann-ing as. 6. caanjal-naa cang-aT amn-emnii, xuaSHSHii, galobaalii-naa SHaer-te saaz kar-esus. 7. kan-aa DHe-naa har baatii, har xaahot aasraatii-naa xumb-aT tene, tenaa baalaad-aan buRz ciltan-naa maSH-anaa Thol-aa takk-aaka. 8. mehr-aak tenaa muraad-aa caap xalk-ura. 9. aeno SHaemuriid-aataa niaam-aT hicco caakar-as all-av. 10. haR.dusar, duu.pa.duu maSH-anaa talaar-tiaa jup xal-isaa tenaa mehr-anaa zabaad-ton duulixii ass-ur. 11. kast.o.kaaR paaho halk-usus. 12. asiTTii, avaarii, saxaavat o mehr-aataa calakkaara as. 13. mehr babkaaii xalk-aka. 14. xarmehrii-naa gumaan =ham gadr.mass-usus. 15. aasmaan tenaa xarrunii-e DaGHaar-aa taalaan kar-esus. 16. xazm o aahuuk xal-tiaa xuaSHSHii-aan jup.xal-isaa taraDD-aara. 17. xarmaa o xazm-aak asi kumb-aan aviRda diir kun-ing ass-ur. 18. bae buuc-aak asi elo-ton biSHxinda... 19. de-anaa diSHtaar de-aton mon.pa.mon tenaa mon-e haRs-ing as. 20. guaaRix-aak tenaa cavakkii-aa naaz kar-era. 21. har rang-anaa guaaRix-aak, haft rang kaSHiida-GHaan baar taalaan tenaa zebaa-GHaa nidaara-ton xan-te puden kar-era. 22. bulbul o jirrikkii-taa hanen-aa tavaar. gaDDik-aataa siTT-ing. 23. SHaantul-naa tavaar-aT sulemaanii saaz o ziimal taho-aT taalaan daa bae o buuc, jir-aataa zabaad tevaii taho-aT taalaan as. 24. taho-Tii giRaa-k tenaa aasraatii-ton daa jannatt-aT saaRii ass-ur. 25. haraa ki SHaddaad-naa jannatt-e =ham SHakkii kar-esur. 26. handun paa ki bahaSHt-naa Tukkur-as DaGHaar-aa daR-aasus. 27. nii paa ant all-av daa jannatt-aT. 28. bandaGH-naa azal-aan hal-es taaba aeno-iskaan o-naa ant aasraatii-as ar-e har xuaSHSHii daaRe saaRii as. 29. asi vaar-ton asi Tik.Tik-naa tavaar-as kan-e kan-aa duu-Tii hal-issaa daa pur.cas-aa tuGH-aan kaSHSH-ing as. 30. ii tenaa xan-te muuSHk-isaa, xan-ti mal-ing-naa koSHist-aT. 31. daasaa taarma-GHaa khoTav-aT diivaal-aa dranj-ok, ghaRii-naa siila-naa Tik.Tik-naa tavaar kan-aa mazGH-anaa taar-teTii asi cupp-o laRza-as SHaaGH-aa. 32. xan-te macciT pen paTT-aaT ki daa tuGH-as maf guaacinii mar-e. 33. vale gaRii-naa Tik.Tik-naa tavaar kan-e tenaa paaraGH-aa cikk-isaa kan-aa gumaan-e pak kann-ing as. 34. handaa gumaan-ton kan-aa jon-aan asi puden-o xed-as yala.mas. 35. kalaii-ase-aT tenaa jon-e duu-te DaGHaar-aTii tir-isaa buRz kar-eT tuus-uT. 36. daasaa vaxt-anaa khoTav-aT caar paaraGH-aa Tik.Tik-naa paareSHt-naa gumaan mass-aka. 37. daasaa tahaarii-naa har kunD-aa vaxt-anaa sur.sur as. uff ..daa ajab mas. 38. daasaa dun ki aadam-e jannatt-aan xolum kaSHSH-aa, handun kan-aa zebaa-GHaa tuGH-anaa bala-GHaate daa vaxt-anaa Tik.TiK-naa tavaar harf-e. 39 ii daa tuGH-e tenaa soc-aataa xuRjiin-aT SHaaGH-ing-naa koSHist-aT ki daa tuGH-aT sal-iv. 40. handaa tuGH-aT saa.hal-ev. mudaam handaa-Tii tenaa vaxt-e ter.ke-v. 41. vale vaxt-anaa Tik.Tik-naa tavaar guaalaii-aa siila-GHaan baar kan-aa soc-aataa xuRjiin-e Tung.kar-isaa as. 42. haraaR-aan daa tuGH paSH.paSH mar-isaa DHer mas. kan-aa arva ZHand.band as. 43. daasaa nan muc daa vaxt-aton kan-aa raTing o jang barjaa as. 44. vaar-as oR-aa xan-te xiisun kar-eTa. vaar-as bevassii-aan o-naa nat-duu-tiaa tamm-aaTa. 45. od-e minnat.o.zaarii kar-eTa ki kane-aan kan-aa tuGH-e pul-pa. 46. kan-e hamo tuGH-e padii et. kan-e hamo-Tii zinda mar-oii e. 47. vale gaRii-naa Tik.Tik-naa tavaar kane-aa malanD kar-eka. 48. kane-aa Darrii xal-issaa joR-te jubii.kar-eka. uff ae tuGH. 49. daasaa har nan ziiT-aa xan-titon hamo tuGH-e paTT-aaTa. 50. xan-te tar.kar-isaa hamo tuGH-aT hin-ing-naa besob-aa koSHist as. 51. vale gaRii-naa Tik.Tik-naa tavaar sum-aan baar lagg-isaa kan-aa arva-e khap.kann-ing as. 52. gaRii-naa sael-te kaSHSH-aaT jag.jag kar-eT biT-eT ki navaa tungaan kaa-v ki hamo tuGH-aT zind-e esar.ke-v. 53. vale gaRii-naa siila jik.sal-ok as. uff. uff. daa tavaar daa Tik.Tik-naa tavaar haraa paaso-aan bann-ing e. 54. daa tavaar kan-aa milii-Tii caTT handii mass-usas. 55. ii gaRii-e SHef tix-isaa juaan laGHat tiss-uT. 56. Tukkur Tukkur kar-eT caGHal tiss-uT. vale daa tavaar kan-e caTT patt-aan kaSHSH-aa. 57. daa Tik.Tik-naa tavaar, kan-aa SHaadurii-aa tuGH o vaxt-anaa niaam-aT asi bhall-o jang-as barjaa as. 58. daa vaxt antae kan-aa zebaa-GHaa tuGH-e phul-aa. 59. ii nan muc handaa omet, gaRtii-ton intizaarii ki kan-aa xan-k lagg-ir o ii tenaa hamo tuGH-aT valdaa kaa-v haraa-naa siaag-aan kan-e taaGHat bar-ek. 60. xan-te tar.ke-va gaRii-naa Tik.Tik. xan-te mal-eva gaRii-naa Tik.Tik-naa tavaar kan-e jumb.tir-saa kan-e xaac-ing-kin ill-epak. 61. handun lagg-ik ki daa vaxt kan-aa maatuna e. kane-aan huSHing-ik. kane-aa juSH-ik. 62. ii candii de-taa e tuGH-akin aahirii. 63. nan muc SHaogiir xal-isaa tenaa tuGH-akin sikk-iva. 64. vale vaxt-anaa tavaar kan-aa tuGH-te kan-aa taaGHatt-e sijla kar-e ill-aa. 65. paa-ra vaxt-e tavaar aff. vale daa Tik.Tik. 66. har paaraGH-aa Tik.Tik.Tik.Tik ii daa tavaar-aan handaaxa bezaar ki zind-aan tamm-aasuT. 67. haeraan, habakka ki amar daa tavaar-tiaan aajo mar-ev. 68. ten-ton daa faesila-e kar-eT ki ten-e kaSH-oii e. 69. daasaa xaf-teTii or-te tir-saa. valdaa =ham Tik.Tik-naa tavaar. 70. or-te handaaxadar zor tiss-uT ki kan-aa or-k kan-aa xaf-taa paRda-e har-isaa ditar cur.kar-er. 71. ii behoSHii-naa kunD-aa bexud. 72. asi vaar valdaa ii hamo zebaa-GHaa tuGH-aT gaam-e tix-aasuT. ki vaxt mon-e haRs-aa. 73. aasmaan-naa paaraGH-aan asi xiisun-o bhall-o balaa-as azdiyaar-aan baar, baa-aan ziraab kaSHSH-isaa kan-aa DaGHaar-naa kunD-aa bann-ing as. 74. o asi ziraab-ase-ton tevaii DaGHaar-naa zebaaii-e put-k tis. 75. kan-aa jon-aa kan-aa pucc-aak =ham sajla halk-ur. 76. o tenaa baa-e xaT kar-saa trundii-aT DaGHaar-naa paaraGH-aa. DaGHaar-kin baa.biT-ing as. 77. taho-Tii DaGHaar-e baaxo-as xan-ing as. 78. ii =ham handaa DaGHaar-ton o-naa baa-Tii hin-ing ass-uT. 79. asi uundaaii-as kan-e palveR kar-e. 80. kan-e handun gumaan mas ki daasaa nan o-naa baa-Tii. 81. kan-aa cirrikaav-aak kan-aa guTT-aT bar-esur. 82. daasaa to ii gaRii-e =ham Tukkur Tukkur kar-esuT ki o-naa tavaar kan-e daa GHazab-naa baa-GHaan kaSHSH-e. 83. asi vaar-aton hutrum.kar-saa baSH.mass-uT. 84. kan-aa sek kane-aan baaz mur hin-aasus. 85. daasaa ii candii de-taa e handaa bhiim o xuliis-aan xaac-para navaa hamo tuGH valdaa bar-e. 86. daasaa kan-aa zebaa-GHaa tuGH-aa, badruu-aa tuGH tenaa gudd-e taalaan.kar-esus. 87. daasaa to kan-aa handaa koSHist as ki tungaan him-par, navaa hamo balaa kan-e ked-e. 88. daasaa caarma.kund tenaa khoTav-naa diivaal-aatiaa gaRii dranj-aaT. 89. har paaraGH-aa Tik.Tik vaxt-anaa tavaar. 90. ii handaa bad-ingaa tuGH-e miR-ing-naa jat.pat-aT. 91. vaxt o tuGH-anaa niaam-aT bevas o baahotar sal-ok. 92. daasaa omet o iRakkaa-GHaa kan-aa guDiiko dam Tang-ok e. #\section{Wahd Zahr, \textit{A Powerless Man} (\textit{bevas banda})} #Unpublished. Finished on 20 March, 2023, in Lahore. 1. daa xalk-aTii ant all-av, xarrun-aa daraxt-aak, daa-naa puden-aa bandaGHii-naa saar.o.sud-e paaSH kar-era. 2. mur.o.xuRk-aan las maxluuk daa-naa nidaara-GHaate hunn-ing-kin bass-ura. 3. daa-naa gicen, paak-aa taho-e rotiink-aateTii jaaga tiss-ura hin-aara. 4. handaa-naa savaab-aT bandaGH, bandaGHii-naa SHaraf-aan vaaxub ass-aka. 5. daa-naa savab miir badal.xaan-naa har bandaGH-ton mehr ass-aka. 6. o daa jaaga-naa sifit.o.sanaa, bedaaGH o beTung-aa jolii-taa rakk-anaa zimavaar ass-aka. 7. daaR-kin rabb od-e piraax-o siina-s, guSHaada-o maDuul-as tiss-osus. 8. siAARaaii oR-aa xatam as. 9. nizor-aan nizor-aa bandaGH =ham oR-aa hur-aaka. gamar kar-eka. 10. guar o maas-anaa candii bandaGH-aak daa giRaa-te xan-issaa huSHing-aara. 11. miir-e asi de diccaa ant sujj-aa? 12. o tenaa DhaaDarii-e safaa kann-ing-aTii as. 13. o-naa sum-te kaSHSH-aa asi paaraGH-aa tix-aa. 14. tenaa mon-aa sal-ok-aa kaarinda niaazuu-e hakkal tir-issaa tuufak-e mukaabil tor-e. 15. biira daa hunn-ing xuaaiss-aka ki kan-aa maxluuk laGHor to ma-tane. 16. yaa kane-aan mur o bevafaa to ma-tane. 17. niaazuu miir-aa hur-aa biSHxinda kar-esaa. 18. kuus-anaa kaTik-aate mal-aa. 19. siina-e firaax kar-e. 20. miir-anaa hakkal-e kabuul kar-e. 21. miir tuufak-naa hullii-aa duu-e tix-aa. 22. baa-aan Takaa-naa tavaar-e kaSHSH-aa. 23. od-e ant samaa as ki asi golii-s tuufak-aTii gaT mar-o. 24. bas o-naa baa-anaa tavaar-ton sum =ham Takaa kar-e. 25. siddaa niaazuu-naa siina-Tii peh-aa. 26. niaazuu DaGHaar-aa tamm-aa. parparaaRii kann-ing-aTii as. 27. miir-e kas paa-e duuSHa-s Dang kaSHSH-aasus. 28. daakaan ekaan kul muc mass-ur. 29. niaazuu-e ill-aar miir-e sambaal-aar. 30. kul od-e tasalla tiss-ur mar-ek kaa-ik. 31. miir curt-e =ta xal-pa. 32. nan daad-e maSH maas-ase-aa biT-ina. 33. bemaaluum-ase-naa zii-aa tirep ke-na =ta. 34. yaa guRaa ten-aT kar-ok-o xuuk-as paaSH.ke-na =ta. 35. majaal e kass-e darak lagg-e ki num od-e sum-ase-naa guaacii kar-enure. 36. miir daa hiit-aate bin-ing-aTii ass-aka. 37. karaar-as tuufak-ton leviiz tAARa-naa paaraGH-aa raahii mas. 38. o-naa naaib hazuuro oR-ton tud ass-aka. 39. pen kass-e avaar mann-ing-kin ille-tav. 40. kasar-aae(kasar aa/ kasar-aTii) naaib-e ant po.kar-e kass-e samaa ma-tav. 41. siddaa bas tuufak-e sipaaii-as-e tis. 42. hattakaRii xuaaif-e. 43. ten-e ten-aT zoraakii kar-esa hattakaRii-teaT taf-e. 44. o baerakk-aTii hin-aa tuus. 45. leviiz-naa sipaaii-k ten-e axxa padii cikk-aara. 46. miir o-teaa handaaxa ciR-aaka. 47. kas ust-aTii paan-ing-aTii ass-aka miir-anaa maGHaz xaraab mass-une. 48. kas paar-eka sudd-aTii tenaa af. 49. daa hadd-iskaan oR-aa ganok mann-ing-naa =ham xiaal ust-aateTii jaaga kar-esus. 50. padaa kul tassala kar-er ki miir-e ant mann-ing ke-k. 51. niaazuu-naa Tabbar miir-anaa iraGH diir-e kung-une o amar miir-aa parca kar-or. 52. daa niaam-aTii naaib niaazuu-e jah.o.jaagaa kann-ing-kin peSH.tamm-aa. 53. naaib hazuuro miir-anaa maar-anaa daa-mon e-mon carreng-aTii ass-aka. 54. caa-va miir-anaa xataa-GHaan o-naa turundii-e SHef SHaaGH-ing-aTii ass-aka. 55. vale dono hiit-as ma-tav. 56. niaazuu-naa maar aziiz miir-anaa barxilaaf parca-e kaSHSHif-e. 57. miir-e candii-k vaR.vaR-anaa salaa tiss-ur. 58. miir hicc-as manni-tav. 59. aziiz-e SHef SHaaGH-ing, xaer-anaa kasar-aa hatr-ing-naa koSHist-e kar-er. 60. o =ham neT asi hiit-aa sal-ok ass-aka, ki miir kan-aa baava-e antae xalk. 61. daa-naa sizaa od-e raseng-oe. 62. antae ki o jang.o.jadal-naa vass-e tix-taoka. 63. vale kaanuud-naa maamila-Tii daaxa mon-aa peSH.tamm-aa har asiT haeraan ass-aka. 64. miir badal tenaa aalum, xaahot kull-e kulav kar-e ki aziiz-ton kas aRef ten-e. 65. ill-ebo ant-as kann-ing xuaa-ik ke. 66. har bandaGH handaa Tak xall-ing-aTii ass-aka, 67. ki naaib hazuuro maamila-e puden kann-ing-kin caa-va aziz-naa daa-mon e-mon mann-ing-aTii as. 68. niaazuu-naa cill-aan guD mann-ing ke-k maamila kuTT-e. vale dun ma-tav. 69. aziiz baaz zii-iskaan sar.mas. 70. kul haeraan ass-ura aziiz-ton daaxa xarc.o.xaraabaat-kin paesa haraakaan bann-ing-aTii as. 71. daasaa kul SHakbar mass-ur ki mar-e maf daa naaib hazuuro mex-aTii =ham xall-ing-aTii e o naal-aTii =ham. 72. daa caa-va miir-anaa jaaga-e hall-ing xuaa-ik. 73. antae.ki aziiz-to daasaa meR-e =ham kasar tin-ing-aTii all-av. 74. kas paan-ing-aTii ass-aka ki miir daa maamila-e cunakk xiaal kann-ing-aTii e. 75. daa vabaal-as oR-kin joR.mar-oe. 76. vaakaii handun mas. 77. miir badal daa xon-anaa savabb-aan umr.kaez hin-aa. sizaa mas. 78. daasaa to har bandaGH-e aziiz-aan bad.bann-ing-aTii as. 79. kas od-e nimik.haraam paan-ing-aTii as. 80. kas =ham naaib-e juaan paan-ing-aTii all-av. 81. daa kul cambaazii-naa doba-e naaib-aa xall-ing-aTii ass-ur. 82. saal-ase-aan pad miir badal-naa paaraGH-aan hin-ok-aa meR-e kasar mill-aa. 83. aziiz niT.tir-issaa asi SHaRt-ase-aa daa xon-e maaf.kann-ing-aa faesila kar-e. 84. haraa-Tii lakk-aa ruppaii-k badal-aT tixing-aar. 85. miir badal meR-e ixtiaar tiss-usus. 86. ki aziiz ant SHaRt-as tix-e. od-e kabuul ka-bo. 87. meR majbuur as SHaRt-aate kabuul kar-e. 88. haalaan.ki miir-anaa maa-k aziiz o o-naa xaahot-e xalk-aan kaSHSH-ing-naa paar-era. 89. o-naa kaaTum-e kun-ing-naa paar-era. 90. vale miir kull-e badrad kar-e o cup karif-e. 91. aeno miir daa meR o faesila-GHaan guD yala mann-ing-aTii ass-aka. 92. xalkat o-naa yala mann-ing-naa xuaSHSHii-Tii muc as. 93. har.kas haeraan ass-aka ki kul saaRii o naaib oRe af. 94. zamaana-se-aan guD murr-aan bar-ok-aa iraa bandaGH-aa kull-anaa naza-k tamm-aar. 95. xuRk mann-ing-aa xan-aar ki naaib o aziiz bann-ing-aTii o. 96. giRaa-s bandaGH turund mass-ur baa-te paTT-aasur ki kireng-aate yala ke-r. 97. vale miir duu-e buRz-aa kar-issaa o-te tor-e. 98. aziiz siddaa miir-anaa mon-aa bas saliis. 99. miir mon-aa mar-essa od-e xumb kar-e. 100. aziiz hoGH-isaa paan-ing-aTii as. 101. miir antae kan-e dono imtihaan-ase-Tii SHaaGH-aas. 102. kan-e saal-as betuGH kar-es. 103. kan-e samaa as num-aa kusuur all-av. guRaa antae? 104. miir o-naa taf-ok-aa duu-te duu-Tii halk paar-e. 105. ii xuaa-taoTa ki daa xuun bevass-aa bandaGH-naa xuun joR.mar-e. 106. bandaGH-naa ditar-naa hicco haalaat-ase-Tii maT af. 107. har vah-ok-aa ditar-naa hisaab baaide mar-e. 108. ii naaib-naa =ham minnatvaar uT haraa kan-to sal-ok as. 109. kan-aa har hiit-aa amannaa kar-e. 110. kan-aa daa faesila mustii xalk-Tii bebandaGHii-e jaaga na tin-ing-naa misaal-as joR.mar-oe. 111. daa hiit-e kann-ing-ton aziiz-naa duu-e halk paar-e. 112. kaa-n iilum-naa maar nan haRtomaa-k tenaa tenaa kaarem-aTii sarsob mass-unun. #\section{Wahd Zahr, \textit{Gazing from the Porch} (\textit{})} #Unpublished. Finished on 16 April, 2023, in Quetta. 1. yax-anaa de-k ass-ur. 2. daa de-teTii nan-anaa vaxt-aa handun cuppii mar-ek ki kabristaan o SHaar-taa parx xatam mar-ek. 3. juujikk-aak avdem mar-era. saadaa-k koD ke-ra. 4. vale lunD-aa maa-k kunj-ase-Tii tuul-ok, GHiibat, kissa, o GHussa-naa kuTink-aate (h)uf tir-issaa jaan-e tenaa baasun tix-aara. 5. aeno padaa majlis =taa baasun as. raamaan gerij-aan bass-usus. 6. SHariif bangula-ase-Tii kaarem kar-eka o =ham saaRii ass-aka. 7. o-teTii aazaat-aa bandaGH nuuraa ass-aka. haraa xuaan-aaka. 8. o-naa xuaan-ing ant as bas iskuul-naa ziyaaratt-e kar-eka. 9. maasTar o maa-teaa malanD o masxara kar-esa vaxt-e tadef-eka. 10. cuTTii-taa de sob-aan nem.nan-iskaan avaar mass-ura. 11. elo de-teTii har.kas vaxtii bass-aka kull-aan must thaRa-e aabaad kar-eka 12. tenaa uraa o uraa-naa bandaGH-aateaan bedis oR-kin mucc-aa kuuca aebdaar as. 13. har niaaRii xaraab as. 14. har bandaGH GHaerat o SHarm-aan maSH-ok as. 15. maar o masin-taa kissa-GHaak of-taa gicen-aa sarhaal-aak ass-ur. 16. yaa guRaa maxluuk-naa maal o zar-aa juSH-aara. 17. taan.ki of-taa uraa-GHaan piir-ingaa lumma, iilum-as of-te nem.SHaf mann-ing, majlis-e cuTTif-ing-kin paa-taoka of-taa hiit-aak kuTTi-tavara(kuTTitaora). 18. daaf-teaan har asiT-naa lumma baava handaa paar-eka kan-aa maar-e filaanii-naa maar xaraab kar-ene. 19. majaal-as o daa hiit-e hamo-tiskaan sar.kar-osur yaa gila.kar-osur. 20. kamaal as of-taa bhallaa-teTii sangattii all-av. 21. haalaan.ki zamaana-naa asuul e ki bhallaa-taa sangattii cunaa-taa sangattii-Tii haRsing-ik. 22. haraatam daa maar yaa masiR-ase-naa kissa-e kar-era to of-taa baa diir ill-aaka. 23. haraatam SHariif tenaa uraa-naa maalik-naa zar o bangula of-taa tuuLH.o.baSH-naa kissa-e kar-eka o-fk GHussa-GHaan laar kar-era. 24. of-te pen vaxt o haalaat-naa hic sudd all-avaka. 25. haraa bandaGH-e tenaa vaxt-anaa hic samaa ma-fak SHaetaan o-naa vaxt-e tenaa manSHaa-aT tadef-ik.(condtional) 26. bas num daa xiaal ka-bo ki daaf-taa har saaat(saat)-naa mahaar SHaetaan-naa duu-Tii as. 27. raamaan vaxt.vaxt nuuraa-e iskuul-aan narrif-eka o vaxt-as SHariif-e bangula-GHaa hin-ing-aan. 28. har musiT-naa lumma baava of-te tenaa tenaa bar-ok-aa vaxt-anaa tiir o tamba xiaal kar-era. 29. aga kas-as daa ridd-aT of-taa lumma baava-e paamdaar kann-ing-naa koSHist-e kar-eka to of-taa kamaaSH-aataa asiTT-ingaa varandii ass-aka aaxir bhallun mar-oe juaan mar-oe. 30. daaf-te zar kaTT-ing, nanoiinan dalvat kaTT-ing, zind-anaa aasraatii-te bedis xuaarii-aan duuii.kann-ing-naa SHaok as. 31. haalaan.ki zind-e joR.kann-ing SHaok-as af. 32. zind candii SHaonk-aate illif-ik guRaa bandaGH-ton sangattii ke-k. 33. SHariif tenaa maalik, uraa godii-naa zebaaii, zar o aasraatii-naa andaaxas kissa kar-esus ki raamaan o nuuraa daa jhaLH-aTii nan.o.de huSHing-aara. 34. hamo de SHariif SHaam tamm-ing-iskaan ba-taosus(batavesus) to raamaan o nuuraa e sursuruk-aak kun-ing-aTii ass-ura. 35. caRha uraa-GHaa =ta hin-aara harrif-era ki bass-une yaa ba-tane 36. aaxir samaa tamm-aa aeno SHariif ba-fak. 37. uraa xuaaja-naa nan-anaa Toho cuTTii-aaT e. 38. SHariif mana de de.o.nan bangula-GHaa mar-oe. 39. raamaan o nuuraa iraTTamiiko de salaa(plan) kar-er ki moka-s e juaan-o hamoRe kaa-na. 40. SHariif-e ten-ton avaar ke-na o-naa maalik-naa zar o xiisun-te luTT-ina. 41. salaa-naa ridd-aT nem.SHaf-aa oRe sar.mass-ur. 42. raamaan piSHTol-as o nuuraa xanjar-as ten-ton harf-e. 43. bangula-naa diivaal-aan jhupp-aar. 44. asiika salaa kar-er ki SHariif-e ten-ton avaar ke-na. 45. valdaa paar-er aga manne-tav to mucc-aa xuaarii-k pok mar-era. 46. luTT-ing-aan guD od-e ten-ton avaar ke-na. 47. asiika siddaa bangula-Tii maalik-naa koTav-Tii kaa-na haraa-naa Dass-e nan-e SHariif tiss-une. 48. asul handun kar-er. 49. duz asi de-anaa mar-e yaa sad saal-anaa o zaruur vaarxataa mar-ek. 50. cuppii-naa vaar, cuppii-naa luT, duroGH-naa daRd GHaerattii-aa bandaGH-naa ma-fak. 51. haraatam o bangula-Tii peh-aar, maalik-naa koTav-naa kiRkii-aan tahTii jupp-isaa maalik-e bevas kar-er ki o kull-e giRaa-te of-taa mon-aa tix-i. 52. daa niaam-aTii SHariif koTav-naa battii-naa lagg-ing-e xan-aasus. 53. o madaan madaan-aa koTav-naa maas-aa sar.mas. 54. kiRkii-aan hur-aa ki nuuraa o raamaan, maalik-e luTT-aano. xuaSH mas. 55. peSHin of-taa kasar-aa saliis. 56. of-taa peSH.tamm-ing-ton of-teton avaar mas. 57. maalik daasaa kiRkii-aan of-te xan-ing-aTii ass-aka. 58. haraatam bangula-naa darga-aan peSH.tamm-aar sum-anaa tavaar mas. 59. raamaan SHariif-e sum-as xalk. 60. nuuraa paar-e(harrife) antae? 61. raamaan paar-e daa Toho as kull-aan mus daad-e halk-ura. 62. yaa daad-e paTT-aara, nan-kin musiibat mass-aka. 63. handaa xaatir-aan ii od-e kasar-aan mur kar-eT. 64. SHaetaan insaan-naa rusvaaii o naagumaan mark-ase-kin oR-ton be-laalic sangattii ka-ppak. 65. asiT-naa SHikaar to puuraa mas. 66. elo iraT-naa SHikaar hamo de-aa puuraa mas haraatam zar-aataa baSHx.o.baanT-aa raamaan o nuuraa jang lagg-aar. 67. asiTT-as pen hin-aa. 68. sal-ok-aa be-nisiib jel-aTii thaRa-naa kissa-GHaate yaat kar-esa, hoGH-isa, haal.o.kaar-aan tamm-aasus. #\section{Wahd Zahr, \textit{Miraculous Man} (\textit{buzurg banda})} #Unpublished. Finished on 16 April, 2023. 1. sob mas kucak o piSHSHii-k ten-e kaSH.tiss-osur. 2. mana gaam asiT elo-aan mur tenaa jaaga-GHaa tuus-ur. 3. o mon-te deTik-naa paaraGH-aa tiss-ur. 4. murr-aan asi bandaGH-as baeskal-aa bann-ing-aTii as. 5. vaa duvaara xan-te tar kar-ok-aa, besud tamm-ok-aa kucak o piSHSHii-taa xan-k asiT asiTT-aa maling-aar. 6. liTikk-aate suriff-er jik.saliis-ur. o bandaGH-naa kunD-aa caarii ass-ura. 7. asul handun dun.ki balaD.pireSHar SHef tamm-ok-aa bandaGH iraGH-e xan-e, xan-k =ta maling-ir. 8. xaer o bandaGH aval sar-aTTii tuul-ok-aa kucakk-aataa xuRk-aa sar.mas. 9. to kucakk-aak liTikk-aate suriff-isaa od-e baxaeraT kar-er. 10. o-naa nat-teton licc-aar. 11. o bandaGH baeskal-naa marGH-aan pucc-anaa lot-e mal-aa. 12. o-Tii tix-ok-aa palaasTik-naa lot-e peSHan kaSHSH-aa. 13. o padaa baDD-as kukuR-naa natt-aate o-taa mon-aa SHaaGH-aa. 14. antae.ke cicciR kuben mass-osus. 15. o-te juaan-o kucak saamb-ok-aa bandaGH-aak zarr-aT halk-ura dar-era. 16. handaa xaatir-aa daa kukuR-naa natt-aate harf-eka hes-aka. 17. piSHSHii-k caarii ass-ur ki civaxt xuaaja of-teaa mon.kar-oe. 18. asi asi piSHSHii miyaauu miyaauu kar-esa od-e tavaar =ham kann-ing-aTii ass-ura. 19. axir o bandaGH baeskal-e kotal.kar-esa piSHSHii-taa xuRk-aa bas. 20. piSHSHii-k =ham o-naa mon-aa liTikk-aate suriff-isaa o-naa nat-teton licc-aar. 21. o bandaGH baeskal-naa marGH-aan iraTTamiiko lot-e mal-aa. hamo-vaR kukuR-naa nat-te of-taa mon-aa SHaaGH-aa. 22. daaf-taa xalaas-ing to muSHkil as. 23. vale langaRii bandaGH-aa bar-e yaa saadaar-aa saxt-aan saxt-aa giRaa-e =ham xalaas-ing-aa bevas ke-k. 24. mana vaxt-aTii daa bandaGH xalk o SHaar-teTii buzurg bandaGH-naa pin-aT pin.tamm-aa. 25. piDD-anaa mon-aa bevas mar-esaa handun ki sangatt-aateTii dost o duSHman =ham avaar tuul-ira. 26. daa kucak o piSHSHii-k =ham madaan madaan-aa avaar mar-esa hin-aar. 27. daa maxluuk-naa buzurg bandaGH-aa sixt pen bissun mas. 28. ki kucak o piSHSHii-te amar samaa tamm-ik ki xuaaja bann-ing-aTiii e. 29. kucak o piSHSHii-k avaar kun-era. 30. kucak o piSHSHii-k avaar xuaaja-naa nat-teaa tamm-ira. 31. daa bandaGH mana vaxt-aan guD kask. od-e hamoRe jah.o.jaaga kanning-aa. 32. piSHSHii o kucakk-aak muunjaa daa jah.o.jaaga-Tii avaar ass-ura. 33. daasaa maxluuk o-kaan gidreng-aaka to buzurg xuaaja-naa xuaSH kann-ing-kin kucak o piSHSHii-tekin zar-aT suu cicciR dar-era. 34. xuRk o mur-anaa kucak o piSHSHii-te =ham gand lagg-ing-aTii as. 35. guRaa handaa handaa kucak o piSHSHii-tiaan biliif mar-esaa kutrii hatr-esaa kar-er. 36. piSHSHii o kucakk-aataa cunaa-k avaar bhallun mar-esa iiR o iilum-teaan baar guaazii kar-era. 37. maxluuk-naa sixt buzurg bandaGH-aa ziaat mar-esa kar-e. 38. buzurg bandaGH-naa adiira-GHaa baamb-as tafing-aa. 39. mana bandaGH malang joR.mass-or. 40. DanDaa-kuunDaa o bhang o caRs-anaa gand varnaa-te cikk-isaa kar-e. 41. handaa niaam-aTii hiirvan bas. 42. benusxaanii-aa nariina-GHaak kucak o piSHSHii-teaan baar bar-ok-aa bandaGH-naa nat-teaa tamm-aara. 43. besamaa-GHaa bandaGH-aak pen ziaat haeraan mass-ur ki kucak, piSHSHii o bandaGH-aataa parx xatam mass-une. 44. na kucak piSHSHii-naa duSHman e o na bandaGH-kin kucak haRii-o saadaar-as paaning-ik. 45. bas ant-as ki darbaar-naa SHaadurii de.pa.de ziaat mann-ing-aTii ass-ura. 46. handaa niaam-aTii handun-o bhall-o fasaad-as baSH.mas ki SHaar-aTii karfiiuu lagg-aa. 47. bandaGH-aataa hin-ing bann-ing band mas. 48. kucak, piSHSHii o oRe saaRii-aa bandaGH-aak besud mana de hur-aar ki navaa bandaGH-aataa hin-ing bann-ing duvaaraa binaa mar-e. 49. vale hic ma-tav. karfiiuu murGHun mas. 50. daasaa asiT asiTT-aa kucakk-aak ten.pa.ten, piSHSHii-tiaa bandaGH-aak of-teaa xurxuSH-ing o vakk-ing-aTii ass-ur. 51. aval o-kaan piSHSHii-k asiT asiTT-aa peSH.tamm-ing-e binaa kar-e. 52. oR-aan guD bandaGH-aataa jaan pinn-ing-aTii as. 53. kucakk-aataa haRii mann-ing-naa xuliis-aan o jaaga-e yala kar-er. 54. guDsar-aT kucakk-aak lupuus-isaa adiira-GHaan baaz mur peSH.tamm-aar. 55. daa niaam-aTii phir.kar-e. barf biT-e. taho chikk-aa. luuR mas. 56. baerakk-aataa Tukkur-aak baal kar-er. 57. adiira-naa kaaTum-aa sal-ok-aa kacca-GHaa koTii tamm-aa. 58. mana vaxt-aan guD o-naa miSH-te diir dar-saa kar-e. 59. aaxir o-naa zii-aan faojii-taa gaaDii-k gidreng-ing-e binaa kar-er. 60. DaGHaar must-aan baar patan mas. 61. adiira-naa Dass.o.niSHaan all-av. 62. samaa af maxluuk, piSHSHii-k, kucak o hiirvanii-k daasaa araaRe adiira-s joR.kar-eno? 63. buzurg bandaGH-as haraaRe paTT-aano? 64. samaa tamm-aa ki mutkun-aa adiira-naa xuRk-aa kucak kun-ing-kin, piSHSHii saamb-ing-kin, hiirvanii-taa bikk-aataa saodaa mann-ing-kin bhall-o maarkiiT-as joR.mass-une. #\section{Wahd Zahr, \textit{Protector} (\textit{kumakkr})} #Unpublished. Written by Waheed Zaheer of Quetta in 2023. 1. daa maSH o bayaabaan-aateTii tamm-ok-aa xaahot tenaa zind-e biira daaxa po.mass-ura ki insaan, insaan-ton mehr kann-ing-kin vadii mass-une. 2. handaa xaatir-aan o-fk na biira tenaa sudd o sambaal-aa fidaa ass-ura balkin of-taa hadd.o.havel-aTii bar-ok-aa cuk o saadaar-aateaan bedis musaafi-k =ham of-tiaan mehr xan-aara. 3. ten-e xuandii takk-aara. 4. asi piiRii-aan elo piiRii-Tii daa mehr jaan-anaa ditar-aan baar raahii ravaan ass-aka. 5. o-te tenaa hadd.o.havel-naa rang, mudd, taalukdaarii-aan bedis elo dunyaa-naa SHefii-buRzii-teaan hic samaa all-av. 6. vaxt-as ki bandaGH kasar-e rad kar-eka yaa okaT gidreng-aaka to o-te pen hicco savaal-as sujje-taoka. 7. biira o-naa bhaRjoRii-e harrif-ing-kin o-taa haal-aavaal handaa as iilum xaer e. 8. nan num-aa ant kumakk-e kann-ing ke-na? 9. antae.ki savaal o varandii hamotam-aa bandaGH-naa maDuul-aTii jaaga ke-ra haraatam elo insaan-tan bandaGH-naa laalec-as mar-e.(condit) 10. yaa bhall-o caaindaarii-as must-aan mar-e. 11. o-te samaa as ki daa maSH o bayaabaan-aT bar-ok-aa bandaGH yaa to musaafir-as e yaa guRaa kasar-e rad kar-ok-os mann-ing ke-k. 12. of-taa hin-ing bann-ing ziyaat-aan ziyaat handaa as, daa maSH-aan e maSH-aTii jahii-aa elo aalum as. 13. yaa guRaa seLH o tiirma-naa hamp.o.laD as. 14. haraa maSH-taa niaam-aan mar-esa mon-anaa mizzil-iskaan sar.mann-ing ass-aka. 15. maamaa bhagguu tenaa xaahot-naa kamaaSH ass-aka. 16. har.de-aan baar aeno =ham khur-e xuaaf-ing-aan guD tenaa gidaan-aa sar.mass-usus. 17. damdarii-e mur kann-ing-kin noaasa o kuRaasa-GHaate muc.kar-e tuus. 18. of-teton malanD o cattar kar-esaa tenaa damdarii-e mur kann-ing-aTii aaxta ass-aka ki, 19. iraa varnaa murr-aan kuuk kar-esaa of-teaan xuRk mass-osur. 20. biira handaaxa tavaar-e maamaa bhagguu bing ki kass-as hakkal kann-ing-aTii e. 21. po.mas ki musaafir-as e yaa kasar-e rad.kar-ok-os e. 22. maamaa bhagguu =ham hakkal kar-e jii kan-aa xuaaja bass-uT. 23. littir-aate ben-aa. 24. gidaan-aan macci mon-aa peSH.tamm-aa to xan-aa ki iraa bandaGH sal-ok o. 25. xuRk mas xan-aa ki asiTT-as ditar.cur e. elo od-e sambaal-aane. 26. Thappii-aa bandaGH-e maamaa kopa tir-esa gidaan-aTii hes. 27. maamaa bhagguu jihaandiida-o bandaGH-as ass-aka. 28. ant-as ki od-e sujj-aaka o Thappii-aa bandaGH-kin kar-e. 29. o-naa Thapp-aate muuGH-aa. puc huSH-aa of-tiaa SHaaGH-aa. 30. juaan daaruu-darmaan kann-ing-aan guD of-te caa.o.culum kar-e. 31. aavaal kann-ing xuaaiss-aka =taa vale daa bandaGH-aak iSHtaafii ass-ura. 32. bas piir-ingaa maamaa bhagguu-naa duu-te buk hal-issa hin-ing xuaaiss-ura. 33. maamaa vas.kar-e taaki o-fk mana saaat, de-as aDD.ke-r taan.ki Thappii-aa bandaGH sebo hal-e(relief). 35. vale o-fk niT.tiss-ur o rusxat kar-er. 36. maamaa bhagguu-e samaa as ki yaa to SHikaarii mar-or kasar-e rad.kar-eno. 37. o yaa daa naahaar-aa maSH-taa SHef o buRzii-naa aazmuundaa ma-faroe =taa. 38. luGHuuSHt, tamm-ing-aan Thapp-aataa guaacii mar-or. 39. yaa guRaa naahaar-o saadaar-as mon tamm-oe =taa. 40. maSH-anaa xuliis bandaGH-e baaduvii-aan biT-ik. 41. handaa xaatir-aan hiitii all-aora. 42. xaer mon-aT =taa mar-e. 43. kan-e kan-aa rabb padaa moka-as tis xizmat o kumak kann-ing-naa kan-e handaaRaa SHukr e. 44. handaa fikr o paam-aTii maamaa-e tuGH halk xaac-aa. 45. bas asi zaraa-se-Tii dAz-as baSH.mas. tavaar tavaar mas(noise). 46. maamaa bhagguu tuGH-aan diriihav kar-e. 47. xan-aa ki asi laSHkar-as gidaan-taa kunD-aa bann-ing-aTii e. 48. bass-ur gidaan-naa mon-aa saliis-ur. 49. maamaa bhagguu ba.xaeraT kar-e =taa. o-fk varandii ti-taor. 50. bas gidaan-naa tahTii daa-mon e-mon paTT.o.pol-aTii tamm-aar. 51. silaa-te handun tor-esur ki kas paa-e daasaa jang-as baSH.ke-ra. 52. asiTT-as hakkal kar-e ki daaRe kas bass-usus? 53. maamaa bhagguu paar-e jii hao iraa bandaGH bass-usur. 54. asiTT-as Thappii as. ii daaruu-darmaan kar-eT =ta. 55. o-fk ziaat sal-taor(saltavas) hin-aar. 56. hamo bandaGH maamaa-GHaa xan-te xiisun kar-esa elo-te hakkal tis. 57. harf-bo daad-e gaaDii-Tii biT-bo. 58. daa =ham of-taa kumakkaar-as e. 59. maamaa bhagguu paar-e xuaaja o memaan ass-ura. ii of-taa memaandaar ass-uT. 60. hamo bandaGH turundii-aT paar-e samaa tamm-ik ne. 61. maamaa bhagguu-e girr-isa o-fk ten-ton dar-er. 62. cunaa-taa hoGH-ing piTT-ing-naa tavaar-aan naahakk kun-ok-aa daRd savaal cist kann-ing-aTii ass-aka. 63. ant asiT-naa duSHman kull-anaa duSHman mann-ing ke-k. #\section{Humer Sadaf Hasn, \textit{Ganjn} (\textit{ganjn})} #Written by Humer Sadaf Hasn. Published in her book \textit{Ganjn}, 2021, Quetta: Brahui Adabi Society Quetta, pp.\ 77--80. 1. gorbaam-naa vaxt.o.paas as. de Tik.tin-ing-kin betaaGHat as. 2. aasmaan istaa-k de-anaa ruZHn-aan must ten-e Dakk-aasur. 3. ganjaan berum-naa tok-aTii kuRumb-o tuGH-ase-Tii ten-kin hanen-o tuGH paTT-aaka. 4. o-naa tuGH-k =ham dun bhallun all-avasa. 5. o-naa mucc-aa maal.o.maDDii daa DaGHaar-naa diyaamaan as. 6. daa diyaamaan-aT o-naa zebal-aa gidaan hamp.o.laDD-akin asi iraa hucc-aatiaan bedis buzgal, xavaa, hiizak, konT o SHufii asi nusxal-as =ham as. 7. daa diyaamaan-aT zinda mann-ing-kin taaza-o gahoSH-as =ham as. 8. lumma-naa purmehr-aa tavaar zebal-aa maSH diyaamaan-aT taalaan mar-saa ganjaan. 9. kan-aa ganj-aataa godii. kan-aa baxt-anaa godii. 10. baSH-a kan-aa saa-anaa band sob tamm-aa. 11. ganjaan naaz-aT xan-te mal-aa. 12. jiijaa-naa naazif-ing-ton luDD-isaa baSH.mas. 13. xavaa-naa baabiira-e mal-aa. diir kung. 14. mon-e tenaa caRaap-as xalk. 15. lummaa-naa hakkal mas. 16. kan-aa ganjaan dii-te baaz ziaan.ka-ppa. 17. ne samaa e ki nan-ton diir-anaa kaaxtii to aff vale diir baaz murr-aan hat-ena. 18. valdaa diir hat-ok-aa =ham nii us. 19. ganjaan tenaa mon-aa biSHxinda-as taalaan kar-issaa ten-e asi kaSHSH-as tis. 20. aasmaan-naa paaraGH-aa hur-aa paar-e. 21. lumma jaan allaa nane-aa mehrbaan mar-e caSHma o cakkul-aak ganj vah-ing o. 22. kaa-va diir hat-eva. 23. ganjaan e ganj-aataa godii mann-ing-naa pin, o-naa jolii-Tii hamo vaxt-aa bas ki o-naa vadii mann-ing-ton haft saal-anaa murGHun-aa Dukkaal esarii-naa paRo-e kar-e. 24. vasammii daa daSHt o diyaamaan-aT har kunD-aa taalaan mas. 25. daa pir.o.barsaat-naa savabb-aan vasammii-e o-naa baxt-anaa paal takking-aa. 26. daasaa ganjaan ass-ak. haraang ki hamp.o.biT ke-ra ganj-aak of-taa nat-tiaan durot hal-era. 27. o-naa vahii pAAzdamiiko saal-e baa.SHaaGH-aasus. 28. vaaham har saal aasmaan SHanakkii kar-saa DaGHaar-e vasam ke-k. 29. diyaamaan-naa siina-GHaa bae o buuc-aak tenaa zebaa-GHaa nidaara-GHaatiton saal serpiD xaSHang, of-taa xad-tiaan paaLH-k cuTT-isaa kaa-ra. 30. maSH-taa SHaadurii pen ziaat mass-une. 31. bae o buuc-aataa zabaad taho-aT taalaan kudrat-naa mehr-aataa kulavv-e et-ing e. 32. cakkul caSHma-GHaak tenaa dii-tiaa naaz ke-ra. 33. daasaa ganjaan-naa DaGHaar vasammii-aT gal.o.baal e. 34. o-naa DaGHaar jihaan-aT kull-aan gicen xaning-ik. 35. gal.o.baalii sael.o.savaadii har paas taalaan e. 36. daa DaGHaar-e kudrat handaaxa tiss-une ki od-e biira kudrat-naa xan-ok-aa tiss-aak nazar bar-era. 37. o-naa nat-taa keraGH okaan ziaat vasam e. 38. o jihaan-naa hiRs o laalec-aan aajo puuskun-aa daor-anaa miSHiin-taa GHaar.o.GHiir-aatiaan aajo. 39. od-e zamaana-naa taho =ham laggi-tane ki od-e samaa mar-e ki o guaacinii ganj-aataa godii e. 40. haraaRaa aasopaaso-naa xan-k saxt o. 41. ganjaan caa-anaa piyaala-as kung. 42. paZHdar-e buRz-aa kar-e. 43. gidaan-naa tah o peSHann-e rofa kar-e. 44. xavaa-GHaan kallii-Tii diir SHaaGH-aa baava-e tis. 45. baava o-naa kaaTum-aan durot halk. 46. okaan pad buzgal-e hakkal-aa xuaaf-ing-kin dar-e. 47. o tenaa xavaa-e lix-aa kar-issaa gud-e tenaa guluuband kar-e. 48. diir hat-ing-kin o maSH-anaa paanaad-naa cakkul-kin mon.kar-e. 49. o haraa-vaxt maSH-anaa siim-aan emon mas to o-naa apaax-aak parreng-aar. 50. maSH-anaa paanaad-aa tambuu-k jik.ass-ur. 51. tambuu-taa niaam-aT bandaGH-aataa bhall-o gall-as as. 52. kull-anaa =taa mon-k hal-ok ass-ur. 53. giRaa-s bandaGH narr-ing-naa jatpat-aT. 54. vale sipaaii-k of-te ton-ing-naa phabbii-o koSHist-aT.. 55. gaaDii-taa zii-aa xiisun-aa battii-titon avaar avaar of-taa valang.valang taho-Tii aasmaan-e kaaTum-aa harf-esus. 56. dun paa ki jang-as baSH.as. 57. bhiim-anaa jammar taf-ok Tax.Tax-naa tavaar taalaan. 58. abboe aaii-as taalaan as. 59. ganjaan mana saaat-as nat-te tenaa tor-e. 60. daa nidaara oR-kin ajab as. 61. asi kunD-aan maSH-taa zebaaii, cukk-aataa ciRciR, SHaampastiir-aataa luDD-ing, elo paaraGH-aa bandaGH-aataa valakk-ing. 62. o geg kar-saa mana gaam mustii hin-aa caSHma-naa paaraGH-aa. 63. ekaan mon-aa bandaGH-aak hakkal kar-er. 64. masiR monii ba-fes. amar ke-sa daaRe. 65. daakaan kaSHSH-a ten-e na.to nii =ham handaaRe bandii mar-os. 66. o-naa laRz-ok-aa joR-tiaa, hala nan-aa cakkul? nan-aa dii-k, nan haraakaan diir kun-en. 67. diir kun-os navaa. kaSHSH-a ten-e. naa piira-naa cakkul e daaRe. 68. tevaii ilaaka Daakii-naa guaacii mass-une. 69. zuu-as daakaan narr-a. pen vaxt-as daaRe radii-Tii =ham mon ka-ppes. 70. na.to num =ham Daakii-naa guaacii mar-ore. 71. daa hiit-aak ganjaan-e bhiim o xuliis-naa guaacii kar-er. 72. o gud-anaa pallav-e baa-Tii kar-saa tiriDDo(tiDDo) hal-issaa tenaa gidaan-naa paaraGH-aa rum kar-e. 73. daa niaam-aT o-naa paazvaar-aak =ham talaar-aateTii gum.gaar mass-ur. 74. o-naa nak ditar.cur Thappii mass-osur. 75. o halaSHSH-isaa tenaa saa-e gidaan-aa sar.kar-e. 76. lumma o-naa talvasii-e xan-aa gidaan-aan rum.kar-saa mustii bas. 77. ganjaan-e tenaa xumb-aTii kar-e. 78. o handaa gaRtii-Tii ki masiR-naa rand-aT nahaar-as tud.tamm-aane. 79. mana saaat-as od-e tenaa siina-Tii tor-e. 80. o haraatam tenaa sAAII-e raast kar-e to lumma oR-aan soj kar-e. 81. ant mas kan-aa cunaa? 82. ganjaan-naa peSHaanii-aan xed-aak cuTT-isaa o mana saaat tenaa hork-ingaa xavaa-GHaa hur-aa. 83. okaan pad laRz-ok-aa joR-teaT. lumma o lumma nan-aa cakkul. 84. aa ant mas. nan-aa cakkul-e paa ant mas. nahaa-k halk-uno =te? 85. jii jii handun sarpand.mar ki od-e naahaa-k giRges kar-eno. 86. oRe nahaar-o bidar-o asi xalk-as tambuu-te aabaad kar-eno. 87. kan-e kan-aa cakkul-aa ille-tavas. 88. paar-er. Daakii-as tevaii jahaan o SHaar-e palveR kar-ene. 89. daa Daakii xal-ok-aate daaRe rakh kann-ing-kin aabaadii-tiaan mur maSH-taa diyaamaan-aT gheR kar-enun. 90. taaki daa Daakii asi elo-e hal-p. amaan amaan. 91. nan-aa cakkul. diir haraakaan kun-on. 92. nan-aa cakkul-e =ham Daakii-naa guaacii kanning-aa. 93. ganjaan-naa xan-k GHulGHuluu mass-ur. 94. ganjaan-naa xaRiink-aak o-naa xan-tiaan reR kar-er. 95. lumma =te asi puden-o aaRsinda-as kaSHSH-isaa. o ganjaan nan-eaa daa imtiaan-aak aval sar-ase-naa o. 96. Dukkaal, xarmaa, nahaar-taa julav pirGH-ing, 97. nan-eaa Daakii to hamo nan tamm-aa haraa nan uundaaii-Tii purr-ingaa tuGH-aan naa iilum-e da saal must harf-er dar-er. 98. od-e beguaa kar-er. hamotam nii cunaksan ass-usa. 99. ne yaat ba-faroe. o aeno-iskaan beguaa e. 100. ii har nan oR-kin caarii uT. 101. daa hiit-aate bin-ing-ton ganjaan-naa jon yala mas. 102. goD-aatiaa tamm-aa. 103. o-naa laRz-ok-aa joR-tiaa iilum iilum. #\section{Xuja Ahmed Xuja, \textit{Horn} (\textit{hran})} #Unpublished. Written by Xuja Ahmed of Mastung in 2018. 1. yaasir tenaa chan-aTii Dub hin-ok kacra-naa dupp-aa dung o gatta muc.kann-ing-aTii lagg-ok as. 2. dung o gatta bin-ing o-naa poriyaa as. 3. o-naa duu-k xaazgii ass-ur. 4. mon =ta kacaTT as. 5. sob-anaa maahaalav as. 6. nat-teTii =te kap-kappo rabbaR-naa cappal ass-ura. 7. pucc-aak xaazgii o harring-ok ass-ur. 8. sob-anaa vaxtii SHaar-e bhangii-k jaaro kann-ing-aan pad giRaa-s kacra-GHaate huSH-aasur. 9. dupp-aatiaa cunk-o cunk-o moLH xaning-aaka. 10. palaasTik-naa lot o-naa guar-aa tix-ok as. 11. o-naa bor-ingaa puZHZHa-GHaak bhabhuut ass-ur. 12. tenaa mon-ingaa bhallaa ziil-teaT tenaa kaaTum-e xuaarif-ing as. 13. naagumaan laarii-as bas. roD-anaa baGHal-aa uraa-se-naa mon-aa saliis. 14. puur puur haaran-as xalk. 15. turund-aa haaran-naa tavaar-aan yaasir hajam kar-esa tenaa xiaal-aataa samandar-aan peSH.tamm-isa tenaa hoSH-aTii bas. 16. tenaa kodak-aa duroSHum-aa hur-aa. 17. o-naa xan-teTii naa.ometii-naa xaRiink-aak bass-ur. 18. bevassii o muunjaaii-aT laarii-naa kunD-aa hunn-ing as. 19. o-naa ust-aTii hazaar-aa xiaal-aak bann-ing ass-ura. 20. tenaa soc-aataa dunyaa-Tii valdaa kuRumb hin-aa. 21. puuskun cAARda saal-naa vahii-Tii bass-usus. 22. o-naa baava asi bamb taraax-ase-Tii kask-usus. 23. o-naa lumma maahaalav dunyaa-e ill-aasus. 24. tenaa cunk-aa iilum-ton kaaGHad, dung o gatta meR-aaka tenaa guzraan-e kar-eka. 25. de.durust gatta-GHaate tenaa lot-aTii SHaaGH-aaka. 26. o-naa khaTTiaa de-anaa du-sad ruppaii as. 27. gatta-naa asi ser-e haSHt ruppaii-aa saodaa kar-eka. 28. kaaTan-naa gudaam-aT xaac-aaka. 29. vaxt-as thaRa-se-aa tenaa hanen-ingaa tuGH-teaT vaxt-e dhikka tiss-aka. 30. yaasir corii as. o-naa tenaaii kas all-av. tenaa baava o lumma-naa pin-e =ham sarpand ma-taoka. 31. besebo-aan daaRe eRe dupp, bhallaa naalii-teaan tenaa phiDD-e valiff-isaa kar-eka. 32. daa zaalim-aa dunyaa o berahm-aa bandaGH-aataa niaam-aTii tenaa zind-aton jang tiss-aka. 33. o-naa ust-aTii bhall-o armaan-as as. baava lumma bale ma-farosur. macci xuaaninda mar-osuT. 34. xuaan-ing hanen-o giRaa-s e. sob-anaa vaxtii patluun-ton avaar tayaar sal-ok mar-osuT. 35. bass-anaa bann-ing-ton haaran-aan must suaar mar-osuT. 36. iskuul-aa hin-aaTa. xuaan-aaTa. 37. daa haaran o-naa zind-aT asi bhall-o armaan-as mas. 38. hao.ki daa haaran kan-aa uraa-naa mon-aa lagg-osus o ii bar-osuT. 39. kan-kin kan-aa uraa kacra-naa dupp e. 40. tenaa masxat-kin ii raahii mar-osuT haraa haaran bandaGH-naa masxat-kin lagg-ik. 41. puupuu, paamp paamp, TiiT TiiT, kan-e daa tavaa-k baaz dost bar-era. 42. antae.ki asi kulav-as e, sob-aton maahaalav baSH.mann-ing, numaaz o zikr-aan pad haaran. 43. vale ii to kacra-naa dupp-aa kacra-GHaaton avaar saR-aaT hin-aaT. 44. carreng-ok-aa insaan-naa duroSHum-aT safaa saadaar-ase uT. daa insaan-aataa bhallaa aabaadii-Tii. 45. sob-anaa maahaalav saRakk-aT cirr-ase-aT laarii-k hin-aara. 46. yaasir caa-anaa piaala-as kun-ing-kin hoTal-aa saRakk-aan hepaar mann-ing-naa mattaa-Tii naagumaan kaar-as baaz tez bann-ing as. 47. TiiT-TiiT, kuux-kuux, yaasir lavRii halk. kaar saliis. 48. kaar-aan asi bandaGH-as daRing-aa. 49. xaar-aT dung o gatta-GHaan phur lot-e laGHatt-as xal-issaa saRakk-aan mur biT-e. 50. yaasir-naa baanzil-aT halk. girr-isaa saRakk-aan asi kunD kar-issa bedaRdii-aT biT-e. 51. kaar-anaa maalik xaar o hakkal-aT paar-e. 52. bar kaa-n yaar baaz hure mann-ing e nan-e. 53. suaar mass-ur o raahii mass-ur hin-aar. avdem mass-ur. 54. bandaGH-aak baaz mass-ur. bandaGHii kam as. 55. yaasir SHaam-iskaan daRd-aan xuluunz-isaa zinda mann-ing-naa jatpat-aT zind-e baa tis. #\section{Xuja Ahmed Xuja, \textit{Dream} (\textit{tu})} #Written in 2018. Unpublished. Adaptation from \textit{One Thousand and One Nights}. 1. Taak nemroc-naa vaxt ass-aka. de baaz baasun as. 2. SHakar.xaan tenaa uraa-GHaa bas. o-naa tab naajoR ass-aka. 3. laab-ase-aan narr-aasus. 4. SHakar.xaan baaz GHariib-o bandaGH-as as. 5. GHariibii-naa duu-aan mucc-aa zind-e duu-anaa poriyaa-GHaa ter.kar-esus. 6. SHakar daryaa-se-naa baGHal-aa jugg-ase-Tii raheng-aaka. 7. o-naa jugg-anaa mon-aa hapuRs-naa baaz mutkun-o draxt-as ass-aka. 8. daa draxt bhall-o bunD-as o baaz must-anaa-s ass-aka. 9. baasunii-naa baasun-aa de-teTii =ham hapuRs-naa sexaa baaz puden ass-aka. 10. SHakar hapuRs-naa draxt-e baaz dost tix-aaka. 11. SHakar o o-naa zaaiifa handaa jugg-aTii mucc-aa zind-e ter.kar-esur. 12. SHakar baaz xuaarii-aT zind-anaa puRkaa-e callef-eka. 13. o ten-aT baaz saada tab-anaa-s ass-aka. 14. o-naa baxt oR-aa mehrbaan all-av. 15. daryaa-naa guar-aa xarrussii o buuc-aak, draxt-aataa xarrunii o sexaa, kudrat-naa nadaara-GHaate paaSH kar-era. 16. SHakar vaxt-as daryaa-naa baGHal-aan paaT pirGH-aaka. 17. handun o-naa zind ter.mass-aka hin-aaka. 18. xaer SHakar-naa de-k saal-teTii badal mar-issa hin-aa. bhall-o vaxt-as gidref-e. 19. asi vaxt-as SHakar.xaan tuGH-aTii asi buzurg-as xan-aa. 20. buzurg baaz nek-o bandaGH-as as. 21. buzurg paar-e. SHakar nii baaz GHariib us. 22. mucc-aa zind-e handun GHariibii-Tii gidref-es. 23. ii ne asi salaa-s et-iva. 24. aga nii kan-aa salaa-GHaa amal kar-es to inSHaalaa baaz maaldaar mar-os. 25. aga amal ka-ttaves handun xuaarii o duu.tankii-aT Dukkiyaa mar-os. 26. buzurg paar-e. handaa daryaa-naa rahii-aT siddaa caar panc miil mon-aa hin. 27. asi pol-as bar-ek. hamo pol-aa intizaar kar-ak. 28. hamoRe bandaGH-as bar-ek. ne giRaa-s paa-ik. 29. nii baaz maaldaar mar-os. vale nii macciTT-as sabr-aan kaarem hal-es. 30. buzurg daa paan-ing-ton avdem mas. 31. SHakar sob-anaa numaaz-aa samaa.kar-e. 32. isto-naa tuGH o-naa ust-aa ass-aka. 33. tuGH-naa gapp-e tenaa zaaiifa-ton kar-e. 34. SHakar paar-e juaan-ingaa tuGH xudaa-naa kunD-aan mar-ek. 35. buzurg bandaGH-as all-av. fariSHta-s ass-aka. 36. zaaiifa =ta raT-esaa paar-e. ganok mass-unus. hin paaT xaLH hat-a. 37. valdaa kaa-sa SHaar-aa. saodaa giRaa-s hal-esa. 38. yala kar daa gapp-e. o SHaetaan e buzurg-ase-naa duroSHum-aT bass-une. 39. SHakar paaT xall-ing-kin hin-aa. 40. ekaan hure-aa bas. isto-naa tuGH-e ust-aan dar-esus. 41. aeno-naa de kaarem-aT gidreng-aa. SHaam mas. 42. SHakar dam.dareng-aasus. xaac-aa. valdaa tuGH-aTTii xan-aa. 43. hamo buzurg bas paar-e. SHakar nii kan-aa hiit-aa amal ka-ttaves. 44. handaa daryaa-naa paanaad-aa caar panc miil pand kar-ak. 45. pol-as bar-ek. hamoRe sal. bandaGH-as bar-ek. 46. ne giRaa-s paa-ik naa kismat camk-ik. aga kaa-sa to naa bhall-o xuSH nasiibii-as e. 47. daa-vaar buzurg baaz GHussa-ton SHakar-to hiit kar-eka. 48. daa paan-ing-ton buzurg valdaa avdem mas. 49. SHakar sob-aton baSH.mas. valdaa zaaiifa-e paar-e. 50. isto valdaa hamo tuGH-e xan-aanuT. dun mas dun mas. kull-e tuGH-anaa daastaan-e paar-e. 51. zaaiifa =ta ciR-aa paar-e ii amar ke-v. 52. hin filaanii bandaGH-naa uraa-Tii kaarem-as ar-e. kaarem-ase-naa paar-eno. 53. daa tuGH-as af naa vahm e. 54. SHakar zaaiifa-naa hiit-e halk. kaarem-naa rand-aT hin-aa. 55. SHakar kaarem-aTii aaxta mas. de.durust kaarem kaarem kar-e. 56. isto-naa tuGH-e valdaa ust-aan dar-e. SHaam mas uraa-GHaa bas. 57. nanikkaan xaac-aa. valdaa o-naa tuGH-aTTii hamo buzurg bas. 58. daa-vaar buzurg baaz xaar-aTii as. paar-e nii kan-aa hiit-e hall-ing aff-es. 59. kismat yakkaa ne-kin hur-pak. kismatt-e laGHat xal-pa, baxtaavar. 60. pagga zaruur hamo pol-aa kaa-s. handun paa-v ne handun kar-ak. daa paan-ing-ton buzurg valdaa avdem mas. 61. sob mas. SHakar =ham ust-aTii pakkaa iraada kar-e aeno kan-e zaruur hin-oii e. na to buzurg GHussa ke-k. 62. SHakar daryaa-naa paanaad-aT pand kar-issa hin-issa hin-issa peSHiim mas. 63. SHakar baaz pand xall-ing-naa duu-aan dam.dareng-aasus. 64. de baasun as. xed kar-esus. o pol-aa raseng-aa. 65. pol-aa sal-ok as. pol-aan gappal-as mon-aa SHaar xuRk as. 66. pol-aan daa-mon saRak as. cappiiko kunD-aan darzii-ase-naa dukkaan as. 67. SHakar pol-aa sal-ok intizaar kar-eka. kasarii bandaGH-aak gidreng-isaa hin-aara. 68. har bandaGH od-e xuuRtii-aT hur-issaa kar-eka. daa antae daaRe kasar-aa sal-ok e? 69. kas salaam kar-eka to kas xaraab xaraab hur-aaka. 70. darzii hur-aa ki daa antae daaRe sal-ok e. musaafir-as e. 71. darzii tenaa gaam-te karaar karaar tix-issaa SHakar-aa xuuRt xuuRt hur-issaa salaam tir-issaa. xaer e iilum? 72. SHakar vaalek kar-e. darzii macciT cattargo tab-anaa-s ass-aka. 73. biSHxinda kar-issaa paar-e maaii-baap din-naa caarii us. yaa uraa-GHaan GHussa kar-enus. 74. SHakar cup kar-e saaat-ase-aan pad paar-e daaRe bandaGH-ase-kin sal-ok uT. 75. darzii padaa gaam kar-issa hin-aa. 76. SHakar intizaar kar-e aeno-naa de hin-aa diigar mas. 77. SHakar padaa uraa-naa kunD-aa naa.ometii-aT mon kar-e. 78. iraTTamiiko de-aa valdaa pol-aa bas saliis. 79. daro-aan baar har.kas oR-aa ganda ganda hur-aaka kas salaam kar-eka kass-e bad.bass-aka. 80. darzii valdaa xan-aa daro-naa bandaGH e. 81. o SHakar.xaan-naa kunD-aa madaan madaan-aa gaam kar-saa od-e xuuRtii-aT hur-issa o-naa kunD-aa hin-aaka. 82. haraa-vaxt darzii SHakar-naa xuRk-aa bas oR-aan harrif-e. 83. maaii-baap der-kin hoSH-aan hin-aanus. 84. SHakar paar-e bandaGH-ase-naa intizaar e daro ba-tav. aeno zaruur bar-ek. 85. darzii hur-aa jaaii kas-as mar-o. darzii padii haRseng-aa. 86. aeno-naa de =ham intizaar-aT gidreng-aa. 87. SHaam-aton valdaa uraaGH-aa tenaa hin-aa. SHakar baaz bezaar mass-osus. 88. musiTTamiiko de-aa valdaa SHakar yala kar-e ten-e pol-aa bas. 89. haR.de-aan baar har.kas oR-aa xan-te kaSHSH-isaa hur-aaka. 90. darzii hur-aa aeno musiTTamiiko de e =te valdaa bass-une. 91. darzii bas salaam =ham SHaa-tav. harrif-e. antae aaxir daaRe sal-ok us. aeno musiTTamiiko de e =naa. xaer e. 92. SHakar-naa tab darzii-naa hiit-aatiaan xaraab mas. 93. macci cup kar-isaa aaxir der-kin sal-ok us. hin mazzuurii-as kar-ak. 94. hin eRe ustaadkaar-as ar-e draxt-naa SHef-aan Tiin-Tabbar, aahin-Dolii-naa kaarem kar. GHariibii-e tenaa kar. 95. daad-e ii puc muuGH-iva. puc kan-aa pucc-aan ziaat e. 96. kan-aa koTii-k ziaat o. juaan-o uraa-se-Tii raheng-iva. 97. naa to cavaTT-aak =ham kiSHk-aano. 98. SHakar paar-e kan-e bandaGH-ase-naa intizaar e. 99. darzii paar-e. o, o der-as e aaxir kan-e =ham paar. 100. SHakar tuGH-anaa kissa-e paar-e ki dun buzurg-o bandaGH-as kan-aa tuGH-aTTii bas. 101. kan-e daa jaaga-naa paar-esus. ne bandaGH daaRe giRaa-s paa-ik. 102. nii maalaa-maal mar-esa. zar-anaa xuaaja mar-esa. aasuuda mar-esa. 103. aRe haa daasaa. darzii maxx-aa dono tuGH-ase-kin daaxa xuaar kar-enus ten-e. 104. darzii valdaa paar-e mon-naa tuu-aTii kan-aa tuGH-aTTii asi buzurg-o bandaGH-as bas. 105. kan-e paar-e daa daryaa-naa paanaad-aT caar panc miil pand kar-ak. 106. asi jugg-as bar-ek. jugg-anaa mon-aTii asi hapuRs-naa bhall-o bhunD-as e. 107. daa-naa SHef-aTii asi peTii-as e. daa peTii xiisun-aan phur e. kan-e handun paar-e valdaa avdem mas. 108. sob-aton tenaa uraaii-e paar-eT dono kissa-s e. uraaii kan-aa paar-e tenaa kaarem-e kar. ganok ma-fa. 109. SHakar saR-ok-o ruumaal-as kaSHSH-aa. xur-xur tenaa baamuss-e safaa kar-e. 110. o-naa sadrii agRii kar-ok as. luunjaRii luunjaRii vaR ass-aka. 111. valdaa darzii Taako-as xalk paar-e. hin uraaii =naa intizaar-aT =naa mar-o. 112. SHakar-e puuraa Dass mill-aa. raxSHa-aan baar yala kar-e ten-e. 113. hala-hala-aT aReng-isaa tamm-isaa uraa-e raseng-aa. 114. zaaiifa-e paar-e. koDaal-e kane. haraad e hala zuu ka. 115. zaaiifa =ta haeraan mas ki ariGH-e kan-aa ant mas. ganok to ma-tav. 116. SHakar daang eng hin-aaka koDaal-e paTT-aaka. 117. koDaal-e xan-aa to draxt-naa maas-e xutt-ing-aTii lagg-aa. 118. mana koDaal-aan pad asi huulun-o zamziir-ase-Tii koDaal aReng-aa. 119. SHakar xuaSHSHii-aan cuur mas. asul xuaSH mas. 120. zamziir-e sunduux-ton avaar kaSHSH-aa. 121. nane.nandurust SHakar o o-naa zaaiifa xiisun-naa aana-GHaate guand-aar. 122. sob tamm-aa. kismat mehrbaan mas. SHakar maaRii o laarii-taa xuaaja mas. 123. asi nan-aTTii kuroRpattii mas. 124. rabb-e handun manzuur as. 125. mana vaxt-aan guD darzii-e kul hakiikat samaa mas. 126. darzii tenaa subakk-ingaa hiit-aatiaa baaz SHarminda as. #\section{Xuja Ahmed Xuja, \textit{Bet} (\textit{})} #Written in 2019. Unpublished. 1. kaencii-naa Tak-Tak ass-aka. 2. hajjaam puZHZHa-GHaate direSH kann-ing-aTii lagg-ok as. 3. o-naa asi pakkaa-o sangatt-as baaz murr-aan bass-usu. 4. sob-anaa maahaalav ass-aka. o-naa sangat baaz iSHtaafii as. 5. od-e biiSH o hullii-taa go-aa hin-oii as. 6. o daa saadaar-taa go-aa SHaRt xalk-aka. 7. hajjaam tenaa sangat-naa puZHZHa-GHaate vaar-as daa kunD-aa xalk-aka to vaar-as elo kunD-aa. 8. of-taa gapp-anaa Takaa as. dukkaan-aTii Taep-anaa SHae-k calling-aara. 9. ataulaa iisaaxelvii-naa juaan-ingaa tavaar o ustaad SHaman-naa sindii SHaer-taa guus ass-ak. 10. SHam alii o-naa nizorii as. 11. aazaan mass-aka =ham o-naa SHaer-taa tavaar kam ma-taoka. handaa xaatir-aan o benumaazii as. 12. o-naa cehra-Tii hicco nuur-as all-av. 13. o SHaRtii-as ass-ak. baaRuu, baango o kakkav jang tiss-aka. 14. hajjaam asi bandaGH-naa direSH-aa iraa ganTa xalk-aka. 15. baaz hiit kar-eka. geSHtir giraak-aak tuus-ura vaxt ma-taoka kariyaab mass-ura hin-aara. 16. vale o tenaa SHaRtii-aa sangatt-aate baaz kadar tiss-aka. 17. vaxt-anaa kammii-naa duu-aan giRaa-s giraak-aak padii hin-aara. o giRaa-s tuus-ura hur-aara. 18. baango-naa jang o SHaRt-anaa baaravaT hiit kar-eka. 19. o-naa dukkaan SHaRtii-taa hanken ass. 20. o-naa baango dukkaan-naa mon-aTii peSHin carreng-aaka. 21. baango baaz sabbar ass-aka. 22. od-e baadaam o pallii tiss-aka. ten-aT hic kun-taveka. 23. hajjaam tenaa baango-e geSHtrii jang tiss-aka o SHaRt xalk-aka. 24. jaanjoR-aa bandaGH o-naa hajjaam-aTii GHusul kar-osus naajoR mass-aka. 25. o-naa dukkaan kacaTT ass-ak. toaal-aate hic sil-taveka. of-te peSHin de-aa hel-aaka. 26. hajjaam-naa dukkaan-aTii hicco safaaii-naa xiaaldaarii all-avaka. 27. GHusulxaana-Tii kacaTT-o xarrun-o Tapp o asi xiisun-o magg-as tix-ok as. 28. giRaa-s bacc-ok-o laaif.boaaii saabuun-naa Tukkur ass-ur. 29. GHusulxaana-naa kunj-aTii mana paakii tamm-aasur. 30. sob-aton maahaalav aazaan-naa tavaar-aa baSH.ma-tavaka. 31. haraatam o-naa baango baang tiss-aka guRaa jik.mass-aka. 32. paar-eka kan-e aazaan-naa tavaar vaR-pak. baango-naa baang hanen lagg-ik. 33. baango kuben ass-aka oR-aa. baango-naa SHaonk baaz tix-aaka. 34. o-naa sangat paar-e filaan handaa baango-taa asi bhall-o mela-as lagg-ing-aTii e. haraa-Tii baango-taa zii-aa bhall-o bhall-o SHaRt-aak lagg-ira. 35. mela xuRk bas to kaa-na. hajjaam-naa sangat od-e tassalii tis paar-e. 36. nii dun kar daa nok-aa baango-taa mela lagg-ik hame bhallaa piR, maSH maas-aa haraa-Tii sangatt-aak kul mar-or. 37. hajjaam macciTT-as cup kar-e paar-e haa Tiik. haan-e haan-aTii xalk xuaSH mas. 38. o-naa hiit pakkaa mas. hajjaam paar-e bas nii yaar us kan-aa, naa xaatir-aan bar-eva. 39. elozde sob-anaa hajjaam tenaa giRaa-s sangatt-aaton avaar har asiT =taa tenaa baGHal-aTii xerii-teTii baango-te haff-esur, mela-GHaa hin-aar. 40. musi kall-aak pand kann-ing-aan pad tenaa mizzil-e had.kar-er. 41. mosam baaz yax as. bhallaa cilla as. barf-aataa piihunii har kunD-aan xaning-aaka. 42. barf-aTii Dhakk-ok maSH-k ajab-o nidaara-s darSHaan kar-era. 43. caarma kunD bandaGH-aataa muccii as. dunyaa-naa gaaDii-k, moTersaaiikal o saekal-aak ass-ura. 44. giRaa-s bandaGH mur murr-aan xaning-aara. pand-aT mela-naa sael-aa bann-ing ass-ura. 45. daakaan must hajjaam SHaRt-aTii tenaa uraa-naa giRaa giRaa-e baa tiss-osus. 46. o-naa duu-Tii baango xerii-Tii Dhakk-ok yaxx-aan besamaa tenaa dunyaa-Tii Dub halk-usus. 47. hajjaam mosam-ton avaar avaar xuaSH o besamaa as. 48. yaxx-aton maabat, taho-ton maabat, jammar-aaton maabat, tenaa zind-aTii baango baGHal-aTii maabat, o kaencii-ton xuaSH ass-aka. 49. tenaa SHaRtii-aa elo sangatt-aatiton xuaSH as. o-naa dunyaa joR as. 50. har kunD-aa xuaSHSHii taalaan as. tenaa zind-e khaTT o baa-aT gidref-eka. 51. o badnasiib baava-lummaa-GHaan bad dar-eka. o-taa xizmatt-e ka-ttavaka. 52. baango-naa baaz xiaal-e tix-aaka. baango baava-lumma-GHaan ziaat hanen ass-aka. 53. bandaGH-aataa giRges-aTii hajjaam-naa baango o elo sangat-naa baango-naa jang ass-aka. 54. hajjaam-naa pinii-o baango-as ass-ak. 55. baango-taa avliiko vaarii-naa jang binaa mass-osus. mukaabila saxt as. 56. hajjaam-naa baango avliiko vaarii-e khaTT-aa. da minT-aan pad elo vaarii-naa binaa mas. 57. mukaabila barebar hin-aaka. baango-k asi.elo-naa kaaTum-naa puZHZHa-GHaate kiSHk-aar. 58. neSH-aateaT asi.elo-e Thappii kar-er. hajjaam-naa baango-naa xan-k peSH.tamm-aar. 59. haRtomaa baango-k asi.elo-e bedaRdii-aT xalk-ura. haRtomaa-k ditar.cur ass-ur. 60. guDsar-aT hajjaam-naa baango narr-aa baa.tis. sangat-naa =ta baango khaTT-aa. 61. sangat tenaa baango-e harf-e. buRz-aa xass-aa habass kar-e. uuhuu kar-e maxx-aa. 62. bandaGH-aak maxx-aar xuaSH mass-ur. daa asi yaatgaar-o khaTT-ing-as ass-ak. 63. hajjaam baa.tin-ing-naa savabb-aan GHussa-Tii bas. tenaa sangatt-e capaanT-as xalk. 64. daasaa hajjaam o o-naa sangat jang lagg-aar. 65. melaa-naa tahTii bandaGH-aak =ham tenaa dost-aa baango-naa xuaaja-kin asi.elo-ton jang-aTii tamm-aar. 66. baaz turund-o faenT.o.laGHat-naa mukaabila mas. 67. asi.elo-e jurr.o.burr kar-er. 68. asi bhall-o jang-as baSH.mas. haraa kehii saal-iskaan cuTT-ing-naa pin-e =ham hal-tav. 69. o candii bandaGH haRtomaa kunD-aan daa jang-naa guaacii mass-ur. #\section{Xuja Ahmad Xuja, \textit{Father and Son} (\textit{mr-bva)}} #Written in 2017. Unpublished. 1. o-naa na-kk tarx-aasur. 2. handaa tarxas-aatiaan caRa ditar mass-ura. 3. mutkun-aa littir-aate ben-isaa o sob-anaa numaaz-kin maahaalav baSH.mass-usus. 4. tenaa koTii-aan peSH.tamm-isaa daaskaan tuGHii tuGHii as. 5. haod-anaa yax-ingaa diir-aT mon-duu kar-e. 6. o-naa baamus-aan diir vah-issaa hin-aaka. 7. caRa baamus-naa dii-te safaa kar-eka. 8. uraa-Tii musalla-e SHaaGH-aa numaaz kar-e. 9. zuu zuu bas tel-aate harf-e. tenaa littir-aate kaSHSH-aa. nat-te carp kar-e. 10. o-naa littir-aataa rahii-k tuR-aasur. 11. biist saal-aan pad raSHiid jaan-naa uraa-Tii gidreng-ok-aa jumma-naa de maar-as mass-usus. 12. baaz manniSHt o zaarii-aan pad o-naa uraa-Tii oliaad-as mass-usus. 13. raSHiid jaan daa xalk-anaa bhallaa zamiindaar-naa bazGHar ass-aka. 14. har nan diir tor-ing-kin hin-aaka. 15. yax-anaa savabb-aan o-naa na-kk duu-k tarx-aasur. 16. ten-aT vaxt-aan must piir mass-usus. 17. maar-naa vadii mann-ing-ton avaar varnaa xaning-aaka. 18. aeno baaz xuaSH ass. o-naa joR-tiaa har vaxt biSHxinda as. 19. aeno raSHiid jaan-naa maar-anaa SHaSHSHa ass-aka. 20. o baaz xuaariikaSHSH-o bandaGH-as ass-aka. 21. o-naa asiTT-ingaa maar o-naa vaaris o kopa joR.mas. 22. zuu zuu caa-te ting-aa. SHaar-akin sar.halk. 23. asi iraa heT halk. 24. xaeraat-kin hanenii halk. 25. pen dunyaa-naa giRaa-te halk. 26. o-naa na-kk xuaSHSHii-aan DaGHaar-aT laggi-tavasa. 27. hanenii-te baD kar-e. uraa-GHaa rasef-e ten-e. 28. tenaa uraaii-e paar-e daa giRaa-te sambaal-a tix. 29. aeno hamsaaya o giRaa-s memaan bar-era. 30. SHaam mas. maar-naa pin-e azGHar tix-aa. 31. baaz xuaSH ass-aka ki maar-ase-naa baava mas. 32. o tenaa cunaa-e naaz.o.laaD-aT bhallun kar-e. 33. handun zind-anaa de-k gireng-isa hin-aara. 34. azGHar jaan-e musi saal mas. 35. sob tamm-aaka tenaa DaGHaar-aa kaarem-kin hin-aaka. bij caTT.tiss-aka. 36. o-naa xolum-naa fasal baaz juaan mas. 37. azGHar-e xalk-anaa iskuul-aTii SHaaGH-aa. 38. azGHar baaz SHaok-aT xuaan-ing ass-aka. 39. raSHiid-naa xan-teTii tajallii-as as ki kan-aa maar xuaan-ing e. 40. taarmaii-aan tajallii-naa piR-aa gaam tix-ing e. 41. allaa sarsob ke =ta. tenaa baava-naa asiTT-ingaa maar as. 42. azGHar tenaa bhallaa-taa izzatt-e kar-eka. 43. azGHar xalk-anaa iskuul-aan panc kaRdaank-aTii sarsob.mas. 44. o-naa baava baaz xuaSH mas. oR-kin saekal-as halk. 45. raSHiid tenaa maar-naa kopa-GHaa duu xal-issaa cunk-o biSHxinda-s kar-e. 46. raSHiid-naa dannaan-k puuSHkun haRseng-aasur. 47. o-naa dannaan-tiaa caa-anaa moc-aak licc-ok xaning-aara. 48. tenaa duvii-e dannaan-tiaa perii tir-issaa tenaa baa-e caTT-aa. 49. hel.kar kan-aa cunaa. niviSHt.o.xuaan duuii.kar. ruZHnaaii taalaan kar. 50. bas daa SHaar-kin niviSHt.o.xuaan-a. 51. ii tenaa zind-anaa kul maDDii-e niviSHt.o.xuaan-naa SHontarii-aa xall-ing xuaa-va. 52. taan.ki daa kan-aa ust-anaa armaan puuraa mar-e. 53. ne xuaanif-iva. naa baxt ne-ton e. 54. vale asi SHaRt-as e ki baaz SHaonk-aT o saxt xuaarii-aT xuaan-is. 55. ne SHaar-anaa bhall-aa iskuul-aTii SHaaGH-iva. 56. nii tenaa xuaan-ing-e monii barjaa tix. 57. azGHar tenaa baava-GHaa hur-aa paar-e. jii hao abbaa kan-e samaa e. 58. nii kan-aa baava us. kilba us. naa litti-k kan-aa kaaTum. 59. ii =ham caa-va nii axxas xuaar mass-unus. 60. asi aahirii-naa zind-as ter.kann-ing us. 61. aeno.pagga bhallaa zamiindaa-k baaz saxt o. 62. ne Tiin-as GHalla-naa et-ira. naa hisaab-aan iraa musi hazaar kaaT-ira. 63. kan-e =ham daliil ar-e saal-aataa hisaab-aT naa zar-aate ti-fassa. 64. handaa bhallaa zamiindaa-k bhall-o bhall-o hiit ke-ra. 65. SHaar-aa kaa-ra de.durust perii xal-era. 66. valdaa langaR piDD-aa tenaa uraa-GHaa padii haRseng-ira. 67. naa xaeraat mar-ev. ii GHariib-o baava-ase-naa maar uT. 68. azGHar tenaa baava-GHaa hur-issaa rang-e tenaa haRs-isaa paar-e. 69. baava =ta ten-e canD-isaa maxx-aa. 70. nii kan-aa maar aff-es balkin kan-aa pakkaa-ingaa sangat us antae.ki nii xuaan-ing us 71. kan-aa masxat daad e ki nii po.marak. 72. sob-anaa maahaalav raSHiid tenaa maar azGHar-e Tuuh-aa baSH.kar-e. 73. numaaz kar. kuraan xuaan. tiyaarii kar kaa-n kan-aa maar ne de-v bhallaa iskuul-aTii SHaaGH-iv. 74. azGHar zuu zuu caa-te ting-aa. 75. de-anaa roZHnaaii kala maSH-aan paaSH.kann-ing as. 76. aeno azGHar SHaar-naa bhall-aa iskuul-aTii SHaaGHing-aa. 77. o saekal-aa hin-aaka bass-aka. mana saal gidreng-aa. 78. o juaan-ingaa nambar-aateaT sarsob.mas. o-naa lumma baava xuaSH ass-ura. 79. raSHiid xuaaiss-aka ki kan-aa maar mustii xuaan-e taa.ki tenaa nat-tiaa sal-e. 81. azGHar sarkaarii-o idaare-se-Tii kors-e puurav kar-e. 82. sanad halk. o sarkaar-naa vaziifa-aT bartaniia-GHaa mustii xuaan-ing-kin hin-aa. 83. juaan mana vaxt gidreng-aa. mana saal-aan guD padaa bas. 84. o-naa lumma baava baaz xuaSH ass-ura. 85. o-naa lumma paar-e. ne-kin daasaa bandaGH-as hur-in. 86. biSHxinda kar-saa paar-e. aaxaa, aaii dono hiit-as af. 87. xuaan-ing puurav mar-e. daa padd-anaa gapp-as e. 88. tenaa baava-naa kunD-aa hur-aa paar-e allaa maalik e. 89. azGHar-naa tavaar kuben as. o puuskun xat-barot as. 90. o-naa riiSH puuskun bann-ing as. 91. o puuskun varnaaii-naa caokaaT-aa gaam tix-aasus. 92. iraa musi tuu-aan guD padii hin-aa. 93. hafta-Tii asi de mobaail-aa salaam-duaa kar-eka. 94. lumma baava-e ustbaDDii tiss-aka ki mana vaxt mar-eva. padii bar-eva. 95. de-k hafta-GHaateTii, hafta-GHaak tuu-teTii, tuu-k saal-aateTii haRseng-aar. 96. o-naa baava haTsajjaa-aan hin-aa. 97. haR.de baaliSHt-aa joka kar-ok as. 98. nat-duu xall-ing-aan saliis. o-naa xan-k nizor mass-ur. 99. o zahiirii-aan tenaa maar-anaa panc saal maahaalav-naa foTuu-e hur-aaka. 100. daa murGHun-aa jitaaii o-naa lumma baava-e guaacii kar-e. o-fk nizor mass-ur. 101. of-taa xan-k azGHar-naa kasar-aa tor-ok ass-ura. 102. o-naa baava kharaTiT-naa naajoRii-Tii aaxta as. 103. o biira azGHar-naa hiDDikaa-GHaa zinda as. 104. de.durust o-naa fuTuu-e sael kar-eka. 105. mana vaxt-ase-aan azGHar-naa nambar band ass-aka. 106. baaz hure-aan pad azGHar-naa kaal bas diixas haal-aavaal kar-e. 107. lumma =ta paar-e =ta daasaa bar-ak naa baraam-e ke-n nii valdaa hin. 108. nan-kin kar-ok-os mar-e kan-aa maar. 109. o-naa baava baaz piir mass-usus. caRa hoGH-aaka. 110. paar-e kan-aa maar nii bar-ak. kan-aa tab-anaa mazza aff. 111. asi-vaar bar xan-iv ne kan-aa cunaa. ii to jaan-aan bejaan uT. 112. azGHar macciT xaar-aT paar-e. abbaa ii bann-ing ka-ppara. 113. bar-oii mas iraa musi saal-aan guD bar-oTak. 114. ii baraam kar-enuT kan-aa iraa maar o. azGHar mobaail-e band kar-esa paan-ing as. 115. musi de-aan pad o-naa baava uraa-Tii leT-ok as. o-naa xan-taa paRda-GHaak mudaamii-kin tar.mass-ur. #\section{Abdul Nsir, \textit{Doctor} (\textit{ksar})} #In \textit{Mist} 2nd.\ ed. (2015). pp.\ 105--109. Quetta: Brahui Academy. 1. goriic-naa yax-ingaa taho zaGHm-aan baar taR-issaa hin-aaka. 2. DaGHaar-aa nat tix-oii all-av. 3. kasar-naa khaDD.o.khoD o bae.o.buuc barf-aTii taf-esur. 4. sahtii-naa yakpaTTaa gud =ham tar as. 5. SHitaark-aatiaan goriic-naa sum-k jaan-e =ta besud kar-esur. 6. SHapaad na-kk =ta yaxx-aan piriss-osur. 7. ziil-aak =ta xarrun haRseng-aasur. 8. xaRiink-aak =ta turonguR-aan baar SHal-aara. 9. duvii =ta lal mass-osus. 10. duu-taa =te sek hin-aasus. 11. xaraas-naa zii-aa mutkun-o rillii-ase-Tii ariGH =ta kuur-ok giRikk-aan baar, vaar-as daang reR kar-eka, vaar-as eng luRonj mass-aka. 12. niaaRii daa baarun-aa paaT-e vaar-as daang-aan buRz-aa kar-eka. vaar-as eng-aan cikk-aaka. 13. handaa kaSH.o.kaSHaala-aT tamm-isa pirGH-isa daaksar-naa jaaga-e havel.kar-e. 14. Daaksar-naa mon-aa vaR.vaR-naa moTal-aak sal-ok ass-ur. o baaz-aak bar-esa kar-era. 15. moTal-aataa tavaar-aan niaaRii-naa aafaax-aak parreng-aar. 16. xaraas =ta alaahoSH mas o tara kar-e. 17. niaaRii-naa duu rillii-aan yala mas. 18. ariGH =ta xaraas-aan siTT-aa o taf-ok-aa barf-aatiaa tamm-aa. 19. abboe. asi ciihaanT-as xalk o tuseng-aa. 20. xaraas tarD-isa narr-aa. 21. o moTal-aataa puulpuul o paapaa-aan liTikk-e baj-aa xalk. o caardast kar-sa asi kaSH-ato padaa ten-e bAAhAR-aa sar.kar-e. 22. sahtii piTT-isa o mon-aTii xal-issa baSHSHaam-e halk. 23. o kaaTum-e =ta zaan-aa tix-aa o baa o baamus-naa =te dita-tte pah.kar-e. 24. okaT kopa-e =ta gud-anaa riiR-ase-aT giring tis taf-e. 25. cunaa =ta monbiira-GHaan peSHan saRak-naa niaam-aa aasii-aa xaLH hal-ok-aatiaan baar litRii kar-eka. 26. baSHSHaam-naa xiir-xiir o cunaa-naa ciihaanT-aak sahtii-naa arvaa-e piriff-er. gud =ta asi paaraGH-aa tamm-ok as. 27. na od-e goriic-naa yax huSH-aaka o na jaan-naa samaa as =te. 28. moTal-aataa puupaa kaaTum-naa =ta milii-e diir.kar-er. 29. handaaRe moTal-aataa asi bhall-o cirr-as saliis o moTal-vaalaa-k padepad haaran xalk-ura ki zuu-as mur ka DhuunD-aate saRakk-aan. 30. sahtii-naa hoSH parreng-aasus o haeraan as ki baSHSHaam-naa jon-e amar harf-e kasar-aan mur ke. 31. o cunaa-e amar nuaaref-i. 32. o haraatam ki o-naa xan-k kumak-kin moTal-aatiaa tamm-aara to ekaan od-e daa GHuuraanT-e tiss-ura. 33. zuu harf tenaa nem.muRda-GHaate. 34. niaaRii vaar-as cunaa-GHaa hur-aaka vaar-as baSHSHaam-naa xan-teTii hur-aaka. 35. o-naa xaRiink-aak piraaiss-ur. 36. ust =ta tahTii ziraab kar-eka. o tenaa bevassii-aa haeraan as ki amar ke? 37. handaaR-ton mon-naa moTal-aan Thappurii-o zoR-ase-Tii kuur-ok huulun-o bandaGH-as daR-aa. 38. o bann-ing-ton sahtii-e bad.o.sust paar-esa baSHSHaam-naa Taang-aateTii halk. o girr-isa saRakk-aan mur kar-e. 39. o paar-e. xam-pesa miir-e zukaam e o nii saRakk-e band kar-enus. o hic kass-e mon-aa ille-pesa. 40. harf tenaa cunaa-e. aaxaa to o moTal-aataa puR-taa keraGH-aan xuuRt mar-o o barf-aTii licc-o. 41. handaa paan-ing-ton moTal-aataa cirr sar.halk. 42. o sahtii zuu kar-e. tenaa cunaa-e harf-e o baSHSHaam-naa guaraa hes tix-aa. 43. baSHSHaam kaa.o.kuu-aan hin-aasus. 44. guar must-aan od-e caTT.kar-esus. 45. magar barf-aTii tamm-ing o daa girr-ing od-e sahkandan-aa sar.kar-e. 46. sahtii cunaa-e paaSH.kar-e to cunaa yax taf-esus. o na-kk o duu-k =ta taf-esur. xan-k o baa =ta muc ass-ur. 47. sahtii cunaa-e harf-e baSHSHaam-naa baGHal-aa tix-aa. 48. o chul kar-issaa hin-aa o Daaksar-naa mon-aa hoGH-isaa paar-e. 49. baava-lumma, kan-aa ariGH peSHan-aa sahkandan-aaT e. bandaGH-as-e(!) paa ki od-e barf o goriic-aan harf-i daaRe hat-e. 50. Daaksar to o-naa hiit-aa xaf to-tav. vale elo tuul-ok-aatiaan asiTT-as hakkal kar-e. 51. ill-ebo daad-e daa ganok-as e. de.durust xaahot-ton saRakk-aa bundar SHaaGH-aane tuus-une. 52. nan-e o miir-aast-e =ham barf o yax-aTii da minT salif-e. 53. sahtii piTT-aa hoGH-aa paar-e. Daaksar xudaa-naa pin-aa hur. 54. ii GHariib-ase uT. kan-aa xaraas narr-aa. kan-aa cunaa yaxx-aan kask. 55. kan-aa ariGH-e guar e. o =ham baapist xall-ing-aTii e. 56. kan-e pen kas.o.vas aff. aga daa kask to ii tenaa mon-e amar mon kar-oT. 57. nii kull-anaa us. ne-ki amiir o GHariib asiT o. 58. ii GHariib, bevas o laacaar-o niaaRii-ase uT. 59. tenaa ariGH-e harf-ing hat-ing ka-ppara. 60. kane-aa balae.SHaa o tenaa cunaa-taa sadxa-aT kan-aa ariGH-e daaRe hatif. 61. hur =ta oR-kin davaa daaruu-as et-e. 62. maaii-naa daa hiit-aatiaan xaaxar-aa tuul-ok-aa kull-anaa mon muT mas. 63. Daaksar-naa mon =ham his das-e. o paar-e. 64. GHariib ne xudaa kar-ene. ii ne GHariib ka-ttanuT. 65. GHariibii =naa tenaa dAAh o GHaav-e dar tenaa xudaa-e et-e. 66. elo daa ki kan-to dono bandaGH af ki naa gand hal-ok-aa ariGH-e harf-e hat-e. 67. nii ten-aT khor us xam-pesa. daaRe kul miir-o amiir-o izzattii-o bandaGH tuus-uno. 68. daa naa muzzuur ma-fassa. nii hin peSHan-aa tuuLH. 69. haraa-vaxt ki ii miir-aas-tiaan xalaas mass-uT guRaa ne-ton hiit kar-oT. 70. sahtii-e Daaksar-aan daa omet all-avaka. 71. ki o o-naa cunaa-naa kah-ing, ariGH-naa =ta sahkandan o cilla-naa barf, yax-aTii peSHan-aa tamm-ok-aa-taa parvaa ka-p. 72. o asi bevass-o niaaRii-ase-ton kumak ka-pp. 73. hamo xaatir-aan Daaksar-naa hiit-aak xaaxar-aTii xiisun kar-ok-aa siix-aan baar sahtii-naa ust-aa tixing-aar. 74. o harfe.xalk ten-e diivaal-aTii. yaa.husen kar-issaa paar-e. 75. xudaa-GHaa hur-bo. barf-aTii tamm-ok-aa naajoR =ham num-eaan baar-o bandaGH-as e. 76. kas-as kucakk-e =ham xan-aa dun azaab-aTii to o-naa ust taRs-aan laRz-ik. vale num. 77. sahtii phar-issaa hin-aaka. daaksar-naa mon-naa bandaGH o-naa baask-aateTii halk. od-e girr-isaa peSHan kaSHSH-aa. 78. o-naa gud Daaksar-naa koTii-Tii saliis. 79. baaz-ingaa hoGH-ing, piTT-ing o kaSH.o.kaSHaala-GHaan o-naa puTT-aak taar-taar mon-aa =ta taalaan mass-ur. 80. bandok =ta tuuf-aton kuus-aan jitaa mas. 81. piTT-ing o mon-aTii xall-ing-aan mon =ta niil-aan baar as. 82. daRd.o.GHam-aan xan-k =ta piriss-osur. o daasaa biira ditar hoGH-aaka. 83. magar od-e tenaa jaan-anaa samaa all-av. 84. guDDiiko vaar valdaa Daaksar-kin julav kar-e. 85. o peh-eng-ton Daaksar-naa nat-tiaa tamm-aa. o paar-e. 86. kan-aa cunaa-e xudaa dar-e o ariGH-naa kan-aa guDDiiko saah e. 87. sah =ta xudaa-naa duu-Tii e. maga caa-va ki naa mehrbaanii-aan o =ham kan-e ill-ek kaa-ik. 88. daasaa pen aaxaa biira daaxas kar-ak ki od-e barf-aan harfif asi aDD-ase-Tii biTif. 89. Daaksar od valdaa handaa valdii tis ki dun tenaa ariGH-naa guaraa tuuLH. 90. ii xuaaja-GHaataa mohlat kann-ing-aan guD, naa o-naa band.o.bast-e ke-va. 91. sahtii pen hiit kaSHSH-ing ass-aka ki Daaksar-naa bandaGH od-e dhikka tir-saa havelii-aan =ham peSHin dar-e ill-aa. 92. sahtii Daaksar-aan ust-e ekiim kar-e. o rum kar-issaa ariGH-naa tenaa mon-e paaSH.kar-e. 93. ki navaa daa ten-aT sah ke. o aDD-ase-Tii kaa-e. 94. magar ariGH-e xan-ing-aan o-naa SHefko-k SHef o buRzko-k buRz hin-aar. 95. ki o =ham cunaa-naa maiiyat-naa guar-aa erkaSH kar-ene. o saanda ser.tuGH e. 96. od daasaa Daaksar-naa daaruu-taa o yaxx-aan aDD-ase-naa aahirii-aan peSH.tamm-aasus. 97. sahtii-e must-anaa daRd o gaRattii-k nem-ganok kar-esur. 98. cunaa o ariGH-naa laaSHa-GHaak o-naa hoSH o saar-e =ham phul-aar. 99. sahtii-e must-aan pen kas vaaris all-av. 100. daaf-taa kah-ing-aan o daa dunyaa-naa kul vael o janjaal, GHam o GHaRattii-teaan xalaas mas. 101. o Daaksar Daaksar paar-isaa daa bandaGH-aatiaan mur asul mur handun mur hameRe ki od hicco insaan-as nazar ba-f narr-isaa hin-aa. #\section{Nasb Sgar, \textit{Mother's Dream} (\textit{lumma-n tu})}. #Written in 2013. Unpublished. 1. caaSHt-anaa vaxt seLH-anaa de-teTii demon-naa asi jitaa-o cass-as mar-ek. 2. cunk-aa masin-k demon-tiaa duttuk guaazii kann-ing-aTii ajab-o xuaSHSHii-as ke-ra. 3. cavakk-aa masin-k demon-tiaa tuul-ok kaSHiida kann-ing-aTii handun-o cass-as harf-ira, dun.ki of-taa mon-aa of-taa saang-anaa hiit mar-e. 4. daa vaxt-aa nariina-GHaak tenaa kaar o kisib-naa kunD-aa peSH.tamm-ira. 5. niaaRii-k tenaa uraa-naa kaarem-te esar.kann-ing-aan guD demon-tiaa kaSHiida kann-ing, guafta guaff-ing, jallak tar-ing, yaa pen kaarem-teTii aaxta mar-era. 6. caaSHt-naa vaxt as. SHaabiibii demon-aa tuul-ok liiakko xal-issaa tenaa guafta-e guaff-ing-aTii aaxta as. 7. o-naa xuRk-aa o-naa cunk-aa caadaan pur tix-ok as. 8. caadaan-naa xuRk-aa asi mutkun-o palaaSHTik-ase-aa guR-anaa Tukkur-as tix-ok as. 9. dunyaa-naa Dukk.o.vael-aatiaan bepaoraa asi jitaa-o dunyaa-se-Tii gum as. 10. o-naa ust-anaa armaan-te kas po.ma-tavaka yaa kass-as o-naa cikaar-e tix-tavaka. 11. antae.ki nestii, janozaanii, beiilumii o-naa peSHaanii-aa handun-o Tik ass-ur, haraa ki hic vaxt mur.mann-ing-naa pin-e hal-taora. 12. laal-jaan halaSHSH-isaa oR-aa saa-e sar.kar-e. 13. sar.mann-ing-ton laal-anaa rang badal xaning-aaka. 14. handun lagg-aaka ki puluus o-naa rand-aTii e. yaa duzz-aak od-e miR-aano. 15. halaSHSH-ing-aan hiit juaaniikaa baa-aan =te peSH.tam-taoka. 16. SHaabiibii od-e daa-vaR xan-aa to habakka mar-sa jik.mas. 17. ab-ab-abbaa gorii mass-uT ant mas. 18. durxaaton gudd-e tenaa buRz-aa kar-saa kaaTum-aa SHaaGH-aa o jik.mas. 19. vale laal-jaan-naa duvii-aa hiit-aak kas paa-e dam.tiss-osur. 20. SHaabiibii-naa vaeRaaii ziaat mann-ing as. 21. o haSHt.haeraan sal-ok laal-jaan-naa duvii-aan hiit-as peSH.tamm-ing intzaar as. 22. dun.ki laaloyaakuut-naa daana-GHaate muc.kann-ing-kin intizaar mar-e. 23. laal-jaan lumma-e fareSHaan mann-ing-aa xan-aa to tenaa duvii-aa zor SHaaGH-isaa kalaii-aT baa-aan kaSHSH-aa. 24. aa-aa-aa aaii ii imtihaan-aT sarsob mass-uT. avalmiiko bass-uT. 25. durxaaton-naa hoSH kas paa-e hand-aa bas. 26. kaaTum peSHin kar-saa paar-e. abbaa allaa sarsob ke ne. 27. dar-ak daa zarr-aate hanenii haLH. cunaa-taa baa-e hanen ka. 28. o tenaa gud-anaa pallav-aan asi mutkun-o panc-anaa noT-as mal-esa laal-anaa duu-aa tix-aa. 29. laal-jaan har-vaar imtihaan-aTii avalmiiko bass-aka. 30. maaSHTar o-naa laaixii-naa sifatt-e kar-eka. 31. haraaRe mana niaaRii asi jaaga tuus-ura to of-taa duvii-aa handaa hiit val.kung-aka. 32. durnaaz o salma o-naa suu-tiaa ass-ura. 33. o-fk har-vaxt SHaabiibii-naa pucc-aate sill-aara. 34. hur-bo aaii, janozaan-naa maar e. 35. maaSHTar =ham o-naa sifatt-e ke-k. durnaaz tenaa joR-tiaa duu-e tix-issaa paar-e 36. hala SHaabiibii-naa mon.tir-ok-aa kukuR o xuaayaa-k maaSHTar-naa xan-te hal-pas to pen ant? salma hakkal kar-e. 37. raast paa-sa handaa mana kukuR oR-ki baxt mass-ur. 38. hala ii ant paa-va. daa maaSHTar-naa xan-k =ham handaa giRaa-tiaa tor-ok o. 39. hiit baa-Tii =naa. daa mana vaxt must mehrbiibii kuular-as siipaaLH-aan pur kar-eka. maaSHTar-kin mon.tiss-aka. 40. o-naa maar-anaa livz-aak cuTT-aara o =ham sarsob mass-aka. 41. laoz-as xuaan-ing ba-tavaka =ta. 42. laaluu =ham harring-ok-aa pucc-aaton caRa sarsob mar-ek. 43. balki har-jaar avalmiiko bar-ek. 44. maaSHTar oR-ki baaz mehr ke-k. 45. daa maaSHTar-naa xant-teTii his-k tamm-ir. 46. bas aaii. nan-aa cunaa-tiaa maaSHTar-naa tak tammi-pak. 47. aga nan =ham maaSHTar-ki iraGH kar-osun. 48. yaa xariiSH o madar-naa Tekii mon.tir-osun. 49. to nan-aa pallav-aa =ham o-naa xan-k maling-aara. 50. aeno.pagga vaxt-as e handun-o. har.kas laalec-naa aahirii e. 51. must-anaa-k raast paar-eno. cirikk-ok-aa razaan xan-taa mon-e hal-ek. 52. hur daa janozaan-e. kas-as od-e juaan-ingaa nazar-aT hur-taoka. 53. SHuum-ingaa tiidaar-to ariGH-naa kaaTum-e kung. 54. daasaa kuTT-ik kun-ek. 55. de-k o xudaa-naa daasaa har uraa-Tii janozaan-naa maar-anaa sifat mann-ing e. 56. daro to SHaabiibii-naa xan-k aasmaan-aTii saxt ass-ur. asul kan-aa paaraGH-aa hur-tav. 57. hala ant. daasaa maar =ta maaSHTar mar-ek. salma tenaa zanuu o joR-tiaa duu-e tix-isaa paar-e. 58. GHariibii =ham bandaGH-kin aeb-as e. 59. vaR.vaR-anaa hiit SHaabiibii-aa tix-aara. 60. kas-as SHuum-to kas-as od-e bepaal paar-eka. 61. kas-anaa uraa-naa mon-aan gidreng-osus to o-naa nat-taa miSH-te xaaxar-aTii SHaaGH-aara. 62. o-naa xuRk-aan gidreng-ing-to kas ten-e yakxuSHii kar-saa tuf tuf kar-eka. 63. vali SHaabiibii as ki bhallaa jaGHar-to kass-e valdii ti-tavaka. 64. o xuaarii kar-eka tenaa maar-e xuaanif-eka. 65. o-naa ariGH piirbaxSH, laal-jaan-naa vadii mann-ing-aan iraa saal pad daa dunyaa-GHaan kaziiyat kar-esus. 66. SHaabiibii tenaa kul armaan-e tenaa maar-kin sadxa kar-esus. 67. o-naa zind-anaa armaan-taa ciraaGH laal ass. 68. lumma oR-aa hicco taho-as-e ravaadaar all-avaka. 69. nan-durust ciraaGH-naa tajallii-Tii kaSHiida kar-eka. 70. de.durust demon-aa guafta guaff-eka. 71. baasunii-naa de-teTii Dinnaa-naa koTii-taa padd-anaa sexaa-Tii guafta guaff-eka. 72. handaa kaarem-taa savabb-aan o-naa xan-taa roSHnaaii kam mass-osus. 73. o-naa joR-tiaa mudaam handaa duaa as ki allaa laal-e sarsob ke. 74. od-e ser.iraGH o ser.aoliyaad ke. 75. laal-jaan da kaRdaank-e bebaxtii-ase-aT sarsob kar-e. 76. od-e monii xuaan-ing-naa baaz SHaonk as. vale GHariibii-naa duu-aan monii xuaan-ing ka-ttav. 77. uraa-naa haaliiat od-e majbuur kar-e ki giRaa-s ke. 78. xalk-aTii poriyaa all-av. 79. od-e DaGHaar-naa Tikk-as =ham all-avaka ki vasammii-as kar-osus. 80. lev-anaa kaarem as vali tanyaa kann-ing o-naa vass-aT all-av. 81. o berozgaarii-naa duu-aan SHaar-anaa paaraGH-aa sar.halk ki nat duu-as xal-e. 82. antae.ki paa-ra. duu sur-ik to baa sur-ik. 83. o-naa varnaaii-Tii, lumma-naa janozaan mann-ing oR-ki asi bhall-o Dukk-as as. 84. lumma-GHaan zor-ase-aT mokal kar-e. 85. lumma-naa ust xuaa-tavaka ki od-e mokal et-e. 86. vali maar-anaa zidd-anaa mon-aa bevas mas. 87. laal SHaar-anaa kunD-aa raahii mas. 88. SHaar-e sar.mann-ing-aa asi koTii-as kiraa-aT halk. 89. daaRe o-naa maamaa-k tuul-ok ass-ur. 90. vali o kass-anaa uraa-GHaa hin-tavaka. 91. antae.ki o-naa maamaa-k o-naa lumma-e baraam tin-ing-aan pad ust-aan dar-esur. 92. o-naa ariGH-naa kaziiyat-aan pad o-naa xiaal-e tix-taora. 93. handaa xaatir-aan o-naa ust xuaa-taveka ki maamaa-taa darga-e miSHii ke. 94. od-e pen hicco omet-as all-av ki kas-anaa uraa-GHaa hin-os. 95. zind-e aasraat kann-ing-ki o daaRe har daftar-aTii kaaGHad tis. 96. navaa rozii-naa darga-as malling-i. 97. zind-anaa Dukk-aak macci kam mar-er. 98. dun-o daftar-as all-av ki oRe kaaGHad ti-tavesus. 99. vali nokarii-naa darak all-av. 100. har jaaga zarr, vaDDii, paarat-naa hiit-aak ass-ur. 101. vali laal har ustekiimii-e lattaaR-isa mux-e saxt taf-issa vas kar-e. 102. nokarii-tiaa vaziir o navaab-aak handun kaoza ass-ur dun.ki maSH-teTii xazaana-GHaatiaa jinn o dev-aataa kaoza mar-e. 103. yaa kaaf-anaa buRz o bhallaa maSH-teTii dev-aak parii-tiaa gaaT et-ir. 104. laal-ato alaadiin-naa ciraaGH all-av ki o daa tahaarii-te kuTTif-ossus. 105. o biira ditar-naa xaRiink SHol-ing kar-eka. 106. SHaabiibii de.o.nan maar-anaa saang.o.baraam-naa curt-aTii as. 107. maar-anaa zind-e zebaa kann-ing-kin o-naa ust-aTii asi bhall-o armaan-as as. 108. tenaa cann-aTii o laal-jaan-to hiit kar-eka. 109. o-naa cunakkii-naa hiit-aak o-naa xiaal-aT har-vaar bass-ura. 110. elo laal-anaa corii mann-ing =ham asi bhall-o armaan-as as. 111. hao.ki laal-anaa baava mar-osus. 112. o tenaa baava-naa sexaa-Tii tenaa ust-anaa har armaan-e puurav kar-osus. 113. amar mar-o. laal din-naa uraa-GHaa hin-o. o-naa xaRca cuTT-o. 114. elo SHaar-anaa haaliiyat-aak =ham juaan aff-as. 115. vaR.vaR-anaa xiaal-aak o-naa dimaaGH-aT carreng-aara. 116. de xudaa kane. allaa o-naa kaarem-e ke. 117. o kaaTum-e peSHin kar-issa handaa duaa-e kar-eka ki allaa laal-jaan-e salaamat tix-i. 118. lumma-naa tir-ok-aa zarr-aak kaaGHad tin-ing-aT xalaas mass-osur. 119. har-jaaga luTT.o.pul-naa raaj as. 120. dukkaandaar-aan hal-es vaziir-tiskaa kul zaalim ass-ura. 121. paxiir-aak =ham zulm baDD-aa perii kar-era. 122. o-fk handun xaning-aara kas paa-e hel.tining-aano. 123. o-k =ham vaR-anaa vaR-ase-aT zar kaSHSH-aara. 124. capraastii-k aosar-aatiaan ziaat rob.kar-era. 125. laal vaERaa tuul-ok ziraat-naa daftar-naa mon-aa DaGHaar-aa liik kaSHSH-aaka. 126. o-naa xaRc xalaas mass-osus. 127. o aeno guDDiiko armaan-to daa daftar-aa bass-osus. 128. kaaGHad-aak baGHal-aTii, vaar-as saRakk-aa gidreng-ok-aa gaaDii-te hur-aaka. 129. vaar-as asi soc-ase-Tii Dub hin-aaka od-e daftar-naa capraastii paar-esus ki nii daaRe intizaar kar. 130. ki bhall-aa aosar bar-e. o peSHin taRa-GHaa tuul-ok saahib-naa kasar-aa hur-aaka. 131. de axxas ki buRz-aa mar-saa hin-aaka. handaa-xadar o-naa siiR ziaat mar-sa kar-eka. 132. handun lagg-aaka ki de =ham daa dhartii-naa bhaatii-tiaan GHaavii e. 133. buTT mol xal-ok iraa bandaGH paTpaTonk-ase-aa bass-ur. 134. kala xan-k =taa xaning-aara. 135. betavaar o mana sum o-naa kaaTum o siina-Tii xalk-ur. 136. na harrif-er. na hakkal tiss-ur, paTpaTonk-aa suaar mass-ur hin-aar. 137. kass-as =ham mon-aa kucci-tav. 138. har.kas tenaa paRda-e baccif-ing-naa GHam-aTii as. 139. ki dun maf kass-as of-te gir.ka-p. 140. antae.ki don-o tadenii must =ham mass-osus ki haraaRe bamb-as tarx-aaka yaa kas-as xalling-aaka. 141. to SHaahidii guaahidii ki hamo eb.keb-anaa =taa xan-te taf-issaa gaaDii-teTii diccaa araang danning-aaka. 142. daa SHaar-aTii to har giRaa duu bass-aka vali bandaGHii-naa Dass all-av. 143. biira bandaGH-naa pin as. bandaGH-naa kiimat asi saadaar-ase-aan =ham ziaat all-av. 144. o-naa xuRk-aan aosar-aak gaaDii-teTii beGHam gidreng-aara. 145. paedal hin-ok-aa-k xan-tiaa handon-o caSHma-k tix-aasur ki tenaa nat-taa mon-aan bedis pen hic xan-tavasa. 146. laal hamoRe hure-iskaan ditar-teTii litRii xal-issaa dam tis. 147. o tenaa ditar-teTii guaaRix-aan baar xiisun mass-osus. 148. juaan-o jhaTT-ase-aan pad mana bandaGH xuliis xuliis-aT o-naa xuRk-aa bass-ur. 149. o-naa caTT.hal-ok-aa kaaGHad-aate harf-er. of-te xuaan-aar. 150. kaaGHad-aatiaa o-naa xalk-anaa Dass.o.niSHaan niviSHta as. 151. Tappii Doh-ok-o gaaDii-as xuaaif-er. laal-e o-naa xalk-aa mon.tiss-ur. 152. Tappii Doh-ok-aa gaaDii-naa tavaar aasmaan-naa ust-e ciir-isa arSH-aa sar.mass-aka. 153. vali DaGHaar-aa kass-as o-naa cikaar-e tix-tavaka. 154. daa jaaga-naa bhaatii-taa ust-aak xal mass-osur. 155. yaa of-te samaa as ki haR-de baaz-aa bandaGH-aak sum-taa guaacii mar-era. 156. yaa daaRe haR-de asi uraa-se-Tii daa xaaxar jamjalaaii hal-ek. 157. asi uraa-se-naa konT-e harfing-ik elo uraa-Tii taalaan kanning-ik. 158. sar.mann-ing-ton laal-anaa kah-ing-naa hiit xalk-aT taalaan mas. 159. SHaabiibii laal-anaa laal-ingaa laaSH-e ditar-teTii loR-ok xan-ing-to tenaa armaan-taa maaRii pirGH-isaa Tukkur kar-e. 160. tenaa puZHZHa-GHaate kiSHk-isaa, zaarzaar hoGH-aaka. 161. mon-e tenaa SHurr-isaa, piTT-isaa, xisikk-aaka. 162. gud-e gir kar-issaa GHam-te kull-e cikk-isaa, xal-teTii aReng-isaa maSH-anaa kunD-aa faryaad xal-issaa hin-aa. 163. o-naa puuhaaR aasmaan-aTii baa-e saxt kann-ing-aTii as. 164. o-naa armaan-taa baaGH sun mas. 165. o-naa tuGH-taa maaRii mehrgaR-naa kappii-tiaan baar damb-as joR.mas. 166. amar ki biist.o.caar saal must oR-aa mon-o jammar-as taf-esus. #\section{Gul Bangulza, \textit{Victims of the Sorrows} (\textit{dad- guc})} #Published in 1984 in \textit{Dadt Guc}, pp.\ 52--59. Kalat Publisher, Jinnah Road, Quetta. 1. taata durbaxt xaRiink reR.tir-esa, tenaa juft-aa cunaa-taa kaaTum-aa tuul-ok haeraan ass-aka. 2. naazurk-aa tomaa cunaa-k xan.tar Taxx.o.pax mana riingiR-ase-Tii taf-ok ass-ura. 3. zaalim-aa goriic ki o-Tii pir o barf haRtomaa-k avaar ass-ura. daa SHer.zaal-e monii hin-ing-kin ille-tavasa. 4. daa yax-ingaa taho ki o-Tii juaan-ingaa varnaa-k =ham baahotar mass-ura. daa GHariib-aa niaaRii-naa ant vas as. 5. jamma-k juSH-aasur, nod-aak buTT-aatiskaa SHef bass-osur. 6. o-taa mon-aa de-anaa roSHnaaii-e dun.ki ked-aasus. 7. yax-anaa zor-aan DaGHaar-naa jir o SHinz-aak mon haRseng-aasur. 8. daa SHer.zaal-aa niaaRii xuRk o mur nazar SHaaGH-aa ki kaaTum Dakk-ing-kin navaa daa-teaT jaaga-as xan-iv. 9. o daa pilikk-ok-aa maasuum-aa cunaa-te daa rohav o goriic-naa sarzorii-aan pir.o.barf-anaa zaalimii-aan amaan et-iv. 10. vale o paTT.o.poTav-aateTii o zaar-ingaa cilla-Tii der tuus-aka. 11. saa kaSHSH-ok-aa daa yaxx-aateTii daax-o ust-as der-e ass-aka ki tuul-osus. 12. har.kas ten-e o tenaa maal.o.maDDii-e baasun-aa ilaaka-GHaatiaa kaSHSH-aasas. 13. dun-ingaa rohav-aateTii daa daSHt-aateTii biira xarmaa-k mar-era. ki juftii-aT goii kun-era. 14. dun-ingaa cilla-GHaateTii daa naahaa-taa xan-k biigunii o langaRii-aan tar.mar-era. 15. haRii-tiaan baar daa naahaa-k de.drust cul.xal-era ki navaa SHikaar-as raseng-e. 16. daa baaz vaxt-aa xalk-aateTii bar-era o ant-as ki mon-aTii bas de-ra pirGH-ira. 17. insaan-k =ham dun-ingaa vaxt baaz xiaaldaarii-aT peSHin-teaT carreng-ira ki dun maf xarmaa yaa pen naahaa-taa guaacii mar-er. 18. daa durbaxt-naa varnaaii-naa de-k ass-ur. 19. mana de must daa SHer.zaal bolaan-aTii mizzil xal-issaa kondalaan-naa piR-aa vaa(again) iraa phull-o cunaa xan-aasus. 20. daa maasuum-aak to mana de-naa ass-ur. 21. daaskaan to daa-k juaanii-aT xan mali-ttavesur ki daa zaalim-aa kuuRii-naa Dukk.o.GHam-k o-taa zind-aTii jammar-naa SHenk-aatiaan baar bass-o taalaan mass-o. 22. baava-lumma-naa Duk o nezgaarii o-taa zind-aan giroSHk tir-ok-aa de-e avdem kar-e. 23. na o-taa vadii mann-ing-aa tuufak xall-ing mas. 24. na kas daera o baagul-naa tavaar-e bing. 25. na kas-as hanenii-naa daana-s xan-aa. 26. na saadaar-as taRing-aa. 27. pen.to.pen SHaSHSHa-GHaa =ham hicco puuskun-o pucc-as daa cunaa-te berifing-tav. 28. na taf-ing-kin aab-anaa dastband o patanband-as mill-aa. 29. bas ritil manaTT-as ass-ura ki o-teTii daa cunaa-te kuuring-aa. 30. durbaxt-e dam.kaSHSH-ing o ten-e muuSHkif-ing-kin de.manaTT-as =ham raseng-tav. 31. cunaa-taa xan-ing-naa iraTTmiiko de cunaa-k baDD-aa =ta, bolaan-aTii mizzil xal-esa pand kar-eka. 32. kariim baSHx-naa asi hucc-as ass-aka ki oR-aa guTT-e berum-k, razaan-k o Tebur-aa cunaa-k hamp-ok ass-o. 33. o-taa jind bolaan druste pand kar-era antae.ki cunaa-k pand kar-oii all-avas. 34. daa GHuT asi hucc-anaa zii-aa cillii mann-ing ma-tavasa. 35. daa saadaar =ham nizorii laaGHarii o Dukkaalii-tiaan dikka halk-aka. 36. SHaabaaSH o-naa iimaan-aa ki kariim baSHx-naa giRaa-te o cunaa-te dar-eka. 37. nizor o naajoR-aa jaan-aton durbaxt tenaa aalum-naa rand-aT karaar karaa dikka hal-esa hin-aaka. 38. himmat as daa SHer.zaal-naa, iimaan-naa godii-naa, daa baavaii-aa masiR-naa, 39. daa xiisun.xanii-aa uraa-xuaaja-naa zaaiifa-naa, daa guaaRix rud-ok-aa DaGHaar-naa masiR-naa, 40. daa pir.o.barf kar-ok-aa diyaar-naa lumma-naa, ki o cunk-aa jaan-aton, tarx-ok-aa nat-tito mustii gaam xalk-aka. 41. zind-anaa daa Dukk.o.daRd-aate, sarbaala o moSHefii-te, langaRii o nezgaarii-te himmatt-aT gidaaref-eka. 42. durbaxt to dun.ki zind-anaa maon o tahaar-ingaa xan-teTii xan-te xall-ing-kin vadii mass-usus. 43. o-naa jind vadii mann-ing-naa de-aan hal-es daaskaan ki caar cunaa-naa lumma mass-usus. daRd.o.GHam-teTii giRges as. 44. daa naaometii-k oR-kin hicc-as all-avasa. 45. o-naa jind daasaa daa-taa baSHx-as mass-usus. 46. o daa xan-teTii hunn-ing-naa tene-Tii sagg vadii kar-esus. 47. vaxt-as kariim baSHx elo aalum-ton avaar daSHt-aTii bas. sar.mas to daa seLH-anaa guDDiiko de-k ass-ura. 48. dun-ingaa mudd-aa hicco baavar-as ma-fak ki haraa vaxt goriic kaSHSH-i o jammar taf-i. 49. daSHt-anaa yax to pinii e. 50. vaxt-as ki goriic kaSHSH-e, pir.o.barf das-e. to ae vaxt-aa xudaa kass-e ekaan don beberum, tab-aa haal gidref-p. 51. daSHt-aTii daa-vaR mizzil xall-ing-to ten-e malxmuut-naa baa-Tii tin-ing e. 52. nivaaz-aateton daa xalk guanDen-aan hamp-e. aasmaan saaf as. 53. jammar o SHenk-ase-naa xuRk-aateTii hicco Dass.o.niSHaan-as all-avaka. 54. DaGHaar nan-anaa baarun-aa yax-aan taf-esus. 55. xal-issa pirGH-isa daa aalum mustii raahii ass-aka. 56. durbaxt GHariib, puuskun vadii mar-ok-aa cunaa-te tenaa baD kar-ok, karaar karaar daa-taa rand-aT raahii ass-aka. 57. damdarii nizorii naajoRii o yax-anaa duu-aan oR-kin zuu-zuu gaam xall-ing baaz kuben ass-aka. 58. elo kunD-aan xalk tezii-aT gaam xal-esa mustii hin-aaka. 59. nemroc-iskaan to de gicen as. 60. hicco taho-s all-av o na jammar-ase-naa Dass.o.pad as. 61. vale daaR-aan guD goriic-naa xaf-k sur-ing-e harf-er(started) 62. jaTT-ase-aan guD mon-ingaa jamma-k aasmaan-aa taalaan mass-ur. de-e go-aar. 63. vaxt-anaa gidreng-ing-ton durbaxt aalum-aan padii sal-issa hin-aa. 64. goriic pen turundii-aT kaSHSH-ing binaa kar-e. 65. jamma-k ziaat mon o guDsar-aTii piihun haRseng-aar. 66. hure-aa vaxt-as kariim baSHx padii-e cak.xalk to durbaxt-e xan-tav. 67. valdaa xiaal kar-e ki o naajoR e o iraa cunk-o cunaa baDD-aaT o =ta karaar karaar bar-ek. 68. annaa(handaa) xaatir-aan o tenaa hucc-e xalk-anaa niaam-aan kaSHSH-aa padd-aTii hes ki durbaxt-e vaxt vaxt-as cak.xal-ev hur-iv. 69. kariim baSHx GHariib-naa duu-Tii ant as. 70. o-naa jind tenaa zii-aa kehii giRaa-te cillii kar-esus. 71. giRaa-tiaan bedis asi laaGHar-o heT-as =ham o-naa(oRto) kotal as. 72. antae.ki durbaxt-e daa naajoRii, nizorii o macci kun-ing-naa savabb-aan paaLH-anaa puRii-as all-av. 73. vaxt-as ki cunk-aa cunaa-taa zind heT-aton taf-ok as to o-naa(heT) xiaaldaarii saa-aan ziaat as. 74. annaa xaatir-aan kariim baSHx paaSH-ingaa baask-aatito daa heT-e ant bebaxtii-aT dar-eka. 75. karaar-aa hin-issa o padii cak.xal-issa kariim baSHx tenaa hucc-aton xalk-aan kiSHk-aa. 76. varx-aak ae vaxt harf-er ki rohav-aa goriic pir.o.barf-e hes. 77. daasaa GHariib hakk-aa haeraan mas. 78. o DaGHaar natt-aataa keraGH-aan dun.ki peSHin mas. 79. aalum oR-aan baaz mustii hin-aasus. 80. durbaxt cunaa-titon xaning-aaka o na aalum. 81. suu taR-ok-aa goriic-ton avaar pir.o.barf as. 82. daasaa od-e tenaa radiink-naa samaa tamm-aa. 83. ust-aTii paar-e aga aalum-ton mar-osuT to kass-as huc o cunaa o heT-e kan-aa sambaal-aaka o ii rum.kar-esa cunaa-taa rand-aT to hin-ing kar-eTa. 84. vale daasaa to guan-tiaan pakk-as salii-tav. 85. daa huc o cunaa-te Dung-aateki amar ill-ev. 86. durbaxt-kin hin-oii =ham ar-e. samaa af o GHariib-naa ant haal mas. 87. cunk-aa cunaa-k decaa zinda o yaa kask-ur. 88. xudaa jind-e =ta hicRaa ka-p. aoliyaad-naa maT bar-ek. 89. aga durbaxt-e xudaa ka-p giRaa-s mas to daa cunaa-taa haal ant mar-oe? 90. daa guanDal-aa maasuum-aa cunaa-k der-aa hin-or. 91. asi vaar xiaal bas =ta ki hucc-aton avaar durbaxt-kin padaa kaa-v. 92. valdaa hur-aa ki daa laaGHarii-aa Daacii-naa ust must-aan tarx-aane. 93. aga padaa dar-eT =ta o kasar-aTii baTaling-aa to guRaa durbaxt o cunk-aa cunaa-titon o nan-GHuT yax-aTii guReng-on. 94. kas-as daa rohav-teTii nan-aa madattii-kin ba-faroe. 95. kariim baSHx GHariib hucc-e SHaampastiir-ase-naa maas-aTii aRef-e. 96. daakaan ekaan giRaa-s cimola kar-e cunaa-k ten-e baasif-ir. 97. o elo daa ki aga hure kar-eT to xaaxar-naa roSHnaaii-Tii cunaa-teskaa ten-e rasef-iv. 98. musiTTamiiko daa ki xaaxar-naa roSHnaaii-aan naahaa-k daa-tiaan mur mar-or. 99. na.to SHaam xuftan mann-ing-aan guD tahaarma-Tii cunaa-te amar xan-oT paTT-oT. 100. kariim baSHx cunaa-te paar-e ki SHaam tamm-ing-aan must num cimola kar-esa kaa-re. 101. asiT num-aa ten-e xaaxar-aa baasif-i o elo cimola ke. daa num-aa xaaxar lagg-oe. 102. na.to camola-taa cuTT-ing-ton avaar xaaxar kah-oe. 103. num-e =ham yax kar-oe. ii =ham tahaarma-Tii num-e xan-paroT. 104. xiaal-aTii tenaa mar-ere. daa yax o rohav-aateTii navaa naahaa-k kunD-aa num-aa bar-er. 105. aga xaaxar num-aa lagg-aaka to daa-k nume-aa julav kann-ing-aan haz.kar-or. 106. heT-e tene-aan mur ke-re. 107. zurrat-naa pakk-as mon-aa =ta SHaa-bo. 108. SHaam-iskaa navaa gulum-as paaLH-anaa cunaa-teki ke. 109. GHariib-aak aga yax-aan bacc-aar to biingunii o langaRii-aan piisk-or. 110. daa tafar-e tenaa xuRk-aa tix-bo. 111. har.kas num-aa ki paaT o cimola-ki hin-aa tafar-e ten-to harf-e. 112. xaaxar-naa xuRk-aa tuul-ok-aa daa xatt-anaa laTT-e tix-e. 113. juaan guRaa. allaa-naa jolii-Tii ure. xulii-pere. nan zuu bar-ena. 114. de baaz tezii-aT barkat mann-ing-aTii as. 115. daa bebundar-aa cunaa-k yax-aTii laRz-esa, xal-teTii aReng-esa xuRk o mur-aateaT zuu-zuu paaT liD o cimola kar-esa hin-aar. 116. ajab-o nidaara-s ass-aka. iraa maasuum-aa cunaa goriic o pir.o.barf-aTii kiiSH puuSH-esa, uf-uf kar-esa, jir, bunDii, SHaampastiir, liD o piipal-naa munDlo-te tenaa harreng-ok-aa kuTT-aateTii muc.kar-esa hin-aara. 117. daakaan daa-te kuTT-aateTii SHaaGH-aara ae kunD-aan daa-k kuTT-anaa kaRakk-aatiaan tamm-aara. 118. paavaal-naa cuurii ass-ura, daa goriic-aTii pir.o.barf-aTii xudaa-naa paaT o liDD-as bin-aar. 119. vale o-taa haal =ham xaraab mas. 120. baasun-aa ilaaka-GHatiaan bass-usur. 121. daa yax o-te don tar.SHaaGH-aa ki vaar.xall-ing-kin ille-tavaka =taa. 122. GHariib-naa ant zind-as e. bhall-aa iilum cunkaa-e ust.tir-esa hin-aaka. 123. vale ust-aTii jind =ta =ham vaarxataa as. 124. SHaam taarma mann-ing-iskaan daa GHuDDuu-k xudaa-naa cimola-as muc.kar-er. 125. xaaxar karaar karaa-aa lagg-aaka. 126. iraa maasuum-aa cunaa tenaa harreng-ok-aa lep rillii-Tii zumbar-ok xaaxar-naa daa-mon e-mon giDD-aara. 127. xuRk asi kunD-aan =taa heT romust kar-eka. 128. elo paaraGH-aan Daacii kaaSHum Dal-aaka. 129. paRda =taa daa as ki karod o-te goriic o pir.barf-aan amaan tiss-usus. 130. bevasii o bekasii =ham ajab-o bad-o giRaa-s e. 131. hastgaar-ingaa maxluuk baasun-aa koTav-aateTii panjaa berum-teTii daa rohav-aatiaan ten-e Dakk-era. 132. vale daaRe kariim baSHx-naa xaahot-aan giRaa-s decaa araaRe Taapureng-aTii e. 133. o elo baSHx =ta karod-ase-naa keraGH-aan naahaa-taa xuliis ust-aTii tuGHii-aa xan-tito, mur taarma-Tii baava-lumma-naa kasar-aa hur-aara. 134. hame baava-lumma-ki kasar-e gum.kar-esur. yax o taarma-ingaa nan-aTii Taapureng-aara. 135. o-teaan zind-anaa kasar =ham gumgaar kanning-aasus. 136. o-taa gumgaarii daa cunaa-tiaan cunakkii-Tii zind-naa roSHan-aa kasar-e gaar.kar-esus. 137. daa cunaa-k roSHan o SHaabiit-ingaa dunyaa-Tii langaR, luuc o taarmaii-Tii zind-e Duk.daRd-aT gidaaref-era. 138. tuufak baGHal-aTii SHaaGH-ok, cul.xal-issa kariim baSHx liccax-aateTii men o luGHuuSHt hal-issa durbaxt o cunk-aa cunaa-teki padii raahii as. 139. dedrust-naa pand-aan jaan =ta pinn-aaka. 140. vale elo kunD-aan durbaxt de.kapp-as must vadii mar-ok-aa cunaa-k ass-ur. 141. kariim baSHx ust-aTii paar-e aga daa-taa mon-aTii naahaar-as bass-usu o daa-te zilil rasef-esus to GHuTT-e ummr DhiinD mar-oT. 142. daa GHariib vaxt-as narr-issa vaxt-as Dappakaaii kar-issa, vaxt-as padii cunaa-taa kunD-aa cak.xal-issa allaa-naa hiila-GHaa raahii as. 143. juaan-o jaTT-ase-aan pad maSH-teTii goD.xalk. 144. maSH-taa sexaa karaar karaar-aa taarmaii-Tii badal mas. 145. daa paTT-aateTii goriic vaar.pa.vaar zor xalk-aka. 146. yax-aan nat o duu-k =ta TanDareng-aar. 147. vale od mustii hin-oii as. 148. ust-aTii paar-e, caa-va kariim-o aeno zind-anaa guDDiiko de-k o. 149. daa yax o rohav, daa pir.o.barf, daa taarma-ingaa nan-k, daa kan-aa yaksarii, cunaa-taa o zaaiifa-naa asi.elo-aan mur tamm-ing, daa kull-e xudaa ten-aT puurav ke. 150. nan, taarma-ingaa nan, gugg-ingaa nan, xan xan-e xam-pak. 151. kariim baSHx mustii ravaan as. 152. o-naa GHuT zind bekasar taarmaii-Tii gidreng-aasus. 153. vale o xudaa-naa omet-aa roSHpeSH-ase-naa omet-aa monii gaam xalk-aka. 154. dono taarmaii-te baaz xan-aasus. 155. zind-aTii baaz vaar kasar oR-aan gum mass-usu. 156. vale kariim baSHx-e lumma lolii ti-tavesus ki ust biT-e, dam.dareng-e. 157. aasraat-o zind-ase-naa hubb-e ust-aan kaSHSH-e. 158. asi juaan-o aabaad-o, aasraat-o zind-ase-naa hub o-naa ust-e baasif-eka. 159. daa yax o rohav vaxt-as ki kariim baSHx-naa paaraGH-aa mon kar-eka to o-naa jaan-anaa, ust-anaa taoSH-aan baaf-aT badal mass-aka. 160. kariim baSHx goriic-naa zaarii-o pir.o.barf-aan besud.o.samaa durbaxt o cunk-aa laaGHar-aa cunaa-taa fikir-aTii geD gaam xal-issa hin-aaka. 161. juaan-o mizzil-as xall-ing-aan guD kariim baSHx-e sujj-aa ki daa-vaR amar durbaxt-e xan-oT. 162. cuppii-aan to kaarem ma-fak. baaid e ki kuuk kar-issa mustii kaa-v. 163. durbaxt araaRe ki mas, valandii et-oe kane. 164. kariim baSHx tavaar xal-issa hin-aaka. 165. hure-aa xuRk jhal-ase-aan tavaar-as bing. 166. rum kar-e hame kunD-aa. taarma-Tii hicRaa xan-tavaka. 167. nat =ta jir-ase-naa maas-aTii aReng-aa diriimbaara kar-e tamm-aa. 168. baa =ta xal-ase-Tii lagg-aa. 169. baa, baamus-aan =ta dita-k Ting.tiss-ur. 170. langaRii, damdarengii, betuGHii-aan haalaat =ta pen.vaR mas. 171. xan-k =ta monii piihunii kar-er. 172. karaar-aa baSH.mas. monii raahii mas. 173. durbaxt asi jhal-naa kulot-ase-Tii, cunaa-k xumb, ten-e mutkun-o SHaRii-se-Tii kuur-aasus. 174. daa SHer.zaal-aan yax-ingaa taho dun.ki baaduvii-e halk-usus. 175. kismat-naa SHuumii-aa xaRiink xalk-aka. 176. ariGH-e tenaa xan-aa. paar-e, GHariib paa-tavaTa(means paar-eTa) ki mana vaxt pen aD ken? cilla-GHaak daaskaan ar-er. 177. eRe nan-aa der e. yaa nan-e eRe ant ar-e ki `zuu kaa-n daa baasun-o mulk-as e' 178. bandaGH-naa nat.o.duu yala o. kaarem o poriyaa baaz e. vale kan-aa hiit-e manni-taves. 179. aeno pir daa yax kull-e nan-aa xiit kar-e. 180. daa rohav-tiaan peSHin mann-ing, baasun-o uraa o koTav-iskaan raseng kan-e baaz kuben nazar bar-ek. 181. kariim baSHx-naa xan-k xaRiink-aan pur mass-ur. 182. durbaxt-naa bevasii, bekasii-naa hiit-aak ust-e =ta huSH-aar. 183. aeno kas-as daa bhall-aa dunyaa-Tii o-naa kumakkii o iilumii-kin salii-tav. 184. xalk monii xalk hin-aa. kas-as oR-kin salii-tav. 185. durbaxt durust-aa bolaan-e pand-aT xalk. kas-as od-e tenaa hucc-aa suaar ka-ttav. 186. durbaxt SHer.zaal-as ass-aka. o tenaa vaxt-e juaanii-aT SHer.zaalii-aT gidref-esus. 187. laGHorii o xan.dann-ing-naa zind-aan od-e bad.bass-aka. 188. haRtomaa-k laRz-isaa cunaa-te harf-er. 189. cunaa-taa cuppii-aan o-k caaiss-ur ki daa-taa bala-e harf-enun. 190. daa suu taR-ok-aa goriic, pir.o.barf-aTii mana de must vadii mar-ok-aa maasuum-aak amar zinda sal-ing ke-ra. 191. laRz-isaa daa-k padaa raahii mass-ur. 192. daasaa taho-naa zor tamm-aasus. pir.o.barf =ham saliis-usus. 193. ariGH o zaaiifa zuu-zuu gaam xal-issaa hin-aara. 194. kasar-aTii daa-k ten.pa.ten hicco hiit-as ka-ttavas. 195. hiit-anaa vaxt araaRe ass-aka. iraa cunaa to yax-aataa guaacii mass-usur. 196. elo iraa cunaa-k maDDii o huc, diccaa ant haal-aTii ass-ura. 197. handaa haal-aTii daa GHariib-aak Dappa kar-issa hin-aara. 198. nem.nan-aan guD mur roSHnaaii-as xan-aar ust-aatiaan =taa xudaa caais-aka. 199. vaxt-as ki xaaxar-naa guraa sar.mass-ur to hur-aar kariim baSHx-naa illa maar dalvat xaan cunaa-te tenaa zoR-aTii Dakk-aane. 200. o ten-aT xaaxar-aa macci macci paaT biT-issa tuus-une. 201. dalvat xaan-e xan-ing-aan, kariim baSHx o durbaxt-naa iimaan jaaga-GHaa bas. 202. huc o heT =ham xaaxar-naa guraa romust kar-era. 203. huc tenaa xuaaja o godii-e xan-aa guur-aa. 204. heT miskiin tenaa romust-e band kar-e. 205. dalvat xaan zuu-zuu kar-e piyaala-as daa-teki laar tis. 206. jeb-aan tenaa mana daana guR-anaa kaSHSH-aa daa-te tis ki siina =taa baas-e. na.to yax.o.guar-anaa guaacii mar-or. 207. durbaxt-aan hoSH hin-aasus. paar-e iilum naa xaeraat mar-ev. 208. kan-e caa ti-fa. kan-e xudaa de. naa gorii mar-ev. 209. araakaan xudaa hes ne na.to daa cunaa-taa haal ant mass-aka. 210. puuskun vadii mar-ok-aa cunaa-te xaaxar-naa xuRk-aa leTif-e ki navaa jaan =taa baas-ir. 211. vale daa maasuum-aak samaa af civadaan daa dunyaa-e ill-aasur. 212. daa phull-aate baa maleng-aan must sohel xalk. 213. uf kan-aa GHariibii, amar kan-aa phull-aate dun zuu daa dunyaa-GHaan ae dunyaa-GHaa rasef-e. durbaxt xaRiink SHol-isa paar-e. 214. deTik-ton bhall-aa maar baSH.mas xan-aa ki baava-lumma o-taa guraa xaac-aano. 215. tenaa cunk-aa iilum-e karaar-ase-aa baSH.kar-e. 216. vaxt-as ki daa-k lumma o baava-e xan-aar gal o xuaSHSHii-aan dun.ki DaGHaar-aan buRzaa mass-ur. 217. vale daa maasuum-aate samaa all-av ki o-taa cunk-aa iilum-k daa dunyaa-e ill-aano. 218. daSHt o bolaan-naa goriic tenaa baSHx-e o-tiaan halk-usus. 219. daasaa o-k caar-anaa jaaga-GHaa iraa iilum ass-ura. 220. caaSHt-aton, xuRk-anaa xalk-aan mana bandaGH dalvat-ton kariim baSHx-aa bass-ur. 221. daa-k kah-ok-aa maasuum-aatekin kabar tiyaar kar-esur. 222. vali kariim baSHx-ton na zar-as ass-aka o na cunaa-taa kafan-kin aab-anaa puc as. 223. daa GHariib-naa joR-k baarun ass-o. haeraan ass-aka ki daasaa amar ke-v. 224. karaar-ase-aa zaaiifa-aan harrif-e. GHariib amar ke-n. 225. hur putunk-aate tenaa navaa pucc-as mar-e. 226. zaaiifa paar-e hao, iiR naaz baxt tenaa maar-anaa joRa-as saan-anaa puc kan-e muuGH-ing-kin tiss-usus. daaskaan andun-aan handun tix-ok e. 227. guRaa ant hur-issa. kariim baSHx-aTii dun.ki saa.tamm-aa. 228. baSH.ma zuu hamo pucc-e muuGH. 229. xudaa mehrbaan e. iiR naaz baxt-naa maar-kin pen pucc-as hal-eva. 230. daro vadii mar-ok-aa maasuum-aa cunaa-k tenaa zebaa-ingaa mon-titon, xiisun-aa puT-aatito aeno taarmaii-Tii hin-aar. 231. GHariib-naa zind-anaa kass-e samaa e o na kah-ing-naa. 232. zind-anaa aRzaanii-e kas-as-e xan-oii e to kariim baSHx kon-aa aalum-naa kunD-aa kaa-e. 233. daSHt o daamaan-teTii, gidaan-teTii goii kun-e. 234. o gaam gaam-aa handun-o aavaal bin-oe. 235. durbaxt-naa ust must-aan biss-usus. o don-o daRd aval-aan xan-aasus. 236. o-naa jind-anaa candii iiR o iilum-k daaR-aan ziaat bevassii-aT kask-usur. 237. oR-kin daa puuskun-o hiit-as all-aosur. 238. tenaa hand-aan baSH.mas. biSHenk-aan nut kaSHSH-aa. o nutt-e beGH-aa. 239. poGH-teTii mana xal biT-e. 240. haraa vaxt ki xal-k xaaxar o poGH-taa taoSH-aan xiisun mass-ur. 241. to caana-se-naa niaam-aTii xiisun-aa xal-e tix-aa. 242. o caana-naa nutt-aT xal-e har kunD-aan Dakk-aa. 243. jaTT-ase-Tii kurnuu-k tiyaar mass-ur. 244. nemroc-naa iraGH kun-ing-aan guD daa-k tenaa hucc-e hamp-er mizzil-naa kunD-aa raahii mass-ur. 245. asi puuskun-o zind-ase-naa omet-aT gaam xal-issa mustii ravaan ass-ur. 246. asi don-o zind-ase-naa omet-aT ki o-Tii langaRii-k, bevasii-k, naaometii-k ma-fas. 247. o-k asi roSHin-o de-ase-Tii monii hin-aara. 248. sohel o seLH-anaa daa guDDiiko de-k, daaR-aan guD hatam, guaaRix o xarrusii mar-o. 249. kariim baSHx-naa laaGHar-aa heT o huc serpiD mar-o. 250. o-taa jind-aan =ham nezgaarii hin-o. 251. o-k siaal-aatito siaal mar-or.